Τα ρούχα μας αποτελούν προέκταση του εαυτού μας και δεν θα πρέπει να αντιμετωπίζονται επιπόλαια. Πολλά κρυμμένα μηνύματα μπορεί να αποκαλυφθούν από την προσεκτική παρατήρηση των ρούχων που φορά κάποιος, ενώ δεν είναι λίγες οι φορές που μια λανθασμένη στυλιστική επιλογή, μας "ρίχνει" ψυχολογικά.
Ψυχολογία ντυσίματος
Από τα αρχαία χρόνια τα ρούχα δεν ικανοποιούσαν μόνο την ανάγκη προστασίας από το κρύο και τη ζέστη, αλλά εξυπηρετούσαν εκφραστικούς και κοινωνικούς σκοπούς. Στις μέρες μας τα ρούχα δίνουν την πρώτη εντύπωση για ένα άτομο και εκφράζουν στοιχεία της προσωπικότητάς του καθένα μας. Η εξωτερική εμφάνιση ενός ατόμου μας δίνει πληροφορίες όπως η καταγωγή του, το επάγγελμά του, η οικονομική του κατάσταση και η κοινωνική του θέση. Σύμφωνα με αρκετές μελέτες δεν μπορούμε να μείνουμε ανεπηρέαστοι από τα ερεθίσματα του περιβάλλοντος μας. Αυτό ισχύει και για τη μόδα, και αν δεν το κάνουμε συνειδητά, ακολουθούμε ως προς κάποιο βαθμό τα πρότυπα της εποχής μας.
Το ντύσιμο θεωρείται σαν ένας τρόπος να εκφράσουμε τον εαυτό μας. Επιλέγουμε τα ρούχα που φοράμε είτε επειδή μας αρέσει το χρώμα, είτε επειδή ταιριάζουν στο σώμα μας, ή ακόμα επειδή πιστεύουμε ότι ταιριάζουν στο στυλ μας και αναδεικνύουν την προσωπικότητά μας. Διαφορετικά θα ντυθεί κάποιος που πηγαίνει για επαγγελματική συνέντευξη και διαφορετικά θα ντυθεί το ίδιο άτομο όταν θα βγει με τους φίλους του ή όταν θα βγει ραντεβού.
Επίσης τα ρούχα χρησιμοποιούνται διαφορετικά από τα δύο φύλα και μπορούν να γίνουν μέσο ερωτικής επικοινωνίας, να χρησιμοποιηθούν ως μέσο για να δηλώσει χαρακτηριστικά του ατόμου που απευθύνονται στην ανεύρεση ομοϊδεατών υποψήφιων συντρόφων. Μπορεί να στείλει και μηνύματα ανωτερότητας προς τους ανταγωνιστές του ίδιου φύλου.
Οι μεγάλοι σχεδιαστές μόδας, υποστηρίζουν ότι η εντύπωση ενός ρούχου κρατάει 5-10 λεπτά, ενώ αυτό που υπερισχύει είναι η αίσθηση της προσωπικότητας του ανθρώπου. Το ρούχο αναδεικνύει την προσωπικότητα δεν την δημιουργεί. Ακόμα και η ποιότητα και το είδος του υφάσματος σε κάνουν να νιώθεις όμορφα όχι μόνο επειδή είναι ωραίο αισθητικά αλλά βοηθούν την έκφραση της προσωπικότητας του ατόμου. Με άλλα λόγια είναι σημαντικό το να υπάρχει στυλ στο ντύσιμο.
Φοράμε ρούχα ή μας "φορούν" αυτά;
Το στυλ στο ντύσιμο επιβεβαιώνει τη μοναδικότητά μας. Το να αντιγράψει κάποιος τα μοντέλα από τα περιοδικά ή τις επιδείξεις μόδας δεν σημαίνει ότι θα τους ταιριάζει. Το αποτέλεσμα πιθανότερα να είναι αστείο ή κακόγουστο. Συμβαίνει κάποιες φορές να προβάλλουμε μέσω των ρούχων μας αυτό που θα θέλαμε να είμαστε και όχι αυτό που είμαστε πραγματικά. Σε αυτές τις περιπτώσεις υπάρχει σύγχυση μεταξύ της εξωτερικής εικόνας και του εσωτερικού μας κόσμου. Εδώ ταιριάζει η φράση “το ρούχο φοράει τον άνθρωπο και όχι ο άνθρωπος το ρούχο”.
