Η καθημερινή τριβή, το άγχος, το στρες, καθώς και τα προσωπικά προβλήματα οδηγούν πολλά ζευγάρια στο χωρισμό. Συνήθως η φθορά ξεκινάει όταν καταπιέζουμε συναισθήματα μέσα μας τα οποία στη συνέχεια συσσωρεύονται και εκτονώνονται απαριθμώντας στο σύντροφο όλα του τα λάθη από την αρχή της κοινής ζωής μέχρι το παρόν. Και αυτή δεν είναι μια εποικοδομητική συζήτηση. Το μόνο που επιφέρει, είναι να φθείρει ακόμα πιο γρήγορα τη σχέση. Σε ένα εξαιρετικό άρθρο, η Christine Meinecke Ph.D, στο psychologytoday, εξηγεί γιατί η πρακτική του να κατηγορούμε διαρκώς το σύντροφό μας είναι καταστροφική και πως μπορούμε να σταματήσουμε αυτή τη συμπεριφορά, απολαμβάνοντας ουσιαστικά, βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα οφέλη μιας ποιοτικής σχέσης.
Να λοιπόν τρεις λόγοι για να σταματήσουμε να κατηγορούμε το σύντροφό μας
1. Με τις κατηγορίες ενεργοποιούνται αναμνήσεις του συντρόφου από την παιδική ηλικία σχετικές με το άγχος, το θυμό και την ντροπή. Επομένως, γιατί να μην αντιδράσει σαν παιδί;
2. Με τις κατηγορίες, αντανακλάτε τις δικές σας μη ρεαλιστικές προσδοκίες.
3. Με τις κατηγορίες, εκφράζετε τη δική σας συναισθηματική ανωριμότητα.
Βραχυπρόθεσμα οφέλη
Λόγος Νο1: Μπορείτε να αποφύγετε την έκφραση παιδικών αντιδράσεων
Το να τονίζετε τις κατηγορίες απέναντι στο σύντροφό σας μοιάζει με το να τονίζετε ότι το κάπνισμα σκοτώνει. Όλοι το γνωρίζουν. Οι άνθρωποι που έχουν ανάγκη την αλλαγή στη συμπεριφορά τους, δεν έχουν ανάγκη να το ακούσουν.
Είναι ανθρώπινο να αντιδράσει κάποιος με αρνητικά συναισθήματα όταν αισθάνεται ότι απειλείται. Ο εγκέφαλος ενός παιδιού ερμηνεύει έναν θυμωμένο γονέα που τιμωρεί ως απειλή για την επιβίωση του παιδιού. Ένας ενήλικας συνδέει (αν και, ίσως, όχι συνειδητά) έναν θυμωμένο σύντροφο, ο οποίος απαιτεί αλλαγή συμπεριφοράς από αυτόν, με απειλητικές εμπειρίες της παιδικής ηλικίας. Στις περισσότερες περιπτώσεις, αυτές οι αλληλεπιδράσεις μεταξύ συντρόφων περιγράφονται ως απειλητικές για το εγώ.
Στοιχείο-κλειδί: Θυμηθείτε, ο εγκέφαλός μας δεν μπορεί να καταλάβει τη διαφορά μεταξύ μίας κατάστασης απειλητικής για τη ζωή και μίας κατάστασης απειλητικής για το εγώ. Είτε ακούσετε μία έκρηξη είτε σας πέσουν τα κλειδιά σας στον υπόνομο, η άμεση αντίδραση του εγκεφάλου είναι η ίδια.
Όταν ο ενήλικος νους σκέφτεται «Αυτό είναι απαίσιο – Δεν μπορώ να το ανεχτώ» ο εγκέφαλος απελευθερώνει ορμόνες φυγής ή πάλης. Αν είστε αυτός που κατηγορεί, τότε μάλλον έχει βιώσει μία απειλή για το εγώ σας, για την ηρεμία σας, την επιθυμία σας για ισότητα και σεβασμό. Αν είστε αυτός που κατηγορείται, αναμνήσεις από καταστάσεις απειλητικές για τη ζωή ενεργοποιούνται. Και οι δύο εγκέφαλοι των ενηλίκων αντιλαμβάνονται καταστάσεις απειλητικές για το εγώ τους ως απειλές για τη ζωή τους και αντιδρούν ανάλογα.
