Στον κύκλο της φύσης δεν υπάρχει νίκη ούτε ήττα… υπάρχει μόνο κίνηση.. Έτσι και η ζωή σπάνια ακολουθεί μία ευθεία πορεία.
Απροσδόκητα γεγονότα (πχ θάνατος, αρρώστια, απώλεια εργασίας), έντονα φορτισμένες εμπειρίες (πχ χωρισμός, ενδοοικογενειακές συγκρούσεις κτλ) ή ακόμη και μεταβατικοί περίοδοι (εφηβεία, απόκτηση παιδιού, μετακόμιση, γάμος, συνταξιοδότηση, αποχωρισμός παιδιού από το σπίτι) έρχονται να ταράξουν τα νερά της καθημερινότητας και προκαλούν το άτομο στην προσαρμογή μιας νέας πραγματικότητας.
Απροσδόκητα γεγονότα (πχ θάνατος, αρρώστια, απώλεια εργασίας), έντονα φορτισμένες εμπειρίες (πχ χωρισμός, ενδοοικογενειακές συγκρούσεις κτλ) ή ακόμη και μεταβατικοί περίοδοι (εφηβεία, απόκτηση παιδιού, μετακόμιση, γάμος, συνταξιοδότηση, αποχωρισμός παιδιού από το σπίτι) έρχονται να ταράξουν τα νερά της καθημερινότητας και προκαλούν το άτομο στην προσαρμογή μιας νέας πραγματικότητας.
Η ζωή λοιπόν, είναι αλλαγή. Αλλάζω.. ΑλλάΖΩ..
Ο άνθρωπος συνήθως αντιστέκεται στην αλλαγή, στο καινούριο ακόμη και αν αυτό που πρέπει να αφήσει πίσω του είναι μια δύσκολη και επίπονη κατάσταση.
Ο πόνος που βιώνει προκύπτει από την αντίσταση και μη αποδοχή της νέας κατάστασης και όχι τόσο από την αλλαγή.
Σε κάθε αλλαγή βιώνονται έντονα συναισθήματα άγχους, αγωνίας, θυμού, φόβος του καινούριου και άρνηση της πραγματικότητας καθώς ακολουθεί μια περίοδος προσωπικής κρίσης του ατόμου.
Ο άνθρωπος συνήθως αντιστέκεται στην αλλαγή, στο καινούριο ακόμη και αν αυτό που πρέπει να αφήσει πίσω του είναι μια δύσκολη και επίπονη κατάσταση.
Ο πόνος που βιώνει προκύπτει από την αντίσταση και μη αποδοχή της νέας κατάστασης και όχι τόσο από την αλλαγή.
Σε κάθε αλλαγή βιώνονται έντονα συναισθήματα άγχους, αγωνίας, θυμού, φόβος του καινούριου και άρνηση της πραγματικότητας καθώς ακολουθεί μια περίοδος προσωπικής κρίσης του ατόμου.
Τα συναισθήματα που βιώνονται είναι φυσιολογικά και απαιτείται ένα χρονικό διάστημα για την επεξεργασία και την αποδοχή της αλλαγής το οποίο είναι διαφορετικό σε κάθε άτομο και εξαρτάται από πολλούς παράγοντες.
Η διαχείριση μιας κρίσης έχει να κάνει καταρχήν από την ικανότητα του ατόμου να ανταποκρίνεται σε μια δύσκολη κατάσταση, δηλαδή κατά πόσο διαθέτει το ίδιο δεξιότητες και έχει αντιμετωπίσει ανάλογες δυσκολίες στο παρελθόν (εσωτερικές πηγές στήριξης), από την στήριξη και κατανόηση που λαμβάνει και εισπράττει από το περιβάλλον του (εξωτερικές πηγές στήριξης) , από το ίδιο το συμβάν που φέρνει την αλλαγή (πχ κρίσιμα θέματα όπως απώλεια ή ασθένεια) και τέλος από την περίοδο στην οποία εμφανίζεται, καθώς μπορεί να αντιμετωπίζει ταυτόχρονα πολλές δυσκολίες.
Ας μην ξεχνάμε ότι κάθε φάση της ζωής μας δεν είναι ίδια.. ότι σε κάθε φάση της που βιώνω δεν είμαι ο ίδιος..
Η διαχείριση μιας κρίσης έχει να κάνει καταρχήν από την ικανότητα του ατόμου να ανταποκρίνεται σε μια δύσκολη κατάσταση, δηλαδή κατά πόσο διαθέτει το ίδιο δεξιότητες και έχει αντιμετωπίσει ανάλογες δυσκολίες στο παρελθόν (εσωτερικές πηγές στήριξης), από την στήριξη και κατανόηση που λαμβάνει και εισπράττει από το περιβάλλον του (εξωτερικές πηγές στήριξης) , από το ίδιο το συμβάν που φέρνει την αλλαγή (πχ κρίσιμα θέματα όπως απώλεια ή ασθένεια) και τέλος από την περίοδο στην οποία εμφανίζεται, καθώς μπορεί να αντιμετωπίζει ταυτόχρονα πολλές δυσκολίες.