Τα ρούχα μπορεί να επηρεάσουν την ψυχολογία μας αλλά και το αντίθετο, δηλαδή ντυνόμαστε σύμφωνα με τη διάθεσή μας. Όλοι θα έχουμε παρατηρήσει ότι στις διάφορες περιόδους της ζωής μας η διάθεσή μας για το ντύσιμο είναι διαφορετική. Μπορεί να φοράμε συχνά ένα ρούχο, έπειτα για ένα διάστημα να αναρωτιόμαστε πώς το φορούσαμε και μετά από λίγο καιρό να το φοράμε ξανά. Το στυλ μας αλλάζει σύμφωνα με τη διάθεσή μας και ακολουθεί τις φάσεις που περνάμε στη ζωή μας. Συνήθως το κάνουμε ασυνείδητα αλλά αν το παρατηρήσουμε θα καταλήξουμε σε ενδιαφέροντα συμπεράσματα.
Τα ρούχα εκφράζουν περισσότερα από όσα πιστεύουμε, εκφράζουν την διάθεση που έχουμε όταν ντυνόμαστε, το πώς θέλουμε να αντιμετωπίσουμε την μέρα μας, αλλά και το πώς θέλουμε να μας αντιμετωπίζουν οι άλλοι. Μπορούν να εκφράσουν τις προσδοκίες μας αλλά και τους καθημερινούς μας στόχους. Παρατηρήστε τους ανθρώπους στο δρόμο, στις καφετέριες, στα εστιατόρια, το ντύσιμό τους μας λέει πολλά για τις σχέσεις τους με τους ανθρώπους που βρίσκονται μαζί. Σε συνδυασμό με τη γλώσσα του σώματος μπορούμε να καταλάβουμε τη κάθε σχέση που βλέπουμε χωρίς να ακούσουμε καμία λέξη.
Επαγγελματικό ντύσιμο
Το περιποιημένο επαγγελματικό ντύσιμο, δίνει την εντύπωση κάποιου με αυτοπεποίθηση, ο οποίος είναι σωστός και στη δουλειά του. Αυτό το ντύσιμο όμως ίσως να μην είναι το κατάλληλο για ραντεβού γιατί φαίνεται απρόσωπο και δεν δίνει την εντύπωση ότι το άτομο αυτό μπορεί να ανοιχτεί. Ένα ουδέτερο ντύσιμο, συνήθως άχρωμο μπορεί να δείξει ότι το άτομο αυτό δεν θέλει να τραβάει την προσοχή και ότι είναι αρκετά ντροπαλό. Η ατημέλητη εμφάνιση στέλνει το μήνυμα ότι το άτομο αυτό δεν ενδιαφέρεται για τη δουλειά του, το μέλλον του ή τη σχέση του. Κάποιος που ντύνεται επιδεικτικά, φορώντας εμφανώς επώνυμες μάρκες δίνει την εντύπωση υλιστή και ανασφαλή. Η περίεργη εμφάνιση, η αμέλεια της εξωτερικής εικόνας μας και της ατομικής καθαριότητας είναι συμπτώματα ψυχικής διαταραχής.
Τι ρόλο παίζουν τα χρώματα;
Επίσης σημαντικό ρόλο στη ψυχολογία μας έχουν και τα χρώματα στα ρούχα που φοράμε. Τα σκουρόχρωμα ρούχα δίνουν την αίσθηση κατάθλιψης, κάποιου κλεισμένου στον εαυτό του, ανασφαλή και ίσως επιθετικού και απλησίαστου. Από την άλλη πλευρά τα σκούρα χρώματα είναι της εξουσίας και δηλώνουν επαγγελματισμό. Τα φωτεινά ρούχα μπορούν να έχουν ακριβώς την αντίθετη επίδραση υποδηλώνουν αγνότητα, καθαρότητα και δίνουν την αίσθηση προσεγγίσιμου και φιλικού ατόμου. Τα χρωματιστά ρούχα συνδέονται με την ψυχολογία των χρωμάτων. Το κόκκινο είναι το χρώμα του πάθους, της καρδιάς και της υψηλής αυτοεκτίμησης, το γαλάζιο το χρώμα του πνεύματος και του ουρανού, το κίτρινο της ενέργειας και της δημιουργικότητας, το πράσινο της ελπίδας και της ηρεμίας και το μπλε εμπνέει εμπιστοσύνη. Μπορούμε βέβαια να εκφράσουμε τα χρώματα όπως εμείς τα νοιώθουμε. Προτείνεται όμως να χρησιμοποιούμε χρωματιστά ρούχα για να αντιμετωπίσουμε αρνητικά συναισθήματα και να μην τους επιτρέψουμε να μας καταβάλουν.
