Ας προσπαθήσουμε να προσεγγίσουμε μια ιερή συγγενική σχέση, τη σχέση γονέων και παιδιών, γιατί είναι μια σχέση -πολλές φορές- καθοριστική για τη διαμόρφωση της προσωπικότητος του ανθρώπου αλλά και γιατί από αυτήν περιμένουν πολλά και τα δύο μέρη, και, δυστυχώς, όπως μαρτυρεί η πραγματικότητα, μένουν και οι δύο πλευρές ανικανοποίητες, απογοητευμένες και, όχι σπάνια, αντιμαχόμενες.
Η διερεύνηση μας έχει την κατεύθυνση «Γονείς και παιδιά» και όχι «παιδιά και γονείς» γιατί οι γονείς έχουν την ευθύνη της ανατροφής και της χειραγωγήσεως των παιδιών τους και συνεπώς αυτοί πρώτοι πρέπει να δώσουν το κατά Θεόν στίγμα σ’ αυτή τους τη σχέση.
Προϋπόθεση της πραγματικής πατρότητος και μητρότητος δεν είναι μόνο το να φέρουν παιδιά στον κόσμο αλλά το να κάνουν αυτό αφού προηγουμένως έχουν βρει ο καθένας τους το σκοπό της ζωής του και έχουν αυτάρκεια και πληρότητα στην μεταξύ τους σχέση ως σύζυγοι.
Χωρίς αυτήν την προϋπόθεση αρχίζουν από σαθρά θεμέλια το έργο τους ως γονείς και γι’ αυτό η αποτυχία τους είναι προδιαγεγραμμένη. Σ’ αυτό, αν προστεθεί και η επιδίωξη πολλών ζευγαριών να αποκτήσουν παιδί για να «φτιάξη» ή για να ισχυροποιηθεί η σχέση τους ως ανδρογύνου, καταλαβαίνει κανείς πόσο μακριά έχουμε βρεθεί από τον σκοπό μας αλλά και πόσο βάρος επισωρεύουμε στα παιδιά και πόση ευθύνη, πριν καλά-καλά έλθουν στον κόσμο.
Η ομόνοια και η αυτάρκεια των γονέων από την μεταξύ τους σχέση εξασφαλίζει την ισορροπία στα παιδιά και τους εμπνέει εμπιστοσύνη, σιγουριά και ασφάλεια, προϋποθέσεις απαραίτητες για να άνοιξη η παιδική ψυχή και να παραδοθεί στους γονείς, ώστε αυτοί να την καλλιεργήσουν, να της μάθουν καλούς τρόπους και να της σπείρουν την Αλήθεια του Θεού και της Εκκλησίας Του.
Αυθεντία
Η συναντίληψη του ζευγαριού, ο από κοινού εκκλησιασμός τους και η καθοδήγηση τους από Πνευματικό Πατέρα, ο αλληλοσεβασμός, ο αλληλοθαυμασμός τους, η αλληλοαναγνώριση και η αλληλοπαραδοχή, δηλαδή η πραγματική αγάπη μεταξύ τους, τους δίνει κύρος, αποκτούν στα μάτια των παιδιών τους πατρική και μητρική αυθεντία και έτσι αρχίζει να μετασχηματίζεται η μεταξύ παιδιών και γονέων φυσική σχέση, σε πνευματική σχέση, σε ακατάλυτο πνευματικό δεσμό, που δεν υποδουλώνει τα παιδιά στους γονείς αλλά που ωθεί τα παιδιά στους γονείς, γιατί αυτά αναγνωρίζουν στο πρόσωπο του πατέρα και της μητέρας τους τη χειροπιαστή παρουσία του Θεού, αφού του Θεού το Πνεύμα εισπνέουν οι γονείς τους στην Εκκλησία και αυτό αποπνέουν -κατά το δυνατόν- στα παιδιά τους.
Η οικογένεια, οργανικά ριζωμένη στην Εκκλησία, αντιγράφει τη ζωή της Εκκλησίας και απαρτίζουν όλοι, Εκκλησία-Πνευματικός-Πατέρας-Μητέρα-Παιδιά μία κυκλική σχέση ακατάλυτη, όπου σ’ αυτήν δεν πρωτεύει ούτε ο Πνευματικός, ούτε οι γονείς, ούτε τα παιδιά, αλλά μόνο ο Χριστός, «ο εν πάσι πρωτεύων». Δεν διακρίνεται κανείς, δεν κατεξουσιάζει κανείς, δεν είναι κανείς επάνω και κανείς κάτω, αλλά όλοι σε κύκλο, που μέσα σ’ αυτόν καταργείται η αξιολογική κλίμακα, η πηγή όλων των συγκρούσεων, της ζήλειας και του φθόνου.
Παιδιά ή μπαλάκια του Ping pong;
Τα πράγματα περιπλέκονται και τα προβλήματα αρχίζουν όταν τo ζευγάρι δεν αισθάνεται τον γάμο του ως την πιο σπουδαία υπόθεση μετά το Άγιο Βάπτισμα.
Όταν η σχέση του ζευγαριού είναι σχέση αντιπαλότητας, ασυνεννοησίας, αγώνας για την επικράτηση του ενός εις βάρος του άλλου, τότε τα παιδιά χρησιμοποιούνται σαν μπαλάκια του ping pong στις ρακέτες του πατέρα και της μητέρας τους!