Ας μην ξεχνάμε ότι κάθε φάση της ζωής μας δεν είναι ίδια.. ότι σε κάθε φάση της που βιώνω δεν είμαι ο ίδιος..
Ο πιο σημαντικός σύμμαχος σε μια αλλαγή είναι ο χρόνος έτσι ώστε να δοθεί ο χώρος για επεξεργασία των συναισθημάτων και της κατάστασης και να οδηγηθεί το άτομο σε μία νέα νοηματοδότηση του γεγονότος και του εαυτού του.
Μία αναπάντεχη αλλαγή, προκαλεί τον άνθρωπο να αφήσει, να προχωρήσει, να ωριμάσει να εξερευνήσει, να δημιουργήσει, να αναγεννηθεί κάτι νέο από μέσα του, να ενσωματώσει αυτή την νέα εμπειρία και να την κάνει κομμάτι του εαυτού του που θα του δώσει ένα διαφορετικό και ίσως πιο βαθύ νόημα για τη ζωή του.
Για αυτό το λόγο πολλές φορές μια αλλαγή μπορεί στην πορεία της να αποδειχθεί τελικά μια ευκαιρία, μια εξέλιξη του εαυτού μας καθώς πέρα από τις δυσκολίες που επιφέρει συνιστά και μια πηγή γνώσης και προσωπικής ανάπτυξης ενώ μας θυμίζει στο να βιώνουμε το τώρα και να επενδύουμε όλη την ενέργειά μας στη στιγμή.
Οι αντιξοότητες έχουν σαν αποτέλεσμα την εκμαίευση ταλέντων τα οποία σε ευνοϊκές συνθήκες θα παρέμεναν ανενεργά (Horace)
Μία αναπάντεχη αλλαγή, προκαλεί τον άνθρωπο να αφήσει, να προχωρήσει, να ωριμάσει να εξερευνήσει, να δημιουργήσει, να αναγεννηθεί κάτι νέο από μέσα του, να ενσωματώσει αυτή την νέα εμπειρία και να την κάνει κομμάτι του εαυτού του που θα του δώσει ένα διαφορετικό και ίσως πιο βαθύ νόημα για τη ζωή του.
Για αυτό το λόγο πολλές φορές μια αλλαγή μπορεί στην πορεία της να αποδειχθεί τελικά μια ευκαιρία, μια εξέλιξη του εαυτού μας καθώς πέρα από τις δυσκολίες που επιφέρει συνιστά και μια πηγή γνώσης και προσωπικής ανάπτυξης ενώ μας θυμίζει στο να βιώνουμε το τώρα και να επενδύουμε όλη την ενέργειά μας στη στιγμή.
Οι αντιξοότητες έχουν σαν αποτέλεσμα την εκμαίευση ταλέντων τα οποία σε ευνοϊκές συνθήκες θα παρέμεναν ανενεργά (Horace)
Από την άλλη πλευρά ο Φρόιντ δίνοντας μια πιο αισιόδοξη και διαφορετική διάσταση για την αλλαγή αναφέρει ότι:
« Είμαστε φτιαγμένοι ώστε να λαμβάνουμε έντονη απόλαυση από την αντίθεση και πολύ μικρή απόλαυση από την τρέχουσα κατάσταση των πραγμάτων.
Η ανθρώπινη επιθυμία για καινοτομία είναι έντονη.
Η καθημερινότητα είναι βαρετή, η αλλαγή είναι αυτή που μας κρατάει ζωντανούς ».
Και πράγματι φανταστείτε ένα μικρό παιδί.
Η απόλαυση, η ικανοποίηση και η αυθόρμητη χαρά του έγκειται στο γεγονός ότι βρίσκεται σε συνεχή επαφή με το περιβάλλον του και διαρκώς διεγείρει τις αισθήσεις του με την περιέργεια, τη φαντασία, τη δράση και την αναζήτηση νέων ερεθισμάτων.
Αφήνεται στο καινούριο και αφήνεται στα συναισθήματα που αναδύονται.
Γελάει έντονα, κλαίει όταν πέφτει και πονάει, θυμώνει, φοβάται, φωνάζει, ενθουσιάζεται, ξεχνάει και συνεχίζει.
Ανακαλύπτει τη δημιουργικότητά του, τις δεξιότητες και χτίζει τον εαυτό του και την αυτοεκτίμησή του μέσα από κάθε νέα εμπειρία.
