Εδώ και αρκετά χρόνια, σχεδόν από παιδάκι, ακούω σε συζητήσεις με συμβουλές προς άλλους, τη φράση «να είσαι ο εαυτός σου». Στην αρχή, δυσκολευόμουν να αντιληφθώ τι θέλουν να πούν με αυτό, μιας και καταλάβαινα-αισθανόμουνα, ότι σε όσους απηύθυναν αυτή τη φράση, εκείνοι εξακολουθούσαν να κάνουν, ότι έκαναν και πριν, χωρίς κάποια εμφανή αλλαγή στη συμπεριφορά τους. Οι περισσότεροι μάλιστα, ρωτούσαν εκνευρισμένα «τι θες να πεις; Τι κάνω δηλαδή που δεν είμαι ο εαυτός μου;». Διαβάζοντας όμως τη φράση «γνώθι σ’ αυτόν» στο ιερό των Δελφών, κατανοούσα ότι πρόκειται για κάτι αρκετά σημαντικό. Για το λόγο αυτό άρχισα να ψάχνω, να ρωτάω, και να ενημερώνομαι για αρκετά χρόνια.
Με τον καιρό όμως, άρχισα να αντιλαμβάνομαι, ότι όσοι ασχολούνταν επαγγελματικά με το αντικείμενο της αυτοβελτίωσης, είτε αυτοί ήταν ψυχολόγοι, ψυχίατροι ή δάσκαλοι εναλλακτικών ομάδων, έλεγαν και σημείωναν κάτι απ όλα, χωρίς να μπαίνουν στην ουσία του πράγματος. Το αποκορύφωμα όλων ήταν όταν εισχώρησα για ένα διάστημα στις ομάδες του Osho… Μεγάλο πανηγύρι… Για μένα τουλάχιστον, πραγματικά, ήταν σαν να έμπαινα ξαφνικά σε νηπιαγωγείο, την ώρα που η δασκάλα είχε πάει ξαφνικά στην τουαλέτα και τα είχε αφήσει μόνα τους... Ήταν πραγματικά σκέτο case study. Κάθε μέρα ήταν υπόθεση εργασίας. Θα ήθελα να μιλήσω για αυτή μου την εμπειρία σε άλλο άρθρο, ήταν όμως τελικά, οι στιγμές που με βοήθησαν να αντιληφθώ αυτό που έψαχνα, με τον μαθηματικό τρόπο της έννοιας «εις άτοπον απαγωγή»…
«Να είσαι ο εαυτός σου» λένε, προσθέτοντας, «ο Εαυτός σου είναι μέσα σου», χωρίς να ρωτούν πρώτα «πες μας τη γνώμη σου για τον εαυτό σου». Κι αν το άτομο, αρχίσει να σε κοιτάει περίεργα, χωρίς να συνεχίζουν με ερωτήσεις όπως «πες μας τότε πως θεωρείς ότι σε βλέπουν οι άλλοι» ή ακόμη «πες μας τη γνώμη τη δική σου για τους άλλους, τα παράπονα και τις χαρούμενες στιγμές μαζί τους». Και το χειρότερο; Αν τολμήσεις να μιλήσει ο «μαθητής» κατά λάθος για τους άλλους, αυτοί απότομα, τον διακόπτουν σηκώνοντας την πύρινη ρομφαία της γνώσης και τον αποκεφαλίζουν: «Δεν υπάρχουν άλλοι» τον διατάζουν. «Οι άλλοι είσαι Εσύ». Κι αφήνουν το κουφάρι άδειο από εαυτό, μιας και οι ερωτήσεις μέσα σε δευτερόλεπτα ή θα τον πνίξουν, ή θα τον μετατρέψουν σε άβουλο πειθήνιο και εσωστρεφές όν. Κάποτε θεωρούσα ότι το αγνοούν; Ότι δηλαδή οι περισσότεροι αγνοούν αυτό που πρέπει να πουν.
Όμως στην πορεία κατάλαβα, ότι λίγοι γνωρίζουν αλλά σιωπούν για λόγους ελλειμματικής ενημέρωσης και παιδείας προς την μεγάλη μάζα της ανθρωπότητας και οι περισσότεροι απλά πονούν. Κατανόησα ότι οι περισσότεροι ειδικοί και μη, που ασχολούνται με τη διδασκαλία του Εαυτού, για λόγους που θα εξαντλήσω σε άλλο άρθρο, αρνούνται να ακούσουν και να μιλήσουν για αυτό, διότι απλά πονούν εσωτερικά, πονούν αφόρητα. Διότι όταν προσπάθησα να ανοίξω συζήτηση μαζί τους και να θίξω αυτά που θα περιγράψω παρακάτω, μετά από λίγο σταματούσαν, όλοι, αδύναμοι να συνεχίζουν τη συζήτηση πάνω στο θέμα. Τι συμβαίνει λοιπόν; Γιατί είναι δύσκολο στον κάθε ένα να είναι ο Εαυτός του; Ποια είναι η δυσκολία; Ποιο είναι το σημείο, όπου στο δύσκολο ταξίδι προς τον Ανώτερο Εαυτό μας, τα παρατάμε και γυρίζουμε πίσω, τις περισσότερες φορές, εξαπατώντας τον, ότι τον βρήκαμε και ζούμε πια μαζί του, ενώ το μόνο που έχουμε κατορθώσει, είναι να γιγαντώσουμε κάποιο Εγώ μας; Ας αρχίσουμε το ταξίδι μας…
Όλοι μας, μηδενός εξαιρουμένου, μόλις αποφασίσουμε να στρέψουμε την προσοχή μας προς τα μέσα κι αρχίσουμε να ψάχνουμε για τον Εαυτό μας ή κατά άλλους τον Ανώτερο Εαυτό μας, θα βρεθούμε μπροστά σε ένα τοίχο. Ένα τοίχο σχεδόν αδιαπέραστο, ο οποίος έχει συσσωρεύσει όλες τις εμπειρίες από την ζωή που έχουμε ζήσει από την παιδική μας ηλικία, οι οποίες μοιάζοντας με γιγαντιαία τούβλα, αφέθηκαν όλο αυτό το διάστημα και έκτισαν, η μία πάνω στην άλλη, ένα πολύ γερό κάστρο, μέσα στο οποίο, έχουν οχυρωθεί όλα τα Εγώ μας. Κι αυτό το κάστρο, που το όνομά του είναι «κάστρο των πεποιθήσεων», στην είσοδό του έχει κρεμασμένο το κλειδί της πελώριας πύλης του, το οποίο είναι ελεύθερο εκεί μπροστά σου, να το πάρεις και να την ανοίξεις.
