Σχεδόν όλοι οι άνθρωποι, σε κάποια ή κάποιες φάσεις της ζωής τους, βιώνουν αυτό που ονομάζουμε έρωτα. Κατά μέσo όρο ερωτευόμαστε 3-5 φορές στη ζωή μας. Kατά τη διαδικασία του έρωτα γυναίκες και άντρες αισθάνονται και συμπεριφέρονται διαφορετικά. Ποια είναι η αιτία για τη διαφορά αυτή;
Μια εξήγηση της διαφορετικής συμπεριφοράς αντρών και γυναικών έχει να κάνει με τα στερεότυπα και το ρόλο των φύλων, που ορίζουν το σωστό τρόπο προσέγγισης που πρέπει να ακολουθείται, τόσο από τους άντρες όσο και από τις γυναίκες. Στη διάρκεια των αρχικών σταδίων της γνωριμίας, οι άντρες υποτίθεται ότι πρέπει να παίρνουν την πρωτοβουλία. Οι γυναίκες μπορούν να υπαινιχθούν το ενδιαφέρον τους με το φλερτ αλλά χωρίς να κάνουν εκείνες το πρώτο βήμα. Μια μελέτη έδειξε πενήντα δύο τρόπους βουβής ερωτικής συμπεριφοράς γυναικών όταν θέλουν να τραβήξουν την προσοχή ενός άντρα. Παρά τη σεξουαλική επανάσταση, την ειλικρίνεια και την ανοχή που χαρακτηρίζει σήμερα τις ερωτικές σχέσεις, οι γυναίκες που παίρνουν την πρωτοβουλία κρίνονται πολύ συχνά αρνητικά.
Το πρώτο ραντεβού
Σύμφωνα με μαρτυρίες νέων σχετικά με το πρώτο ραντεβού, οι άντρες φαίνεται ότι επηρεάζονται περισσότερο από την εξωτερική εμφάνιση των γυναικών και οι γυναίκες επηρεάζονται περισσότερο από τη συναισθηματική εγγύτητα και την έκφραση τρυφερότητας εκ μέρους των αντρών. Η σεξουαλική έλξη είναι σημαντική και για τα δύο φύλα. Όλες αυτές οι προσδοκίες είναι μέρος ενός πολύ συγκεκριμένου κοινωνικού σεναρίου. Το σενάριο αυτό είναι τόσο γνωστό σε όλους, ώστε, όταν ζητείται από νέους άντρες και γυναίκες να περιγράψουν τη σειρά των γεγονότων του πρώτου τους ραντεβού, η ομοιότητα των περιγραφών τους είναι εκπληκτική.
Το γυναικείο σενάριο του φλερτ δίνει έμφαση στην ελκυστική εξωτερική εμφάνιση, στην ικανότητα συζήτησης και στον έλεγχο στο σεξ, συνήθως με την άρνηση. Το αντρικό σενάριο εμπεριέχει την οργάνωση του ραντεβού, δηλαδή εάν θα είναι δείπνο, συναυλία ή ταινία στον κινηματογράφο, την οικονομική κάλυψη της εξόδου και την πρωτοβουλία στο σεξ. Για παράδειγμα, οι γυναίκες που χαλάνε το σενάριο παίρνοντας την πρωτοβουλία στο σεξ θεωρούνται επιθετικές και κάπως αρσενικές. Οι άντρες που χαλάνε το σενάριο απαιτώντας από τις γυναίκες να καλύψουν τα μισά έξοδα του δείπνου θεωρούνται τσιγκούνηδες και αγενείς. Αυτά τα σενάρια δομούν και επιδεινώνουν τις διαφορές μεταξύ αντρών και γυναικών. Οι κυρώσεις που αναμένεται να επέλθουν όταν χαλάνε αυτά τα σενάρια πιέζουν τις γυναίκες και τους άντρες να συμμορφώνονται με αυτά.
