Η ενασχόληση με τον τζόγο είναι ένα σχεδόν πανανθρώπινο
χαρακτηριστικό, το οποίο συναντάται σχεδόν σε όλες τις φυλές και τους
πολιτισμούς στη διάρκεια της ιστορίας. Σήμερα – περισσότερο από κάθε
άλλη φορά – ο νεοφιλελευθερισμός χρησιμοποιεί αυτό το σύνθετο
κοινωνικό-παθολογικό φαινόμενο προς όφελος εκείνων των ελάχιστων που
συνθέτουν αυτό που ονομάζουμε «αγορές» συνθλίβοντας για μια ακόμη φορά
τους πολίτες.
Ο «ιδιοφυής και λαμπερός» καπιταλισμός απελευθέρωσε σταδιακά τον
τζόγο δημιουργώντας έτσι ένα ιδανικό ναρκωτικό εξαθλίωσης, διάσπασης και
ύπνωσης των πολιτών, ενώ συνέχισε να εξασφαλίζει θεσμικά το τζόγο «των
αγορών».
Έτσι σήμερα η Ιταλία κατέχει την 4η διεθνώς θέση ως «χώρα του τζόγου»
καθώς προηγούνται κατά σειρά οι ΗΠΑ, η Ιαπωνία και το Μακάο. Όλα
ξεκίνησαν για την Ιταλία πριν μια περίπου δεκαετία όταν οι Νόμοι που
αφορούσαν στον τζόγο χαλάρωσαν σε βαθμό χωρίς προηγούμενο. Σταδιακά
δημιουργήθηκε μια εξάρτηση από το τζόγο και δημιουργία κοινωνικών,
ψυχολογικών και οικονομικών προβλημάτων όπως πτωχεύσεις, υπερχρεωμένα
νοικοκυριά, κατάθλιψη, οικογενειακή βία και διαλυμένες οικογένειες.
Το CNBC ανάρτησε ένα σύντομο, αλλά επίκαιρα πληροφοριακό άρθρο των
TIMES της Νέας Υόρκης, επικεντρώνοντας την προσοχή στην πόλη της Pavia
μέχρι τώρα γνωστή για τα ακαδημαϊκά της Ιδρύματα και το περίφημο
Μεσαιωνικό της Μοναστήρι αλλά πρόσφατα γνωστή και ως «Λας Βέγκας» της
Ιταλίας. Αρκεί να αναλογιστούμε ότι στην Pavia αναλογεί ένα τερματικό
βίντεο-Λοταρίας (VLT – Video Lottery Terminal) για κάθε 104 άτομα (σε
πληθυσμό 68,300 κατοίκων).
Είναι γεγονός ότι η τάση στον τζόγο και τα τυχερά παιχνίδια είναι «ευθέως ανάλογη» με τα οικονομικά προβλήματα, δηλαδή όσο αυξάνεται η οικονομική κρίση αυξάνεται σε ευθεία αναλογία και η τάση για τζόγο.
Αυτή τη σχέση έχει αντιληφθεί και η ελληνική κυβέρνηση και μετά την
ιδιωτικοποίηση του ΟΠΑΠ και την μουντιαλική ευκαιρία χαλάρωσε τους
Νόμους που αφορούν στο τζόγο και επέτρεψε την εμφάνιση πολυάριθμων
διαφημίσεων τζόγου (στοιχήματα όλων των ειδών) σε όλα σχεδόν τα μέσα
μαζικής ενημέρωσης και ειδικά στα τηλεοπτικά.
Το πρόβλημα στην Ελλάδα όπως και στην Ιταλία και στην Ισπανία είναι
σύνθετο καθώς από τη μια το εκπαιδευτικό και «ενημερωτικό» σύστημα των
πολιτών δεν συμβάλλουν στην πληροφόρηση και προάσπιση των πολιτών από το
τζόγο, ενώ από την άλλη το κρατικό σύστημα επιτρέπει τη νομιμοποίηση
και διάχυσή του.
Στην αντίπερα όχθη βρίσκονται οι αγορές οι οποίες έχοντας
αντιληφθεί τους κινδύνους που ενέχει η συνεχής ενασχόλησή τους με τον
τζόγο (άπειρα χρηματιστηριακά προϊόντα όπως τα CDS παράγωγα επί
παραγώγων, φούσκες και πτωχεύσεις) αποφάσισαν να πιέσουν ώστε να
προστατευτούν και να εξασφαλιστούν οι μελλοντικές «επενδυτικές» τους
κινήσεις από τα ίδια τα κράτη. Αυτή η εξασφάλιση που προσπαθούν
εκβιαστικά να επιβάλλουν θα καλύπτει πλέον και με το γράμμα του νόμου
τις απώλειες του μελλοντικού τους τζόγου μέσω της φορολόγησης των
πολιτών.
Αυτή την περίοδο στην Ευρώπη παίζεται ένα επικίνδυνο παιχνίδι για τους λαούς της.
Από το 2008, δισεκατομμύρια Ευρώ των φορολογουμένων ξοδεύτηκαν στη
διάσωση τραπεζών, που είχαν τζογάρει στις κερδοσκοπικές αγορές. Με αυτό
τον τρόπο το ιδιωτικό χρέος μετατράπηκε σε δημόσιο. Μετά το ξέσπασμα της
κρίσης, η δύναμη των χρηματοπιστωτικών λόμπι – και η εύκολη πρόσβαση
τους στους λήπτες αποφάσεων – εγγυήθηκαν ότι ελάχιστες μόνο ρυθμίσεις θα
εισάγονταν για την αποφυγή μελλοντικών κρίσεων.
Αλλά δεν έμειναν σε αυτή την μη επιβολή ρυθμίσεων, προχώρησαν και
στην εδραίωση ιδιωτικών συστημάτων διαιτησίας (investor-state
arbitration system) στα πλαίσια επίλυσης των διαφορών μεταξύ επενδυτών
και κρατών (ISDS investor-state dispute settlement). Το ISDS είναι μια
διάταξη η οποία με λίγα λόγια δίνει τη δυνατότητα σε ξένους επενδυτές να
μηνύσουν τα κράτη, όπου έχουν γίνει επενδύσεις και μάλιστα σε μυστικά
διεθνή δικαστήρια.
Αυτό επιτρέπει στους επενδυτές να αμφισβητούν ρυθμιστικά μέτρα που
έχει θεσπίσει η χώρα υποδοχής της επένδυσης (συμπεριλαμβανομένων των
αναμενόμενων κερδών) των επενδυτών. Μάλιστα περιορίζει τη δυνατότητα των
δημοκρατιών να εγκρίνουν νομοθεσίες που προασπίζουν το δημόσιο
συμφέρον: όπως τα εργασιακά δικαιώματα, την υγεία και την προστασία του
περιβάλλοντος καθώς και τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Γίνεται αντιληπτό ότι μια πανάρχαια και λανθασμένη συνήθεια στα χέρια
του νεοφιλελευθερισμού, ως νέου αλχημιστή, μετατρέπεται σε χρυσή
ευκαιρία για τον έλεγχο των μαζών και την εξάπλωση της απληστίας των
λίγων.
«Έτσι κάθε φορά που χιλιάδες υπνωτισμένοι πολίτες θα εξαθλιώνουν τους
εαυτούς τους και την οικογένειά τους μπροστά στα περιστρεφόμενα
φρουτάκια, ένας επενδυτής θα τζογάρει απερίσπαστος και εξασφαλισμένος
από τα ίδια τα κράτη»
Γ. Κουτσαντώνης – 02 Ιουλίου 2014
