Η Ν Ι Κ Α Ι Α
Η Νίκαια της Αττικής (προσφυγικός συνοικισμός Νέας Κοκκινιάς) ανήκει στις ιδιότυπες πόλεις που δημιουργήθηκαν μετά την Καταστροφή του 1922, από το 1. 500.000 Έλληνες της Μ. Ασίας, του Πόντου και της λοιπής Ανατολής, όταν, εκπατρίσθηκαν από τις τρισχιλιόχρονες κοιτίδες τους και αναζήτησαν καταφύγιο στην Μητέρα – Πατρίδα.
Η ιδιοτυπία αυτών των πόλεων συνίσταται στο γεγονός της συγκατοίκησης ανθρώπων προερχομένων από διαφορετικές περιοχές της Ανατολής, με διαφορετικές ασχολίες, με άλλη νοοτροπία, που είχαν ως συνδετικό κρίκο την κοινή ελληνική καταγωγή, την ελληνική γλώσσα, την Ορθόδοξη Πίστη, κοινά ήθη και έθιμα, αλλά επάνω και πρώτα απ’ όλα τους ένωνε η κοινή μοίρα του ακούσιου ξεριζωμού.
Οι συνοικισμοί αυτοί κτίσθηκαν στις παρυφές, κυρίως, των μεγάλων ή μικρών πόλεων, σ’ εκτάσεις άγονες, ακαλλιέργητες, έρημες και εκτός των οικοδομικά, κοινωνικά, εργασιακά και πνευματικά δομημένων πόλεων.
Ο θεμέλιος λίθος του τέθηκε την 18η Ιουνίου 1923 και 6.390
οικογένειες στεγάσθηκαν σε 4.484 παραπήγματα.
Παράλληλα σχεδιάσθηκαν οι δρόμοι που έλαβαν τις ονομασίες τους από τις πόλεις της Ανατολής και με αλφαβητική σειρά.
Το 1923 κατοίκησαν στις νότιες, κυρίως, παρυφές του προσφυγικού συνοικισμού και στα όρια με την Παλαιά Κοκκινιά Αρμένιοι πρόσφυγες που μετοίκησαν στην Ελλάδα. Με την ίδρυση της πόλεως οικοδομήθηκε, από τον Αρμένιο αρχιτέκτονα Αρτίν Παλατζιάν, το Λουτρό για την ατομική καθαριότητα των προσφύγων.
Από το 1923, ιδρύθηκε στον προσφυγικό συνοικισμό της Νέας Κοκκινιάς και νοσοκομείο από την φιλανθρωπική οργάνωση «Νοσοκομεία Αμερικανίδων Κυριών».
Το 1938 άρχισε να κτίζεται στην περιοχή των Άσπρων Χωμάτων, το νοσοκομείο που ονομάσθηκε Γενικό Κρατικό Νικαία
Το 1939 ο Δήμος προκήρυξε διαγωνισμό για την μετονομασία της πόλεως στον οποίον επικράτησε η σχετική πρόταση για ονομασία ΝΙΚΑΙΑ, του Βιθυνού Ιωάννου Μελά, δικηγόρου, βουλευτού και αργότερα υπουργού.
Η πόλη πλήρωσε βαρύ φόρο αίματος, εκτός των μεμονωμένων εκτελέσεων, την 6ηκαι 7η Μαρτίου 1944 και με την θυσία των παλικαριών της που έπεσαν κατά το ιστορικό Μπλόκο της 17ης Αυγούστου 1944. 
