Ο καρκίνος του μαστού είναι μια από τις σημαντικότερες μάστιγες που απασχολούν τις γυναίκες σε όλα τα ανεπτυγμένα κράτη. Οι νεότερες θεραπευτικές παρεμβάσεις στον καρκίνο του μαστού, αναμένεται να προσφέρουν μικρή βελτίωση στη θνησιμότητα των ασθενών με καρκίνο του μαστού.
Γι’ αυτόν το λόγο, πολλές από τις προσπάθειες που γίνονται σήμερα αφορούν στην πρόγνωση, άρα και στην πρόωρη αντιμετώπισή του (στάδιο Ι).
Η έγκαιρη διάγνωση των βλαβών του μαστού γίνεται με διάφορες ακτινολογικές μεθόδους, οι οποίες συνεχώς εξελίσσονται και βελτιώνονται. Σήμερα χρησιμοποιούμε τις κάτωθι βασικές μεθόδους:
• Ψηφιακή Μαστογραφία
• Υπερηχογράφημα
• Μαγνητική Τομογραφία κ.α.
Η μαστογραφία αποτελεί το πιο γνωστό μέσο ανίχνευσης βλαβών του μαστού. Οι ασθενείς με μη ψηλαφητές βλάβες του μαστού οδηγούνται σε χειρουργική βιοψία της βλάβης, προκειμένου να καθοριστεί η καλοήθης ή κακοήθης φύση της. Περίπου το 80% των ασθενών που υποβάλλονται σε βιοψία για μη ψηλαφητή βλάβη στο μαστό δεν έχουν κακοήθη ιστολογικά χαρακτηριστικά και έτσι υποβάλλονται σε μία μη αναγκαία χειρουργική επέμβαση.
Οι μη ψηλαφητές μαστογραφικές αλλοιώσεις στο μαστό μπορεί να είναι είτε καλοήθεις, είτε κακοήθεις. Οι πιο συχνές μορφές τέτοιων βλαβών είναι:
• Μικροαποτιτανώσεις
• Κύστη
• Αποκρινής μεταπλασία
• Αδένωση
• Ινώδης ιστός
• Υπερπλασία
• Καρκίνος in situ
Η σημαντικότερη από τις προσπελάσεις στις μη ψηλαφητές βλάβες του μαστού είναι η χειρουργική βιοψία.
Όμως η χειρουργική βιοψία εμφανίζει σημαντικά μειονεκτήματα:
• Χειρουργείο υπό γενική αναισθησία
• Αυξημένο προεγχειρητικό άγχος
• Μετεγχειρητικό άλγος
• Μετεγχειρητική ουλή – Άσχημο αισθητικό αποτέλεσμα
• Αιμορραγία
• Αιματώματα
• Νοσηλεία
Σε διάφορα κέντρα μαστού των Ηνωμένων Πολιτειών, αλλά και σε πολλά των Ευρωπαϊκών χωρών εδώ και χρόνια χρησιμοποιούνται ευρέως διάφορες τεχνικές ελάχιστα επεμβατικής βιοψίας. Τα σημαντικότερα μειονεκτήματα όμως ήταν:
• Χρονοβόρα διαδικασία
• Ελάχιστο δείγμα ιστού
• Πρόκληση αιματωμάτων
• Αιμορραγία
• Δεν αντικαθιστά την χειρουργική βιοψία
viaΓι’ αυτόν το λόγο, πολλές από τις προσπάθειες που γίνονται σήμερα αφορούν στην πρόγνωση, άρα και στην πρόωρη αντιμετώπισή του (στάδιο Ι).
Η έγκαιρη διάγνωση των βλαβών του μαστού γίνεται με διάφορες ακτινολογικές μεθόδους, οι οποίες συνεχώς εξελίσσονται και βελτιώνονται. Σήμερα χρησιμοποιούμε τις κάτωθι βασικές μεθόδους:
• Ψηφιακή Μαστογραφία
• Υπερηχογράφημα
• Μαγνητική Τομογραφία κ.α.
Η μαστογραφία αποτελεί το πιο γνωστό μέσο ανίχνευσης βλαβών του μαστού. Οι ασθενείς με μη ψηλαφητές βλάβες του μαστού οδηγούνται σε χειρουργική βιοψία της βλάβης, προκειμένου να καθοριστεί η καλοήθης ή κακοήθης φύση της. Περίπου το 80% των ασθενών που υποβάλλονται σε βιοψία για μη ψηλαφητή βλάβη στο μαστό δεν έχουν κακοήθη ιστολογικά χαρακτηριστικά και έτσι υποβάλλονται σε μία μη αναγκαία χειρουργική επέμβαση.
