Για σχεδόν 40 χρόνια, μία οικογένεια από τη Ρωσία απομονώθηκε σε μια πλαγιά ενός βουνού, στην αφιλόξενη τάιγκα της Σιβηρίας.
Ο Karp Lykov και η κόρη του Agafia, φορώντας ρούχα που τους δώρισαν οι Σοβιετικοί γεωλόγοι όχι πολύ καιρό μετά την ανακάλυψη της οικογένειάς τους.
Η οικογένεια Lykov κατάφερε να ζήσει σε ένα από τα πιο δυσπρόσιτα μέρη του πλανήτη, χωρίς να έχει την παραμικρή επαφή με τον πολιτισμό.
Τα καλοκαίρια της Σιβηρίας δεν διαρκούν πολύ. Τα χιόνια συνήθως διατηρούνται ως τον Μάιο, και το κρύο επιστρέφει τον Σεπτέμβριο. Υπάρχουν ατελείωτα χιλιόμετρα εκτάσεων από πεύκα και δάση σημύδας, απότομες πλαγιές, παγωμένα νερά, επικίνδυνοι ποταμοί, αρκούδες και πεινασμένοι λύκοι . Η περιοχή εκτείνεται από το απώτατο άκρο των αρκτικών περιοχών της Ρωσίας ως τη Μογγολία, και ανατολικά από τα Ουράλια ως τον Ειρηνικό. Πέντε εκατομμύρια τετραγωνικά χιλιόμετρα «ανυπαρξίας», με πληθυσμό που ανέρχεται σε μόνο μερικές χιλιάδες άτομα. Μερικές μόνο ημέρες τον χρόνο, που είναι και οι πιο ζεστές, μπορεί κάποιος να δει πιο καθαρά σε αυτόν τον κρυφό κόσμο, σε αυτό το αφιλόξενο τοπίο.
Έτσι λοιπόν, το 1978 σοβιετικοί γεωλόγοι, εξερευνώντας τις ερημιές της Σιβηρίας και αναζητώντας ένα σημείο για να προσγειωθούν με το ελικόπτερό τους, διακρίνουν σημάδια ανθρώπινης ζωής, μία ξύλινη κατασκευή και έναν κήπο που το σχήμα και το μέγεθός του βεβαίωναν ότι κάποιος άνθρωπος τον είχε δημιουργήσει. Ήταν μια εκπληκτική ανακάλυψη.
Το βουνό ήταν περισσότερα από 200 χλμ. μακριά από τον πλησιέστερο οικισμό, σε ένα σημείο που ποτέ δεν είχε διερευνηθεί και οι σοβιετικές αρχές δεν είχαν καν εγγραφές όσων διέμεναν στην περιοχή.
Το βουνό ήταν περισσότερα από 200 χλμ. μακριά από τον πλησιέστερο οικισμό, σε ένα σημείο που ποτέ δεν είχε διερευνηθεί και οι σοβιετικές αρχές δεν είχαν καν εγγραφές όσων διέμεναν στην περιοχή.
Η όψη του καταλύματος Lykov από αναγνωριστικό αεροπλάνο.
Με επικεφαλής την γεωλόγο Galina Pismenskaya, οι τέσσερις επιστήμονες, βρήκαν το επίγειο σημείο που υπέδειξαν οι πιλότοι. Στην πορεία τους, άρχισαν να συναντούν ολοένα και συχνότερα ίχνη ανθρώπινης ζωής και δράσης, ώσπου κατέληξαν σε μία παράγκα, που έμοιαζε περισσότερο με παράπηγμα μεσαιωνικής εποχής!
Δεν διέκριναν αρχικά τις ανθρώπινες φιγούρες που καραδοκούσαν, μέχρι που η σιωπή διαταράχθηκε ξαφνικά από λυγμούς και υστερικές φωνές. Μόνο τότε συνειδητοποίησαν οι επιστήμονες ότι δεν ήταν μόνοι: οι σιλουέτες δύο γυναικών φαίνονταν πλέον καθαρά, με τη μία να μοιρολογεί: «αυτό γίνεται για τις αμαρτίες μας, τις αμαρτίες μας»…
Οι επιστήμονες εγκατέλειψαν την παράγκα τρομαγμένοι, περιμένοντας έξω μέχρι να ηρεμήσουν τα πνεύματα. Μισή ώρα αργότερα, η πόρτα της παράγκας άνοιξε και ένας ηλικιωμένος άντρας με τις δυο του κόρες εμφανίστηκαν. Ήταν σε ημιάγρια κατάσταση και αρνήθηκαν οτιδήποτε τους πρόσφεραν οι επιστήμονες -τσάι, ψωμί,μαρμελάδα – λέγοντας ότι «δεν μας επιτρέπονται αυτά!».
H Agafia Lykova (αριστερά ) μαζί με την αδερφή της Natalia.
