Το πλέον εγωιστικό πράγμα που θα μπορούσαμε να κάνουμε είναι να θεωρήσουμε τον εαυτό μας ως το κέντρο του κόσμου. Τη γη εν προκειμένω.
Βεβαίως το είδος αυτό του εγωκεντρισμού δεν έλειψε από την ιστορία…
Προοδεύσαμε όμως.
Από το 300 π.χ. περίπου ο Αρίσταρχος από τη Σάμο πρότεινε …τον ήλιο ως το κέντρο του σύμπαντος (ηλιοκεντρικό) αργότερα κάποιοι άλλοι το ηλιακό μας σύστημα στο σύνολό του και φτάσαμε σήμερα εδώ να γνωρίζουμε ότι απλά το σύμπαν (σχετικό άρθρο ''Η βαθιά μας στιγμή, για να διαβάστε πατήστε εδώ) ‘’αγνοεί’’ την ύπαρξή μας και πως τίποτα πλην των ιδεών μας και της …σελήνης δεν περιστρέφεται γύρω από εμάς. Τίποτα απολύτως. Όλα τα υπόλοιπα που το κάνουν έχουν μια τυχαία ...περιοδικότητα το μέγεθος της οποίας προσπερνάει κατά πολύ τον θαυμασμό μας.
Πάει καλά, λέμε να τα καταφέρουμε και μόνοι μας.
Κατόπιν αυτών, μαζί με το κορμί μας έχουμε και τις ιδέες μας. Δικά μας αμφότερα και το σύμπαν μπορεί να πάει σύμφωνα με πολλούς από εκεί που ήρθε. Τις λύσεις θα τις δώσουμε μονάχοι μας.
Μονάχοι μας, ναι, αλλά πριν το κάνουμε θα πρέπει να συμφωνήσουμε. Ωραία να συμφωνήσουμε.
-Αμ δε!
-Αμ δε;
-Ναι. Αμ δε που θα το κάνουμε.
Παύουμε λοιπόν το ωραία, που είναι μία λέξη η οποία δεν είναι καθόλου ''ωραία'' διότι δεν πρόκειται όπως συμφωνήσαμε να συμφωνήσουμε.
Πάει καλά και το δεύτερο. Κατανοητό και αυτό αλλά δεν ανησυχούμε διότι στις δημοκρατίες όπως ξέρουμε δεν υπάρχουν αδιέξοδα, αλλά λέω τώρα, αφού δεν υπάρχουν σε αυτές που μετράει η γνώμη όλων, πώς θα μπορούσαν να υπάρξουν στις τυραννίες όπου η γνώμη του ενός αρκεί. Θα έπρεπε ο ένας αυτός να μάλωνε με τον εαυτό του για να μην ισχύει... Να διαφωνούσε με τη γνώμη του. Σωστό και αυτό.
Άρα γενικώς δεν υπάρχουν αδιέξοδα γενικώς στην ελεύθερη βούληση, υπάρχουν μονάχα δεσμευμένες βουλήσεις. Και αυτό μοιάζει σωστό. Δεν μοιάζει; Βουλήσεις δηλαδή που δεν καταφέρνουν να δουν πέρα από τις ίδιες θεωρήσεις. Πολλά τα παραδείγματα.
Πάει -και πάλι- καλά.
-Θα κάνουμε συνάξεις να τα βρούμε μεταξύ οι λιγότεροι
-Να τις κάνουμε.
-Εμείς από εδώ και εσείς από εκεί.
-Όπως θέλετε.
Στην Αμερική αυτοί, στην Ευρώπη εμείς, στη Ασία κάποιοι υπόλοιποι, και όπου αλλού θέλει και κάποιοι άλλοι δεν θα σκάσουμε τώρα…
-Εμάς εδώ μας γέννησε ο Θεός
-Κι εμάς από εκεί, αυτός μας γέννησε.