Η Νίκαια σήμερα είναι μία σύγχρονη μεγαλούπολη με 93.086 πληθυσμό, σύμφωνα με την απογραφή του 2001 ( Η Νίκαια ανήκει στις Ολυμπιακές πόλεις για το 2004 και το Σπίτι της Άρσης Βαρών κτίσθηκε στην περιοχή πρώην Σελεπίτσαρι κοντά στον χώρο του Κατρακείου Θεάτρου. Ο ΄Αγιος Νικόλαος είναι η Μητρόπολη και ο πρώτος ναός που ιδρύθηκε στον προσφυγικό συνοικισμό της Νέας Κοκκινιάς το 1922 (πρωτοστεγάσθηκε και αυτός σε αντίσκοινο) και ακολούθησαν άλλοι επτά ναοί.
Η Κοκκινιά θεμελιώθηκε την 18η Ιουνίου του 1923και κατοικήθηκε το 1924 από προσφυγικές οικογένειες που ήταν κυρίως από τη Σμύρνη. Πριν το 1924 ο χώρος αυτός ήταν μια απέραντη έκταση που στα περισσότερα μέρη κοκκίνιζε την άνοιξη από το φούντωμα της παπαρούνας γι’ αυτό και ονομαζόταν Κοκκινάδα. Μια άλλη εκδοχή – η οποία όμως δεν είναι πολύ πιθανή- για το όνομα της πόλης είναι ότι ονομάστηκε έτσι επειδή η περιοχή είχε κόκκινο χρώμα.
Ο συνοικισμός αποσπάστηκε από το Δήμο Πειραιά το 1934 και αποτέλεσε αυτόνομο δήμο με το όνομα «Δήμος Νέας Κοκκινιάς». Μετονομάστηκε σε Δήμο Νίκαιας στις 18/12/1939 μετά από πρόταση του δικηγόρου Γιάννη Μελά που καταγόταν από τη Βιθυνία της Μικράς Ασίας.
Οι πρόσφυγες που εγκαταστάθηκαν στην Κοκκινιά βρήκαν το κουράγιο να ξανασταθούν στα πόδια τους, να διασώσουν μέσα από τα συντρίμμια της καμένης πατρίδας τους και να μεταφυτεύσουν το σπόρο της πολιτιστικής τους κληρονομιάς στα ελληνικά χώματα της προσφυγιάς τους, να ξαναμάθουν να ελπίζουν και να αναστήσουν τα όνειρά τους. Έτσι πολύ σύντομα παρά τις αντιξοότητες κατάφεραν να ενταχθούν ομαλά στην ελληνική πραγματικότητα και να μπολιάσουν με την αισιοδοξία, την ενεργητικότητά και το σφρίγος τους τη νέα τους πόλη.
Πολύ σημαντική για το προσφυγικό συνοικισμό ήταν από τα πρώτα κιόλας χρόνια της ύπαρξής του η δημιουργία νοσοκομείου ενώ πνευματικοί άνθρωποι και καλλιτέχνες αναβάθμισαν πολιτιστικά την πόλη.
Η σημερινή εικόνα της πόλης μας, χρωστά πολλά στους ανθρώπους αυτούς, που με τα ελαττώματα και τα προτερήματα τους, κατόρθωσαν μέσα από αντίξοες συνθήκες να γράψουν ιστορία. Την ιστορία της ματωμένης μα ζωντανής τους πόλης, της Κοκκινιάς. Στην Νίκαια μπορείτε να επισκεφθείτε το μικρό Μουσείο για το Μπλόκο της Κοκκινιάς, το Δημοτικό Κηποθέατρο και το Κατράκειο Θέατρο, όπου κάθε χρόνο γίνονται σημαντικές εκδηλώσεις και συναυλίες.