Το αντίδοτο: Επιλέξτε να διατηρήσετε την επικοινωνία σας σε ένα επίπεδο ενηλίκων. Από το να μιλάτε σαν θυμωμένος γονιός ή ως παιδί σε άμυνα, μιλήστε στο σύντροφό σας όπως θα μιλούσατε σε έναν ενήλικο φίλο σας. Κατευθύνετε το μυαλό σας, όπως κάνετε όταν μιλάτε σε φίλους, προκειμένου να κρύψετε αρνητικά συναισθήματα και να παράγετε λογικές αντιδράσεις.
Μακροπρόθεσμα οφέλη
Λόγοι Νο2 & Νο3: Μπορείτε να αρπάξετε την ευκαιρία για να κάνετε εξάσκηση στο θέμα της αυτο-ευθύνης
Αν η ιδέα της άσκησης στην αυτο-ευθύνη μέσα στις ρομαντικές σχέσεις είναι καινούργια για σας, εδώ βρίσκεται μία σύντομη περιγραφή αυτής της ιδέας. Η ικανοποίησή σας από τη σχέση, οι προσδοκίες σας και οι συναισθηματικές σας αντιδράσεις δεν είναι ευθύνη του συντρόφου σας. Εσείς είστε υπεύθυνοι γι΄αυτά που σκέφτεστε, γι’ αυτά που αισθάνεστε και για το πώς συμπεριφέρεστε.
Ακόμα κι αν η συμπεριφορά του συντρόφου επιδέχεται κατηγόριας, το να κατηγορείτε τον σύντροφό σας αντανακλά τις δικές σας μη ρεαλιστικές προσδοκίες. Αν είστε δυσαρεστημένοι με τον σύντροφό σας, εξετάστε τις προσδοκίες σας. Ακόμα κι αν οι προσδοκίες σας φαίνονται λογικές και φίλοι και συγγενείς συμφωνούν μαζί σας, το να μένετε προσκολλημένοι σε συμβατικές προσδοκίες εξαιτίας της απροθυμίας του συντρόφου σας προκαλεί δυσαρέσκεια.
Ακόμα κι αν η συμπεριφορά του συντρόφου επιδέχεται κατηγόριας, το να τον κατηγορείτε προέρχεται από τη δική σας συναισθηματική ανωριμότητα. Γνωρίζετε ότι η συναισθηματική ωριμότητα δεν δεν αποκτάται αυτόματα με την πάροδο του χρόνου; Σύμφωνα με έρευνες, ο εγκέφαλός μας είναι δεν διαθέτει τις βασικές λειτουργίες της συναισθηματικής ωριμότητας (αναστολή αρνητικών συναισθημάτων, κρίση, λογική σκέψη) μέχρι την ηλικία των 25-26 ετών.
Μπορεί να αναλαμβάνουμε τις ευθύνες της ενήλικης ζωής – επιλογή συντρόφου, σπουδές, αποταμίευση, ανατροφή παιδιών – χωρίς να έχουμε γίνει ώριμοι αρκετά. Όπως όλες οι πραγματικά πολύτιμες δεξιότητες ζωής, η συναισθηματική ωριμότητα απαιτεί αποφασιστικότητα και εξάσκηση.
Το αντίδοτο: Κάνετε εξάσκηση επανεξετάζοντας τις ανεκπλήρωτες προσδοκίες σας και ελέγχοντας τις αρνητικές συναισθηματικές σας αντιδράσεις.
Η απόδοση στα Ελληνικά έγινε από τη Βάσια Σαραντοπούλου