-Ναι, αλλά ο δικός μας έχει τις καλύτερες προθέσεις…
-Και ποιες να είναι αυτές;
Εκείνες που σέβεται το κάθε έθνος χωριστά. Εκείνες στις οποίες υποκλίνεται η βαθύτερη γνώση και το ηθικό ''πρέπει'' του εκάστοτε πολιτισμού τής κάθε κουλτούρας. Τα καλά που εξυπηρετούν ακόμα και τις πολιτικές του (διότι μέσω αυτών θα υπάρξει ασφαλές το δόγμα) Απαιτείται λοιπόν άρρηκτη συνεργασία (ξεφεύγουμε όμως...)
Επανερχόμεθα.
-Ο δικός λέγεται Χριστός.
-Ο δικός μας Αλλάχ.
-Στον δικό μας –λέει ο τρίτος- δεν έχουμε δώσει ακόμα όνομα.
Ο τελευταίος κρατάει πισινή. Πονηρός ων επιφυλάσσεται… Θα δει, μας λέει.
-Μα οι θρησκείες έχουν καταθέσει τις απόψεις τους εδώ και χιλιάδες χρόνια.
-Και πόσα χρόνια υπάρχει η γη; Μας ρωτάει.
-Πριν 4,5 δις χρόνια. Του απαντάμε.
-Αργήσατε. Πολύ αργήσατε. Ομοίως και εγώ, αλλά εάν σκεφτείτε τις μερικές χιλιάδες χρόνια που έχετε κατά νου τη γνώμη σας, θα δείτε ότι σε συμπαντικό χρόνο σχεδόν ακόμα δεν υφίστασθε… Επιφυλάσσομαι λοιπόν και δικαίως το πράττω. Πολλά αλλάζουν...
Τι κουβέντα ήταν αυτή!
Σύσσωμοι, ορθοί. Με χέρια απλωμένα να δικαιούμεθα φωνές, ύβρεις και σε κάποιες περιπτώσεις κατάρες (εάν ήταν παρούσα η Λουκά). Βοή.
Κατόπιν αυτών κάποιος επιστήμων επέμεινε ότι η γη δεν έχει αυτή την ηλικία η οποία της προδίδεται διότι η μέτρηση με την οποία επετεύχθη το αποτέλεσμα είναι εσφαλμένο...
Ελπίδες.
Προσδιόρισε λοιπόν την ηλικία της με τέτοιο τρόπο (επιστημονικό) που δικαιολογούσε την καθυστέρηση της ανάπτυξης της θεωρίας μας. Πολύ βολικό. Γιατί να πιστέψουμε τον άλλον και όχι αυτόν που μας εξυπηρετεί κιόλας! Την ώρα που μπορούμε να το στηρίξουμε; (από επιχειρήματα να φάνε και οι κότες. Ο λόγος τους, στο λόγο μας). Οι πιθανότητες να λαθεύουν οι θεωρίες -εάν κρατήσουμε ίσες αποστάσεις είναι οι αυτές...
Ησυχάσαμε.
Κάναμε τον σταυρό μας εμείς και λίγο μακριά μας προσκύνησαν κάποιοι μωαμεθανοί. Ομοίως πιστοί με εμάς, να μην πω και χειρότεροι (με την έννοια του καλού ασφαλώς)…
Ησυχασμένοι όλοι μια και είχαμε το πάτημα της μη ανατροπής. Τη δικαιολογία- μεστό επιχείρημα, που κρατάει ζωντανή τη φυτεμένη μας ιδέα.
Δεν πέρασαν μερικές ημέρες (από κάποτε) και ανέτειλε κάποια άλλη θεωρία. Κάποιοι Ιαχωβάδες ξετρελάθηκαν. Τους βόλευε λέει. Αποδείκνυε όλα εκείνα που ωρυόταν χρόνια τώρα και όλοι της γης οι πλανεμένοι απαξιούσαν…
Τους είδαμε ως ήταν φυσικό με την απαξίωση που κοιτούσαν και αυτοί εμάς. Τους είπαμε πλανεμένους και μας απάντησαν πως πράγματι ήμασταν εμείς!
