Oι πιο δύσκολες περιπτώσεις συγκρούσεων δεν προέρχονται απ’ όσους φωνάζουν ή δημιουργούν ένταση, αλλά από εκείνους που υπογείως συντηρούν εχθρικό, απειλητικό κλίμα
Το πρόσωπο τους, η εμφάνιση τους σε έναν χώρο σημαίνει ένα πράγμα, μπελάδες. Είναι εκείνο το είδος που μπορεί να εξοργίσει ακόμη και τον πιο πράο άνθρωπο, που θα μας «μπλέξει» είτε είμαστε πολεμόχαρες φύσεις, είτε όχι, να εμπλακούμε σε έναν καβγά ή έστω μία λεκτική σύγκρουση, που μπορεί να πάει μακριά.
Γιατί; Αφού ξέρουμε ότι ο στόχος είναι ακριβώς αυτός. Όμως, πολύ συχνά είναι και ο άλλος: να μην απαντήσουμε, να μην δεχθούμε την πρόκληση, να γίνουμε απλώς κάποιοι που σωπαίνουν και αναγκαστικώς λένε «ναι». Δεν είναι ζωή κι αυτή.
Ειδικά, στο επαγγελματικό πεδίο, όπου τις ανταγωνιστικές συμπεριφορές χτυπούν «κόκκκινο» και με τον νόμο του «δυνατού» ή του πιο φωνακλά να παίρνει τον έλεγχο, τα πράγματα είναι ακόμη πιο δύσκολα.
Γι΄αυτό εδώ και χρόνια, υπεύθυνοι διαχείρισης ανθρώπινου δυναμικού και σύμβουλοι επιχειρήσεων, προκειμένου να «προστατεύσουν» τις θέσεις εργασίας, αλλά και τα ταλέντα των «ειρηνοποιών» της εκάστοτε εργασιακής ομάδας, προτείνουν ένα συγκεκριμένο μοτίβο συμπεριφοράς και αντιμετώπισης του επαγγελματία καβγατζή ή ιντριγκαδόρου.
Άλλωστε, όπως χαρακτηριστικά, γράφει σε σχετικό άρθρο του και ο Marchel Schwantes, επιχειρηματίας και διευθύνων σύμβουλος αρκετών επιχειρήσεων στο παρελθόν, η πραγματικά δύσκολη περίπτωση είναι η δεύτερη. Δηλαδή του ανθρώπου, που κινείται σαν υπόγεια απειλή, που σπέρνει κύματα τρόμου ή έριδας στις εργασιακές ομάδες, που σέβεται ένα παλιό εργασιακό δόγμα, το πασίγνωστο διαίρει και βασίλευε.
Τι συμβουλεύει, λοιπόν, κάποιος, που έχει ζήσει ανάμεσα σε πολλούς διαφορετικούς χαρακτήρες, ο καθένας με τις αρετές και τα ελαττώματα του;
Όπως χαρακτηριστικά γράφει, ο ένας τρόπος – τον οποίο και δεν τον συνιστά, παρά μόνο κατ’ εξαίρεση είναι να υποκύψεις και να τσακωθείς.
1. Επιλέγεις να εμπλακείς / αντιδράσεις
Δεν το προτείνει ο Schwantes, αλλά κάποιες φορές απλώς δεν γίνεται διαφορετικά. Όπως χαρακτηριστικά γράφει, το αναφέρει ως πρώτο, γιατί είναι η φυσική τάση του κάθε ανθρώπου σε μία πιθανή πρόκληση, αλλά είναι αυτή που πάντα φέρνει το χειρότερο δυνατό αποτέλεσμα. Οπότε πάμε στη δεύτερη.
2. Επιλέγεις να απαντήσεις
Είναι κάτι τελείως διαφορετικό, γράφει ο Schwantes. Το να μην απαντάς σε κάποιον που σε προκαλεί συνεχώς, παγιώνει μία κατάσταση, η οποία με τον καιρό στρέφεται εναντίον σου. Αν, μάλιστα, πρόκειται για προκλήσεις που σημειώνονται δημοσίως, πολύ σύντομα και η ομάδα αρχίζει να αμφισβητεί τον ρόλο σου. Γιατί δεν απαντάς; Φοβάσαι; Τι; Η σιωπή κάποτε είναι η καλύτερη απάντηση. Όχι, όμως, πάντα και όχι όταν διακυβεύονται σημαντικά θέματα, όπως η ταυτότητα και η αυτοπεποίθηση μας.
3. Επιλέγεις τις μάχες που θα δώσεις
Όπως σημειώνεται και παραπάνω, δεν χρειάζεται να απαντάς σε όλα. Σε αυτά, ωστόσο, που μπορούν να πλήξουν την αξιοπιστία, τη θέση ή τον ρόλο σου, απαντάς. Με τον τρόπο του ροκσταρ, όπως γράφει ο ίδιος. Δηλαδή, με στρατηγική που θα σου επιτρέψει να αποχωρήσεις από τη σύγκρουση κι από την αίθουσα με υπεροχή. Τι σημαίνει αυτό; Ότι, όπως όλοι οι άνθρωποι με υψηλή συναισθηματική νοημοσύνη, δεν μπερδεύεις την παρορμητική αντίδραση με την σύγκρουση. Δεν είμαστε στο σχολείο για να κάνουνε «καθρεφτάκι», όταν ο άλλος μας βρίζει ή για να φωνάζουμε για το ποιός το άρχισε πρώτος. Χρειάζεται πλάνο: με τι είδους πρόκληση έχεις να τα βγάλεις πέρα; Είναι απλώς ένα καπρίτσιο, ένα κακοπροαίρετο σχόλιο ή μία σοβαρή αμφισβήτηση αυτού που κάνεις; Ένας χαρακτηρισμός, μήπως; Τα όσα προτείνει από εδώ και κάτω ο Schwantes μοιάζουν πολύ χριστιανικά, αλλά δεν είναι καθόλου.
4. Επιλέγεις τα όπλα σου
Ηρεμία – ταπεινότητα – αυτοάμυνα – υπομονή. Πως; Αυτά, ακριβώς. Όσο ο άλλος φωνάζει, εκνευρίζεται, μοιάζει να μη σταματά, εσύ χαμήλωσε τον τόνο της φωνής και απάντα σταθερά και αυστηρά. Μην χάσεις την ψυχραιμία σου και μη χρησιμοποιήσεις λεξιλόγιο που ο ίδιος χρησιμοποιεί. Αν υπάρχουν μάρτυρες, υπάρχει ήδη νικητής. Στην πραγματικότητα, αυτή η συμπεριφορά εκνευρίζει τον συνομιλητή ακόμη περισσότερο και σταδιακά χάνει τον έλεγχο και εκτίθεται. Όσο ο «απέναντι» επαίρεται για οτιδήποτε, εσύ απαντάς στον τόνο του Χριστού. Είναι ο καλύτερος τρόπος για να συνομιλήσεις με έναν νάρκισσο. Στο κομμάτι της αυτοάμυνας θα πρέπει να έχεις έτοιμα κάποια επιχειρήματα. Στον ίδιο τόνο και με το ίδιο – όσο γίνεται – ύφος παραθέτεις λάθη, παραλείψεις και ελαττώματα, προσοχή: χωρίς έπαρση. Extra tip: επιχείρησε να χαμογελάσεις με πραγματική συμπάθεια (όχι με ειρωνεία) την ώρα, που βρίσκεται σε κρεσέντο. Μπορείς να αποχωρήσεις, χωρίς να χρειαστεί να κάνεις κάτι περισσότερο. Τα έχει κάνει όλα ο αντίπαλος.