Όμως, όταν το πιάσεις στα χέρια σου και διαβάζεις απάνω του τη λέξη «αποδοχή», τίποτε δεν μαρτυρά αυτό που θα ακολουθήσει όταν το βάλεις στην κλειδαριά να το γυρίσεις. Τίποτα που να σου αφήνει να αντιληφθείς αυτό που θα διαπεράσει ολόκληρο το σώμα σου, μέχρι την ψυχή σου. Τίποτα που να κάνει εμφανή τον αφόρητο εσωτερικό πόνο αυτό, που σου κόβει την ανάσα, σε θυμώνει, σε αγριεύει, σε μεταμορφώνει σε άγριο θηρίο, σε άμορφη ενέργεια πίσω στην εποχή που ακόμη ο κόσμος ήταν ασχημάτιστος, αφήνοντάς σε εκεί μπροστά στη μεγάλη πύλη να ουρλιάζεις, λυγίζοντας στιγμή τη στιγμή. Διότι πριν να σου συμβεί αυτό, όλοι σχεδόν παρέλειψαν ευλαβικά να σου μιλήσουν για τούτο το φαινόμενο. Για αυτή τη στιγμή. Για τις πεποιθήσεις σου. Τι είναι, πως δημιουργούνται, πως τις ξεπερνάς και πως φτάνεις τελικά στο μεγάλο σκοπό σου; Τη συνάντηση με τον Εαυτό σου;
Ξέρετε όμως γιατί αρνούνται να μιλήσουν για αυτό; Διότι οι πεποιθήσεις, είναι αδύνατον να διαμορφωθούν, όταν είσαι μόνος σου. Διότι οι πεποιθήσεις δημιουργούνται από τη δική σου αλληλεπίδραση με όλους τους άλλους. Οι πεποιθήσεις, είναι η αντανάκλαση της δικής σου συνείδησης, πάνω τους. Και για να πάμε ένα βήμα πίσω, ας θυμηθούμε ότι συνείδηση είναι η αντανάκλαση της ψυχής σου πάνω στη συνειδητότητα. Το ψευδές σήμα που προέρχεται από την ψυχή σου όταν προσπίπτει στον αισθητό κόσμο. Αυτή η συνείδηση που αρχίζει και διαμορφώνεται μέσα σου, αρχίζει αμέσως και αντανακλά με τα πάντα. Μόλις όμως προσπέσει πάνω στη συνείδηση των «άλλων», εκείνη ακριβώς τη στιγμή, αρχίζει και διαμορφώνεται η πεποίθηση.
Τι είναι πεποίθηση όμως; Πεποίθηση είναι η προστατευτική λειτουργία του Εγώ, το οποίο ξεκινά και διαμορφώνει μια εσωτερική διαδικασία, με σκοπό να καλύψει τον εσωτερικό πόνο που αισθανόμαστε σε κάποιο σημείο του συναισθηματικού μας κόσμου. Πεποίθηση δηλαδή θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι, η πλασματική θεραπεία του εσωτερικού μας πόνου μέσω του Εγώ μας. Και λέω πλασματική διότι είναι απλά «κουκούλωμα» και όχι πραγματική θεραπεία. Η αιτία δηλαδή που προκαλεί τον πόνο, συνεχίζει και είναι εκεί, μιας το μόνο που κάνει το Εγώ, είναι να την «κουκουλώνει» με μια δραστηριότητα η οποία απλά «προλαβαίνει» τον εσωτερικό πόνο, πριν αυτός συμβεί.
Δύσκολο; Ας το κάνουμε πιο απτό… Τι σημαίνει πεποίθηση στην πράξη; Ζητάτε παραδείγματα, κι αυτό το άρθρο πραγματικά τα σηκώνει… Η ψυχή περιλαμβάνει τις πληροφορίες «διαμόρφωσης» (χαρακτηριστικά που θα πούμε στην επόμενη παράγραφο) και τις «λειτουργικές» πληροφορίες. Μια από τις «λειτουργικές» πληροφορίες της ψυχής είναι η «πίστη». Γνωρίζουμε όλοι σχεδόν τι σημαίνει η λέξη «πίστη» αν και η έννοια της λέξης είναι πιο βαθιά. Φαντασθείτε λοιπόν την έννοια της «πίστης», σαν ενεργειακή πληροφορία πάνω στο ενεργειακό σώμα της ψυχής. Αυτή η αγνή, πρωταρχική πληροφορία, προσπίπτει πάνω στη ροή της συνειδητότητας τη στιγμή που δημιουργεί τον αισθητό κόσμο, αντανακλάται και επιστρέφει πίσω σαν συνείδηση. Η επιστροφή όμως είναι αλλοιωμένη.
Πρώτη αλλοίωση. Η έννοια της «πίστης» μετατρέπεται σε «εμπιστοσύνη». Εννοιολογικά σαν λέξεις, μπορεί να αδυνατεί ο αναγνώστης να αντιληφθεί μεγάλη διαφορά, αλλά η ενεργειακή πληροφορία έχει μια πολύ βαθιά αλλαγή, διότι η «εμπιστοσύνη» μόλις αρχίσει να πάλλεται με την αλληλεπίδραση με όλα γύρω, δημιουργεί αυτόματα το άλλο της άκρο που είναι η «αμφιβολία». Ήδη λοιπόν, έχει δημιουργηθεί το πρώτο επίπεδο συνείδησης του αισθητού κόσμου. Το δίπολο «εμπιστοσύνη-αμφιβολία». Το επίπεδο αυτό συνείδησης, γίνεται αμέσως αντιληπτό από το Εγώ, το οποίο αυτομάτως, αρχίζει και αλληλεπιδρά με όλους. Το σημείο αυτό είναι πολύ σημαντικό για τον αναγνώστη, διότι αρχίζει και αντιλαμβάνεται τη σημασία που αρχίζουν να παίζουν οι «άλλοι» στην αλληλεπίδραση και στη συνέχεια της δημιουργίας της συνείδησης. Οι βασικές λειτουργικές πληροφορίες είναι πέντε και εκτός από την πίστη (προδοσία), είναι η δικαιοσύνη (αδικία), η μοναδικότητα (απόρριψη), η δυαδικότητα (εξάρτηση), και η ακεραιότητα (ταπείνωση).
