Όλοι ανέκαθεν ενθάρρυναν την απλή παραδοχή που συνοψίζεται στο «Να είσαι ο εαυτός σου». Τι σημαίνει όμως αυτό, κατά πόσο είναι εφικτό και τι συνέπειες έχει όχι μόνο σε μας αλλά και στους γύρω;
Για να φτάσεις στο σημείο να είσαι ο εαυτός σου θα πρέπει κατ’ αρχάς να είσαι σε θέση να διαμορφώσεις μόνος σου την προσωπικότητά σου .
Οφείλεις να μάθεις να βλέπεις, να αισθάνεσαι και κατόπιν να μπορείς μόνος σου να ερμηνεύεις το πώς βλέπεις, πώς αισθάνεσαι και πώς εκφράζεις όλες τις εσωτερικές σου εμπειρίες. Επιβάλλεται συνεχώς να αξιολογείς την προσωπικότητά σου, χωρίς ν’ αρνείσαι τα λάθη και τις αδυναμίες σου, αλλά και ν’ αναγνωρίζεις τις δυνάμεις και δυνατότητές σου.
Ο κάθε άνθρωπος θέλει ασφαλώς ν’ αγγίξει το τέλειο, την ολοκλήρωση και τη συνακόλουθη αποδοχή, εστιάζοντας στην καλή κριτική και τους κατά περίπτωση επαίνους. Από τη μικρή ακόμα ηλικία πασχίζει να ικανοποιήσει τις προσδοκίες και βλέψεις των γονιών του, των μικρών ή μεγαλύτερων αδελφών του κι όσο ο ίδιος μεγαλώνει τόσο περισσότερο διευρύνεται ο κύκλος του « κοινού » που θα κρίνει τα σωστά και τα λάθη του.
Προκειμένου κάποιος ν’ αρέσει στον περίγυρό του, υιοθετεί πολλές φορές συμπεριφορές περισσότερο συγκρατημένες, που ενέχουν το στοιχείο του συμβιβασμού με την επιλογή της μη συμμετοχής σε λογομαχίες, χάριν αποφυγής των εντάσεων και με το φόβο της έκφρασης μιας άποψης ή ενός συναισθήματος με αποτέλεσμα η εικόνα του κοινωνικού εαυτού να είναι επιτυχώς δομημένη και προβαλλόμενη, αλλά να συντελείται παράλληλα μια διάσταση ανάμεσα στον ιδανικό εαυτό και πολύ περισσότερο τον καθ’ εαυτό.
Οι υπάρχουσες εσωτερικές συγκρούσεις στη συνειδητή προσπάθεια κάποιου να πλησιάσει την εικόνα του ιδανικού εαυτού που σχημάτισε ο ίδιος ώστε να γίνει ο άνθρωπος που πραγματικά θα ήθελε να είναι κι όχι αυτό που είναι επί του παρόντος, εντείνονται ακόμα περισσότερο από την τάση του να κρίνει τον εαυτό του με τις αξίες των άλλων κι όχι τις δικές του.
Αντιμετωπίζοντας τους άλλους σαν πηγή αμοιβής κι ως εκ τούτου συμβαδίζοντας με τις δικές τους ανάγκες κι επιθυμίες, πηγαίνοντας κοινώς με τα νερά των άλλων, ξεχνάει τον εαυτό του με φυσική συνέπεια η ασυμφωνία αυτή να διογκώνει το αίσθημα του ανικανοποίητου και συχνά να το οδηγεί στο άλλο άκρο, στην απόλυτη έκφραση του πραγματικού εαυτού του με τρόπο μάλιστα επιτακτικό. Θα μπορούσε να πει κανείς ότι σ’ αυτό ακριβώς το σημείο έχει επιτευχθεί το πρωταρχικό αίτημα. Ο άνθρωπος είναι πια ελεύθερος να κάνει ό,τι θέλει και να εκφράζεται κατά το δοκούν.
Όμως , είτε επειδή το περιβάλλον του έχει συνηθίσει μια άλλη στάση ζωής εκ μέρους του , είτε γιατί έχει αρχίσει να βολεύεται με τη δεδομένη τάξη των πραγμάτων, τοποθετεί αυτομάτως στο εδώλιο του κατηγορουμένου το άτομο που τόλμησε ν’ αποτινάξει τον κοινωνικό ζυγό. Γιατί κανείς ασφαλώς δε θέλει ν’ ακούει όχι, να δέχεται αντιρρήσεις, να έχει απέναντί του άνθρωπο με φωνή, πυγμή κι αυτογνωσία .
Μας συμφέρει να έχουμε άβουλα όντα δίπλα μας για να είναι υποχείριό μας και να περιστοιχιζόμαστε από μάσκες και ψεύτικα χαμόγελα που μας επιβεβαιώνουν. Είναι μεγάλο τελικά το κόστος να είσαι ο εαυτός σου, γιατί θα πρέπει να είσαι δυνατός, να χρειαστεί ν’ αντέξεις το αίσθημα της μοναξιάς εφόσον πηγαίνεις κόντρα στο ρεύμα και διαγράφεις δική σου, αυτόνομη πορεία.
Κι ακόμα κι αν προσπαθήσεις να συνταιριάξεις όλα τα στοιχεία ψάχνοντας για τη χρυσή τομή, να ξέρεις πως και πάλι θα έχεις απώλειες είτε επί της προσωπικής δρατηριότητας κι ανάπτυξης είτε επί της κοινωνικής έκφανσης των πραγμάτων.