Οι μεγαλύτεροι δρόμοι που βρίσκονται κοντά στην περιοχή μου είναι η Π. Ράλλη, η Γρεβενών, Λαοδικείας και η Κονδύλη που τώρα ονομάζεται 7ης Μάρτη 1944. Η μεγαλύτερη πλατεία της περιοχής μας είναι η πλατεία του Αγίου Νικολάου και το «περιβολάκι». Στην περιοχή μας έχουμε πολλά καταστήματα ρούχων και σουπερ μάρκετ, τράπεζες, ΟΤΕ, ΕΥΔΑΠ και την εφορία. Οι κοντινές μας ενορίες είναι του Αγ. Νικολάου, του Αγ. Ιωάννη του Χρυσόστομου και της Παναγίτσας
Μου αρέσουν:
Τα διαφορετικά είδη δένδρων στους δρόμους και στις πλατείες και τα πολλά καταστήματα και οι υπηρεσίες της περιοχής μου που μας δίνουν μεγάλη άνεση στη ζωή μας . Υπάρχουν αρκετές πλατείες για παιχνίδι και σε γενικές γραμμές μένω σε μια ήσυχη γειτονιά και μπορώ να κινούμαι άνετα.
Δεν μου αρέσουν:
Δεν μου αρέσει που στη περιοχή μου δεν υπάρχει ΜΕΤΡΟ και που ακόμη ο Δήμος δεν έχει βάλει κάδους ανακύκλωσης. Ακόμη η Νίκαια έχει στενούς δρόμους και λίγους χώρους για να παίξουν τα παιδιά . Επίσης δεν μου αρέσει η συνήθεια μερικών να βγάζουν τους σκύλους τους βόλτα και να γεμίζουν με ακαθαρσίες τους δρόμους. Τέλος θα ήθελα να είχαμε και ποδηλατοδρόμους και περισσότερα άλση με περισσότερο πράσινο.
Πριν από 30 χρόνια η Νίκαια δεν διέφερε από σήμερα. Υπήρχαν πολυκατοικίες μέχρι 3 ορόφους οι οποίες ήταν απλές χωρίς τις σημερινές πολυτέλειες. Υπήρχαν «λουνα παρκ» αλλά και αυτά ήταν απλά και δεν έμοιαζαν καθόλου στα σημερινά. Τα παιδιά στο σχολείο φορούσαν ποδιές και το σχολείο τους ήταν πρωινό ή απογευματινό και λειτουργούσε και το Σάββατο. Δεν υπήρχαν πολλές δυσκολίες αλλά οι άνθρωποι δεν είχαν τις ανέσεις που εμείς έχουμε σήμερα.
«Η Νίκαια παλιά δεν είχε τις πολυκατοικίες και τα πολυκαταστήματα που υπάρχουν σήμερα. Τα σπίτια ήταν μονοκατοικίες και δεν ήταν τόσα πολλά . Επίσης δεν υπήρχαν δρόμοι σαν τους σημερινούς, ήταν απλοί χωματόδρομοι που δεν διευκόλυναν τη ζωή των κατοίκων.»
«Πριν από 60 χρόνια τα πράγματα ήταν δύσκολα γιατί δεν υπήρχαν καταστήματα, , ούτε μεγάλα σπίτια ή πολυκατοικίες. Τα παιδιά την εποχή εκείνη δεν ασχολιόντουσαν πολύ με τα γράμματα και η παιδαγωγική ήταν χάλια. Οι δάσκαλοι έδερναν τα παιδιά με τη βέργα και μάλιστα δίχως οίκτο. Είχαν όμως και τα καλά τους γιατί μπορούσαν κι έπαιζαν στις αλάνες οι οποίες ήταν άφθονες και δεν είχαν το φόβο των αυτοκινήτων. Πρόβλημα πάντως ήταν ότι για να ψωνίσουν οι άνθρωποι έπρεπε να περιμένουν το κάρο ή τους πλανόδιους όπως τον γιαουρτά, το μανάβη κ.α.»
