Πριν από 2.500 χρόνια ο Αριστοτέλης υποστήριξε πως «δεν υπάρχει καμία μεγάλη ιδιοφυΐα χωρίς κάποια δόση παράνοιας». Σήμερα ο ισχυρισμός του αποδεικνύεται επιστημονικά καθώς πολυάριθμες μελέτες αποδεικνύουν πως η ευφυΐα σχετίζεται με ισχυρότερες τάσεις που αφορούν στην κατάθλιψη, στη σχιζοφρένεια και στη διπολική διαταραχή καθώς επίσης και σε εθισμούς όπως τα ναρκωτικά και το αλκοόλ. Σύμφωνα με μία μελέτη που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Neuron αυτό οφειλεται σε μία πρωτεΐνη που παράγεται στον εγκέφαλο (neuronal calcium sensor-1 protein) και η οποία έχει άμεση σύνδεση με τη μνήμη, τη δημιουργική σκέψη και με σοβαρές ψυχικές διαταραχές όπως οι παραπάνω.
Επιπρόσθετα, σε έρευνες που έλαβαν χώρα στην Αγγλία και σε Σκανδιναβικές χώρες αποδεικνύεται πως υπάρχει άρρηκτος δεσμός ανάμεσα στη διπολική διαταραχή και στις υψηλές επιδόσεις των μαθητών στο σχολείο ειδικότερα σε όσους μελετούσαν μαθηματικά, λογοτεχνία και μουσική. Αυτό άλλωστε επιβεβαιώνεται ιστορικά από αναρίθμητα παραδείγματα εξεχόντων προσωπικοτήτων του χώρου της τέχνης και των επιστημών που ταλανίστηκαν από σοβαρές ψυχικές ασθένειες κατα τη διάρκεια του πολύκροτου βίου τους όπως ο Van Gogh, ο Κερτ Κομπέιν,η Σύλβια Πλαθ, ο Έντεκα Άλαν Πόε, η Βιρτζίνια Γουλφ και χιλιάδες άλλοι. Φαίνεται λοιπόν, πως αναπτύσσεται μία αλληλοσχέση ανάμεσα στην ευφυΐα και το δημιουργικό πνεύμα κάτι ωστόσο που δεν αποτελεί τον κανόνα σύμφωνα με μία γνωστή έρευνα των Getzels και Jackson (1962), που δείχνει ότι δημιουργικοί άνθρωποι δεν ήταν κατ’ ανάγκην και οι έχοντες την πλέον υψηλή νοημοσύνη. Αυτό το συμπέρασμα χρήζει ιδιαίτερης προσοχής καθώς σε πολλές περιπτώσεις ανθρώπων με έντονη συνύπαρξη ψυχικών ασθενειών και καλλιτεχνικής δραστηριότητας, οι πράξεις αυτοχειρίας κατέχουν υψηλό ποσοστό καθιστώντας τις πράξεις αυτοκαταστροφής ως μία πράξη ηρωισμού σε μία προσπάθεια λύτρωσης μίας βασανισμένης ιδιοφυίας. Φυσικά αυτός ο τρόπος σκέψης κρίνεται από την επιστημονική κοινότητα ως ανεδαφικός καθώς η γοητεία σε μία πράξη αυτοχειρίας είναι το ίδιο παράλογη με τη δαιμονοποίησή της αφού αναστέλλει την κατανόησή μας για σοβαρές ψυχικές διαταραχές που υποβόσκουν στις εξέχοντες καλλιτεχνικές προσωπικότητες που ενδεχομένως πολλοί από εμας έχουμε θαυμάσει.
Αυτό που πρέπει να γίνει σαφές είναι πως η κατάθλιψη ή οποιαδήποτε άλλη ψυχική διαταραχή δεν αποτελεί το εισιτήριο μίας ιδιοφυίας και κατ’επεκτάση μίας πράξης αυτοχειρίας. Η αυτοκτονία αποτελεί μία από τις σοβαρότερες εκφάνσεις των ψυχικών ασθενειών και σίγουρα δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να θεωρηθεί ως μία φυσιολογική ή ακόμα και ηρωική πράξη ενός ευφυούς και δημιουργικού ανθρώπου. Ένας άνθρωπος που προβαίνει σε μία τέτοια ενέργεια, κρίνεται ψυχικά διαταραγμένος και στόχος μας θα πρέπει να είναι η πρόληψη και η σωστή ενημέρωση από επιστήμονες του χώρου της Ψυχιατρικής έτσι ώστε να αντιμετωπίσουμε με τον κατάλληλο χειρισμό τέτοιες περιπτώσεις που ενδεχομένως αντιλήφθουμε στο περιβάλλον μας.
