«Δε νομίζω ότι υπήρξα χαρισματικό παιδί, ούτε πιστεύω ότι είμαι χαρισματικός άνθρωπος. Ένας φυσικός επιστήμονας που κάνει καλά τη δουλειά του είμαι. Όσον αφορά τον δείκτη ευφυΐας και όλες τις σχετικές έννοιες, δεν θα έλεγα ότι είμαι υπέρμαχος των μετρήσεων του IQ. Όλα αυτά είναι καλά μέχρι ένα ορισμένο σημείο. Από εκεί και μετά η στάση μας πρέπει να είναι προσεκτική. Δεν ξέρω αν υπάρχει τρόπος να μετρήσουμε την εξυπνάδα. Δεν είμαι αρνητικός, απλά επισημαίνω ότι χρειάζεται να είμαστε προσεκτικοί.
Κατά την γνώμη μου ο μόνος τρόπος για να καταλάβει κανείς την ευφυΐα κάποιου είναι από το δημιουργικό του έργο. Αυτό είναι το τελικό αποτέλεσμα και αυτό είναι το ζητούμενο. Η ευφυΐα από μόνη της δεν ξέρω τι σημαίνει. Μέσα στην έννοια του χαρισματικού ανθρώπου είναι το εξής: αυτό το έργο το οποίο κάνει να μπορέσει να το δώσει και δίπλα του, να το μεταδώσει. Είναι πολύ λίγες οι περιπτώσεις που η αναγνώριση γίνεται μετά θάνατον.
Ο εγκέφαλος είναι η μηχανή του νου, γεγονός που σημαίνει πως είτε το θέλουμε είτε δεν το θέλουμε είμαστε αποτέλεσμα του εγκεφάλου μας. Γεννιόμαστε με κάποιες συνάψεις, «καλωδιώσεις». Είναι δηλαδή ένα παιχνίδι καθαρά της φύσης. Σ’ αυτό τον τομέα η επιστήμη έχει αναπτυχθεί πολύ και στο μέλλον θα προχωρήσει ακόμη περισσότερο. Η φύση είναι ο τελικός ρυθμιστής. Το περιβάλλον, βέβαια, παίζει πάρα πολύ σημαντικό ρόλο μετά, στην πορεία της εξέλιξης. Η ευφυΐα είναι κάτι που είτε το έχεις είτε δεν το έχεις. Αν το έχεις, μπορείς ναι το αναπτύξεις περεταίρω κάτω από καλές συνθήκες. Είναι γνωστές οι ιστορίες των Leonardo da Vinci και Mozart.
Με τα χαρισματικά παιδιά θέλει πολύ μεγάλη προσοχή ώστε να μπορούμε να διακρίνουμε σ’ ένα παιδί πότε είναι μια ξεχωριστή περίπτωση, η οποία πρέπει να βοηθηθεί για να προχωρήσει. Αν στο οικογενειακό ή σχολικό περιβάλλον δεν βρεθεί κάποιος να το αναγνωρίσει, αυτό το παιδί θα χαθεί. Στην Ελλάδα πρέπει να γίνουν οι κατάλληλες ενέργειες ώστε να μη χάνουμε τέτοια μυαλά.
Οι χαρισματικοί άνθρωποι πιστεύω ότι δεν είναι «ευτυχισμένοι». Ένας άνθρωπος «υπερεφυής» δεν μπορεί να είναι ευτυχισμένος, έχει καταλάβει τι σημαίνει όλο αυτό το πράγμα. Εννοώ την ευτυχία με την έννοια της καθημερινότητας. Μερικές φορές είναι καλύτερα να μην καταλαβαίνεις κάποια πράγματα, όπως στις σχέσεις ή την εργασία. Πέρα από την συνεχή εσωτερική αναζήτηση που δεν τους αφήνει να είναι ευτυχισμένοι, αυτοί οι άνθρωποι αντιλαμβάνονται την ιδιαιτερότητά τους και πως η ομήγυρή τους δεν τους καταλαβαίνει και πρέπει να προσποιούνται ότι είναι φυσιολογικοί άνθρωποι, γιατί τους επιτίθενται. Αυτοί οι άνθρωποι πρέπει να παριστάνουν ότι είναι μια χρυσή μετριότητα.Εμείς οι άνθρωποι μόλις δούμε ότι κάτι πάει να ξεχωρίσει και να αποκλίνει από το μέσο όρο, του επιτιθέμαστε. Ο φθόνος κρύβει μέσα του μεγάλο θαυμασμό. Επειδή κάποιος καταλαβαίνει ότι ο άλλος έχει κάτι που εκείνος δεν μπορεί να αποκτήσει, το φθονεί. Αυτό δημιουργεί μεγάλη εσωτερική δυστυχία στους χαρισματικούς ανθρώπους. Για να προχωρήσει κάποιος στη ζωή του όμως και να κάνει την υπέρβαση, δεν θα πρέπει να κάνει ό,τι νομίζει το περιβάλλον του ότι πρέπει να κάνει.
Χρειάζεται να δημιουργηθούν κάποιες δομές -χωρίς απαραίτητα να ξοδευτούν πολλά χρήματα- όπως είναι μια τηλεφωνική γραμμή βοήθειας ή ένα ειδικό σχολείο γι’ αυτά τα παιδιά. Πρέπει να τα βοηθάμε. Γενικώς, είμαι υπέρ της φυσιολογικής ανάπτυξης του παιδιού και ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δίνεται κυρίως κατά την εφηβική ηλικία, που είναι μια κρίσιμη περίοδος για τη μετέπειτα εξέλιξη.