Όταν η υπεύθυνη της αποστολής, Galina Pismenskaya, ρώτησε τον άντρα αν έχει δοκιμάσει ποτέ ψωμί, αυτός απάντησε πως είχε φάει παλιότερα, οι κόρες του ωστόσο ποτέ. Ο λόγος του ήταν καθαρός και αντιληπτός, δεν ίσχυε ωστόσο το ίδιο και για τα κορίτσια: μιλούσαν μία γλώσσα που σίγουρα δεν έμοιαζε με ρωσικά… Ο πατέρας λίγο αργότερα και απευθυνόμενος στους γεωλόγους είπε «Αφού φτάσατε τόσο μακριά, μπορείτε να περάσατε και μέσα στο σπίτι μας».
Το θέαμα που αντίκρισαν οι γεωλόγοι όταν μπήκαν στην καλύβα ήταν σαν εικόνα από τον Μεσαίωνα. Πρόχειρης κατασκευής παράπηγμα, τόσο κρύο όπως ένα κελάρι, με ένα δάπεδο από φλούδες πατάτας. Κοιτώντας γύρω με το αμυδρό φως που επικρατούσε, οι επισκέπτες είδαν ότι ήταν ένας μικρός, ενιαίος χώρος με ένα πολύ μικρό παράθυρο, με έντονη οσμή κλεισούρας και απερίγραπτα βρώμικο. Και όμως εκεί, όσο απίστευτο κι αν ακούγεται, ζούσε μια οικογένεια πέντε ατόμων.
Σύντομα, μέσα από πολυάριθμες επισκέψεις των γεωλόγων στην «οικία» της οικογένειας, η πλήρης ιστορία τους αποκαλύφθηκε. Ο ηλικιωμένος ονομαζόταν Karp Lykov και ήταν μέλος της αίρεσης «Old Believer», μιας φονταμενταλιστικής ρωσο-ορθόδοξης σέχτας που παρέμενε απαράλλακτη από τον 17ο αιώνα. Τα μέλη της αίρεσης είχαν διωχθεί έντονα επί των ημερών τού Πέτρου του Μέγα, και πολλά από τα γεγονότα αυτά ο πατέρας Lykov τα ανακαλούσε σαν να είχαν συμβεί μερικές ημέρες πριν. Γι ‘αυτόν, ο Πέτρος ήταν ένας προσωπικός εχθρός και ο αντίχριστος είχε ανθρώπινη μορφή.
Ο Πέτρος ο Μέγας αποπειράται να εκσυγχρονίσει τη Ρωσία στις αρχές του 18ου αιώνα ξεκινώντας μια εκστρατεία για τον τερματισμό της γενειάδας. Μάλιστα την είχε φορολογήσει.
Τα πράγματα για την οικογένεια έγιναν ακόμα χειρότερα όταν οι άθεοι Μπολσεβίκοι κατέλαβαν την εξουσία, με τις ούτως ή άλλως απομονωμένες κοινότητες των πιστών της αίρεσης, που διέμεναν ήδη στη Σιβηρία, να αναγκάζονται να αποσυρθούν ακόμα πιο μακριά από τον ανθρώπινο πολιτισμό για να γλιτώσουν τους διωγμούς.
Κατά τη διάρκεια των σοβιετικών «εκκαθαρίσεων» στη δεκαετία του ’30, σοβιετική περίπολος θα σκοτώσει τον αδερφό του Lykov στα περίχωρα της κοινότητας όπου ζούσε η αίρεση. Ήταν ώρα για την οικογένεια να απομακρυνθεί περισσότερο για να γλιτώσει. Έτσι, το 1936 η τετραμελής τότε οικογένεια (ο Karp, η γυναίκα του Akulina, ο 9χρονος γιος του Savin και η μόλις 2 χρονών Natalia) αποσύρθηκε στα βάθη της σιβηρικής τάιγκας, όπου έπειτα από περιπέτεια ετών κατέληξαν τελικά στο σημείο που τους βρήκαν οι επιστήμονες.
Δύο ακόμη παιδιά θα γεννούνταν στην πλήρη απομόνωση, ο Dmitry το 1940 και η Agafia το 1943, τα οποία δεν συνάντησαν ποτέ άλλον άνθρωπο και ό,τι ήξεραν για την ανθρωπότητα το είχαν μάθει από τις διαστρεβλωμένες απόψεις των γονιών τους για τον κόσμο. Κύρια ψυχαγωγία της οικογένειας, ήταν ο καθέναs να διηγείται τα όνειρά του.