Διάολε να μην μπορούμε να τους πείσουμε ότι η μόνη αλήθεια είναι με το μέρος το δικό μας…
Τα χρόνια περνούσαν και η Βαβέλ μεγάλωνε. Διογκωνόταν και γέμιζε από ανθρώπους όπου γνώριζαν τη μόνη αλήθεια. Τη δική τους αλήθεια! Τη βολική των γονιών τους; Ίσως αυτή. Δεν είναι κακό. Σε κάποια θα πίστευαν άλλωστε, μια και το αποζητούσε η ‘’ανάγκη τους’’. Εκείνη των πολλών...
Απαίτηση ήταν λοιπόν! Της ψυχής ίσως, το ''φως'' η απάντηση, που έπαυε το φόβο της ερώτησης... Η ανάγκη-απαίτηση όταν εξυπηρετείται με τρόπο που δεν βλάπτει τον διπλανό, καλά κάνει και εξυπηρετείται. Όλα να λέμε και να συμφωνούμε κιόλας.
Ωραίααα.
Ο καθένας με τα πιστεύω του λοιπόν, τα οποία τείνουν γίνουν περισσότερα από εμάς τους ίδιους, (διότι κάποιοι αμφιταλαντεύονται μεταξύ δύο καλών!) αλλά ούτε και αυτό είναι κακό. Είπαμε ελευθερία.
Από την άλλη μεριά κάποιοι άλλοι κρατούν ακόμα πισινές. Δείχνουν άπιστοι με την καλύτεροι των εννοιών. Είναι κάποιοι από εκείνους τους φυσικούς λένε…
Επιμένουν ότι τελικά δεν χρειάστηκε το χέρι κανενός Θεού να φτιάξει όλα αυτά που υπάρχουν, αλλά επειδή από κάπου φαντάζει λογικό να ξεπήδησαν, μιλάνε για μία νέα θεωρία η οποία -λέει- από το έκαναν από το μηδέν. Υπάρχει τρόπος να παραχθεί ύλη -λένε- από το ...τίποτα. Άκουσον- άκουσον. Επιμένουν ότι από το σημείο του απόλυτου, τού φιλοσοφικού ‘’μηδέν’’ όπου ο χρόνος συστρέφεται και γυρίζει προς τα μέσα συμβαίνει μια ατυχία στην απόλυτη τυχαιότητα και ξεπηδάει ο χρόνος δημιουργώντας ύλη*. Θετική ενέργεια και αντίστοιχα κάπου αλλού αρνητική, το σύνολο πάλι μηδέν!
Τρελός!
Μπορεί, γιατί να μην μπορεί να είναι; Τρελός εννοώ.
-Μπορεί και όχι ,απαντά άλλος.
Το ότι από κάποιο σημείο και μετά παύει να ισχύει η φυσική όπως τη γνωρίζουμε μπορούμε να το υποθέσουμε, τα άλλα όμως όχι. Όχι, την ώρα όπου υπάρχουν οι γραφές τα ευαγγέλια, το κοράνι κ.ά. που εξηγούν τα πάντα. Όχι, την ώρα όπου ένα ολάκερο σύστημα κουμαντάρει δισεκατομμύρια δεκτικές ψυχές.
-Και κερδίζει.
Κερδίζει; Φθηνό το επιχείρημα αλλά δεν κοιτούσε-εννοούσε (το επιχείρημα) το κέρδος με την όψη του χρήματος, αλλά με την λοξή ματιά, εκείνη την άλλη της επιρροής(!). Πάει καλά όμως, αφού δεν αρέσει ας το αποσύρουμε. Μιλάμε για δόξες και για κατοχές των ''απόλυτων γνώσεων'' μια άλλη φορά.
Συνεχίζουμε λοιπόν λέγοντας ότι δεν μπορούν να εκφέρονται όμοιες κουβέντες την ίδια ώρα όπου εξ’ αποκαλύψεως υποχρεούμεθα πίστη.
