Το να ακούς πραγματικά τι σου λέει ο άλλος, είναι το πιο σημαντικό πράγμα που μπορείς να κάνεις για να βελτιώσεις την επικοινωνία στην ζωή σου. Είναι απίστευτο το πόσες ποικίλες πτυχές της ζωής μας ελέγχονται άμεσα ή έμμεσα από την ικανότητα αυτή να ακούμε.
Οι σχέσεις μας συναντάνε προβλήματα επικοινωνίας καθημερινά. Φιλίες μπορούν να γίνουν μονόπλευρες και να μετατραπούν σε διαφωνίες. Ακόμα και ο καταναλωτισμός εξαρτάται από την ακρόαση. Οι διαφημίσεις και οι παραπομπές μας βοηθάνε να καθορίσουμε τι θα αγοράσουμε και από πού.
Θεωρείς τον εαυτό σου καλό ακροατή; Λυπάμαι που θα στην χαλάσω, αλλά αυτό είναι που σκεφτόμαστε όλοι μας. Και όπως συμβαίνει συχνά, είμαστε όλοι μας λάθος. Υπάρχει μια μεγάλη διαφορά ανάμεσα στην «παθητική» ακρόαση που προσφέρουμε στους άλλους και την «ενεργητική» ακρόαση που αναμένουμε από τους άλλους. Η ενεργητική ακρόασηπεριλαμβάνει την αφιέρωση χρόνου για να εξελίξεις τις δεξιότητες ακρόασης σου. Περιλαμβάνει το σημείο του να είσαι επιπλέον προσεκτικός σχετικά με τις αντιδράσεις σου και να γνωρίζεις τις τάσεις σου.
Η ακρόαση είναι εύκολη. Το μόνο που χρειάζεται είναι ένα ζευγάρι αυτιά. Όλοι έχουμε, ως επί το πλείστον (συγνώμη εκ των προτέρων για τους κωφάλαλους αναγνώστες). Η ακρόαση απαιτεί τα αυτιά και το μυαλό σου. Δυστυχώς, αυτό δεν έρχεται φυσικά σε πολλούς ανθρώπους.
Ρώτησε ένα τηλεφωνικό σύμβουλο πως είναι το να ακούς τους άλλους. Ακόμα καλύτερα, δοκίμασε το μόνος σου. Γίνε εθελοντής σε μια γραμμή τηλεφωνικών συμβούλων. Αυτοί οι άνθρωποι προπονούνται καθημερινά στην τέχνη της ακρόασης και καλά θα ήταν όλοι μας να ακολουθήσουμε το παράδειγμα τους.
Οπότε, αν ο καθένας από εμάς γίνει καλύτερος ακροατής, όλοι θα επωφεληθούν. Είναι λυπητερό γεγονός το ότι οι περισσότεροι άνθρωποι θέλουν να μιλάνε περισσότερο, παρά να ακούνε. Είναι δύσκολο να μην είσαι έτσι. Η φύση και η ανατροφή φροντίζουν για αυτό. Ακόμα και αν έχεις ανατραφεί να είσαι εγωιστής και εγωκεντρικός, αυτό δεν σε εμποδίζει να μάθεις να ακούς καλύτερα.
Ακριβώς όπως και με οτιδήποτε άλλο, για να γίνεις καλύτερος ακροατής, χρειάζεται ένα βήμα τη φορά:
Εξασκήσου στην γλώσσα του σώματος
Εξασκήσου στο να κοιτάς αυτόν που ακούς, να διατηρείς οπτική επαφή μαζί του και να είσαι κοντά του. Είναι εύκολο για το σώμα σου να σε προδώσει ότι δεν παρακολουθείς πραγματικά αυτά που σου λέει ο άλλος. Αντιμετώπισε το, δίνοντας στον ομιλητή την πλήρη προσοχή σου. Αν το κάνεις αυτό, ο κόσμος θα ανταποκριθεί θετικά επειδή τους δίνεις αυτό που θέλουν: έναν δωρεάν θεραπευτή (κάτι σαν ψυχαναλυτής δηλαδή).
Ανάλυσε την γλώσσα του σώματος του ομιλητή
Ενώ είναι χρήσιμο να γνωρίζεις την γλώσσα του σώματος σου, το να φροντίσεις να παρατηρείς και την γλώσσα του σώματος των άλλων είναι ένα ισχυρό εργαλείο για να ενισχύσεις την ακρόαση σου. Ένα τεράστιο μέρος του να είσαι καλός ακροατής, είναι η ικανότητα να συμπάσχεις και να αναρωτιέσαι “Πως μπορεί να νιώθει; Μπορώ να βάλω τον εαυτό μου στην θέση του;”. Εστιάζοντας στην γλώσσα του σώματος τους, θα σου υπενθυμίζει ότι και αυτοί δεν είναι τόσο διαφορετικοί από εσένα. Όταν το καταφέρεις αυτό, οι άνθρωποι θα ξεκινήσουν να σου ανοίγονται ακόμα περισσότερο, επειδή θα τους κάνει να νιώθουν ασφαλείς και σημαντικοί.