Εδώ και αρκετά χρόνια, σχεδόν από παιδάκι, ακούω σε συζητήσεις με συμβουλές προς άλλους, τη φράση «να είσαι ο εαυτός σου». Στην αρχή, δυσκολευόμουν να αντιληφθώ τι θέλουν να πούν με αυτό, μιας και καταλάβαινα-αισθανόμουνα, ότι σε όσους απηύθυναν αυτή τη φράση, εκείνοι εξακολουθούσαν να κάνουν, ότι έκαναν και πριν, χωρίς κάποια εμφανή αλλαγή στη συμπεριφορά τους. Οι περισσότεροι μάλιστα, ρωτούσαν εκνευρισμένα «τι θες να πεις; Τι κάνω δηλαδή που δεν είμαι ο εαυτός μου;». Διαβάζοντας όμως τη φράση «γνώθι σ’ αυτόν» στο ιερό των Δελφών, κατανοούσα ότι πρόκειται για κάτι αρκετά σημαντικό. Για το λόγο αυτό άρχισα να ψάχνω, να ρωτάω, και να ενημερώνομαι για αρκετά χρόνια.
Με τον καιρό όμως, άρχισα να αντιλαμβάνομαι, ότι όσοι ασχολούνταν επαγγελματικά με το αντικείμενο της αυτοβελτίωσης, είτε αυτοί ήταν ψυχολόγοι, ψυχίατροι ή δάσκαλοι εναλλακτικών ομάδων, έλεγαν και σημείωναν κάτι απ όλα, χωρίς να μπαίνουν στην ουσία του πράγματος. Το αποκορύφωμα όλων ήταν όταν εισχώρησα για ένα διάστημα στις ομάδες του Osho… Μεγάλο πανηγύρι… Για μένα τουλάχιστον, πραγματικά, ήταν σαν να έμπαινα ξαφνικά σε νηπιαγωγείο, την ώρα που η δασκάλα είχε πάει ξαφνικά στην τουαλέτα και τα είχε αφήσει μόνα τους... Ήταν πραγματικά σκέτο case study. Κάθε μέρα ήταν υπόθεση εργασίας. Θα ήθελα να μιλήσω για αυτή μου την εμπειρία σε άλλο άρθρο, ήταν όμως τελικά, οι στιγμές που με βοήθησαν να αντιληφθώ αυτό που έψαχνα, με τον μαθηματικό τρόπο της έννοιας «εις άτοπον απαγωγή»…
«Να είσαι ο εαυτός σου» λένε, προσθέτοντας, «ο Εαυτός σου είναι μέσα σου», χωρίς να ρωτούν πρώτα «πες μας τη γνώμη σου για τον εαυτό σου». Κι αν το άτομο, αρχίσει να σε κοιτάει περίεργα, χωρίς να συνεχίζουν με ερωτήσεις όπως «πες μας τότε πως θεωρείς ότι σε βλέπουν οι άλλοι» ή ακόμη «πες μας τη γνώμη τη δική σου για τους άλλους, τα παράπονα και τις χαρούμενες στιγμές μαζί τους». Και το χειρότερο; Αν τολμήσεις να μιλήσει ο «μαθητής» κατά λάθος για τους άλλους, αυτοί απότομα, τον διακόπτουν σηκώνοντας την πύρινη ρομφαία της γνώσης και τον αποκεφαλίζουν: «Δεν υπάρχουν άλλοι» τον διατάζουν. «Οι άλλοι είσαι Εσύ». Κι αφήνουν το κουφάρι άδειο από εαυτό, μιας και οι ερωτήσεις μέσα σε δευτερόλεπτα ή θα τον πνίξουν, ή θα τον μετατρέψουν σε άβουλο πειθήνιο και εσωστρεφές όν. Κάποτε θεωρούσα ότι το αγνοούν; Ότι δηλαδή οι περισσότεροι αγνοούν αυτό που πρέπει να πουν.
Όμως στην πορεία κατάλαβα, ότι λίγοι γνωρίζουν αλλά σιωπούν για λόγους ελλειμματικής ενημέρωσης και παιδείας προς την μεγάλη μάζα της ανθρωπότητας και οι περισσότεροι απλά πονούν. Κατανόησα ότι οι περισσότεροι ειδικοί και μη, που ασχολούνται με τη διδασκαλία του Εαυτού, για λόγους που θα εξαντλήσω σε άλλο άρθρο, αρνούνται να ακούσουν και να μιλήσουν για αυτό, διότι απλά πονούν εσωτερικά, πονούν αφόρητα. Διότι όταν προσπάθησα να ανοίξω συζήτηση μαζί τους και να θίξω αυτά που θα περιγράψω παρακάτω, μετά από λίγο σταματούσαν, όλοι, αδύναμοι να συνεχίζουν τη συζήτηση πάνω στο θέμα. Τι συμβαίνει λοιπόν; Γιατί είναι δύσκολο στον κάθε ένα να είναι ο Εαυτός του; Ποια είναι η δυσκολία; Ποιο είναι το σημείο, όπου στο δύσκολο ταξίδι προς τον Ανώτερο Εαυτό μας, τα παρατάμε και γυρίζουμε πίσω, τις περισσότερες φορές, εξαπατώντας τον, ότι τον βρήκαμε και ζούμε πια μαζί του, ενώ το μόνο που έχουμε κατορθώσει, είναι να γιγαντώσουμε κάποιο Εγώ μας; Ας αρχίσουμε το ταξίδι μας…
Όλοι μας, μηδενός εξαιρουμένου, μόλις αποφασίσουμε να στρέψουμε την προσοχή μας προς τα μέσα κι αρχίσουμε να ψάχνουμε για τον Εαυτό μας ή κατά άλλους τον Ανώτερο Εαυτό μας, θα βρεθούμε μπροστά σε ένα τοίχο. Ένα τοίχο σχεδόν αδιαπέραστο, ο οποίος έχει συσσωρεύσει όλες τις εμπειρίες από την ζωή που έχουμε ζήσει από την παιδική μας ηλικία, οι οποίες μοιάζοντας με γιγαντιαία τούβλα, αφέθηκαν όλο αυτό το διάστημα και έκτισαν, η μία πάνω στην άλλη, ένα πολύ γερό κάστρο, μέσα στο οποίο, έχουν οχυρωθεί όλα τα Εγώ μας. Κι αυτό το κάστρο, που το όνομά του είναι «κάστρο των πεποιθήσεων», στην είσοδό του έχει κρεμασμένο το κλειδί της πελώριας πύλης του, το οποίο είναι ελεύθερο εκεί μπροστά σου, να το πάρεις και να την ανοίξεις.
