Δεν είναι και το πιο παράλογο πράγμα στον κόσμο, μετά από έναν χωρισμό, δύο άνθρωποι να μένουν φίλοι. Αν και η κατάσταση μπορεί να μην είναι ιδιαίτερα εύκολη, υπάρχουν παραδείγματα και ενδεχομένως από τον κοντινό μας φιλικό κύκλο, τα οποία μας αποδεικνύουν ότι οι ερωτικές σχέσεις μπορούν να γίνουν φιλικές, όπως και το αντίστροφο. Τι λέει, όμως, η επιστήμη για αυτό;
Οι ερευνητές ψυχολόγοι από το Πανεπιστήμιο του Όκλαντ, Justin Mogilski και Lisa Welling, αποφάσισαν να εξερευνήσουν τι συμβαίνει με τους πρώην εραστές οι οποίοι μετά την ερωτική τους σχέση γίνονται φίλοι, επιθυμώντας να μάθουν τους λόγους που ορισμένοι άνθρωποι επιδιώκουν αυτήν τη μετά-ερωτική φιλία.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, οι οποίοι πραγματοποίησαν σχετική μελέτη, ο πιο απλός λόγος που ένα ζευγάρι μετά τον ερωτικό δεσμό κρατά μία φιλική σχέση, είναι η επιθυμία των δύο πρώην συντρόφων να διατηρήσουν μία επαφή, επειδή ακόμα νοιάζονται για τον άλλο. Ωστόσο, πέρα από αυτήν την απλή περίπτωση, υπάρχουν και κάποιες πιο περίπλοκες.
Η "σκοτεινή" πλευρά ορισμένων πρώην εραστών και νυν φίλων
Στη μελέτη, η οποία δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Personality and Individual Differences, συμμετείχαν συνολικά 861 άνθρωποι, οι οποίοι χωρίστηκαν σε δύο ομάδες.
Η Α' ομάδα, αποτελούμενη από 348 άτομα, κλήθηκε να προτείνει λόγους για τους οποίους, κατά την άποψή τους, θα μπορούσε ένας άνθρωπος να θέλει να παραμείνει φίλος με τον πρώην ερωτικό του σύντροφο. Η δεύτερη ομάδα των εναπομεινάντων 513 συμμετεχόντων αξιολόγησε τις προτάσεις της πρώτης ομάδας, κατατάσσοντας τις ανά βαθμό σημαντικότητας.
Στη συνέχεια, τα μέλη της Β' ομάδας κλήθηκαν να συμπληρώσουν ένα ερωτηματολόγιο προσωπικότητας, σχεδιασμένο από ειδικούς επιστήμονες, ούτως ώστε να μετρηθούν τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητάς τους και να εντοπιστούν ενδεχόμενες κλινικές περιπτώσεις, όπως ο ναρκισσισμός, τα μακιαβελικά γνωρίσματα και η ψυχοπάθεια.
Προηγούμενες μελέτες, οι οποίες είχαν ασχοληθεί με το αντικείμενο, διαπίστωσαν πως οι άνθρωποι με περισσότερα“σκοτεινά” χαρακτηριστικά όπως τα ανωτέρω, είναι πιο πιθανό να διατηρούν φιλικές σχέσεις με τους πρώην συντρόφους για “στρατηγικούς” λόγους αντί"συναισθηματικών" -και συνήθως, προτιμούν τις βραχυπρόθεσμες σχέσεις.
Πώς οι άνθρωποι αποφασίζουν αν αξίζει να μείνουν φίλοι με τους πρώην
Σε αυτήν τη μελέτη, η ανάλυση των απαντήσεων της Α' ομάδας εντόπισε 7 κατηγορίες λόγων για τους οποίους οι εραστές μπορεί να μείνουν φίλοι. Από αυτές, εκείνες οι οποίες έδειχναν ότι κάποιος θέλει να μείνει φίλος με τον πρώην του επειδή ο δεύτερος είναι αξιόπιστος, έμπιστος ή επειδή είναι δεμένος συναισθηματικά μαζί του, αξιολογήθηκαν ως οι σημαντικότερες από τη Β' ομάδα.
Αντιθέτως, εκείνες οι κατηγορίες λόγων οι οποίες υποδείκνυαν ότι κάποιος επιδιώκει τη μετά-ερωτική φιλία γιαπρακτικούς/πραγματιστικούς λόγους (π.χ. οικονομικούς), αξιολογήθηκαν από τη Β' ομάδα ως οι λιγότερο σημαντικές από όσες πρότεινε η Α'.
Ωστόσο, λεπτομερέστερη ανάλυση εντόπισε διαφορές ανάμεσα στον τρόπο που αξιολόγησαν αυτές τις κατηγορίες λόγων τα δύο φύλα και οι διάφοροι χαρακτήρες. Ειδικότερα:
Οι άνδρες βαθμολόγησαν τον πραγματισμό και τη σεξουαλική πρόσβαση ως λίγο πιο σημαντικούς λόγους για να διατηρήσουν μία φιλική σχέση με την πρώην σύντροφό τους, σε σχέση με τις γυναίκες
Οι ανταγωνιστικοί ή εξωστρεφείς χαρακτήρες, αξιολόγησαν ως σημαντικότερους λόγους διατήρησης φιλικής σχέσης με έναν πρώην, την ερωτική πρόσβαση και τον πραγματισμό, σε σχέση με τους υπόλοιπους
Το ίδιο ίσχυσε και για όσους σκόραραν υψηλά στους δείκτες για “σκοτεινά” χαρακτηριστικά, οι οποίοι ήταν πιθανότερο να επιλέξουν πρακτικούς λόγους (όπως η ευκαιρία για σεξ) ως σημαντικότερους
Συμπερασματικά, οι ερευνητές γράφουν ότι τα ευρήματά τους δείχνουν ότι μετά το τέλος μίας ρομαντικής σχέσης, σε κάθε περίπτωση οι πρώην σύντροφοι μένουν φίλοι, για να εκμεταλλευτούν την ευκαιρία ανταλλαγής επιθυμητών πόρων μεταξύ τους -είτε αυτοί οι πόροι είναι αγάπη και άλλα συναισθήματα είτε η κοινωνική κατάσταση, τα χρήματα, οι πληροφορίες και το σεξ.
