Δεν έφερα τίποτε μαζί μου στο Μοναστήρι, εκτός από τις αμαρτίες μου, και δεν ξέρω γιατί ο Κύριος μου έδωσε, ενώ ήμουν ακόμη νεαρός υποτακτικός, τόση χάρη του Αγίου Πνεύματος, που γέμισαν από χάρη η ψυχή και το σώμα μου. Κι ήταν η χάρη όμοια με τη χάρη των μαρτύρων και το σώμα μου διψούσε να πάθει για τον Χριστό.
Δεν εζητούσα εγώ από τον Κύριο Πνεύμα Άγιο. Δεν ήξερα πως υπάρχει Πνεύμα Άγιο, πως έρχεται στην ψυχή και πώς ενεργεί στην ψυχή. Τώρα όμως χαίρομαι να γράψω γιʼ αυτό.
Ω Πνεύμα Άγιο, πόσο Σε αγαπά η ψυχή!
Είναι αδύνατο να σε περιγράψω, αλλά η ψυχή γνωρίζει τον ερχομό Σου και Συ δίνεις ειρήνη στο νου και γλυκύτητα στην καρδιά.
Ο Κύριος είπε: «Μάθετε απʼ εμού την πραότητα και την ταπείνωσιν και ευρήσετε ανάπαυσιν εις τας ψυχάς υμών». Αυτό το λέγει ο Κύριος για το Άγιο Πνεύμα. Μονάχα στο Άγιο Πνεύμα βρίσκει η ψυχή την τέλεια ανάπαυση.
Καλότυχοι εμείς οι ορθόδοξοι Χριστιανοί, γιατί μας αγαπά πολύ ο Κύριος και μας δίνει τη χάρη του Αγίου Πνεύματος. Και με το Άγιο Πνεύμα βλέπουμε τη δόξα του Κυρίου. Για να φυλάμε όμως τη χάρη, οφείλουμε νʼ αγαπούμε τους εχθρούς και σʼ όλες τις στενοχώριες μας να ευχαριστούμε το Θεό.
Ο άνθρωπος, πριν δεχθεί τη χάρη, ζει και νομίζει πως όλα στην ψυχή του πάνε καλά. Όταν όμως τον επισκεφθεί η χάρη και μείνει μέσα του, βλέπει τελείως διαφορετικά τον εαυτό του. Κι όταν μετά στερηθεί πάλι τη χάρη, τότε μόνο καταλαβαίνει σε ποια άθλια κατάσταση βρίσκεται.
Έτσι, κι ακόμη περισσότερο, υποφέρει και πονεί η ψυχή που έχασε τη χάρη του Αγίου Πνεύματος και σέρνεται στη σκλαβιά των κακών λογισμών.
Όποιος δεν γνωρίζει τη χάρη, δεν την επιζητεί. Οι άνθρωποι προσκολλήθηκαν στη γη, και πολλοί δεν ξέρουν πως τίποτα το γήινο δεν μπορεί να συγκριθεί με τη γλυκύτητα του Αγίου Πνεύματος.
Η μάνα, όταν πεθάνει, αφήνει τα παιδιά ορφανά. Ο Κύριος όμως δεν μάς άφησε ορφανούς, αλλά μας έδωσε τον Παράκλητο, το Πνεύμα το Άγιο (Ιωάν. ιδʼ 16-18 ) , και Αυτό μάς εμπνέει νʼ αγαπούμε τον Θεό και να Τον ποθούμε ατέλειωτα.
Ω, πόσο βαρειά στενοχωριέται η ψυχή όταν χάσει την αγάπη και την παρρησία προς τον Θεό! Με πόνο καρδιάς τότε παρακαλεί: «Πότε θα Σε δω πάλι, Κύριε, και θα γευθώ την ειρήνη και την αγάπη Σου;»
Γιατί θλίβεσαι, ψυχή μου, και χύνεις δάκρυα; Μην τυχόν λησμόνησες τι σου εχάρισε ο Κύριος, παρόλο που άξιζες κάθε τιμωρία;
Όχι, δεν ελησμόνησα το μέγα έλεος που εσκόρπισε σε μένα ο Κύριος και θυμάμαι τη χάρη του Αγίου Πνεύματος και την αγάπη του Κυρίου.
Γιατί, λοιπόν, δακρύζεις, ψυχή, αφού γνωρίζεις το απερίγραπτο έλεος του Κυρίου; Τι άλλο περισσότερο θέλεις από τον Δεσπότη;
Η ψυχή μου θέλει να μην στερηθεί ποτέ τη χάρη του Κυρίου. Η γλυκύτητα της χάρης σύρει ακατάπαυστα την ψυχή μου προς την αγάπη του Πλάστη μου.
Όταν ελαττώνεται στην ψυχή η χάρη, τότε πάλι αρχίζει αυτή να αναζητά το έλεος του Κυρίου. Η ψυχή ταράζεται από την τυραννία των κακών λογισμών και καταφεύγει στον Κύριο, στον Πλαστουργό της, και παρακαλεί να της δώσει πνεύμα ταπεινώσεως, για να μη την εγκαταλείπει η χάρη της αδιάλειπτης αγάπης του Ουράνιου Πατέρα.
