Το Ευαγγέλιο της Κυριακής 26 Ιανουαρίου 2014.
κείμενο-ερμηνεία-σχόλια.
Ευαγγελιστής Λουκάς κεφάλαιο ΙΘ στίχοι: 1-10
Ευαγγελιστής Λουκάς κεφάλαιο ΙΘ στίχοι: 1-10
Κείμενο:
Τω καιρώ εκείνω, διήρχετο ο Ιησούς την Ιεριχώ. Και ιδού ανήρ ονόματι καλούμενος Ζακχαίος, και αυτός ην αρχιτελώνης και ούτος ην πλούσιος, και εζήτει ιδείν τον Ιησούν τις έστι, και ουκ ηδύνατο από του όχλου, ότι τη ηλικία μικρός ην. Και προδραμών έμπροσθεν ανέβη επί συκομορέαν, ίνα ίδη αυτόν, ότι εκείνης ήμελλε διέρχεσθαι. Και ως ήλθεν επί τον τόπον, αναβλέψας ο Ιησούς είδεν αυτόν και είπε πρός αυτόν· Ζακχαίε, σπεύσας κατάβηθι· σήμερον γαρ εν τω οίκω σου δει με μείναι. Και σπεύσας κατέβη, και υπεδέξατο αυτόν χαίρων. Και ιδόντες πάντες διεγόγγυζον λέγοντες ότι παρά αμαρτωλώ ανδρί εισήλθε καταλύσαι. Σταθείς δε Ζακχαίος είπε πρός τον Κύριον· ιδού τα ημίση των υπαρχόντων μου, Κύριε, δίδωμι τοις πτωχοίς, και ει τινός τι εσυκοφάντησα, αποδίδωμι τετραπλούν. Είπε δε πρός αυτόν ο Ιησούς ότι σήμερον σωτηρία τω οίκω τούτο εγένετο, καθότι και αυτός υιός Αβραάμ έστιν. Ήλθεν γαρ ο υιός του ανθρώπου ζητήσαι και σώσαι το απολωλός.
Τω καιρώ εκείνω, διήρχετο ο Ιησούς την Ιεριχώ. Και ιδού ανήρ ονόματι καλούμενος Ζακχαίος, και αυτός ην αρχιτελώνης και ούτος ην πλούσιος, και εζήτει ιδείν τον Ιησούν τις έστι, και ουκ ηδύνατο από του όχλου, ότι τη ηλικία μικρός ην. Και προδραμών έμπροσθεν ανέβη επί συκομορέαν, ίνα ίδη αυτόν, ότι εκείνης ήμελλε διέρχεσθαι. Και ως ήλθεν επί τον τόπον, αναβλέψας ο Ιησούς είδεν αυτόν και είπε πρός αυτόν· Ζακχαίε, σπεύσας κατάβηθι· σήμερον γαρ εν τω οίκω σου δει με μείναι. Και σπεύσας κατέβη, και υπεδέξατο αυτόν χαίρων. Και ιδόντες πάντες διεγόγγυζον λέγοντες ότι παρά αμαρτωλώ ανδρί εισήλθε καταλύσαι. Σταθείς δε Ζακχαίος είπε πρός τον Κύριον· ιδού τα ημίση των υπαρχόντων μου, Κύριε, δίδωμι τοις πτωχοίς, και ει τινός τι εσυκοφάντησα, αποδίδωμι τετραπλούν. Είπε δε πρός αυτόν ο Ιησούς ότι σήμερον σωτηρία τω οίκω τούτο εγένετο, καθότι και αυτός υιός Αβραάμ έστιν. Ήλθεν γαρ ο υιός του ανθρώπου ζητήσαι και σώσαι το απολωλός.