Εδώ θα πρέπει να σημειώσουμε μερικές πληροφορίες για το Εγώ και πως διαμορφώνεται ενεργειακά. Η ψυχή, εκτός από τις λειτουργικές πληροφορίες που αναφέραμε, λαμβάνει (με επιλογή) και τις αρχικές ενεργειακές, πληροφορίες «διαμόρφωσης», βάσει των οποίων, το άτομο θα διαμορφώσει τα χαρακτηριστικά του. Δηλαδή το χαρακτήρα του. Προσέξτε. Όχι τη συμπεριφορά του, αλλά βαθύτερα, το χαρακτήρα του μιας και η συμπεριφορά εξαρτάται όπως θα δούμε από τις πεποιθήσεις. Αυτές είναι πληροφορίες-αρχεία, όπως παιδί, θύμα, πόρνη, καταστροφέα, ηγέτη, καλλιτέχνη, δικαστή, ιερέα, θεραπευτή, μύστη, ήρωα, ζητιάνο, διασώστη κλπ. Τα αρχεία αυτά είναι πάρα πολλά, αρκετά από τα οποία συνδυάζονται με άλλα, όμως περίπου πενήντα, είναι σε περισσότερο συχνή εμφάνιση ανάμεσα στις ψυχές.
Μερικά από αυτά τα αρχεία, (παιδί, θύμα, πόρνη, καταστροφέας) εμφανίζονται σε όλες τις ψυχές των ανθρώπων, ενώ τα υπόλοιπα ποικίλουν από ψυχή σε ψυχή. Ενώ σε κάθε ψυχή υπάρχουν αρκετά από τα αρχεία αυτά, συνήθως κυριαρχούν περίπου δώδεκα και ποτέ λιγότερα από τον αριθμό αυτό. Έτσι λοιπόν, για να ανακεφαλαιώσουμε για τον αναγνώστη, η ψυχή εισέρχεται στο ανθρώπινο σώμα με πέντε περίπου βασικά λειτουργικά αρχεία και δώδεκα περίπου αρχεία διαμόρφωσης. Είδαμε στην προηγούμενη παράγραφο πως αρχίζουν να χρησιμοποιούνται τα λειτουργικά αρχεία (με την πίστη σαν παράδειγμα), ας δούμε τώρα πως αρχίζει το Εγώ να διαμορφώνει τα χαρακτηριστικά του βάσει των αρχείων διαμόρφωσης.
Ας πάρουμε για παράδειγμα το αρχείο του καλλιτέχνη. Θα πρέπει όμως εδώ να πούμε, ότι κάθε ψυχή, αλληλεπιδρά με όλες τις πληροφορίες της συγχρόνως και όχι ένα-ένα αρχείο. Όλα μαζί, κάθε στιγμή, σε κάθε αλληλεπίδραση, σε όλη τη ζωή του ατόμου. Συνεχώς και χωρίς διακοπές. Απλά εμείς παίρνουμε ένα, για το παράδειγμά μας. Το άτομο λοιπόν, από τις πρώτες κιόλας στιγμές του, θα αρχίσει να αλληλεπιδρά με το αρχείο αυτό του καλλιτέχνη, ώστε να το αναδείξει όσο καλύτερα μπορεί και με την αλληλεπίδραση που θα επιτύχει να συμμετάσχει στη δημιουργία του κόσμου και την συνολική πληροφορία που θα έχει σαν εμπειρία να τη μεταβιβάσει στην πηγή της, την οποία με αυτό τον τρόπο θα την εξυψώσει. Οτιδήποτε κάνει σχετικό με την έννοια τέχνη, οποιαδήποτε αλληλεπίδραση με όλα γύρω, που σχετίζεται με αυτό το αρχείο, θα δημιουργήσει τις σχετικές εμπειρίες.
Επιστρεφόμενες δηλαδή πληροφορίες, που θα εισπραχθούν από την αντανάκλαση πάνω στη συνειδητότητα στην οποία συμμετέχουν και όλοι οι «άλλοι». Τι θα συμβεί δηλαδή σχετικά με τον «καλλιτέχνη» και την «πίστη»; Το άτομο, ξεκινώντας την αλληλεπίδραση θα εισπράττει θετικές και αρνητικές αντιδράσεις. Η κάθε θετική αντίδραση θα συγκαταλέγεται στην «εμπιστοσύνη» και η κάθε αρνητική στην «αμφιβολία». Όσο περνά ο χρόνος και οι εμπειρίες συσσωρεύονται, αρχίζουν να αυξάνουν και οι αντιδράσεις που εισπράττει το Εγώ του καλλιτέχνη. Στην περίπτωση λοιπόν που αυξάνονται οι αρνητικές αντιδράσει, αρχίζει και αυξάνεται η αμφιβολία, η οποία μόλις περάσει ένα επίπεδο αντοχής, τότε δημιουργείται το επόμενο επίπεδο συνείδησης το οποίο έχει να κάνει πια με τη συνολική αίσθηση που έχει συγκεντρώσει από την αλληλεπίδραση αυτή. Και στο επίπεδο αυτό, η αμφιβολία, μεταλλάχθηκε πια από την αλληλεπίδραση της με την συνειδητότητα σε «προδοσία».
Ήδη βρισκόμαστε στο δεύτερο επίπεδο συνείδησης όπου πλέον τι έχουμε δει; Βλέπουμε την λειτουργική πληροφορία της ψυχής «πίστη», να εκλαμβάνεται μετά από την αλληλεπίδραση της πληροφορίας του καλλιτέχνη με τον αισθητό κόσμο, σαν πληροφορία «προδοσίας». Το δεύτερο επίπεδο συνείδησης όμως δημιουργεί αίσθηση. Εσωτερική αίσθηση. Και η αίσθηση αυτή στην αρνητική αυτή έκβαση, είναι εσωτερικός πόνος ενώ στην αντίθετη περίπτωση θα είχαμε εσωτερική χαρά. Τώρα αναλαμβάνει εργασία το Εγώ και μάλιστα το Εγώ του καλλιτέχνη, το οποίο για να προφυλάξει το αισθητό σώμα του ανθρώπου από την αίσθηση του πόνου, δημιουργεί αυτόματα, ένα εσωτερικό ανάχωμα, ένα φίλτρο συναισθήματος, την πεποίθηση. Και στην συγκεκριμένη περίπτωση της προδοσίας, το Εγώ, το όποιο Εγώ, διαμορφώνει αστραπιαία, την πεποίθηση ή τη συμπεριφορά του «ελέγχου».