-Μπαρντόν; Τι θα πει εξ’ αποκαλύψεως;
Εκείνος ο τρισάθλιος ο οποίος εξ αρχής επιφυλασσόταν (μη παραδεχόμενος κάποιο δόγμα) επιμένει ότι ο ανατρέχων στις αρχές της όποιας θρησκείας θα βρεθεί εμπρός σε ένα ερώτημα αναπάντητο, στο οποίο πάντοτε αναφέρεται-καλύπτει (το κάθε δόγμα) με τρόπο υπερβατικό:
-Διότι -επιμένει- έτσι μεταφέρθηκε η αλήθεια από τον Θεό στον άνθρωπο. Η μόνη αλήθεια! Απόδειξη και πάλι οι γραφές, οι προφήτες, τα οράματα (και προς απόδειξη τούτων …προστρέχουν και κάποια θαύματα). Υπάρχει δηλαδή σε κάθε θρησκευτική θεωρία η εξ’ αποκαλύψεως πίστη!
Η πίστη βεβαίως επ’ ουδενί σημαίνει γνώση. Εάν γνωρίζαμε δεν θα πιστεύαμε, διότι θα ξέραμε! Πιστεύει κάποιος εκείνο το οποίο φαντάζεται ως αληθές πεπεισμένος των επιχειρημάτων των οποίων μετέρχεται (το οτιδήποτε). Το οποίο ‘’οτιδήποτε’’, επιστρατεύει τα μύρια όσα. Θεμιτό από κάποια θεώρηση, από το δικαίωμα του καθενός να υπερασπίζεται τις απόψεις του με τα μέσα που επιθυμεί.
Πάει καλά.
Εδώ όμως ενσκήπτει ένα ζήτημα.
Αφ’ στιγμής δεν υπάρχουν παρά μόνον ενδείξεις τότε και δικαιούμαι αλλά και οφείλω (εάν επιθυμώ) να επιλέξω την πίστη μου. Την όποια πίστη μου ή την απιστία μου.
Τέλειο! Αυτό μου φαντάζει υπέροχο. (γουστάρω να γίνω Βουδιστής μια και έλκει το τάδε του επιχείρημα ή χριστιανός ή κάτι άλλο δικό μου ή και τίποτα, εάν θεωρώ ότι κάτι από αυτά δεν συμβαίνει και κανείς μη ιδιοτελής δεν θα μπορεί να μου προσάψει το παραμικρό λάθος στην απόφασή μου)
Εάν υπήρχαν αποδείξεις, δεν θα χρειαζόταν να πιστεύουμε, θα γνωρίζαμε. Εάν λοιπόν γνώριζε έστω και ένας, θα μπορούσε να μας μεταδώσει την αποδεδειγμένη του γνώση και τότε όλοι θα μαθαίναμε με απλά μαθηματικά και το σωστό και το λάθος.
Μία θρησκεία θα υπήρχε, όχι δεύτερη διότι θα ήταν άνευ συζητήσεως καθώς (η μία) απολύτως αποδεδειγμένη!).
Μία γνώση (όχι πίστη) με όμοιους νόμους-απαγορεύσεις. (θέμα προς τεράστια συζήτηση. Νόμος=απαγόρευση)
Όταν μάθει κάποιος, παύει να πιστεύει-θεωρεί, διότι η πίστη φαντάζει ελάχιστη επάνω στη γνώση. Δείχνει αίολη, πιθανή, εικασία περιφερόμενη. Η εικοτολογία υπολείπεται της γνώσης χιλιάδες μίλια. Το μέγεθος της πίστης του κάθε ενός, αφορά καθαρά αυτόν τον ίδιο και μόνο αυτόν, καθώς το μέγεθός της έγκειται αποκλειστικά και μόνον στη θέλησή του και όχι σε αντικειμενικά παραδεκτούς παράγοντες.
Λογικό.
