Πόσο συχνά κάνετε κάτι ή αποφασίζετε να κάνετε κάτι (παρότι το θέλετε) επειδή ανησυχείτε για το «πως θα το πάρουν οι άλλοι»; Για τους περισσότερους ανθρώπους αυτό είναι κάτι που συμβαίνει αρκετά περισσότερες φορές από όσες πιστεύουμε.
Παρότι ζούμε σε μία κουλτούρα που «επαινεί» το να «είσαι ο εαυτός σου», τελικά παρατηρείται ότι μας ενδιαφέρει περισσότερο το να γινόμαστε αποδεκτοί και αρεστοί, το να προσαρμοζόμαστε στα δεδομένα και στα θέλω των άλλων. Η κουλτούρα μέσα στην οποία ζούμε υποτίθεται πως δίνει μεγάλη αξία στην προσωπική ελευθερία, στην ανεξαρτησία, στην αυτοπεποίθηση και στη δυνατότητα μας να μιλάμε ελεύθερα. Θέλουμε τους ηγέτες μας να είναι έτσι, τους φίλους μας να είναι έτσι, τους συναδέλφους μας να είναι έτσι. Κι όμως τελικά, αυτό που μας μαθαίνουν οι γονείς μας, αυτό που μας διδάσκει το σχολείο, αυτό που μας περνάνε τα media είναι το ακριβώς αντίθετο. Μας περνάνε το πόσο σημαντικό είναι το να γινόμαστε αποδεκτοί, το να γινόμαστε αρεστοί, το πόσο σημαντικό είναι το να «ταιριάξουμε» με τους πολλούς, το πόσο σημαντικό είναι το να προσαρμοστούμε στο τι θέλουν οι άλλοι από εμάς.
Ως αποτέλεσμα, κινούμαστε με βάση το ρεπερτόριο επιλογών που άλλοι έχουν επιλέξει για εμάς, μέσα στο ρόλο που άλλοι έχουν φτιάξει για εμάς. Δε ζούμε με τον τρόπο που θέλουμε. Δε ζούμε, δηλαδή, σύμφωνα με τις κλίσεις μας, σύμφωνα με τις δικές μας βαθύτερες επιθυμίες, δε ζούμε σεβόμενοι τις δικές μας ανάγκες, τα ταλέντα μας ή τα πιστεύω μας. Τα αφήνουμε όλα αυτά στην άκρη και συνεχώς προσπαθούμε να «φτιάξουμε» τον εαυτό μας, ώστε να αρέσουμε στους άλλους και άρα να μας αποδεχτούν και άρα να μας επαινέσουν και να μας εντάξουν στον κόσμο τους. Έτσι όμως καταλήγουμε να λειτουργούμε με βάση το τι πιστεύουν οι άλλοι πως είναι καλύτερο για εμάς και το χειρότερο είναι πως καταλήγουμε να κυνηγάμε το ανέφικτο και να νιώθουμε πως δεν είμαστε αρκετά ικανοί, πως δεν είμαστε αρκετά καλοί για τους άλλους. Πως ποτέ δε θα γίνουμε αυτό που οι άλλοι έχουν πλάσει ως ιδανικό για εμάς. Και πράγματι δε θα το φτάσουμε ποτέ. Είναι ανέφικτο. Το χειρότερο όμως δεν είναι ότι δε θα το φτάσουμε, άλλο ότι αυτό το κυνήγι θα μας οδηγήσει με βεβαιότητα στη δυστυχία.
Η αυθεντικότητα –το να είσαι ο εαυτός σου- έχει να κάνει με το να απολαμβάνεις την ελευθερία «να είσαι αυτός που είσαι» με φυσικό τρόπο, χωρίς τη μάσκα του καθωσπρεπισμού στις σχέσεις σου. Χρειάζεται θάρρος και δέσμευση στην προσπάθεια να:
- Δεις τον εαυτό σου όπως πραγματικά είναι, με τα καλά και τα κακά του.
- Το να λες την αλήθεια στον εαυτό σου, χωρίς δικαιολογίες και αποφυγές.
- Το να είναι ΟΚ να εκφράσεις την ευαλωτότητα σου και τις αδυναμίες σου.
- Το να παραδέχεσαι και να μοιράζεσαι τις πιο βαθιές σκέψεις σου που μπορούν να έχουν να κάνουν με πράγματα για τα οποία ντρέπεσαι, σκέψεις που εκφράζουν τις ανασφάλειες σου ή από την άλλη σκέψεις για τις αληθινές σου επιθυμίες.
Το να είσαι ανοιχτός και αληθινός για όλα αυτά είναι ο δρόμος για την αυθεντική ζωή.
Το 1ο και σημαντικότερο κομμάτι του ταξιδιού μας προς μία ζωή γεμάτη ικανοποίηση, νόημα και αυθεντικότητα, είναι το να μάθουμε ποιοι πραγματικά είμαστε στο πιο βαθύ μας επίπεδο, να μάθουμε το πιο βαθύ μας εαυτό. Το ταξίδι της αυτογνωσίας είναι ένα ταξίδι ζωής. Κι όσο πιο ανοιχτοί είμαστε στο να ακολουθήσουμε αυτό το μοναπάτι, τόσο περισσότερο θα αναπτυχθούμε και θα εξελιχθούμε.