Τι σημαίνει αυτό; Το κάθε Εγώ, μόλις ανιχνεύσει στο σώμα αίσθηση εσωτερικού πόνου από προδοσία στη συνείδηση, αρχίζει και μετατρέπει το αρχείο της «πίστης» σε «έλεγχο». Τι κάνει δηλαδή; Πριν ξεκινήσει την επόμενη φορά να λειτουργεί το αρχείο του καλλιτέχνη, το Εγώ ελέγχει τα πάντα. Ποια πάντα; Το περιβάλλον και ειδικότερα τους «άλλους». Σκανάρει ενεργειακά να εντοπίσει κάποιο άτομο από το οποίο μπορεί να αισθανθεί προδοσία. Κι όσο το κάνει, κρατάει το αρχείο του καλλιτέχνη σε σιγή. Δηλαδή τι κάνει στην ψυχή, και στον Ανώτερο Εαυτό; Τον προδίδει… Τι κάνει είπαμε; Ναι τον προδίδει; Κυριαρχεί πάνω στις ιδιότητες της ψυχής, απλά για να μην νοιώσει το αισθητό σώμα, εσωτερικό πόνο… Και πότε το κάνει αυτό; Όταν αλληλεπιδράσει με τους «άλλους» και έχει αρνητική αντίδραση… Και πως το κάνει; Αντιδρώντας με τον ίδιο τρόπο… Προδίδοντας… Και την ψυχή αλλά και τον «άλλον» ο οποίος αλληλεπιδρά επίσης για τους δικούς του λόγους…
Αποτέλεσμα πρώτο. Το αρχέτυπο του καλλιτέχνη, είναι πλέον σχεδόν απενεργοποιημένο από το Εγώ, το οποίο αρχίζει να δίνει χιλιάδες δικαιολογίες για αυτό. Παράδειγμα: «Αν γίνει ζωγράφος, θα μείνεις, φτωχός, δεν υπάρχει μέλλον, δεν καταλαβαίνουν από τέχνη, θα πεθάνεις στην ψάθα, είναι εκτός μόδας…» και ότι άλλο θες, απλά και μόνο επειδή υπάρχει πλέον η πεποίθηση του ελέγχου… Αποτέλεσμα δεύτερο. Από τη στιγμή που θα καταγραφεί κάποια πεποίθηση στη συνείδηση, το Εγώ, κάθε Εγώ, μπορεί να τη χρησιμοποιήσει όπου θέλει. Σε όλες τις καταστάσεις της ζωής. Η πεποίθηση όμως είναι ενεργειακή πληροφορία και έτσι είναι αναγνωρίσιμη σιωπηρά. Το κάθε Εγώ δηλαδή, σκανάροντας το περιβάλλον, δηλαδή τη συνειδητότητα, την εντοπίζει αμέσως στον «άλλον» και αντιδρά αυτόματα και σιωπηρά.
Πως; Προδίδοντας πρώτο, πριν προλάβει και αισθανθεί τον εσωτερικό πόνο. Κι αυτή η πρώτη αντίδραση, προκαλεί το αντίδοτο του εσωτερικού πόνου. Την ηδονή. Κι έτσι αρχίζει ένας υποσυνείδητος φαύλος κύκλος, όπου το Εγώ πλέον κυριαρχεί, χωρίς ο άνθρωπος (το σώμα) να κατανοεί τι ακριβώς συμβαίνει. Κι αυτό συνεχίζεται με όλα τα βασικά λειτουργικά αρχεία, εκτός από τον έλεγχο δηλαδή, την αδικία, την απόρριψη, την εγκατάλειψη, την ταπείνωση και με όλα τα αρχεία διαμόρφωσης. Όπου στο τέλος, το άτομο, έχει χάσει εντελώς τον έλεγχο και αποφασίζει να πάει σε μια σχολή αυτογνωσίας, όπου τον διδάσκουν να στραφεί προς τον Εαυτό του και μάλιστα μερικές φορές με τρόπο που απελευθερώνει στην επιφάνεια όλες τις πεποιθήσεις, χωρίς εντοπισμό τους. Χαοτικό…
Και τότε το άτομο, αφού καταστρέψει τόσο τη δική του όσο και των άλλων γύρω του, στο τέλος πεθαίνει. Η ζωή του όμως είναι καταγεγραμμένη στην τέταρτη διάσταση. Έχουμε πει ότι ο κόσμος, άρα και η κάθε ζωή, κατέρχεται με κατακρήμνιση από την τέταρτη στιγμιαία στον αισθητό κόσμο και αμέσως εξαφανίζεται επιστρέφοντας πίσω πάνω στην τέταρτη. Φαντασθείτε το σαν ποτάμι που τρέχει. Συνεχής ροή. Εισέρχεται από την τέταρτη, κατεβαίνει και ξαναγυρίζει επάνω. Μόλις λοιπόν η ψυχή αρχίζει το ταξίδι της επιστροφής της, εισέρχεται στη τέταρτη και αντιλαμβάνεται ενεργειακά τι έχει συμβεί. Τι δηλαδή παραμένει σε ασυμφωνία με αυτό που είχε αρχικά επιλέξει. Κι αυτό την αναγκάζει να ξαναγυρίσει πίσω στον κόσμο, ώστε να το διορθώσει (η όλη επιστροφή είναι αρκετά πολύπλοκη, αλλά εδώ ο στόχος είναι ο Εαυτός και οι πεποιθήσεις για αυτό προχωρώ εδώ…).