Αξίζει να σημειωθεί πως η οπτική γωνία με την οποία βλέπουμε τέτοιες καταστάσεις διαδραματίζει πολύ σημαντικό ρόλο καθώς οδηγεί πολλούς ανθρώπους στο να χρησιμοποιούν τις ταμπέλες του «άρρωστου», του «καταθλιπτικού», του «προβληματικού» κ.ά τις οποίες μακροπρόθεσμα θα υιοθετήσει και ο ίδιος ο πάσχων οδηγώντας τον συχνά σε προβληματικές εσωτερικεύσεις που λειτουργούν ανασταλτικά στην προσπάθεια ανάρρωσής του. Η παιδεία, οι αντιλήψεις και το πνευματικό επίπεδο της κοινωνίας καθώς και η η επιστημονική πρόοδος σε θέματα ψυχικής υγείας της κάθε χώρας ασφαλώς διαδραματίζει βαρυσήμαντο ρόλο στην υιοθέτηση τέτοιων απόψεων.
Εν κατακλείδι, η αλληλοσχέση δημιουργικότητας, ευφυίας και ψυχικών διαταραχών είναι επιστημονικά αποδεδειγμένη και δεδομένου οτι η αυτοχειρία ή οποιαδήποτε άλλη πράξη αυτοκαταστροφής αποτελούν τις σοβαρότερες εκφάνσεις αυτών των διαταραχών, δεν θα πρέπει να θεωρούνται σε καμία περίπτωση ως μία δικαιολογημένη ή «φυσιολογική» αντίδραση λύτρωσης υπο το μανδύα της «βασανισμένης ιδιοφυίας». Κρίνεται αναπόδραστη αναγκαιότητα η συνειδητοποίηση εκ μέρους του πάσχοντος αλλά και του περιβάλλοντός του, πως οποιαδήποτε ψυχική ασθένεια δεν αποτελεί αντικείμενο ντροπής, τύψεων ή κατωτερότητας γι’αυτό και η αποδοχή της διαφορετικότητας του ατόμου καθώς και η ορθολογική αντιμετώπιση της συμπτωματολογίας του, θα αποτελέσουν το εναρκτήριο λάκτισμα στην προσπάθεια απελευθέρωσης από τους δαίμονες που αποδομούν την ψυχική του ισορροπία. Στόχος καθίσταται η πρόληψη και η σωστή ενημέρωση από επιστήμονες της Ψυχιατρικής σε θέματα ψυχικής υγείας. Η οποιαδήποτε ακραία αντιμετώπιση των ψυχικών ασθενειών αποτελεί τροχοπέδη στην προσπάθεια παροχής βοήθειας σε ανθρώπους που πραγματικά χρειάζονται την στήριξη και την επιστημονική αρωγή μας.Με αυτή την ασφαλιστική δικλείδα, άνθρωποι με ιδιάιτερη ευφυία που ενδεχομένως αντιμετωπίζουν κάποια διαταραχή θα μπορέσουν να εκφράσουν εποικοδομητικά το μεγαλείο του ταλέντου τους. Ίσως τελικά αυτή η ανάγκη έκφρασης του ιδιαίτερου ψυχισμού τους και η απόδραση από την επίπονη πραγματικότητα είναι που ωθούν αυτά τα άτομα στην ενασχόλησή τους με τον κόσμο των τεχνών και των επιστημών καθιστώντας τους ιδιαίτερα επιτυχημένους στο αντικείμενο που επιλέγουν. Αυτό φυσικά αποτελεί προσωπική άποψη και δεν αποδεικνύεται με επιστημονικές μελέτες.
Ευφυΐα
Δείκτης ευφυΐας (IQ)
και ψυχικές διαταραχές.
Ως ψυχίατρος, έρχομαι καθημερινά σε επαφή με δεκάδες μορφές ευφυΐας. Συχνά πρόκειται για διάνοιες συνηθισμένες, άλλοτε σχετικά αμβλείες, αλλά ενίοτε οξύτατες. Αυτό που πρέπει να διαβεβαιώσω αρχικά, είναι ότι δεν υπάρχει κάποια συσχέτιση που να μας διαβεβαιώνει ότι π.χ. όποιος έχει υψηλό δείκτη ευφυΐας (IQ) δεν θα αναπτύξει κάποια ψυχική διαταραχή.Γιατί τότε ο Ψυχίατρος ασχολείται με την Ευφυΐα; Ο λόγος είναι ο εξής:
Σε πολλές ψυχικές διαταραχές, μειώνεται λειτουργικά ή πραγματικά ο δείκτης ευφυΐας.
Άλλοτε η μείωση του δείκτη ευφυΐας είναι πραγματική και αυτό συμβαίνει από σταδιακή καταστροφή νευρικών κυττάρων, όπου π.χ. ευθύνεται η μακροχρόνια κατάχρηση ουσιών όπως το αλκοόλ. Διαδικασίες όπως το γήρας ή η νόσος ALZHEIMER, εμπίπτουν επίσης σε αυτή την κατηγορία.