Από το φλερτ στο στάδιο της σχέσης
Οι διαφορές των φύλων είναι υπαρκτές στο στάδιο του φλερτ και στο στάδιο τηςσχέσης. Ενώ οι γυναίκες τείνουν να είναι περισσότερο επιφυλακτικές στη διάρκεια του φλερτ, οι άντρες τείνουν να ερωτεύονται γρηγορότερα και πιο βαθιά. Όταν το φλερτ περάσει στο στάδιο της δεσμευτικής σχέσης, οι γυναίκες τείνουν να κινούνται γρηγορότερα, ενώ οι άντρες τείνουν να είναι πιο επιφυλακτικοί.
Όσον αφορά στο σεξ, η επιφυλακτικότητα των γυναικών ιδίως υπάρχει όχι μόνο ως μέρος του σεναρίου αλλά και ως μέρος του κοινωνικού κανόνα. Μια έρευνα που έγινε σε Αμερικανίδες φοιτήτριες, για παράδειγμα, έδειξε ότι το 30% από αυτές τις νεαρές, μορφωμένες γυναίκες μερικές φορές αρνήθηκαν το σεξ, ενώ στην ουσία το ήθελαν. Η αντίσταση των γυναικών, όσον αφορά στο σεξ είναι μια πολιτιστικά επιβαλλόμενη ένδειξη και είναι μέρος του όλου κύκλου της διαδικασίας του ζευγαρώματος.
Μια άλλη εξήγηση για τις διαφορές μεταξύ των δύο φύλων στη διαδικασία του έρωτα προσδιορίζεται από τη διαφορά του εγγενούς προγραμματισμού που διαθέτουν οι άντρες και γυναίκες για την επιλογή συντρόφου. Αυτή η διαφορά είναι ένα μεγάλο θέμα της εξελικτικής θεωρίας. Σύμφωνα με αυτή τη θεωρία, διαφορετικές εξελικτικές διερευνήσεις όρισαν διαφορετικές στρατηγικές όσον αφορά στο στάδιο του φλερτ, τόσο για τους άντρες όσο και για τις γυναίκες.
Ενώ οι άντρες δίνουν έμφαση στην εξωτερική ελκυστικότητα, οι γυναίκες προσέχουν περισσότερο την κοινωνική και οικονομική κατάσταση του άντρα, τις φιλοδοξίες, τη δύναμη του χαρακτήρα και την εξυπνάδα. Η μεγαλύτερη διαφορά μεταξύ των φύλων σημειώθηκε στην έλξη που προκαλεί η οικονομική και κοινωνική θέση, κάτι που έχει σχέση με την επάρκεια του άντρα ως προμηθευτή. Ενδείξεις ότι οι άντρες ελκύονται ερωτικά κυρίως από την ομορφιά και οι γυναίκες κυρίως από την κοινωνική θέση αποδείχθηκαν έγκυρες σε μελέτες πάνω σε εκατοντάδες υποκειμένους, διαφορετικών ηλικιών και διαφορετικών πολιτισμών. Δε σημειώθηκε καμιά διαφορετικότητα μεταξύ των φύλων σε ό,τι αφορά τα γνωρίσματα του χαρακτήρα όπως ευχάριστη προσωπικότητα και καλή αίσθηση του χιούμορ: τόσο οι άντρες όσο και οι γυναίκες εκτιμούν αυτές τις ιδιότητες στον ίδιο βαθμό.
Οι γυναίκες είναι πολύ πιο πρόθυμες από τους άντρες να παντρευτούν κάποιον που δεν έχει ελκυστικό παρουσιαστικό ή κάποιον που είναι μεγαλύτερος κατά πέντε ή παραπάνω χρόνια από αυτές, εάν αυτός ο κάποιος έχει μεγαλύτερο εισόδημα ή είναι περισσότερο μορφωμένος από τις ίδιες.
Οι άντρες ψάχνουν για «ενδείξεις ικανότητας αναπαραγωγής» - εμφάνιση και νεότητα - , ενώ οι γυναίκες ψάχνουν για «ενδείξεις ικανότητας απόκτησηςεισοδήματος» - ωριμότητα και πραγματική ή ενδεχόμενη οικονομική ασφάλεια. Οι γυναίκες ζητούν επίσης την επιβεβαίωση της πρόθεσης από την πλευρά του άντρα να προσφέρει χρόνο, συναίσθημα, χρήματα και κοινωνική θέση. Οι άντρες με ένδειξη προτίμησης για περιστασιακές/πρόσκαιρες σχέσεις τείνουν να είναι πιο απελευθερωμένοι σεξουαλικά από τις γυναίκες, οι οποίες προτιμούν τις μακροπρόθεσμες μονογαμικές σχέσεις.