Ο Κύριος αποσύρει τη χάρη Του από την ψυχή και έτσι, με το έλεος και τη σοφία Του, οδηγεί στην ταπείνωση την ψυχή, για την οποία άπλωσε με αγωνία τα χέρια Του στον Σταυρό. Περιμένει όμως να δείξει η ψυχή την προαίρεσή της στον αγώνα κατά των εχθρών, μόνη όμως η ψυχή δεν έχει δυνάμεις για να νικήσει. Γιʼ αυτό ζητώ με δάκρυα από τον Κύριο: «Κύριε, Συ βλέπεις πόσο ασθενικιά είναι η ψυχή μου, όταν στερηθεί τη χάρη Σου. Συ, το Φως και ο Πατέρας μας, δώσε μας τον άγιο φόβο Σου, για να Σε αγαπούμε όπως Σε τρέμουν και Σε αγαπούν τα Χερουβείμ».
Ο άνθρωπος αφʼ εαυτού του είναι ανίκανος να τηρήσει τις εντολές του Θεού και γιʼ αυτό ελέχθη: «Αιτείται και δοθήσεται». Και αν δεν παρακαλούμε, βασανίζουμε μόνοι μας τον εαυτό μας και χάνουμε τη χάρη του Αγίου Πνεύματος. Και η ψυχή χωρίς τη χάρη ταράζεται για πολλά πράγματα, γιατί δεν εννοεί το θέλημα του Θεού.
Για να έχει τη χάρη, πρέπει να είναι εγκρατής σε όλα ο άνθρωπος: στις κινήσεις, στην ομιλία, στην όραση, στους λογισμούς, στην τροφή. Για κάθε είδους εγκράτεια βοηθάει η μελέτη του λόγου του Θεού, όπως λέει η Γραφή: «ουκ επʼ άρτω μόνω ζήσεται ο άνθρωπος, αλλʼ επί παντί ρήματι εκπορευομένω δια στόματος Θεού».
Καλότυχος όποιος δεν έχασε τη χάρη του Θεού, αλλά ανεβαίνει από δύναμη σε δύναμη. Εγώ όμως έχασα τη χάρη, αλλά ο Κύριος με σπλαχνίστηκε και μου έδωσε να γευθώ ακόμη μεγαλύτερη χάρη μόνο κατά το έλεός Του.
Χωρίς τη χάρη του Θεού είμαστε όμοιοι με τα ζώα, αλλά με τη χάρη ο άνθρωπος είναι μέγας κοντά στον Θεό.
Οι άνθρωποι εκτιμούν υπερβολικά τις γήινες επιστήμες ή τη γνωριμία με κάποιον επίγειο βασιλιά, και χαίρονται όταν κάνουν παρέα μαζί του –αλλά αληθινά μεγάλο είναι μόνο το να γνωρίζουμε με το Άγιο Πνεύμα τον Κύριο και το θέλημά Του.
Με το Πνεύμα το Άγιο εγνώρισε η ψυχή μου τον Κύριο και γιʼ αυτό είναι εύκολο και ευχάριστο για μένα να Τον σκέφτομαι, Αυτόν και τα έργα Του. Χωρίς όμως το Άγιο Πνεύμα, η ψυχή παραμένει σαν νεκρή, έστω κι αν έμαθε όλο τον κόσμο.
Αν ήξεραν οι άνθρωποι τι είναι η πνευματική επιστήμη, θα εγκατέλειπαν τις γήινες επιστήμες και τέχνες και θα ζητούσαν μόνο τον Κύριο. Το θείο κάλλος Του αιχμαλωτίζει την ψυχή και αυτή ποθεί να παραμένει αιώνια μαζί Του, και δεν ζητά, τίποτα άλλο και θεωρεί όλα τα βασίλεια της γης σαν σύννεφα που περιφέρονται στον ουρανό.
Ο Κύριος είπε: «Εγώ εν τω Πατρί και ο Πατήρ εν εμοί εστι» και «υμείς εν εμοί καγώ εν υμίν» (Ιωάν. ιδ΄10, 20).
Πόσο μεγάλο έλεος! Ο Κύριος θέλει να βρισκόμαστε κοντά σʼ Αυτόν και στον Πατέρα, και η ψυχή μας αισθάνεται πως ο Κύριος είναι κοντά μας.
Αλλά τι έχουμε κάνει, Κύριε, για Σένα ή σε τι Σε ευχαριστοήσαμε, ώστε να θέλεις να είσαι μέσα μας και εμείς κοντά Σου; Εμείς Σε σταυρώσαμε με τις αμαρτίες μας και Συ θέλεις να είμαστε μαζί Σου; Ω, πόσο μεγάλο έλεος έδειξες σʼ εμένα! Σʼ εμένα, που μου αξίζει ο άδης και τα βάσανά του, Εσύ δίνεις τη χάρη του Αγίου Πνεύματος.
Κι αν έδωσες σʼ εμέ τον αμαρτωλό τη χάρη να Σε γνωρίσω με το Άγιο Πνεύμα, τότε Σʼ ικετεύω, Κύριε, να δώσεις να Σε γνωρίσει όλος ο κόσμος.
Άγιος Σιλουανός ο Αθωνίτης
Άγιος Σιλουανός ο Αθωνίτης