Μετάφραση:
Εκείνο τον καιρό, ο Ιησούς μπήκε στην Ιεριχώ και περνούσε μέσα από την πόλη. Εκεί υπήρχε κάποιος, που το όνομά του ήταν Ζακχαίος. Ήταν αρχιτελώνης και πλούσιος. Αυτός προσπαθούσε να δει ποιος είναι ο Ιησούς· δεν μπορούσε όμως εξαιτίας του πλήθους και γιατί ήταν μικρόσωμος. Έτρεξε λοιπόν μπροστά πριν από το πλήθος κι ανέβηκε σε μια συκομουριά για να τον δει, γιατί θα περνούσε από΄ κει. Όταν έφτασε ο Ιησούς στο σημείο εκείνο, κοίταξε προς τα πάνω, τον είδε και είπε: «Ζακχαίε, κατέβα γρήγορα, γιατί σήμερα πρέπει να μείνω στο σπίτι σου». Εκείνος κατέβηκε γρήγορα και τον υποδέχτηκε με χαρά. Όλοι όσοι τα είδαν αυτά διαμαρτύρονταν κι έλεγαν ότι πήγε να μείνει στο σπίτι ενός αμαρτωλού. Τότε σηκώθηκε ο Ζακχαίος και είπε στον Κύριο: «Κύριε, υπόσχομαι να δώσω τα μισά από τα υπάρχοντα μου στους φτωχούς και ν΄ ανταποδώσω στο τετραπλάσιο όσα έχω πάρει με απάτη». Ο Ιησούς, απευθυνόμενος σ΄ αυτόν, είπε: «Σήμερα αυτή η οικογένεια σώθηκε· γιατί κι αυτός ο τελώνης είναι απόγονος του Αβραάμ. Ο Υιός του Ανθρώπου ήλθε για ν΄ αναζητήσει και να σώσει αυτούς που έχουν χάσει το δρόμο τους».
Σχόλια:
ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΜΕ ΤΟΝ ΙΗΣΟΥ
«Και εζήτει ιδείν τον Ιησούν...»
Ο ΔΡΟΜΟΣ της σωτηρίας, η πορεία που οδηγεί κοντά στον ζώντα και αληθινό Θεό είναι ένα κορυφαίο και ταυτόχρονα πολύ προσωπικό γεγονός. Λέγοντας προσωπικό, εννοούμε μοναδικό και ανεπανάληπτο γεγονός. Κάτι που αναφέρεται σ’ εμάς προσωπικά και σε κανέναν άλλον. Που εκφράζει τον ξεχωριστό και γι’ αυτό προσωπικό χαρακτήρα της πορείας που ακολουθήσαμε για να γνωρίσουμε ενσυνείδητα τον Ιησού Χριστό και να ενταχθούμε οργανικά και υπεύθυνα στην κοινωνία της Εκκλησίας, που είναι το σώμα Του και η οικογένεια των παιδιών του Θεού.
Το γεγονός αυτό της γνωριμίας με τον Σωτήρα Κύριο δεν έχει μόνο προσωπικό χαρακτήρα. Αποτελεί, θα λέγαμε, ένα θαυμαστό γεγονός. Είναι ένα μυστήριο, το μυστήριο της σωτηρίας του ανθρωπίνου προσώπου. Όλοι μας ανατρέχοντας στη προσωπική μας ζωή, μπορούμε εύκολα να επισημάνουμε τα θαυμαστά εκείνα περιστατικά – σημεία της θείας Παρουσίας, τα οποία μας προετοίμασαν και τελικά μας οδήγησαν κοντά στο Χριστό.
Η σημερινή ευαγγελική περικοπή μας ιστορεί την πνευματική πορεία που ακολούθησε ο αρχιτελώνης Ζακχαίος για να γνωρίσει το Χριστό. Η πορεία αυτή του Ζακχαίου, όπως μας την περιέγραψε ο Ευαγγελιστής Λουκάς, μας επιτρέπει να επισημάνουμε μερικά βασικά χαρακτηριστικά, τα οποία διακρίνουν μια πραγματικά γνήσια πορεία που οδηγεί κοντά στον Ιησού.