Σύμφωνα με άλλες μελέτες, οι άντρες, πολύ πιο συχνά από τις γυναίκες, επιδίδονται σε σεξουαλικές φαντασιώσεις για κάποια άλλη γυναίκα εκτός της συντρόφου τους και μπορεί να επιδιώξουν τη γνωριμία κάποιας άλλης γυναίκας ενώ βρίσκονται ακόμη στο στάδιο της ερωτοτροπίας στον ήδη υπάρχοντα δεσμό τους. Ενώ η ελκυστικότητα της εξωτερικής εμφάνισης είναι πιο σημαντική για τους άντρες, η ποιότητα της επικοινωνίας είναι πιο σημαντική για τις γυναίκες.
Μια άλλη παρατήρηση αποτελεί το γεγονός ότι η πλειοψηφία των γυναικών προτιμά τον άντρα ψηλότερο από τις ίδιες, οι περισσότεροι άντρες προτιμούν γυναίκες κοντύτερες από τους ίδιους. Η αλήθεια είναι ότι το χαμηλό ύψος σε έναν άντρα είναι πολύ μεγαλύτερο μειονέκτημα απ'ό,τι το αντίθετο είναι προτέρημα. Οι γυναίκες δεν προτιμούν μόνο να έχουν τον άντρα τους ψηλά, αλλά τείνουν επίσης να παντρεύονται άντρες που κατέχουν υψηλές κοινωνικές θέσεις, ενώ οι άντρες τείνουν να παντρεύονται γυναίκες από χαμηλές κοινωνικές τάξεις: μένουν έτσι ανύπαντρες οι γυναίκες που κατέχουν υψηλά αξιώματα στην πολιτική, στην επιστήμη και στον επιχειρησιακό κόσμο, και ανύπαντροι οι ευρισκόμενοι στη χαμηλότερη βαθμίδα της κοινωνικής πυραμίδας ή στη φυλακή.
Οι άντρες και οι γυναίκες ελκύονται από διαφορετικά γνωρίσματα του χαρακτήρα. Ένα τέτοιο γνώρισμα του χαρακτήρα είναι η αυταρχικότητα. Τέσσερις διαφορετικές μελέτες έδειξαν ότι το γνώρισμα της αυταρχικότητας στους χαρακτήρες των αντρών αύξησε τη δύναμη της σεξουαλικής έλξης που σημείωναν στις γυναίκες. Ηαυταρχικότητα ως γνώρισμα του χαρακτήρα των γυναικών δεν προσθέτει τίποτα στη σεξουαλική έλξη που προξενούν ως γυναίκες. Είναι ενδιαφέρον όμως το ότι η σεξουαλική έλξη που μπορεί να νιώθουν οι άντρες προς το αντίθετο φύλο μπορεί μεν να αυξάνεται από το χαρακτηριστικό της αυταρχικότητας, αλλά δεν τους κάνει πιο αρεστούς. Για να προσελκύσουν τις γυναίκες, οι άντρες πρέπει, επίσης, να επιδείξουν άλλα γνωρίσματα του χαρακτήρα τους, όπως προθυμία συμπαράστασης, ικανότητα κατανόησης και προθυμία συμμετοχής. Ενδεχομένως, τέτοιοι τύποι αντρών είναι πιθανότερο να επενδύσουν στους απογόνους τους.
Οι γυναίκες θεωρούν τους στοργικούς και εξυπηρετικούς άντρες πολύ πιο ελκυστικούς σωματικά και σεξουαλικά, όπως και πολύ πιο επιθυμητούς κοινωνικά ως πιθανούς συντρόφους. Οι αυταρχικοί άντρες είναι πολύ πιο επιθυμητοί από τους υποχωρητικούς αλλά μόνο όταν παρουσιάζουν προθυμία συμπαράστασης και συμμετοχής. Οι εγωιστές, αυταρχικοί άντρες δεν έχουν καμιά απήχηση στις γυναίκες.