Πιστεύω λοιπόν σε μια ανώτερη δύναμη ή όχι. Το κάνω επειδή θέλω να το κάνω και μόνο για αυτό. Επιλέγω τον Θεό που θέλω ή που μου πρότειναν-έπεισαν για καλό, καλύτερο από τους άλλους υπάρχοντες-προτεινόμενους, ως άριστο (Περί ουσίας και πίστεως Νο 1 για να διαβάστε πατήστε εδώ) έχοντας γνώση απτή ότι εξυπηρετώ μία ανθρώπινη ανάγκη μου γνωρίζοντας ότι οι πιθανότητες ύπαρξης του Θεού είναι όμοιες και περί της μη υπάρξεώς του.
Βεβαίως πίσω από την γνώση της αμφίβολης ύπαρξης του Θείου πώς μπορεί να υπάρξει η άδολη πίστη-παραδοχή του από τον οποιοδήποτε ορθά σκεπτόμενο. Πώς μπορεί να εδραιωθεί η παραδοχή (του αμφίβολου) χωρίς να υπάρχει μέσα της η δόλια ματιά στα μεταθανάτια οφέλη… Απλά δεν γίνεται.
Για αυτό το λόγο οι πίστεις γυρεύουν την απολυτότητα. Το άσπρο και το μαύρο. Τίποτα έξω από αυτό. Ή πιστεύει κάποιος το σύνολο του δόγματος ή είναι απορριπτέος. ‘’Τους χλιαρούς θα τους εμμέσω…’’
Η αμφιβολία, συνιστά εχθρό. Η λέξη Μεσαίωνας θυμίζει κάτι; Φανταστείτε ότι είναι ελάχιστα χρόνια (στο σύνολο) πίσω. Ελάχιστα!
Τα πάντα οφείλουν να τίθενται επί τάπητος κάθε, ώστε ο καθένας να επιλέγει-αναθεωρεί (εάν το καταφέρει) το αρεστό της ψυχής του δίχως φόβο και δίχως πάθος.
Για αυτό το λόγο οι πίστεις γυρεύουν την απολυτότητα. Το άσπρο και το μαύρο. Τίποτα έξω από αυτό. Ή πιστεύει κάποιος το σύνολο του δόγματος ή είναι απορριπτέος. ‘’Τους χλιαρούς θα τους εμμέσω…’’
Η αμφιβολία, συνιστά εχθρό. Η λέξη Μεσαίωνας θυμίζει κάτι; Φανταστείτε ότι είναι ελάχιστα χρόνια (στο σύνολο) πίσω. Ελάχιστα!
- Αντιλαμβάνομαι τις διαφοροποιήσεις πολλών, όμως πέρα από αυτές (άπασες θεμιτές-σεβαστές) όλοι μας οφείλουμε να έχουμε στο πίσω μέρος του μυαλού μας το ενδεχόμενο του λάθους μας. Η άκρατη πίστη δεν είναι επιχείρημα, ομοίως και η απόλυτη απιστία.
- Θεοκρατικές απόψεις επιμένουν ότι ο κόσμος ερμηνεύεται μέσα από την θρησκεία, ότι ολόκληρο το σύμπαν εμπεριέχεται μέσα σε αυτήν μια και προήλθε από τον Θεό. Οι υπόλοιπες, ότι η θρησκεία εμπεριέχεται στο κόσμο, ότι είναι δημιούργημα του ανθρώπου που πρέπει να εξετάζεται ως τέτοιο, έξω την ουσία τού κάθε δόγματος, προς αυτό.
Τα πάντα οφείλουν να τίθενται επί τάπητος κάθε, ώστε ο καθένας να επιλέγει-αναθεωρεί (εάν το καταφέρει) το αρεστό της ψυχής του δίχως φόβο και δίχως πάθος.
*Αναφέρω στην τύχη μία θεωρία η οποία προσφάτως επεξεργάζεται (η επεξεργασία από την βεβαιότητα ασφαλώς και απέχει)
Περί ουσίας και πίστεως Νο 2