« Υπήρχαν χωματόδρομοι και μικρά ποταμάκια. Αντί για σπίτια υπήρχαν παράγκες και έμειναν πρόσφυγες που είχαν έρθει από την Τουρκία. Παγοπώληδες περνούσαν στους δρόμους όπως και διάφοροι μικροπωλητές. Δεν υπήρχαν πολλά αυτοκίνητα και οι άνθρωποι πήγαιναν στη δουλειά τους ή με τα πόδια ή με λεωφορεία. Τα σπίτια ήταν φτωχικά και οι άνθρωποι ήταν οι περισσότεροι φτωχοί»
- ΚΗΠΟΘΕΑΤΡΟ
- ΚΑΤΡΑΚΕΙΟ + ΣΠΙΤΙ ΑΡΣΗΣ ΒΑΡΩΝ
- ΔΕΞΑΜΕΝΗ (Άγιος Φίλιππος)
- 4οΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ
ΚΑΤΡΑΚΕΙΟ ΘΕΑΤΡΟ
Το Κατράκειο θέατρο βρίσκεται στον παλιό λατομικό χώρο στο λόφο Σελεπίτσαρι σε μια έκταση 500 στρεμμάτων στα όρια της Νίκαιας και του Κερατσινίου. Το Κατράκειο έχει χωρητικότητα 5.500 θέσεις και κατασκευάστηκε το 1984 ανάμεσα στους βράχους. Το σκληρό τοπίο των βράχων δίνει στο θέατρο μια επιβλητική όψη, ενώ στην είσοδό του, τους επισκέπτες υποδέχεται το άγαλμα του Μάνου Κατράκη , το όνομα του οποίου έχει.
Από το 1983 διοργανώνεται ένας μεγάλος κύκλος εκδηλώσεων ο οποίος είναι ως σήμερα ιδιαίτερα σημαντικός.
Παράλληλα στο χώρο λειτουργεί μόνιμα έκθεση γλυπτών τα οποία προήλθαν από το Διεθνές συμπόσιο Γλυπτικής για την απόδοση τιμής στους πρόσφυγες όλου του κόσμου.
Κάθε καλοκαίρι μουσικά δρώμενα και θεατρικές παραστάσεις ψυχαγωγούν τους χιλιάδες θεατές από ολόκληρη την Αττική και όχι μόνο.
ΚΗΠΟΘΕΑΤΡΟ
Το κηποθέατρο της Νίκαιας βρίσκεται ψηλά στην οδό Κύπρου. Το κηποθέατρο είναι ένα πολύ ωραίο θέατρο και ταυτόχρονα ένα υπέροχο τοπίο λόγω των φυτών και των δέντρων , αλλά και των υπέροχων λουλουδιών. Το κηποθέατρο είναι ένα άλσος με ανοιχτό θέατρο το οποίο έχει κερκίδες και μια τεράστια σκηνή. Στο άλσος αυτό έχει πλατείες, χώρους αναψυχής και μια μεγάλη παιδική χαρά. Στο χώρο αυτό μπορούμε να παίξουμε άφοβα μπάλα, κρυφτό , κυνηγητό κ.α. Στο κηποθέατρο ανεβαίνουν κάθε καλοκαίρι θεατρικές παραστάσεις αλλά και μουσικέ συναυλίες όπου μπορούμε να παρακολουθήσουμε.
VILLAGE
Το village είναι σαν μια τεράστια παιδική χαρά όπου μπορούμε να πηγαίνουμε και να παίζουμε, ή να παρακολουθούμε κινηματογραφικές ταινίες. Το village χωρίζεται σε δύο πλευρές στη μια βρίσκεται το allou Fun park και στην άλλη το cinema και οι καφετέριες. Αλλά και το allou Fun parkχωρίζεται στα δύο. Στο ένα μέρος είναι για τα μικρά παιδιά και στο άλλο για τα μεγάλα. Πάντως σε όποια μεριά κι αν πάτε σας περιμένει η διασκέδαση.