Κατεβαίνοντας όμως πάλι στον αισθητό κόσμο, έχει μαζί της το λόγο της επιστροφής της. Κι αυτό είναι ένα ενεργειακό info-bag, ένα συσσωρευμένο ενεργειακό πεδίο που δημιουργεί δυσλειτουργία στην ροή της πληροφορίας τόσο προς την πηγή όσο και προς τη συνειδητότητα. Ένα ενεργειακό πεδίο που σκοπεύει να διορθώσει. Πως θα το κάνει όμως αυτό; Με υπενθύμιση. Πως δηλαδή; Εδώ γίνεται πια καθαρός ο ρόλος των «άλλων». Η ψυχή κατεβαίνοντας προς το πεδίο μας, και φέροντας τον ενεργειακό πρόβλημα, συνεχίζει να αλληλεπιδρά μέσα στην τέταρτη (ή και την πέμπτη) διάσταση με τις άλλες ψυχές και τις ζωές που υπάρχουν εκεί. Εδώ θα πρέπει να σημειώσω κάτι που θα ξαναγράψω φυσικά σε άλλο άρθρο, ότι ολόκληρη η «βασική» επόμενη ζωή μιας ψυχής, υπάρχει ήδη στην τέταρτη. Αυτός είναι ο λόγος που κάνει εκεί την επιλογή. Τη «βλέπει» τη ζωή, την «αντιλαμβάνεται» ενεργειακά και μένει να την ολοκληρώσει.
Έτσι λοιπόν επανέρχεται στην (επόμενη) ζωή της και αρχίζει να ζει στο νέο σώμα, μαζί με το πρόβλημα. Το ενεργειακό πρόβλημα των πεποιθήσεων, το οποίο όμως τη στιγμή ακριβώς που εισέρχεται στον κόσμο μας όπως έχω ξαναγράψει, λόγω του ενεργειακού θορύβου της συνειδητότητας η οποία υλοποιεί τον κόσμο, «ξεχνά» τις λεπτομέρειες. Τώρα οι λεπτομέρειες αυτές είναι μόνο καταγεγραμμένες μέσα στη συνειδητότητα. Πως θα τις θυμηθεί; Από την ίδια τη συνειδητότητα, με τη ροή της, εμφανίζονται στη ζωή της διαδοχικά η μία μετά την άλλη. Πως γίνεται αυτό;
Πριν μπει, τις καταγράφει στη συνειδητότητα μέσα στην τέταρτη και αμέσως επιλέγει τη ζωή που θα ακολουθήσει. Γεννιέται και αρχίζει να δέχεται τη ροή της συνειδητότητας η οποία αρχίζει και εμφανίζει τους «άλλους» με τους οποίους θα αλληλεπιδράσει και θα αρχίσει να «θυμάται» το πρόβλημα. Κι όσο περνάει ο χρόνος και αυτό παραμένει, τόσο το πρόβλημα εντείνεται. Έτσι μπορεί να σπαταλήσει δύο, πέντε, οκτώ ζωές μέχρι να φτάσει στο επίπεδο να το «δει» ολοκληρωτικά και να το θεραπεύσει.
Πως θα το θεραπεύσει όμως; Έδωσα ένα παράδειγμα στην αρχή, με την εκκίνηση της προδοσίας και του ελέγχου. Θα συνεχίσω με τον ίδιο συνδυασμό. Έγραψα λοιπόν, ότι όσο το πρόβλημα μεγαλώνει, το άτομο ελέγχει τα πάντα διαρκώς και μόλις υποπτευθεί ότι κάποιος ετοιμάζεται να το προδώσει, προλαβαίνει και προδίδει πρώτο. Και τότε, το αίσθημα του εσωτερικού πόνου, μετατρέπεται σε ηδονή. Όμως είναι αδύνατον να προλαβαίνει πάντα. Αντίθετα, όσο εκκρεμεί το πρόβλημα, στην προσπάθεια να θεραπευθεί, η συνειδητότητα εμφανίζει αμφίδρομα μπροστά του δυνατές καταστάσεις προδοσίας. Έτσι, συνεχίζεται σε βάθος αρκετών ζωών, μια αλληλουχία ελέγχου και προδοσίας με παράλληλη αδυναμία να βρει τον αληθινό του εαυτό.
Κάποια στιγμή, όσο η ψυχή ωριμάζει, αντιλαμβάνεται ότι είναι περιττό να κατηγορεί μόνο τους άλλους για προδοσία, διότι το ίδιο κάνει κι εκείνο. Εκείνη η στιγμή είναι η στιγμή της αποδοχής. Η έναρξη της θεραπείας. Δεν αρκεί όμως αυτό. Το επόμενο επίπεδο είναι πιο δύσκολο. Διότι μόλις αντιληφθεί τη διαδικασία της προδοσίας του ίδιου προς τους άλλους, θα πρέπει να ελευθερώσει τον εαυτό του από τη δικαιολογία που θα δίνει. Διότι πάντα το Εγώ, όταν προδίδει έχει μια δικαιολογία που το κάνει.
Για να αποδυναμώσει λοιπόν το Εγώ από την κυριαρχία αυτή, θα πρέπει συνειδητά, να υπερισχύσει απέναντί του και να κάνει την υπέρβαση, δίνοντας στους «άλλους» το δικαίωμα επίσης να προδίδουν. Με το που το κάνει αυτό συνειδητά, παρεμβαίνει και ελέγχει το συναίσθημα πόνου –ηδονής. Και τότε, όσο περισσότερο αφήνει τους άλλους να το ενεργούν, τόσο λιγότερο ελέγχει και τόσο περισσότερο αφήνει ελεύθερα τα αρχέτυπα διαμόρφωσης της ψυχής. Κι αυτή τη διαδικασία αποδοχής, θα πρέπει να την ακολουθήσει για όλα τα αρχεία ένα-ένα. Στην αδικία, στην απόρριψη, την εγκατάλειψη, στην ταπείνωση και φυσικά στην προδοσία που εξετάζουμε.
Δίνοντας την «άδεια» στους «άλλους» να προδώσουν, τι κάνει στην ουσία; Σταματάει να παραμορφώνει το σήμα τους. Το σήμα ελέγχου που προέρχεται από τους «άλλους» το αφήνει να περάσει από μέσα του, χωρίς να το αντανακλάσει σαν προδοσία. Και με αυτό που κάνει, «κατεβάζει» την ένταση ολόκληρου του πεδίου στο οποίο βρίσκεται. Κι αφού το επαναλάβει αρκετές φορές ώστε να καταγραφεί στη συνειδητότητα, παύουν οι «άλλοι» να το εντοπίζουν ενεργειακά πάνω του.