Μην διακόπτεις
Σοβαρά τώρα, άφησε τους ανθρώπους να τελειώσουν. Αν μισείς όταν σε διακόπτουν οι άλλοι, νομίζεις ότι τους αρέσει όταν τους διακόπτεις εσύ; Ακόμα και αν δεν πιστεύεις ότι το κάνεις αυτό, κάτσε ένα λεπτό και επανεξέτασε την τάση σου να διακόπτεις.
Αυτό είναι κάτι με το οποίο πάλευα και θα συνεχίζω να παλεύω για πολύ καιρό. Ακόμα και τώρα που ξέρω ότι το κάνω, συχνά με πιάνω να διακόπτω τους ανθρώπους. Ή ακόμα χειρότερα, τους αγνοώ επειδή είμαι πολύ απασχολημένος για να τους διακόψω. Όταν ο άλλος βλέπει ότι τον αφήνεις να μιλήσει , το πρώτο του ένστικτο θα είναι να ανοιχτεί ακόμα περισσότερο. Είναι ένας θετικός αμοιβαίος κύκλος: θα τους βοηθήσεις επιτρέποντας τους να σου μιλήσουν και αυτοί θα σε εμπιστευτούν περισσότερο, το οποίο οδηγεί σε καλύτερες σχέσεις.
Ενθάρρυνε τους άλλους να μιλήσουν
Το κάρμα δουλεύει και με την ακρόαση. Αν ενθαρρύνεις τους άλλους να μιλήσουν, το πιθανότερο είναι να καρπωθείς εσύ τα πλεονεκτήματα κάπου στην πορεία. Κούνα καταφατικά το κεφάλι σου όταν οι άλλοι μιλάνε ή χρησιμοποίησε καταφατικές λέξεις όπως “Ναι” ή “Σωστά”. Κάνοντας αυτό, προκαλεί θετικές αντιδράσεις στους άλλους, υπενθυμίζοντας τους ότι τους παρακολουθείς. Κάτι που σημαίνει ότι θα εκτιμήσουν την εμπιστοσύνη και το ενδιαφέρον σου.
Αντανάκλασε
Επανέλαβε ότι ακούς από κάποιον άλλο με δικά σου λόγια. Ή τουλάχιστον, πριν από την απάντηση σου χρησιμοποίησε κάτι σαν “Ακούω να αναφέρεις ότι…” ή “Μου φαίνεται ότι αυτό που λες για …”. Όχι μόνο θα αφοπλίσει τον άλλο, αλλά θα εκτονώσει και τις όποιες παρεξηγήσεις, το οποίο είναι ιδιαίτερα χρήσιμο σε εχθρικές καταστάσεις. Μάθε πότε είναι η κατάλληλη στιγμή για να αντανακλάσεις κάτι. Ακόμα καλύτερα, μάθε να το κάνεις με τέτοιο τρόπο, ώστε να μην καταλαβαίνει ο άλλος ότι το κάνεις. Δες πόσο πιο ελκυστικές και παραγωγικές είναι οι συζητήσεις με τους ανθρώπους, αν απλά τους ρίξεις ένα “κόκαλο” και τους δείξεις ότι ακούς.
Απέφυγε τις διαφωνίες
Όσο και να θέλουμε, μερικές φορές δεν μπορούμε να δώσουμε μια μάχη. Βρες κάθαρση στηναυτοσυγκράτηση και την ιδιοσυγκρασία σου. Αν καταφέρεις να αποφεύγεις τις διαφωνίες, θα σταματήσεις να ανησυχείς για εσένα τόσο πολύ και θα εστιάσεις στις ανησυχίες των άλλων. Θα είναι πιο εύκολο να επικοινωνήσεις με αυτούς επί ίσους όρους. Αυτό θα θέσει τις βάσεις για χρήσιμες, ευχάριστες συζητήσεις.
Παρατήρησε τις λεπτομέρειες
Το κλειδί για την καρδιά οποιουδήποτε προσώπου είναι οι λεπτομέρειες. Οι άνθρωποι έχουν εκ φύσεως την τάση να επικεντρώνονται σε μια λεπτομέρεια, παρά στην μεγαλύτερη εικόνα. Αυτό συμβαίνει γιατί οι λεπτομέρειες αντηχούν πιο έντονα μέσα μας. Όσο περισσότερα ξέρουμε για κάτι, σε τόσες περισσότερες λεπτομέρειες είμαστε ικανοί να συμπάσχουμε.
Αυτή η ιδέα ισχύει ιδιαίτερα στην διαφήμιση. Καθημερινά βομβαρδιζόμαστε με χιλιάδες διαφημιστικά μηνύματα. Πως μπορούν οι διαφημιστές να μας κάνουν να τα προσέξουμε; Δίνοντας μας μερικές λεπτομέρειες για το προϊόν που μπορούν να το εξανθρωπίσουν και να γίνει πιο προσωπική η διαφήμιση.