"ΤΟ ΣΠΙΤΙ ΤΗΣ ΑΡΣΗΣ ΒΑΡΩΝ"
Το Ολυμπιακό κλειστό Γυμναστήριο Άρσης Βαρών Νίκαιας βρίσκεται στο Άγιο Φίλιππο । Κατασκευάστηκε το 2004για τους Ολυμπιακούς αγώνες της Αθήνας। Το σπίτι της άρσης βαρών αποτελείται από ένα υπερσύγχρονο κλειστό γυμναστήριο, συνολικής χωρητικότητας 5100θέσεων।
Μέσα στο κτίριο υπάρχουν συμπληρωματικοί χώροι προθέρμανσης, ξεκούρασης , αποδυτηρίων, προπόνησης, υγιεινής και ιατρικής φροντίδας, ξενώνες για τους αθλητές και επιπλέον αίθουσες για την ασφάλεια τον τύπο και τους θεατές। Επιπλέον στο χώρο αυτό γίνονται συνέδρια και συναυλίες। "είναι το καμάρι της Νίκαιας"
Μέσα στο κτίριο υπάρχουν συμπληρωματικοί χώροι προθέρμανσης, ξεκούρασης , αποδυτηρίων, προπόνησης, υγιεινής και ιατρικής φροντίδας, ξενώνες για τους αθλητές και επιπλέον αίθουσες για την ασφάλεια τον τύπο και τους θεατές। Επιπλέον στο χώρο αυτό γίνονται συνέδρια και συναυλίες। "είναι το καμάρι της Νίκαιας"
"ΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΜΟΥ"
Πηγαίνω στο 4ο Δημοτικό Σχολείο της Νίκαιας। Το σχολείο μου χτίστηκε το 1983απέναντι από εκεί που πήγαινε η μαμά μου ως μαθήτρια।
Το σχολείο της μαμάς μου είχε μια ιστορία 100χρόνων। Αρχικά υπήρχαν παράγκες και πολύ αργότερα χτίστηκαν οι αίθουσες σχηματίζοντας το κτίριο।
Το σημερινό κτίριο είναι τσιμεντένιο κι έχει δύο ορόφους। Η αυλή είναι μεγάλη και περιφραγμένη με κάγκελα। Στη κάτω πλευρά υπάρχει γήπεδο μπάσκετ।
Στο ισόγειο βρίσκεται η αίθουσα εκδηλώσεων, το γραφείο του Διευθυντή , των δασκάλων και το νηπιαγωγείο। Στον πρώτο όροφο βρίσκονται οι αίθουσες της Α΄ Β΄ Γ΄ τάξης και η αίθουσα του ολοήμερου। Στον δεύτερο όροφο βρίσκονατι οι αίθουσες της Δ΄ Ε΄ και ΣΤ΄ τάξης। Όλες οι αίθουσες του σχολείου μου έχουν μεγάλα παράθυρα।
Το σχολείο μου , μου αρέσει πολύ। Εδώ έμαθα να διαβάζω και να γράφω। Εδώ βλέπω τις φίλες μου και τους φίλους μου που είμαστε μαζί από το προνήπιο।
Θα θυμάμαι πάντα τις δασκάλες μου και τους δασκάλους μου και θα τους ευγνωμονώ γι' αυτό που είμαι σήμερα।
Το σημερινό κτίριο είναι τσιμεντένιο κι έχει δύο ορόφους। Η αυλή είναι μεγάλη και περιφραγμένη με κάγκελα। Στη κάτω πλευρά υπάρχει γήπεδο μπάσκετ।
Στο ισόγειο βρίσκεται η αίθουσα εκδηλώσεων, το γραφείο του Διευθυντή , των δασκάλων και το νηπιαγωγείο। Στον πρώτο όροφο βρίσκονται οι αίθουσες της Α΄ Β΄ Γ΄ τάξης και η αίθουσα του ολοήμερου। Στον δεύτερο όροφο βρίσκονατι οι αίθουσες της Δ΄ Ε΄ και ΣΤ΄ τάξης। Όλες οι αίθουσες του σχολείου μου έχουν μεγάλα παράθυρα।