Η αναζήτηση του Χριστού.
ΤΟ ΠΡΩΤΟ είναι η αναζήτηση. Ο Ζακχαίος «εζήτει ιδείν τον Ιησούν». Ήθελε να δει τον Ιησού. Να τον γνωρίσει. Ο Ζακχαίος ήταν αρχιτελώνης, θέση που του παρείχε κοινωνική επιφάνεια. Ήταν ακόμη, καθώς σημειώνει ο Ευαγγελιστής, και πλούσιος, που σημαίνει άφθονα υλικά μέσα και μια άνετη και τρυφηλή ζωή. Ωστόσο, ανικανοποίητος απ’ όλα αυτά, αναζητά να δει το πρόσωπο του Μεσσία. Να τον ακούσει. Να τον συναντήσει. Και αυτή ακριβώς η πνευματική δίψα θα τον κάνει να σκαρφαλώσει «επί συκομορέαν». Και το κάνει «ίνα ίδη αυτό, ότι εκείνης ήμελλε διέρχεσθαι».
Για να γνωρίσουμε οι άνθρωποι τον Χριστό οφείλουμε να τον αναζητήσουμε. Και αναζήτηση σημαίνει πόθος ψυχής, μεταφυσική δίψα, προσπάθεια για να ανακαλύψουμε το νόημα της υπάρξεως μας.
Τίποτε δεν μπορεί να υποκαταστήσει αυτή τη δίψα της θείας Παρουσίας. Τίποτε δεν μπορεί να αντικαταστήσει τη θέση του Θεού στην καρδιά και στη ζωή του ανθρώπου. Αυτό ακριβώς μας επισημαίνει και ο άγιος Αυγουστίνος, όταν λέει: «Ω Κύριε, είναι ανήσυχη η ψυχή μας, έως ότου εύρει ανάπαυση κοντά Σου».
Η συνάντηση μαζί Του.
ΟΠΟΙΟΣ ΑΝΑΖΗΤΑ, όποιος ποθεί να γνωρίσει κάποιον, ψάχνει να τον ανακαλύψει. Σπεύδει να τον συναντήσει. Αυτό συνέβη και στην περίπτωση του Ζακχαίου. Και την αναζήτηση ακολούθησε η συνάντηση με τον Ιησού Χριστό.
Η συνάντηση του Ζακχαίου με τον Κύριο δεν είναι κάτι τυχαίο και συμβατικό. Είναι μια ενσυνείδητη προσέγγιση. Μια προσωπική γνωριμία και σχέση που συνάπτεται, και η οποία γεμίζει τον Ζακχαίο με χαρά και αγαλλίαση. Αυτά όλα εκφράζει η είσοδος και η φιλοξενία του Ιησού στο σπίτι του Ζακχαίου.
Κάθε συνάντηση προϋποθέτει μιαν αμοιβαία κίνηση των προσώπων που πρόκειται να συναντηθούν. Αυτό γίνεται και στη συνάντηση μας με το Θεό.
Για να συναντήσουμε το Θεό πρέπει να το θελήσουμε και να το επιδιώξουμε. Ν’ αφήσουμε ν’ ακουστεί βαθιά μέσα μας η φωνή της συνειδήσεως που προτρέπει «δεύρο προς Πατέρα». Όπως ο Ζακχαίος άφησε το τελώνιο του, βγήκε στους δρόμους, ανέβηκε στη μουριά, έτσι κι εμείς οφείλουμε να απαγκιστρωθούμε από τα γρανάζια της καθημερινότητας. Να βγούμε από τον εγωκεντρισμό μας. Να αποβάλουμε την αυτάρκεια μας. Να υπερνικήσουμε τη γνώμη, τα σχόλια, τη στάση του κοινωνικού μας περιγύρου, ο οποίος συχνά και για πολλούς γίνεται αξεπέραστος φραγμός που τους εμποδίζει να πλησιάσουν τον Χριστό και να ακολουθήσουν το Ευαγγέλιο Του.