Το να είμαστε σε πλήρη γνώση του εαυτού μας έχει να κάνει με το πόσο βαθιά μέσα μας είμαστε διατεθειμένοι να κοιτάξουμε. Αυτό είναι τεράστια πρόκληση και συχνά μας προκαλεί φόβο. Υπάρχουν κομμάτια της ζωής μας και της προσωπικότητας μας που δε θέλουμε καν να κοιτάξουμε, που δε θέλουμε καν να θυμόμαστε ή που δεν θέλουμε καν να ξέρουμε ότιν υπάρχουν. Υπάρχουν κομμάτια της ζωής μας που αποφέυγουμε, κομμάτια του εαυτού μας που θέλουμε να απαρνηθούμε. Προτιμάμε να κουκουλώνουμε τους φόβους μας, παρά να τους αντιμετωπίζουμε κατά πρόσωπο.
Όμως αν θέλουμε να ζήσουμε μία ικανοποιητική και πλήρη ζωή, μία ζωή με νόημα, τη ζωή που αληθινά θέλουμε, θα χρειαστεί να βουτήξουμε μέσα μας και να «κάνουμε ειρήνη» με τον εαυτό μας. Να βρούμε την αλήθεια, όποια κι αν είναι, και να την «αγκαλιάσουμε». Να αποδεχτούμε, δηλαδή, τον αληθινό μας εαυτό αντί να τον πολεμάμε.
Ο φόβος είναι ένα συναίσθημα που όλοι βιώνουμε στο ταξίδι της ζωής. Το να λειτουργήσουμε με βάση το ποιοι πραγματικά είμαστε, το να εκφράζουμε έντιμα και ειλικρινά τους εαυτούς μας, το να είμαστε τοληροί διεκδικώντας τα πραγματικά μας θέλω, μπορεί να φέρει και αρκετό φόβο μέσα μας.
Πού συχνά όμως τείνουμε να τρεχουμε μακριά ή να «κρυβόμαστε» από τους φόβους μας, βιώνοντας ταυτόχρονα ντροπή. Κι αυτό γιατί σκεφτόμαστε ότι «δε θα έπρεπε να το νιώθω αυτό» ή ότι «έιναι λάθος να φοβάμαι». Κι όμως οι φόβοι είναι φυσιολογιό να υπάρχουν. Είναι ο επιβιωτικός μας μηχανισμός. Είναι μέσα στα γονίδια μας γραμμένο το να φοβόμαστε. Έτσι επιβιώνουμε. Δεν υπάρχει λοιπόν, λόγος να ντρεπόμαστε που φοβόμαστε. Δεν υπάρχει λοιπόν, λόγος να ντρεπόμαστε να παραδεχτούμε τους φόβους μας.
Η ερώτηση άρα, δεν είναι αν υπάρχει φόβος, αλλά η πιο σηματική ερώτηση είναι:
Η ερώτηση άρα, δεν είναι αν υπάρχει φόβος, αλλά η πιο σηματική ερώτηση είναι:
- Πως μπορώ να προχωρήσω πέρα από τους φόβους μου.
- Πως μπορώ να παραμερίσω τους φόβους μου με τέτοιον τρόπο ώστε να μη με εμποδίσουν από το να είμαι ο αληθινός μου εαυτός.
- Πως μπορώ να αφήσω στην άκρη τους φόβους μου ώστε να μη με εμποδίσουν από το να συνεχίσω να διεκδικώ μία ζωή πληρότητας, βασιζόμενος –η στα αληθινά μου θέλω.
Έχουμε τη δυαντότητα να «μεταμορφώσουμε» τους φόβους μας με το να τους παραδεχτούμε πρώτ’ απ’ όλα κι έπειτα με το αν τους εκφράσουμε.
Κι ενώ οι περισσότετροι από εμάς δεν είμαστε κατά συνείδηση ψεύτες (δηλαδή, δεν έχουμε πρόθεση να «ξεγελάσουμε» τους ανθρώπους γύρω μας), τελικά λέμε καθημερινά «ψέματα» όταν αποφεύγουμε να εκφράσουμε τον αληθινό μας εαυτό. Δεν εκφράζουμε τις αληθινές μας απόψεις, τα αληθινά μας συναισθήματα, τα αληθινά μας πιστεύω και άρα λέμε «ψέματα»!
Έχουμε εκπαιδευτεί να λέμε τις απόψεις που «πρέπει». Τις απόψεις που οι άλλοι θέλουν να ακούσουν από εμάς, να εκφράσουμε να συναισθήματα που «επιτρέπεται» να εκφράσουμε κι όχι τα αληθινά μας. Πόσο αληθινοί είμαστε τελικά; Πόσο μας ξέρουν οι άλλοι; Ποιοι πραγματικά είμαστε;
Το να είναι κάποιος τολμηρός, είναι συχνά τρομακτικό γιατί περιέχει ρίσκο, μικρό ή μεγάλο. Είναι όμως απαραίτητη η τόλμη για όσους θέλουν να ζήσουν μία αυθεντική ζωή, μία ζωή αληθινή, γεμάτη νόημα.