Έχει επέλθει η πλήρης αποδοχή και η θεραπεία. Το τείχος του κάστρου του Εγώ, χάνεται, γίνεται αχνό, η πύλη ανοίγει και τα Εγώ χάνουν την κυριαρχία τους. Το Εγώ του καλλιτέχνη που τον ήθελε ας πούμε ή διευθυντή ορχήστρας ή τίποτε, χάνει τη αρχική του δύναμη. Κι ο καλλιτέχνης πια μέσα του σαν πληροφορία, το μέρος του Εαυτού που περίμενε με υπομονή μέχρι να συναντήσει το επί μέρους Εγώ, ενώνεται με κάθε ένα κομμάτι του και συνθέτει το σύνολο του Ανώτερου Εαυτού. Κι αν δίπλα στον καλλιτέχνη υπάρχει ένας ήρωας, τότε συνθέτει έναν ήρωα-καλλιτέχνη. Κι αν δίπλα σε αυτούς τους δύο υπάρχει ένας θεραπευτής, τότε γίνεται ένας ήρωας- καλλιτέχνης- θεραπευτής.
Το ίδιο άτομο σιγά-σιγά, βρίσκει τα κομμάτια-πληροφορίες της ψυχής του και συνθέτει τον Εαυτό του. Μέχρι που να ενωθούν όλα. Έτσι που να αποτελούν ένα ενιαίο σύνολο, το οποίο πια θα δώσει μια ολοκληρωμένη μοναδικότητα στο σύμπαν. Κι όσο αισθάνεται το άτομο αυτή τη μοναδικότητά του αυτή, τόσο θα ευγνωμονεί το ρόλο που έπαιξαν οι «άλλοι» στη ζωή του. Ένα ρόλο, που χωρίς αυτόν, θα παρέμενε ακόμη στην αρχή του ταξιδιού του. Και με την ευκαιρία αυτή, αισθάνομαι την ανάγκη να πω ένα ευχαριστώ σε όλους. Απλά που υπάρχετε, εδώ, αυτή τη στιγμή του χρόνου…
Το παιχνίδι των χρωμάτων
5000_COLOURS_vimeo60s from Jacky Winter on Vimeo.
Ποια η θεμελιώδης διαφορά της εικόνας που προβάλλεται στην τηλεόραση και εκείνης που τυπώνεται στο χαρτί; Ξενάγηση στα μυστικά των χρωμάτων.
Αν κοιτάξουμε από κοντά την οθόνη της τηλεόρασης ή του ηλεκτρονικού υπολογιστή μας, θα διαπιστώσουμε ότι αποτελείται από μυριάδες κουκκίδες μπλε, πράσινες και κόκκινες. Σύμφωνα με τη θεωρία της τριχρωμίας, από αυτά τα τρία «βασικά» χρώματα μπορούν να δημιουργηθούν όλα τα άλλα και μάλιστα αν τα «ανακατέψουμε» στη σωστή αναλογία θα πάρουμε λευκό. Αλλά αν βάψουμε με μπογιές - ή τυπώσουμε με έναν εκτυπωτή - κόκκινο πάνω σε πράσινο πάνω σε μπλε, θα βγει μαύρο! Γιατί άραγε συμβαίνει αυτό; Πού οφείλεται η διαφορά; Η απάντηση βρίσκεται στο ότι οι οθόνες λειτουργούν στο προσθετικό σύστημα των χρωμάτων εκπέμποντας τα τρία βασικά χρώματα πάνω σε μαύρο φόντο, ενώ οι εκτυπωτές λειτουργούν στο αφαιρετικό σύστημα των χρωμάτων απορροφώντας τα τρία βασικά χρώματα όταν φωτίζουμε τη σελίδα με λευκό φως.
Το φαινόμενο του ουράνιου τόξου ήταν γνωστό στους ανθρώπους από τα προϊστορικά χρόνια, αλλά δεν ήταν γνωστός ο μηχανισμός δημιουργίας του ώσπου ο Νεύτωνας έκανε το περίφημο πείραμα κατά το οποίο άφησε ηλιακό φως να περάσει μέσα από ένα γυάλινο πρίσμα. Ετσι διαπίστωσε ότι το λευκό φως αναλύεται στα επτά χρώματα της ίριδας - αυτά που αποτελούν το ουράνιο τόξο - και ότι, οδηγώντας αυτά τα επτά χρώματα μέσα από ένα πρίσμα τοποθετημένο ανάποδα, τα χρώματα αυτά συνδυάζονται ξανά για να προκύψει και πάλι λευκό φως. Εκατό χρόνια αργότερα ο άγγλος γιατρός και ερασιτέχνης φυσικός Thomas Young, που ασχολήθηκε μεταξύ άλλων και με τη φυσιολογία της όρασης, διατύπωσε τη θεωρία ότι το ανθρώπινο μάτι έχει τριών ειδών κύτταρα, ευαίσθητα το καθένα σε ένα διαφορετικό χρώμα, και επομένως η εντύπωση όλων των χρωμάτων που μπορούμε να αντιληφθούμε δημιουργείται από την «ανάμειξη» αυτών των τριών βασικών χρωμάτων σε διάφορες αναλογίες. Η θεωρία αυτή, που επιβεβαιώθηκε στη συνέχεια από άλλους ερευνητές, όπως οι Γερμανοί Βόλφγκανγκ Γκαίτε και Χέρμαν Χέλμχολτς, βρίσκεται στη βάση όλων των τεχνικών που χρησιμοποιούμε σήμερα για να αποδώσουμε έγχρωμες εικόνες, όπως οι οθόνες των τηλεοράσεων, τα φιλμ των κινηματογραφικών ταινιών και η τυπογραφία. Αλλά στις οθόνες των τηλεοράσεων χρησιμοποιούμε διαφορετική τριάδα χρωμάτων από ό,τι στην τυπογραφία! Ο λόγος είναι ότι οι οθόνες εκπέμπουν τρία διαφορετικά χρώματα σε μαύρο φόντο, ενώ η επιφάνεια ενός τυπωμένου χαρτιού ανακλά τρία διαφορετικά χρώματα από το λευκό φως με το οποίο τη φωτίζουμε.
