Η NPD*, ορίζεται ως μία ισχυρή αίσθηση «μεγαλοπρέπειας, μία έλλειψη ενσυναίσθησης για τους άλλους ανθρώπους και την ανάγκη θαυμασμού». Οι άνθρωποι με διάγνωση NPD συχνά ορίζονται ως αλαζόνες, απαιτητικοί, χειριστικοί και εγωκεντρικοί.
Το ενδιαφέρον στοιχείο είναι ότι οι NPD εκπέμπουν μία αύρα ακραίας αυτοπεποίθησης – ένα χαρακτηριστικό που στην ουσία προσελκύει ορισμένα άτομα κοντά τους· ωστόσο, αυτή η προβολή είναι συχνά ψευδαισθητική. Στην ουσία είναι εξαίρετα ευαίσθητοι άνθρωποι. Υπό φυσιολογικές συνθήκες, αυτή η ευαισθησία, η ευπάθεια, θα ήταν πηγή συμπαθείας. Πολλοί θα έμπαιναν στη διαδικασία να βοηθήσουν αυτά τα άτομα.
Ωστόσο, κάθε σχέση που δημιουργείται με έναν NPD δεν είναι μια φυσιολογική κατάσταση. Οι NPD θα εκμεταλλευτούν την κάθε πράξη, του κάθε ατόμου που είναι κοντά τους. Ακόμη χειρότερα, θα θεωρήσουν την καλοσύνη ενός ατόμου ως ένδειξη αδυναμίας – όπως ένας μεγάλος λευκός καρχαρίας που ανιχνεύει τη μυρωδιά αίματος στο νερό.
Καλωσορίσατε στον κόσμο του NPD!
NPD και Σχέσεις.
Είναι περιττό να αναφέρουμε ότι ένας πραγματικός NPD δεν μπορεί να έχει – και στην ουσία δεν χρειάζεται – μια στενή προσωπική σχέση.
Οι λόγοι είναι οι ακόλουθοι:
1. Δεν εμπιστεύονται τους άλλους
Σε μία στενή προσωπική σχέση, και οι δύο σύντροφοι καθίστανται ευάλωτοι και η ευπάθεια αυτή απαιτεί εμπιστοσύνη. Οπότε, πώς θα μπορούσε κάποιος με NPD να εμπιστευτεί κάποιον; Αδύνατον!
Οι NPD, αν και συναισθηματικά ασταθείς, ενδεχομένως να είναι τόσο οξυδερκείς όσο και οι σύντροφοί τους. Ως οξυδερκείς, λογικά κατανοούν τη σχέση μεταξύ εμπιστοσύνης και ευπάθειας, ευαλωτότητας. Ως εκ τούτου, δεν δεσμεύονται σε μία ουσιαστική σχέση.
Ωστόσο, θα δημιουργήσουν μία μονομερή «σχέση», η οποία θα μπορούσε να αξιοποιηθεί. Η αδυναμία, η ευπάθεια και η εμπιστοσύνη δεν είναι στοιχεία που ο εγκέφαλος ενός NPD μπορεί να αναγνωρίσει.
2. Αναζητούν πάντοτε τρόπους διαφυγής.
Ας επιστρέψουμε στο θέμα της μεγαλοπρέπειας/μη ευπάθειας. Για να τροφοδοτήσουν την ακόρεστη πείνα για κυριαρχία, οι NPD θα θυματοποιήσουν τον σύντροφό τους. Χωρίς καν να το σκεφτούν δεύτερη φορά!
Αυτό είναι αναμφισβήτητα το πιο αποκαρδιωτικό στοιχείο όταν κάποιος σχετίζεται με έναν NPD. Δίνουν μόνο για να πάρουν – συμπεριλαμβανομένης της στοργής, της αγάπης, της τρυφερότητας και της αφοσίωσης. Τίποτα δεν είναι πραγματικό.
Σε τελική ανάλυση: όταν εμφανίζεται ο έρωτας, δεν υπάρχει ποτέ μία δικαιολογία «ερωτεύομαι απλώς για τον έρωτα». Υπάρχει σκοπιμότητα, επιθυμούν κάτι – όχι κάποιον.
3. Είναι επιρρεπείς σε καταχρηστική συμπεριφορά.
Σύμφωνα με τα ευρήματα μίας έρευνας του Πανεπιστημίου του Kent, «η οργή, η εχθρικότατα και η άμεση εκρηκτικότητα που συνοδεύουν την NPD ενός άνδρα τείνει να κατευθυνθεί προς τη γυναίκα», προσθέτοντας ότι «οι Άνδρες NPD έχουν περισσότερες πιθανότητες να ασκήσουν ενδοοικογενειακή βία λόγω του εγωκεντρισμού τους και της έλλειψης ενσυναίσθησης…»
Ενώ επίκεντρο αυτής της συγκεκριμένης μελέτης είναι η κακοποίηση που προκαλείται από έναν NPD, οι γυναίκες προβαίνουν επίσης σε ενδοοικογενειακή βία, ωστόσο σε μικρότερο ποσοστό (25 τοις εκατό και 14 τοις εκατό, αντιστοίχως.)