« Είμαστε φτιαγμένοι ώστε να λαμβάνουμε έντονη απόλαυση από την αντίθεση και πολύ μικρή απόλαυση από την τρέχουσα κατάσταση των πραγμάτων.
Η ανθρώπινη επιθυμία για καινοτομία είναι έντονη.
Η καθημερινότητα είναι βαρετή, η αλλαγή είναι αυτή που μας κρατάει ζωντανούς ».
Και πράγματι φανταστείτε ένα μικρό παιδί.
Η απόλαυση, η ικανοποίηση και η αυθόρμητη χαρά του έγκειται στο γεγονός ότι βρίσκεται σε συνεχή επαφή με το περιβάλλον του και διαρκώς διεγείρει τις αισθήσεις του με την περιέργεια, τη φαντασία, τη δράση και την αναζήτηση νέων ερεθισμάτων.
Αφήνεται στο καινούριο και αφήνεται στα συναισθήματα που αναδύονται.
Γελάει έντονα, κλαίει όταν πέφτει και πονάει, θυμώνει, φοβάται, φωνάζει, ενθουσιάζεται, ξεχνάει και συνεχίζει.
Ανακαλύπτει τη δημιουργικότητά του, τις δεξιότητες και χτίζει τον εαυτό του και την αυτοεκτίμησή του μέσα από κάθε νέα εμπειρία.
Σε κάθε περίπτωση λοιπόν, μια αλλαγή μπορεί να είναι κάποιες φορές και μία ευκαιρία.
Μπορεί δύσκολα να συνειδητοποιούμε ότι για παράδειγμα ένας χωρισμός ή η αλλαγή περιβάλλοντος ότι είναι ένα εφαλτήριο για την εξέλιξή μας καθώς σε κανέναν δεν είναι ευχάριστο να βιώνει πόνο και αποχωρισμό όμως ας αναρωτηθούμε για λίγο αν βιώνουμε λιγότερο πόνο επιλέγοντας την ασφάλεια σε μία κατάσταση που μας συρρικνώνει και μας κάνει δυστυχισμένους. Άλλωστε όπως αναφέρει και ο Fritz Perls ” αλλαγή είναι η εμπειρία ότι κάτι άλλο είναι εφικτό “.
Μπορεί δύσκολα να συνειδητοποιούμε ότι για παράδειγμα ένας χωρισμός ή η αλλαγή περιβάλλοντος ότι είναι ένα εφαλτήριο για την εξέλιξή μας καθώς σε κανέναν δεν είναι ευχάριστο να βιώνει πόνο και αποχωρισμό όμως ας αναρωτηθούμε για λίγο αν βιώνουμε λιγότερο πόνο επιλέγοντας την ασφάλεια σε μία κατάσταση που μας συρρικνώνει και μας κάνει δυστυχισμένους. Άλλωστε όπως αναφέρει και ο Fritz Perls ” αλλαγή είναι η εμπειρία ότι κάτι άλλο είναι εφικτό “.
Η στάση που αναπτύσσουμε απέναντι σε κάθε τι νέο είναι προσωπική υπόθεση του καθενός και για αυτό είναι σημαντικό να βρούμε το δικό μας τρόπο, ρυθμό και χρόνο για να το αντιμετωπίσουμε έτσι ώστε κάποια στιγμή να αποδεχθούμε τη νέα κατάσταση και να απελευθερωθούμε.
Όταν πάψουμε να στεκόμαστε απέναντι στους ανέμους και να παλεύουμε μαζί τους, τότε ίσως βρούμε και έναν τρόπο να πετάξουμε με αυτούς..
Όταν πάψουμε να στεκόμαστε απέναντι στους ανέμους και να παλεύουμε μαζί τους, τότε ίσως βρούμε και έναν τρόπο να πετάξουμε με αυτούς..
” Και όταν η καταιγίδα θα έχει περάσει, δε θα θυμάσαι πως τα κατάφερες ή πως επιβίωσες.
Δε θα είσαι καν σίγουρος εάν η καταιγίδα όντως τελείωσε.
Ένα πράγμα μόνο είναι σίγουρο..
Όταν περάσει δε θα είσαι πια ο ίδιος άνθρωπος με αυτόν πριν ξεκινήσει ”
Δε θα είσαι καν σίγουρος εάν η καταιγίδα όντως τελείωσε.
Ένα πράγμα μόνο είναι σίγουρο..
Όταν περάσει δε θα είσαι πια ο ίδιος άνθρωπος με αυτόν πριν ξεκινήσει ”
( Haruki Murakami)
Αλεξάνδρα Γκιμπιρίτη
Ψυχοθεραπεύτρια
Gestalt, Μέλος της HAGT
(Hellenic Assosiation
for Gestalt Therapy, & EAGT
(European A.G.T)
www.soultherapist.gr
facebook: Soul Therapist
Συμβουλευτική
Ψυχοθεραπεία Gestalt