Ο Dmtry (αριστερά) και ο Savin
Τα παιδιά της οικογένειας Lykov γνώριζαν ότι υπάρχουν πόλεις όπου ζουν άνθρωποι «στοιβαγμένοι» ή ακόμα και χώρες έξω από τη Ρωσία άλλα όλες αυτές οι πληροφορίες παρέμεναν σε θεωρητικό επίπεδο χωρίς να παίζουν ρόλο στις ζωές τους. Διάβαζαν μόνο θρησκευτικά βιβλία που είχαν πάρει μαζί κατά τη φυγή τους και τη Βίβλο. Η μητέρα είχε χρησιμοποιήσει τα ευαγγέλια για να διδάξει τα παιδιά της να διαβάζουν και να γράφουν, χρησιμοποιώντας αιχμηρά μπαστούνια σημύδας βουτηγμένα σε χυμό αγιοκλήματος, για πένα και μελάνι. Για αυτούς η σύγχρονη ιστορία παρέμενε στο σκοτάδι: δεν γνώριζαν για τον φονικό πόλεμο που αιματοκύλησε την Ευρώπη, με τον Β’ Παγκόσμιο να μην έχει συμβεί ποτέ για την οικογένεια.
Η οικογένεια είχε περάσει πολύ δύσκολα χρόνια και μεγάλες περιόδους πείνας. Μόνο όταν μεγάλωσε ο μικρός Dmitry, μπόρεσαν να φάνε κρέας καθώς είχε την αντοχή και τη δύναμη να κυνηγήσει το θήραμά του. Όμως και αυτή συνθήκη δεν ήταν συνεχής και διαρκής αφού το κρύο έφτανε και τους -40 βαθμούς Κελσίου πολλές φορές. Επίσης η σοδειά τους καταστρεφόταν τόσο από τον παγετό όσο και από τα άγρια ζώα. Το 1961 χιόνιζε μέχρι τον Ιούνιο και η οικογένεια, αφού εξάντλησε τα αποθέματα, έφτασε να τρώει φλοιούς δένδρων και σόλες παπουτσιών! Εκείνη τη χρονιά η μητέρα τους Akulina, προτίμησε να φάνε τα παιδιά της ότι, είχαν και πέθανε από ασιτία.
Όσο βέβαια οι σοβιετικοί γεωλόγοι γνώριζαν καλύτερα τα μέλη της οικογένειας Lykov, συνειδητοποιούσαν ότι είχαν παραγνωρίσει τις ικανότητες και τη νοημοσύνη τους, με το κάθε μέλος να διαθέτει τη δική του προσωπικότητα.
Όταν τους ρώτησαν αν ήταν φοβισμένοι να είναι έξω μόνοι στην ερημιά και το σκοτάδι, απάντησαν: «Ποιος θα είναι εκεί έξω για να μου κάνει κακό;»
Το πλέον λυπηρό χαρακτηριστικό της παράξενης ιστορίας των Lykov ήταν η ταχύτητα με την οποία χτύπησε η συμφορά την οικογένεια όταν αποκαταστάθηκε η επαφή με τον έξω κόσμο. Το φθινόπωρο του 1981, τρία από τα τέσσερα παιδιά της οικογένειας ακολούθησαν τη μητέρα τους στον τάφο με διαφορά λίγων ημερών το ένα από το άλλο.
Ο Savin και η Natalia έπασχαν από νεφρική ανεπάρκεια (πιθανότατα λόγω της διατροφής), ενώ ο Dmitry πέθανε από πνευμονία, αρνούμενος τη βοήθεια των γεωλόγων, οι οποίοι προσφέρθηκαν να τον μεταφέρουν με το ελικόπτερο στο πλησιέστερο νοσοκομείο. «Δεν μας επιτρέπεται αυτό», ήταν τα τελευταία λόγια του Dmitry.
Oι τάφοι των Lykov
Όταν έθαψαν τα τρία παιδιά, οι επιστήμονες προσπάθησαν να πείσουν τους εναπομείναντες Lykov να εγκαταλείψουν την απομόνωση και να μετακομίσουν στο πάλαι ποτέ χωριό τους, με τους διωγμούς να έχουν σταματήσει από χρόνια και την κοινότητα της αίρεσης να έχει ήδη ξανασυσταθεί. Η οικογένεια αρνήθηκε ωστόσο σθεναρά, με τον Karp Lykov να πεθαίνει στον ύπνο του στις 16 Φεβρουαρίου 1988, 27 χρόνια μετά τον θάνατο της γυναίκας του, ο οποίος μάλιστα συνέβη την ίδια ακριβώς ημέρα.
Η Agafia παραμένει ακόμα μόνη στις ερημιές της παγωμένης τούνδρας, ως γνήσιο παιδί της Σιβηρίας, πλέον στα 70 της χρόνια…
Αν και αισθάνεται ευγνώμων που εντόπισαν εκείνη και την οικογένεια της, έχει επιλέξει να ζήσει το υπόλοιπο της ζωής της στον τόπο που μεγάλωσε και σε δύσκολες συνθήκες.
Πηγή: smithsonianmag.com