Συμπερασματικά, ο δείκτης IQ δεν θα πρέπει είναι αυτοσκοπός. Παρ’ όλα αυτά αν αντιληφθούμε κάποιο χαρισματικό παιδί στο περιβάλλον μας θα πρέπει να προσπαθήσουμε να το βοηθήσουμε, όχι να το παρεμποδίσουμε. Θα πρέπει να υποστηρίζουμε με κάθε τρόπο τα χαρισματικά παιδιά και κυρίως να τα κρατάμε στην Ελλάδα.»
Το παραπάνω απόσπασμα είναι από την ομιλία του Δρ. Νανόπουλου στην ημερίδα «Τα χαρισματικά παιδιά και οι ιδιαίτερες ανάγκες τους» που διοργανώθηκε από την ελληνική MENSA.
Δείτε ολόκληρη την ομιλία του Δρ. Νανόπουλου στο ακόλουθο βίντεο.
Ο Δρ. Δημήτρης Νανόπουλος γεννήθηκε στην Αθήνα στις 13 Σεπτεμβρίου του 1948 και σπούδασε Φυσική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, από όπου απεφοίτησε το 1971. Δύο χρόνια αργότερα απέκτησε το διδακτορικό του (Ph.D) από το Πανεπιστήμιο Sussex της Αγγλίας, στην Θεωρητική Φυσική των Υψηλών Ενεργειών. Ανήκε στο ανώτερο ερευνητικό προσωπικό του Κέντρου Πυρηνικών Ερευνών Ευρώπης (CERN) στη Γενεύη Ελβετίας. Διετέλεσε επίσης ερευνητής στην Ecole Normale Superieure στο Παρίσι, και στο Πανεπιστήμιο Harvard, Cambridge των USA. Το 1989, εξελέγη καθηγητής στο Τμήμα Φυσικής του Πανεπιστημίου Texas A&M, College Station, όπου από το 1992 είναι διακεκριμένος (distinguished) καθηγητής, και όπου από το 2002 κατέχει την έδρα (chair) Mitchell-Heep της Φυσικής Υψηλών Ενεργειών, προικοδοτούμενη (endowed) με το ποσόν του ενάμισι εκατομμυρίου δολαρίων ($ 1,5 Million). Είναι επίσης Διευθυντής του Κέντρου Αστροσωματιδιακής Φυσικής του Κέντρου Προχωρημένων Ερευνών του Ηouston (HARC), στο Houston, Texas, USA, όπου επίσης διευθύνει ένα ερευνητικό τμήμα του World Laboratory, που εδρεύει στην Λωζάνη της Ελβετίας. Το 1997, εξελέγη τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών. Κύρια ερευνητική του ασχολία είναι η Φυσική Υψηλών Ενεργειών και η Κοσμολογία. Στόχος των ερευνών του αποτελεί η δημιουργία μιας ενοποιημένης θεωρίας όλων των δυνάμεων στην Φύση, η θεωρία του Παντός, όπου θα δίνεται μία επιστημονική ερμηνεία του Σύμπαντος, από το πως εμφανίστηκε, πως εξελίχθηκε και πως έχει την σημερινή μορφολογία του.
Έχει συγγράψει πάνω από 625 πρωτότυπες εργασίες, όλες δημοσιευμένες σε περιοδικά με κριτές και υψηλό impact factor, συμπεριλαμβανομένων 14 βιβλίων. Έχει πάνω από 37.500 αναφορές και τον Νοέμβριο 2001 και τον Σεπτέμβριο 2004, ανεδείχθη 4ος στην κατάταξη των πιο αναφερόμενων Θεωρητικών Φυσικών όλων των εποχών, που έγινε από το Πανεπιστήμιο του Stanford. Από το 1988 είναι εταίρος (fellow) της American Physical Society και από το 1992 μέλος της Italian Physical Society. Το 1996, του απενεμήθη ο Ταξιάρχης του τάγματος της τιμής, της Ελληνικής Δημοκρατίας ενώ τον Μάιο του 2005, έτους αφιερωμένου στον Einstein τιμώντας τα 100 χρόνια της Θεωρίας της Σχετικότητας, απέσπασε για δεύτερη φορά (πρώτη φορά το 1999) το βραβείο του Ιδρύματος Ερευνών της Βαρύτητος, εδρεύον στη Μασαχουσέτη των Η.Π.Α. Τον Οκτώβριο του 2006 τιμήθηκε με το Διεθνές Βραβείο Ωνάση, ενώ το 2009 απέσπασε από την Ιταλική Εταιρεία Φυσικής το Διεθνές Βραβείο “Enrico Fermi”.
Από τον Ιανουάριο του 2005 έως τον Δεκέμβριο του 2010 υπήρξε Εθνικός Εκπρόσωπος στο Κέντρο Πυρηνικών Ερευνών Ευρώπης (CERN), από το 2005 έως το 2009 διετέλεσε Πρόεδρος του Εθνικού Συμβουλίου Έρευνας και Τεχνολογίας (Ε.Σ.Ε.Τ.) και από το 2005 έως το 2006 Εθνικός Εκπρόσωπος στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος (ESA).