Να θυμάσαι όμως, πρέπει πρώτα να ενδιαφέρεσαι για το προϊόν. Οπότε, βεβαιώσου ότι υπενθυμίζεις στους άλλους, πόσο σε ενδιαφέρουν οι λεπτομέρειες στην ζωή τους.
Μην προσπαθείς να λύσεις τα προβλήματα των άλλων. Εκτός και αν στο ζητήσουν
Οι άντρες είναι κυρίως ένοχοι για αυτό και εγώ μάλλον είμαι ο πιο ένοχος από όλους τους ανθρώπους πάνω στην Γη. Ανατράφηκα για να λύνω προβλήματα. Στην οικογένεια μου, το να λύνεις μόνος σου τα προβλήματα σου είναι ένδειξη τιμής. Είναι ένας τρόπος να αποδείξεις την ικανότητα σου να αντιμετωπίσεις την “πραγματική ζωή”. Και αυτό είναι φανταστικό, μέχρι ένα σημείο. Αλλά από την στιγμή που θα αρχίσεις να ασχολείσαι με την λύση των προβλημάτων των άλλων ανθρώπων, έχεις ξεπεράσει το όριο αν αρχίσεις να δίνεις αυτόκλητες συμβουλές.
Όλοι έχουμε προβλήματα. Δεν υπάρχει τίποτα λάθος στο να ζητάς βοήθεια. Απλά μην προσπαθείς να βοηθήσεις κάθε φορά που κάποιος θέλει απλά να σου μιλήσει. Μερικές φορές, οι άνθρωποι θέλουν απλά να μιλήσουν. Να μιλήσουν και κάποιος να τους ακούσει. Έτσι, θυμήσου να αφήσεις χώρο στην καρδιά σου και στο κεφάλι σου για το σύστημα αυτοσυγκράτησης, να είναι εκεί για κάποιον που θέλει απλά να σου μιλήσει και όχι να του λύσεις το πρόβλημα του.
Μην κρίνεις
Αν κάποιος δεν είναι ειλικρινής μαζί σου, μάλλον είναι επειδή νιώθουν ότι θα τους κρίνεις και θα τους κάνεις να αισθάνονται ανεπαρκείς. Ίσως να το έχεις κάνει και εσύ στο παρελθόν. Αν ναι, σταμάτα το τώρα. Οι άνθρωποι είναι φυσικό να φοβούνται την απόρριψη, για αυτό είναι ζωτικής σημασίας να δίνεις το ίδιο είδος επιβεβαίωσης που θα ήθελες για τον εαυτό σου. Καθησυχάζοντας τους άλλους ανθρώπους πως έχεις ανοιχτό μυαλό, είναι ένας καλός τρόπος να αποφευχθεί η κρίση και να αναπτυχθεί η εμπιστοσύνη.
Να είσαι ειλικρινής
Η τιμιότητα είναι το παν. Αν έχω υποστηρίξει ότι κάτι είναι πιο σημαντικό από την ειλικρίνεια, τότε έκανα λάθος. Η αλήθεια γεννά αλήθεια, αλλά το να είσαι ειλικρινής είναι τόσο τρομακτικό γιατί αυτό σημαίνει να εμπιστευτείς τους άλλους με τα σημαντικά γεγονότα της ζωής σου. Αλλά πως μπορείς να περιμένεις ειλικρίνεια, όταν εσύ ο ίδιος αρνείσαι να είσαι απόλυτα ειλικρινής;
Σίγουρα υπάρχουν στιγμές που τα αθώα ψεματάκια είναι εντάξει και μερικές φορές η καλύτερη επιλογή, αλλά σε περιπτώσεις που απαιτείς την αλήθεια, καλά θα κάνεις να προσφέρεις την αλήθεια πρώτα. Δεν υπάρχει μεγαλύτερη αίσθηση στον κόσμο από το να ξέρεις ότι μπορείς να εμπιστευτείς κάποιον.
Κράτησε αυτές τις σκέψεις στο μυαλό. Εξάσκησε τα σε καθημερινή βάση. Δεν υπάρχει τίποτα, που να αγαπούν περισσότερο οι άνθρωποι από το να τους ακούνε. Αυτός είναι εν μέρει και ο λόγος για τον οποίο τόσος πολύς κόσμος επισκέπτεται θεραπευτές και συμβούλους. Όσο πιο αντικειμενικός, ενεργός και δραστήριος ακροατής προσπαθείς να γίνεις, τόσο πιο πλήρεις θα γίνονται οι συζητήσεις.
Το μόνο που χρειάζεται είναι δυο αυτιά, ένα μυαλό και μια μικρή προσπάθεια και εμπάθεια.
Νομίζω ότι όλοι μπορούμε να το κάνουμε αυτό.