Η τόλμη έχει να κάνει με το να κάνουμε βήματα εκτός της «ζώνης άνεσης μας», δηλαδή βήματα πέρα απο τα όρια της ασφάλειας μας, πέρα από αυτό που θεωρούμε ότι μπορούμε να κάνουμε. Η τόλμη έχει να κάνει με το να εκφραζόμαστε, συμπεριφερόμαστε, δραστηριοποιούμαστε και ζούμε με τρόπο θαρραλέο και σε προσανατολισμό με το ποιοι πραγματικά είμαστε, με το πια είναι η αληθινή μας φύση.
Η τόλμη έχει να κάνει με το να κάνουμε βήματα εκτός της «ζώνης άνεσης μας», δηλαδή βήματα πέρα απο τα όρια της ασφάλειας μας, πέρα από αυτό που θεωρούμε ότι μπορούμε να κάνουμε. Η τόλμη έχει να κάνει με το να εκφραζόμαστε, συμπεριφερόμαστε, δραστηριοποιούμαστε και ζούμε με τρόπο θαρραλέο και σε προσανατολισμό με το ποιοι πραγματικά είμαστε, με το πια είναι η αληθινή μας φύση.
Επειδή όμως ο καθένας από εμάς είναι μοναδικός, έτσι και η ατομική εκδοχή της τόλμης του καθενός είνια διαφορετική. Αυτό δηλαδή που είναι τολμηρό και θαρραλέο για εμένα, για τον διπλανό μας ίσως να μην είναι και το ανάποδο. Όπως και να έχει όμως, το να είμαστε τολμηροί πρυποθέτει το να είμαστε σε επαφή με τις πιο βαθιές μας αλήθειες, επιθυμίες και θέλω στη ζωή κι έπειτα να έχουμε το θάρρος να τα κάνουμε όλα αυτά πράξη.
Ο δρόμος της αυθεντικής ζωής, του να ζεις με πληρότητα και νόημα δηλαδή, είναι ένας δρόμος όπου γενναιόδωρα απολαμβάνεις αυτό που είσαι, τιμάς και σέβεσαι αυτό που είσαι. Εάν πραγματικά αγαπήσουμε τον εαυτό μας, θα συνειδητοποιήσουμε ότι οι περισσότερες ανησυχίες μας, ακόμα και τα πράγματα (κυρίως υλικά) για τα οποία παλεύουμε, είναι άνευ ουσίας και νοήματος. Θα συνειδητοποιήσουμε ότι δεν χρειάζεται να αποδείξουμε την αξία μας μέσα από τη συσσώρευση αγαθών, μέσα από τις επιτυχίες ή τα «κατορθώματα» μας. Θα γίνουμε περισσότερο αγαπητοί ή αποδεκτοί αν αποκτήσουμε καλύτερο αυτοκίνητο ή πιο ακριβή τσάντα; Αν δεν αποδεχτούμε οι ίδιοι τον εαυτό μας, αν δεν εαγαπήσουμε οι ίδιοι τον εαυτό μας, πως περιμένουμε να το κάνουν οι άλλοι για εμάς;
Όσες εμπειρίες κι αν μαζέψουμε, όσα ταξίδια κι αν πάμε, όσες γνωριμίες κι αν κάνουμε, όσα χρήματα κι αν αποκτήσουμε, όσες επιθυμίες μας κι αν κάνουμε πραγματικότητα, αν δεν αγαπήσουμε τον εαυτό μας, στο τέλος της μέρας, τίποτα από αυτά δε θα έχει σημασία. Τίποτα από αυτά δε θα έχει σημασία μιας και πάλι θα είμαστε μόνοι. Μιας και πάλι θα ζούμε μία ζωή χωρίς νόημα, μιας και πάλι θα είμαστε κενοί, ζώντας μια ζωή χωρίς ουσία, μια ζωή που δε θα είναι ευθυγραμμισμένη με την αληθινή μας φύση, μια ζωή αποξενωμένη από τον αληθινό μας εαυτό και άρα μια ζωή κενή, μια ζωή μοναξιάς.
Δυστυχώς ζούμε μια ζωή όπου περιμένουμε από τους άλλους να μας δώσουν αυτά που πραγμταικά λαχταράμε, αγάπη και αποδοχή. Ενώ στην πραγματικότητα, όλα αυτά, μόνο εμείς μπορούμε να τα δώσουμε στον εαυτό μας. Ας βρούμε την αγάπη και την αποδοχή για τον ευατό μας μέσα μας!
________________
~ Ελένη Φύσσα,Ψυχοθεραπεία παιδιού, εφήβου κι ενήλικα
Πηγή: fissaeleni.gr