Οι μη ψηλαφητές μαστογραφικές αλλοιώσεις στο μαστό μπορεί να είναι είτε καλοήθεις, είτε κακοήθεις. Οι πιο συχνές μορφές τέτοιων βλαβών είναι:
• Μικροαποτιτανώσεις
• Κύστη
• Αποκρινής μεταπλασία
• Αδένωση
• Ινώδης ιστός
• Υπερπλασία
• Καρκίνος in situ
Η σημαντικότερη από τις προσπελάσεις στις μη ψηλαφητές βλάβες του μαστού είναι η χειρουργική βιοψία.
Όμως η χειρουργική βιοψία εμφανίζει σημαντικά μειονεκτήματα:
• Χειρουργείο υπό γενική αναισθησία
• Αυξημένο προεγχειρητικό άγχος
• Μετεγχειρητικό άλγος
• Μετεγχειρητική ουλή – Άσχημο αισθητικό αποτέλεσμα
• Αιμορραγία
• Αιματώματα
• Νοσηλεία
Σε διάφορα κέντρα μαστού των Ηνωμένων Πολιτειών, αλλά και σε πολλά των Ευρωπαϊκών χωρών εδώ και χρόνια χρησιμοποιούνται ευρέως διάφορες τεχνικές ελάχιστα επεμβατικής βιοψίας. Τα σημαντικότερα μειονεκτήματα όμως ήταν:
• Χρονοβόρα διαδικασία
• Ελάχιστο δείγμα ιστού
• Πρόκληση αιματωμάτων
• Αιμορραγία
• Δεν αντικαθιστά την χειρουργική βιοψία
Η νέα μέθοδος b.l.e.s
Τα τελευταία χρόνια εξελίχθηκε στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής η νέα μέθοδος B.L.E.S (breast lesion excision system) ελάχιστα επεμβατικής βιοψίας η οποία χρησιμοποιείται σε 180 κέντρα. Τα βασικότερα πλεονεκτήματα της μεθόδου είναι:
- Τοπική αναισθησία
- Ελάχιστα επεμβατική τεχνική
- Χρόνος επέμβασης:10 δευτερόλεπτα
- Τομή 6-8mm
- Άριστο αισθητικό αποτέλεσμα
- Ιδιαίτερα χαμηλό ποσοστό αιματωμάτων
- Συνολική εκτομή της βλάβης έως 2cm
- Άμεση επιστροφή στις καθημερινές δραστηριότητες
- Δεν απαιτείται νοσηλεία
·
H ΤΕΧΝΙΚΗ Η διαδικασία της μεθόδου B.L.E.S. έχει ως εξής. Η γυναίκα ξαπλώνει στο ειδικό τραπέζι στερεοταξίας όπου ο ακτινολόγος εντοπίζει την βλάβη στον μαστό της σε τρισδιάστατο επίπεδο. Αυτή η φάση είναι η πιο χρονοβόρα και διαρκεί 10 λεπτά. Στη συνέχεια, ο χειρουργός εφαρμόζει τοπική αναισθησία στο σημείο της εισόδου του ηλεκτροδίου.
Στην τελική φάση ο χειρουργός κάνει μια τομή 6-8mm στο μαστό και τοποθετεί το ηλεκτρόδιο στο σημείο εισόδου. Στη συνέχεια, το ηλεκτρόδιο βρισκόμενο στο όριο της βλάβης, ανοίγει ένα ‘καλάθι’ το οποίο συλλαμβάνει τον ιστό και τον αφαιρεί, χρησιμοποιώντας RF για αιμόσταση (διάρκεια 10 sec), τον οποίο στη συνέχεια στέλνουμε για ιστολογική εξέταση. Αυτή η λειτουργία καθιστά το σύστημα BLES μοναδικό, διότι τα όρια της περιοχής που μας ενδιαφέρει είναι ξεκάθαρα.
Το σύστημα μπορεί να λειτουργήσει σε ένα απλό ιατρείο μαστού αφού η όλη διαδικασία δεν απαιτεί ολική νάρκωση.
Είναι σημαντικό να αναφερθεί, ότι η μέθοδος B.L.E.S εκτελείται με επιτυχία μετά από ομαδική προσπάθεια και καλή συνεργασία από:
Είναι σημαντικό να αναφερθεί, ότι η μέθοδος B.L.E.S εκτελείται με επιτυχία μετά από ομαδική προσπάθεια και καλή συνεργασία από:
- Χειρουργό – Διενεργεί όλη την επέμβαση και συντονίζει όλη την επεμβατική διαδικασία.
- Ακτινολόγο – Εκτιμά απεικονιστικά την αψηλάφητη βλάβη στο μαστό και την εντοπίζει στερεοτακτικά.
- Παθολογοανατόμο – Προβαίνει στην ιστολογική διάγνωση του παρασκευάσματος.
Αντωνακάκης Ε. Σωκράτης
Γενικός Χειρουργός
Πηγάδια Καρπάθου