Προσθετικά και αφαιρετικά χρώματα
Οι οθόνες των τηλεοράσεων και των υπολογιστών έχουν τριάδες από κουκκίδες που είναι διατεταγμένες σε γραμμές και στήλες. Ο αριθμός των γραμμών και των στηλών αναφέρεται συνήθως ως ανάλυση της οθόνης και παριστάνεται ως γινόμενο δύο ακέραιων αριθμών. Οι περισσότερες τηλεοράσεις σήμερα έχουν ανάλυση 1.280Χ1.024, δηλαδή 1.280 στήλες επί 1.024 γραμμές. Η μία κουκκίδα κάθε τριάδας εκπέμπει κόκκινο φως, η δεύτερη πράσινο και η τρίτη μπλε και «παίζοντας» με την ένταση του κάθε χρώματος μπορούμε να αναπαραγάγουμε οποιοδήποτε χρώμα. Ειδικότερα κόκκινο και πράσινο μας δίνει κίτρινο, πράσινο και μπλε μας δίνει κυανό, μπλε και κόκκινο μας δίνει ματζέντα, ενώ τα τρία χρώματα μαζί μας δίνουν λευκό. Το σύστημα αυτό, που είναι προσθετικό επειδή τα διάφορα χρώματα δημιουργούνται προσθέτοντας τα τρία βασικά σε διάφορες αναλογίες, ονομάζεται RGB, από τα αρχικά των αγγλικών λέξεων για τα βασικά χρώματα: Red, Green, Blue. Σίγουρα πολλοί θα έχουν παρατηρήσει αυτό το σύμβολο στις εισόδους και εξόδους των υπολογιστών και της τηλεόρασης.
Τα μελάνια όμως που χρησιμοποιούμε στην τυπογραφία δεν εκπέμπουν ένα συγκεκριμένο χρώμα αλλά αντίθετα το απορροφούν και αντανακλούν όλα τα υπόλοιπα. Ετσι «δουλεύουν» αφαιρώντας ένα από τα τρία χρώματα (κόκκινο, πράσινο και μπλε) από τη δέσμη λευκού φωτός με την οποία φωτίζουμε τη σελίδα. Σύμφωνα με όσα ανέφερα προηγουμένως, αν αφαιρέσουμε από μια δέσμη λευκού φωτός το πράσινο, θα πάρουμε ματζέντα. Αν αφαιρέσουμε το κόκκινο, θα πάρουμε κυανό και αν αφαιρέσουμε το μπλε θα πάρουμε κίτρινο. Επομένως τα βασικά χρώματα του αφαιρετικού συστήματος είναι το κυανό, το ματζέντα και το κίτρινο, οπότε το σύστημα αυτό ονομάζεται CMY, από τα αρχικά των αγγλικών λέξεων για τα βασικά του χρώματα (Cyan, Magenta, Yellow). Οσοι έχουν έγχρωμο εκτυπωτή σίγουρα θα αναγνωρίζουν τα χρώματα των μελανιών που αγοράζουν. Στο σύστημα αυτό η ανάμειξη των τριών χρωμάτων μάς δίνει μαύρο.
Τα τριχρωματικά συστήματα RGB και CMY
Το σύστημα RGB μάς δίνει με ακρίβεια όλα τα επιθυμητά χρώματα, το σύστημα CMY όμως είναι απλώς ένας «συμβιβασμός» μεταξύ ποιότητας και τιμής έχοντας δύο βασικά μειονεκτήματα. Το πρώτο είναι ότι η ανάμειξη των τριών βασικών χρωμάτων δεν μας δίνει «βαθύ» μαύρο, αλλά αυτό διορθώνεται εύκολα αν χρησιμοποιήσουμε στις εκτυπώσεις και ένα τέταρτο, μαύρο, μελάνι. Το δεύτερο είναι ότι το σύστημα CMY δεν μπορεί να αποδώσει ορισμένα «δύσκολα» χρώματα, π.χ. το λαμπρό πορτοκαλί. Αυτός είναι και ο βασικός λόγος που οι έγχρωμες εκτυπώσεις που παίρνουμε από υπολογιστές δεν είναι συνήθως τόσο καλές όσο η εικόνα που βλέπουμε στην οθόνη. Το πρόγραμμα οδήγησης του εκτυπωτή υπολογίζει από την αναλογία των χρωμάτων RGB της οθόνης την αναλογία των χρωμάτων CMY του εκτυπωτή, όχι όμως πάντα με μεγάλη επιτυχία. Τα επαγγελματικά λογισμικά επεξεργασίας έγχρωμων εικόνων έχουν δικό τους αλγόριθμο υπολογισμού των χρωμάτων CMY που δίνει συνήθως αισθητά καλύτερα αποτελέσματα. Επίσης υπάρχουν εκτυπωτές που χρησιμοποιούν περισσότερα από τρία βασικά χρώματα, συνήθως πέντε, οπότε τα «δύσκολα» χρώματα αποδίδονται καλύτερα.
Ποια χρώματα είναι συμπληρωματικά
Ηδη από την εποχή της Αναγέννησης οι ζωγράφοι είχαν διαπιστώσει την πολύ χαρακτηριστική ιδιότητα ορισμένων χρωμάτων να δημιουργούν έντονη αντίθεση μεταξύ τους. Από εκείνη την εποχή αυτά τα ζεύγη των χρωμάτων ονομάζονται «συμπληρωματικά» και είναι τα κόκκινο - πράσινο, κίτρινο - βιολετί και μπλε -πορτοκαλί. Ενα από τα καλύτερα δείγματα αυτής της «συμπληρωματικότητας» είναι ο πίνακας «Εντύπωση (impression) - ανατολή» του Κλοντ Μονέ, όπου παριστάνεται ο πορτοκαλής ήλιος να ανατέλλει στον μπλε ουρανό και να καθρεφτίζεται στην μπλε θάλασσα. Από τον πίνακα αυτόν πήρε και το όνομά της η νέα τότε τεχνοτροπία ιμπρεσιονισμός. Μια σημαντική εφαρμογή αυτού του συγκεκριμένου ζευγαριού συμπληρωματικών χρωμάτων απαντάται στις ναυαγοσωστικές σχεδίες και στα σωσίβια. Εχουν χρώμα πορτοκαλί επειδή έτσι διακρίνονται καλύτερα στην μπλε θάλασσα. Σήμερα βέβαια που γνωρίζουμε τη θεωρία των τριχρωματικών συστημάτων RGB και CMY είναι πολύ εύκολο να εντοπίσουμε με μεγαλύτερη ακρίβεια τα συμπληρωματικά χρώματα: είναι εκείνα που, αν «αναμειχθούν» στις σωστές αναλογίες, μας δίνουν λευκό ή μαύρο. Είναι, δηλαδή, τα κόκκινο - κυανό, πράσινο - ματζέντα και μπλε - κίτρινο.
Ο κ. Χάρης Βάρβογλης είναι καθηγητής του Τμήματος Φυσικής του ΑΠΘ.
ΠΗΓΗ: ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟ ΒΗΜΑ - ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ: 08/12/2013