Και αυτό για να γίνει χρειάζεται τόλμη και αποφασιστικότητα. Σαν εκείνη που επέδειξε ο Ζακχαίος αψηφώντας τους πάντες και τα πάντα και ανεβαίνοντας πάνω στη μουριά!
Στη θέληση μας να συναντήσουμε το Θεό είναι βέβαιο πως κι Εκείνος θα ανταποκριθεί. Θα σπεύσει να μας συναντήσει. Όταν εμείς κάνουμε ένα βήμα, ο Θεός κάνει δέκα. Ο λόγος του βιβλίου της Αποκαλύψεως δεν επιτρέπει την παραμικρή αμφιβολία: «Ιδού έστηκα επί την θύραν και κρούω. Εάν τις ακούση της φωνής μου και ανοίξει την θύραν, και εισελεύσομαι προς αυτόν και δειπνήσω μετ’ αυτού και αυτός μετ’ εμού» (Αποκ. 3,20).
Μετάνοια και αλλαγή,
οι θαυμαστοί καρποί της συνάντησης.
Η ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ του Ζακχαίου με τον Ιησού Χριστό είχε ένα θαυμαστό αποτέλεσμα: τη μετάνοια και τη πλήρη μεταστροφή του αρχιτελώνη. Αυτό αποδεικνύουν τα λόγια του Ζακχαίου με τα οποία δημοσίως ομολογεί τα λάθη του και εξαγγέλλει την επανόρθωση τους. Αυτό υπογραμμίζει και η διακήρυξη του Κυρίου προς τον ίδιο: «Σήμερον σωτηρία τω οίκω τούτω εγένετο».
Η συνάντηση μας και η σύνδεση μας με τον Ιησού και την Εκκλησία Του – αποτέλεσμα πνευματικής δίψας και ειλικρινούς αναζητήσεως – τότε είναι γνήσια και αυθεντική στο χρόνο και στους διαφόρους πειρασμούς, όταν οσηγεί στη μετάνοια, όταν επιφέρει μέσα μας και στη συμπεριφορά μας μια πραγματική αλλαγή. Αλλαγή στις πεποιθήσεις μας. Αλλαγή στη νοοτροπία μας. Αλλαγή στις σχέσεις μας με το Θεό και τους συνανθρώπους μας. Αλλαγή σε κάθε πλευρά της ζωής μας.
Αυτό σημαίνει αναγέννηση. Ανακαίνιση του όλου ανθρώπου κάτω από την πνοή και την ενέργεια της θείας χάριτος. Και αυτή η ανακαίνιση είναι η αδιαφιλονίκητη απόδειξη ότι η γνωριμία και η σχέση μας με το Χριστό είναι ειλικρινής και γνήσια.
* * *
Αδελφοί μου,
Η συνάντηση μας και ο σύνδεσμος μας με το Θεό δεν είναι κάτι δεδομένο και αυτονόητο λόγω της χριστιανικής μας ιδιότητας. Αποτελεί το σκοπό της ζωής μας. Κάτι που για να το πραγματοποιήσουμε χρειάζεται ισόβιος αγώνας. Κάτι που, σε όποιον βαθμό και αν το επιτύχουμε, πάντοτε θα υπάρχουν περιθώρια επεκτάσεως. Είναι αυτό που οι Πατέρες μας ονόμασαν «ατέλεστον τελειότητα» και η οποία συνιστά τον θεμελιώδη σκοπό της χριστιανικής ζωής.
«Εγγίσατε», λοιπόν, «τω Θεώ και εγγιεί υμίν» (Ιακ. 4, 8). Η πνευματική πορεία που ακολούθησε ο αρχιτελώνης Ζακχαίος ας μας εμπνέει.