Τότε, όταν μπροστά στα παιδιά διαπληκτίζονται οι γονείς και διαφωνούν ως προς το κάθε τι και αλληλοεκτοξεύουν λόγια πικρά ο ένας στον άλλον ή και ύβρεις, τότε, κλονίζεται η πατρική και η μητρική αυθεντία, και τα παιδιά, από παιδαγωγούμενα, μετατρέπονται σε παιδαγωγούς των γονέων τους και πυροσβέστες της πυρκαγιάς του πάθους τους.
Τότε, συνειδητά ή ασυνείδητα, οι γονείς προσεταιρίζονται τα παιδιά τους για να έχουν συμμαχία στην «πολεμική» κατά του συζύγου ή της συζύγου τους και τα χρησιμοποιούν σαν διελκυστίνδα, που είναι η προϋπόθεση για τον εσωτερικό διχασμό των παιδιών και την πρόωρη γήρανση της ψυχής τους.
Βέβαια, η παραπάνω περιγραφή είναι έντονη και γι’ αυτό πολλοί γονείς ίσως δεν μπορούν να καθρεπτισθούν σ’ αυτήν, πιστεύοντας άτι δεν είναι τόσο ακραίες οι αντιθέσεις τους με «τον» ή «την» σύζυγο τους. Αυτό είναι αλήθεια. Ωστόσο τα δυσμενή αποτελέσματα και ο κλονισμός της γονεϊκής αυθεντίας είναι γεγονός, ασχέτως του βαθμού και της εντάσεως των συγκρούσεων μεταξύ των γονέων, που ποικίλουν αναλόγως της ανατροφής, της μορφώσεως και της ιδιοσυγκρασίας των χαρακτήρων τους. Τα παιδιά έχουν αλάθητο κριτήριο και διαισθάνονται τη σχέση που έχουν οι γονείς μεταξύ τους. Δεν μπορεί κανείς να τα ξεγελάσει αλλ’ ούτε να αναστηλώσει την κλονισμένη ή θρυμματισμένη πατρική και μητρική αυθεντία. Γιατί πέρα από τις καθημερινές μικρές ή μεγάλες διαφωνίες των συζύγων, στις οποίες είναι τις περισσότερες φορές μάρτυρες τα παιδιά, εκείνο που κυρίως αυτά οσμίζονται είναι η βαριά συζυγική ατμόσφαιρα αντιπάθειας και αγανακτήσεως, που όλο και περισσότερο, μέρα με την ημέρα εισπράττουν, ως την κυρίως συνεισφορά των γονέων τους στην ανατροφή τους.
Έτσι, η φροντίδα για τις σπουδές των παιδιών τους και η εξασφάλιση των ποικίλων ανέσεων τους (που πολλές φορές -είναι αλήθεια- γίνεται με κόπους και θυσίες των γονέων) δεν μπορούν να αντισταθμίσουν το γκρέμισμα του ψυχικού κόσμου των παιδιών, ούτε να αποκαταστήσουν το χαμένο κύρος των γονέων, γιατί όλες αυτές οι φροντίδες έχουν εκτροχιασθεί και ενεργούνται περισσότερο ως «ξέπλυμα» ενοχών παρά ως γονεϊκή φροντίδα και αγάπη.
Αυτές οι «ενοχικές» παροχές των γονέων προς τα παιδιά τα ωθούν να γίνουν αυτά ακόμη πιο απαιτητικά και αχαλίνωτα.
Με αυτήν την ψυχική διχοτόμηση τα παιδιά, στερημένα από αγάπη, αφού αυτό που εισπράττουν από τους γονείς τους δεν είναι αγάπη αλλά αρρωστημένο συναίσθημα εξαρτήσεως των γονέων από τα παιδιά τους (θλιβερό υποκατάστατο της απραγματοποίητης -με κοινή ευθύνη-σχέσεως αγάπης των γονέων μεταξύ τους), είναι έτοιμα να πέσουν στην πιο πρόχειρη ανοιχτή αγκαλιά, γιατί πραγματικά ζητούν σαν το ξεραμένο σφουγγάρι την χωρίς καταπίεση στοργή και την απροϋπόθετη φροντίδα.
Τότε, σ’ αυτήν την δύσκολη περίοδο για τις ψυχές των παιδιών θα είναι θείο δώρο αν οδηγηθούν τα βήματα τους σε κάποιον έμπειρο πνευματικό και όχι σε κάποιον άλλον «εύκολο» δρόμο με τις γνωστές συνέπειες…
Ο δρόμος προς τον Πνευματικό και την Εκκλησία, που είναι το ιατρείο των ψυχών, το όντως Θείο ψυχιατρείο, είναι η εγγύηση για την αποκατάσταση των οποίων ψυχολογικών τους τραυμάτων, όμως και αυτή η επιλογή των παιδιών προϋποθέτει και την καλή συνεργασία των γονέων τους, που έστω και την ύστατη ώρα πρέπει να αναλογισθούν τις ευθύνες τους, να παραδεχθούν τα ολέθρια λάθη τους και να αφεθούν και αυτοί, μαζί με τα παιδιά τους, στην καθοδήγηση του Πνευματικού.
Δυστυχώς, η πείρα του Εξομολογητηρίου μαρτυρεί ότι και σ’ αυτόν τον κρίσιμο δρόμο πάλι δυσχεραίνουν την πορεία των παιδιών τους οι ίδιοι οι ένοχοι γονείς.