Είναι σημαντικό να θυμάται κανείς ότι οι περισσότεροι άνδρες (και γυναίκες) που κακοποιούν τους συντρόφους τους δεν είναι NPD. Παρά το γεγονός αυτό, τα ποσοστά κακοποίησης – σωματικής, ψυχολογικής και λεκτικής – είναι υψηλότερα σε μία σχέση με έναν NPD.
4. Δεν υπάρχει “εμείς”
Η Peg Streep δίνει απαντήσεις στο περιοδικόin Psychology Today, σχετικά με την ερώτηση «Μπορεί ένας NPD να αποκτήσει μεγαλύτερο βαθμό ενσυναίσθησης;»
Όσο κι αν μας προκαλεί έκπληξη, η Streep δεν δίνει μία καταφατική απάντηση: «Η έλλειψη ενσυναίθησης που διακατέχει έναν NPD είναι το κλειδί στην κατανόηση του λόγου, για τον οποίο δεσμευόμαστε με έναν NPD, υπάρχει μία πραγματική αίσθηση όπου το άτομο αυτό δεν ζει «μαζί» μας ποτέ. Χωρίς ενσυναίσθηση, ένα πρόσωπο παραμένει grosso modo εγκλωβισμένο, δεν συγκινείται από τα συναισθήματα ή την κατάσταση του άλλου -ακόμη και των υποθετικά οικείων προσώπων – ούτε στο γνωστικό, ούτε στο συναισθηματικό επίπεδο» (Δική μου έμφαση).
Η ενσυναίσθηση είναι μια προϋπόθεση (όπως η ευπάθεια και η εμπιστοσύνη) σε μία υγιή σχέση. Τα περισσότερα πειράματα που έχουν μελετήσει τους συσχετισμούς NPD/σχέσεων έχουν εντοπίσει ότι οι NPD είναι ανίκανοι να συνάψουν σχέσεις.
5. Είναι (πιθανόν) αδύνατο.
Στο έργο Όνειρο Θερινής Νυκτός, ο Shakespeare γράφει «ο δρόμος της αληθινής αγάπης ποτέ δεν ήταν ομαλός».
Σύμφωνα με την αντίληψη ενός NPD, η σχέση δεν θα ενέχει ποτέ αληθινή αγάπη και δεν θα είναι ποτέ ομαλή η πορεία της. Κάθε εκδήλωση τρυφερότητας είναι ένα μέσο για έναν σκοπό, ένα τέλος – και το τέλος καθορίζεται πάντα από τον NPD.
Ενδεχομένως κάποιος να πιστεύει ότι βρίσκεται «στον σωστό δρόμο» της πραγματικής αγάπης ανεξάρτητα από τις προφανείς και άθλιες εκδηλώσεις χειρισμού, δυσπιστίας, κακοποίησης και υπερκυριαρχίας του NPD.
Εν κατακλείδι
Ο εν λόγω αρθρογράφος αισθάνεται υποχρεωμένος να αναφέρει κάποια στοιχεία παραπάνω, κυρίως λόγω σεβασμού σε αυτούς που πάσχουν από αυτή την ψυχική ασθένεια.
Ήθελα να δώσω έμφαση στο γεγονός ότι ο υποκείμενος λόγος αυτού του άρθρου είναι να ενημερώσει τον κόσμο (για οποιονδήποτε λόγο θεωρούν ότι τους αγγίζει) σχετικά με την δυστυχία που προκαλεί η σχέση με έναν NPD. Κάτι που γίνεται ισχυρά αισθητό από ανθρώπους που αγαπούν, ή αγάπησαν έναν τέτοιο άνθρωπο.
Λόγω σεβασμού στην ανθρωπότητα και την επιστήμη βάζουμε σε παρένθεση τη λέξη πιθανόν στην ενότητα #5. Οι περισσότεροι ψυχολόγοι, ψυχίατροι και άλλοι ειδικοί ψυχικών νόσων παραδέχονται τις αβεβαιότητες που περιβάλλουν τη NPD νοοτροπία. Ως εκ τούτου, εκλείπει η θεραπευτική αγωγή για αυτή την νόσο.
Η ψυχική νόσος δεν είναι κάτι για το οποίο ευθύνεται ο πάσχων. Αναγνωρίζοντας τη νόσο και αναζητώντας βοήθεια είναι ωστόσο ευθύνη του πάσχοντα. Αυτή η θεμελιώδης αλήθεια είναι μέρος αυτού που καθιστά την NPD απίστευτα αινιγματικό και προβληματικό. Το άγχος, η κατάθλιψη, η ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή και άλλα ψυχικά νοσήματα, εάν δεν είναι ιάσιμα, τίθενται τουλάχιστον υπό έλεγχο. Οι NPD δεν έχουν τέτοιες (απτές) επιλογές. (ανεξάρτητα της βούλησης ή της απροθυμίας τους να αναζητήσουν βοήθεια. Οι περισσότεροι ερευνητές τείνουν προς το τελευταίο).
Οι άνθρωποι, ανεξάρτητα από ό,τι έχουν κάνει, πώς έχουν ζήσει, ή τι σκέφτονται, είναι πάντοτε άνθρωποι. Είναι λάθος λοιπόν να συμπεριφερόμαστε σε κάποιον άνθρωπο λες και είναι άνθρωπος ενός κατώτερου Θεού.
*Narcissistic Personality Disorder
