Το άγχος για το χρήμα έχει γίνει μόνιμο αξεσουάρ των ανθρώπων στη μετά κρίση εποχή. Το παίρνουν παντού μαζί τους. Το φοράνε στο πρόσωπό τους, όπου και αν βρίσκονται. Το άγχος όμως προκαλείται από συγκεκριμένες αιτίες, που αν καταστούν γνωστές, μπορεί να καταπολεμηθεί.
Όταν η πίεση γίνεται άγχος…
Το άγχος δημιουργείται όταν ο άνθρωπος αισθάνεται ότι δεν μπορεί να αντεπεξέλθει στις απαιτήσεις του περιβάλλοντος. Το άγχος δεν ταυτίζεται με την πίεση. Ενδεχομένως, πίεση όλοι αισθανόμαστε από πολλές πλευρές, αλλά δεν τη μεταφράζουμε πάντα σε άγχος. Όσο αισθάνεσαι ότι αντέχεις την πίεση, είσαι εντάξει. Το σύστημα ισορροπεί σαν να έχει δυο αντίρροπες δυνάμεις: δράση-αντίδραση. Το πρόβλημα δημιουργείται όταν η πίεση ξεπερνάει τις δυνατότητες και βιώνεις άγχος.
Γιατί νιώθουμε άγχος για τα χρήματα;
Το άγχος προκαλείται από την ανησυχία για τα χρήματα. Η ανησυχία όμως είναι δημιούργημα του μυαλού. Οι ενοχές σχετίζονται με τη φαντασία και τα συναισθήματα, όχι με αυτό που συμβαίνει αυτή τη στιγμή. Για παράδειγμα, σκεφτόμαστε: «Φοβάμαι ότι δεν θα έχω χρήματα όταν γεράσω», «Ανησυχώ αν θα γίνουν οικονομικά ανεξάρτητα τα παιδιά μου». Όπως εντοπίσαμε, κυρίαρχο συναίσθημα είναι ο φόβος που δημιουργεί ανασφάλεια (συναισθηματική κατάσταση), που δημιουργεί άγχος.
Φόβος – Ανασφάλεια – Άγχος
Το αντίθετο της ανασφάλειας είναι η αυτοπεποίθηση. Τι θα μπορούσε να μας προσφέρει αυτοπεποίθηση σε σχέση με το χρήμα; Η απάντηση είναι η αυτογνωσία, η γνώση και η ετοιμασία.
Πώς να λύσετε το πρόβλημα του άγχους;
Κατ’ αρχήν πρέπει να γνωρίζετε που βρίσκεστε σήμερα. Η άγνοια επιδεινώνει συντριπτικά τον φόβο. Καταγράψτε όλες τις πηγές εσόδων και εξόδων διεξοδικά, καθώς και όλα σας τα περιουσιακά στοιχεία με τις πιθανές αποδόσεις τους (π.χ. επιτόκια, μέρισμα μετοχών και επίσης τα έξοδα που προκύπτουν, όπως χαράτσια, φόρους ακίνητης περιουσίας κά.)
Σχεδιάστε βελτιωτικές κινήσεις
-Ξεκινήστε να καταγράφετε κάθε μήναόλα σας τα έξοδα. Είναι σημαντικό να γνωρίζετε που σας φεύγει κάθε ευρώ στο τέλος του μήνα.
-Δράστε αποφασιστικά. Περικόψτε άμεσα τις δαπάνες που δεν σας είναι απολύτως απαραίτητες για να μειώσετε τα έξοδα. Το ρευστό που θα αρχίσει να μένει στην τσέπη σας από αυτές τις μικρές περικοπές θα σας γεμίσει αυτοπεποίθηση. Θυμάμαι μια φίλη μου όταν έκοψε το τσιγάρο, είπε ότι τις έμεναν συνεχώς ψιλά στο πορτοφόλι, ενώ μέχρι πρότινος τα ξόδευε στο περίπτερο.
-Ενημερωθείτε για προγράμματα εξασφάλισης δάνειων ή πιστωτικών καρτών για να δείτε αν μπορείτε να επωφεληθείτε.
-Ο προφανής στόχος των βελτιωτικών κινήσεων είναι να ισοσκελίσετε τον προϋπολογισμό σας, δηλαδή τα έσοδα να είναι ίσα με τα έξοδα. Στη συνέχεια, ο στόχος θα είναι να αυξήσετε τα έσοδα.
-Ξεκινήστε από τώρα την αποταμίευση. Βάλτε στόχο να αποταμιεύετε κάθε μήνα το 10% του εισοδήματός σας. Δεν είναι τόσο δύσκολο όσο ακούγεται, αρκεί να τα βάζετε στην άκρη στην αρχή του μήνα. Αν σας είναι απολύτως αδύνατον να κρατήσετε το 10%, αποταμιεύστε ένα μικρό ποσό που αντέχετε. Κάθε μήνα όμως, βρέξει χιονίσει!
-Ξεκινήστε από τώρα ένα συνταξιοδοτικό πρόγραμμα. Μπορείτε το 10% που θα αποταμιεύετε να το επενδύσετε σε κάποιο συνταξιοδοτικό πρόγραμμα. Οι τράπεζες λόγω ανταγωνισμού έχουν δημιουργήσει πολλά ευέλικτα προγράμματα. Βρείτε αυτό που σας ταιριάζει.
-Γνωρίστε την έννοια του ανατοκισμού. Μην ανησυχείτε για το ότι αποταμιεύετε ένα μικρό ποσό. Όταν τα χρήματα σας μένουν “κλεισμένα” σε ένα λογαριασμό επανατοκίζονται συνεχώς. Με αυτό τον τρόπο ένα μικρό ποσό με την πάροδο των χρόνων γίνεται μια μικρή περιουσία (π.χ. 30 χρόνια).
Επαναξιολογήστε τις ανάγκες σας.
Επειδή δεν υπάρχει χειρότερος εχθρός από το άγχος για την υγεία σας, ίσως ήρθε η ώρα να το καταπολεμήσετε δραστικά. Το άγχος για το χρήμα προκύπτει από τη σκέψη ή την πεποίθηση ότι: «Δεν θα έχω αρκετά για να καλύψω τις ανάγκες μου». Ποιες, όμως, είναι αυτές οι ανάγκες σας; Είστε σίγουροι ότι είναι σημαντικές για εσάς; Ή μήπως πέσατε στην παγίδα της διαφήμισης που διογκώνει τις ανάγκες σας;
Μήπως το τίμημα που πληρώνετε για να καλύψετε τις ανάγκες σας υπερτερεί τις απόλαυσης που θα έπρεπε να σας προσφέρει; Μήπως η κάλυψη υλικών αναγκών σάς εμποδίζει να καλύψετε εξίσου σημαντικές ανάγκες; (ελεύθερος χρόνος, οικογένεια, γαλήνη, ψυχαγωγία κλπ.)
Πάνω από όλα, απαντήστε στο εξής ερώτημα: «Πόσα χρήματα χρειάζομαι τον μήνα για να είμαι ευτυχισμένος;» Μόλις δώσετε απάντηση σε αυτό το ερώτημα θα δείτε τη ζωή σας με άλλη οπτική. Γιατί τελικά αγχώνεστε να βγάλετε όλο και περισσότερα χρήματα, αν δεν ξέρετε πόσο κοστίζει η ευτυχία σας;