Άλλοτε πάλι δεν υπάρχει ορατή απώλεια νευρικών κυττάρων. Φαίνεται ότι μειώνεται το IQ, αλλά με την θεραπεία γρήγορα ανακάμπτει, οπότε μιλάμε για λειτουργική και όχι πραγματική μείωση του δείκτη ευφυΐας. Πολύ συχνά η Αγχώδης Διαταραχή (το έντονο άγχος) θολώνει την ευφυΐα με εμβόλιμες ανησυχίες, ανασφάλειες και αναποφασιστικότητα. Στην Κατάθλιψη η ευφυΐα ατονεί και υπολειτουργεί, στα πρότυπα της γενικής επιβράδυνσης του οργανισμού. Στην Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή οι επαναλαμβανόμενες και δυσάρεστες σκέψεις δεν αφήνουν πολύ χρόνο στην όποια ευφυΐα υπάρχει να εκδηλωθεί.
Υπάρχουν φυσικά πολλά είδη ευφυΐας, αλλά μία είναι η γενική παρατήρηση: H ευφυΐα είναι μία ωμή δύναμη. Δύναμη επίλυσης προβλημάτων. Και μάλιστα των καθημερινών προβλημάτων συμπεριλαμβανομένων!
Η μηχανή παραγωγής αυτής της δύναμης, εδράζεται φυσικά στην πολυπλοκότητα του εγκεφάλου με τα αναρίθμητα νευρικά κύτταρα και τις συνάψεις τους. Αυτό που πλέον είναι σίγουρο, είναι ότι τα νευρικά κύτταρα δεν είναι στατικά όπως πίστευαν παλαιότερα. Απλά τα νευρικά κύτταρα αναπτύσσονται αργά σε σχέση με άλλους ιστούς.
Αναφύεται λοιπόν ένα θέμα:
Μπορούμε με κατάλληλες νοητικές ασκήσεις, να αυξήσουμε την ευφυΐα μας;
Δείτε παρακάτω πως και γιατί.
Ευφυΐα – Κεντρικό Μενού
IQ Sharpen - Αποσπάσματα των ασκήσεων ανάπτυξης της ευφυΐας: Πρόκειται για μία σειρά ουσιαστικά εύκολων αρχικά τεστ, αρκεί να σκεφτείτε λίγο! Η δυσκολία αυξάνει προοδευτικά. Δεν υπάρχει χρονικός περιορισμός, ακριβώς γιατί δεν μας ενδιαφέρει τόσο το σκορ, όσο η μεθοδολογία της σκέψης. Τα επιμέρους αποτελέσματα δεν ανακοινώνονται.
ευφυΐας - νοημοσύνης.
Κεφάλαιο 1. Απλοί Πίνακες με ένα κινούμενο τετράγωνο. Εισαγωγή στην έννοια των λογικών βημάτων – Προθέρμανση στα τεστ ευφυΐας.
Κεφάλαιο 2. Πίνακες 3x3 με 2 κινούμενα τετράγωνα. Όλα τα τετράγωνα κινούνται.
Κεφάλαιο 3. Πίνακες 3x3 με 2 κινούμενα τετράγωνα. Μερικά μόνο, τετράγωνα κινούνται.
Κεφάλαιο 3-1. Πίνακες 4x3 με 2 κινούμενα τετράγωνα. Μερικά μόνο, τετράγωνα κινούνται.
Κεφάλαιο 3-2. Πίνακες 4x3 με 2 κινούμενα τετράγωνα. Όλα τα τετράγωνα κινούνται, αλλά πως;
Κεφάλαιο 4. Πίνακες 3x3 με 3 κινούμενα τετράγωνα. Όλα τα τετράγωνα κινούνται.
Κεφάλαιο 4-1. Πίνακες 4x3 με 3 κινούμενα τετράγωνα. Όλα τα τετράγωνα κινούνται.
Κεφάλαιο 4-2. Πίνακες 4x3 με 3 κινούμενα τετράγωνα. Όλα τα τετράγωνα κινούνται, αλλά πως;
Κεφάλαιο 5. Πίνακες 3x3 με 3 κινούμενα τετράγωνα. Μερικά μόνο, τετράγωνα κινούνται.
Κεφάλαιο 5-1. Πίνακες 3x4 με 3 κινούμενα τετράγωνα. Μερικά μόνο, τετράγωνα κινούνται.
Κεφάλαιο 5-2. Πίνακες 4x3 με 4 κινούμενα τετράγωνα. Όλα τα τετράγωνα κινούνται, αλλά πως;
Κεφάλαιο 6-2. Πίνακες 5x3 με 4 κινούμενα τετράγωνα. Όλα τα τετράγωνα κινούνται, αλλά πως;
|
* * *
Η ψυχιατρική θεραπεία είναι συχνά εύκολη, απλή, θεαματική, με μικρό κόστος και
ξανακάνει πολύτιμη τη ζωή, τη δική σας και αυτών που αγαπάτε και σας αγαπούν.
Τις ιστοσελίδες αυτές γράφει ο ΨΥΧΙΑΤΡΟΣ Θοδωρής Π. Δασκαλόπουλος, που είναι υπεύθυνος για την συλλογή των στοιχείων, την κριτική ανάλυση, την σχεδίαση, την συγγραφή και την παρουσίασή τους.
|