Το σχολείο μου , μου αρέσει πολύ। Εδώ έμαθα να διαβάζω και να γράφω। Εδώ βλέπω τις φίλες μου και τους φίλους μου που είμαστε μαζί από το προνήπιο।
Θα θυμάμαι πάντα τις δασκάλες μου και τους δασκάλους μου και θα τους ευγνωμονώ γι' αυτό που είμαι σήμερα।
. Ονόματα δρόμων . Η ιστορία της πόλης μας μέσα από τα ονόματα 10 μεγάλων δρόμων
-
- 7 ΜΑΡΤΗ 1944
- Π. ΤΣΑΛΔΑΡΗ
- ΓΕΜΕΛΟΥ
- ΛΑΟΔΙΚΕΙΑΣ
- ΛΑΜΠΡΑΚΗ
|
- ΓΡΕΒΕΝΩΝ
- ΜΠΕΛΟΓΙΑΝΝΗ
- ΚΑΙΣΑΡΕΙΑΣ
- ΙΩΝΙΑΣ
1. Σπίτια του χθες στη Νίκαια του σήμερα
Φτιάχτηκαν περίπου το 1923 με την ανταλλαγή προσφύγων. Φτιάχνονταν με ξύλα και με πλήθους (χώμα μαζί με στάχια) και είχαν κεραμίδια. Στην αρχή ήταν χαμηλά και κάποια από αυτά αργότερα τα χτίσανε διώροφα. Στα σπίτια αυτά έμεναν κυρίως πρόσφυγες από την Μικρά Ασία. Σήμερα πολλά από αυτά έχουν γκρεμιστεί και τη θέση τους την έχουν πάρει σύγχρονες πολυκατοικίες.
2. Η Ιστορία του σχολείου μας
Πριν από 40 χρόνια
- πόσοι μαθητές πήγαιναν στο σχολείο;
120 παιδιά
- Πώς ήταν η αυλή του;
Η Αυλή ήταν μικρή, στενή δίχως φυτά
- Πόσα διαλείμματα κάνατε;
Περίπου 4 με 5 διαλείμματα
- Τι φορούσαν οι μαθητές;
Φορούσαν σχολικές στολές οι οποίες ήταν μπλε ποδιές
- Οι δάσκαλοι πως συμπεριφέρονταν στα παιδιά;
Ήταν πολύ αυστηροί και συχνά χτυπούσαν τα παιδιά με βέργα.
- Οι μαθητές πως φέρονταν;
Τα παιδιά ήταν ήσυχα, δεν έκαναν φασαρίες
- Οι βαθμοί πως ήταν;
Οι βαθμοί ήταν με αριθμούς και όχι με γράμματα
- Έβαζαν πολλές τιμωρίες;
Ναι, έβαζαν αρκετές τιμωρίες
- Τι θυμάστε για τα βιβλία που είχατε;
Τα βιβλία ήταν μικρά, καλογραμμένα και εικονογραφημένα
- Εκδρομές που πηγαίνατε;
Οι εκδρομές ήταν λιγότερες από σήμερα, συνήθως πηγαίναμε στο δασάκι, στο κηποθέατρο και στο τέλος πηγαίναμε στην Ακρόπολη ή στη λίμνη της Βουλιαγμένης
Γ. Πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα του σχολείου μου
Μειονεκτήματα: Το κτίριο ήταν αρκετά παλιό δίχως θέρμανση , οι τουαλέτες ήταν έξω από το κτίριο και όταν έβρεχε δεν βγαίναμε από τις τάξεις για διάλειμμα, επίσης για να πιούμε νερό έπρεπε να βγούμε έξω από το κτίριο. Ακόμα το προαύλιο δεν ήταν περιποιημένο .
Πλεονεκτήματα: Είχαμε μεγάλα διαλείμματα. Πιστεύω πως το σχολείο σήμερα έχει περισσότερα πλεονεκτήματα από το σχολείο της δικής μου εποχής