Θα πρέπει να δίνουμε σημασία στην εμφάνισή μας, αλλά έως ένα βαθμό. Δεν είναι απαραίτητο να ντυνόμαστε σύμφωνα με την τελευταία λέξη της μόδας ή να γίνουμε fashion victims. Η υπερβολική ενασχόληση με κάτι, χαρακτηρίζεται παθολογική. Το ίδιο ισχύει και για την εμφάνισή μας. Συγχρόνως θα πρέπει να αναπτύξουμε κριτική αντίσταση στα πρότυπα που προβάλλονται για την εικόνα του σώματος και να έχουμε τον έλεγχο στην αντίληψη για την εικόνα του εαυτού μας.
Όταν τα ρούχα φοριούνται σωστά μπορούν να καλύψουν ατέλειες αλλά και να τονίσουν τα ωραία σημεία του σώματός μας. Αυτομάτως ενισχύουμε την αυτοπεποίθησή και την αυτοεκτίμησή μας και παράλληλα αποφεύγουμε τα αρνητικά συναισθήματα για το σώμα μας. Θα πρέπει να επιζητούμε την ευχαρίστηση και την ικανοποίηση από το ντύσιμό μας, κάτι που βοηθάει την αποδοχή της εικόνας του σώματός μας, συνεπώς και του εαυτού μας. Όπως προαναφέρθηκε η θετική προσέγγιση της εικόνας μας σχετίζεται με την αυτοπεποίθηση και την αυτοεκτίμηση μας, είναι πολύ σημαντικό γιατί μας βοηθάει γενικότερα στην εξέλιξή μας σε όλους τους τομείς.
Ξεπεράστε τις αναστολές
Δεν χρειάζεται να φοβόμαστε και να ντρεπόμαστε να δείξουμε την προσωπικότητά μας χρησιμοποιώντας έντονα χρώματα ή ιδιαίτερα αξεσουάρ. Σημαντικό είναι το να νοιώθουμε άνετα όταν φοράμε ένα ρούχο. Μπορεί όταν βλέπουμε κάποιο ρούχο να μας αρέσει αλλά να μην αισθανόμαστε άνετα με αυτό. Το αποτέλεσμα θα είναι να μην το φοράμε και να ξοδέψουμε χρήματα που θα πάνε χαμένα. Για το λόγο αυτό ας κάνουμε ένα πείραμα όταν δοκιμάζουμε ένα ρούχο να φανταζόμαστε ότι είμαστε στο χώρο που το προορίζουμε για να το φορέσουμε, πχ στο γραφείο για μια συνάντηση, και έπειτα να ρωτήσουμε τον εαυτό μας αν αισθανόμαστε άνετα με αυτό.
Τα ρούχα μας θα πρέπει να μας κολακεύουν και να ταιριάζουν στο σώμα μας. Δεν είναι απαραίτητο τα ρούχα μας να είναι ακριβά για δείχνουν ωραία πάνω μας, πιο σημαντικό είναι να είμαστε κατάλληλα ντυμένοι για την κάθε περίσταση. Κάποιες φορές μπορούμε να διασκεδάζουμε με το ντύσιμό μας. Δεν χρειάζεται να είμαστε πάντα συντηρητικοί, μπορούμε να ξεφεύγουμε από το συνηθισμένο μας ντύσιμο και να παρατηρήσουμε πως αισθανόμαστε Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε το ντύσιμο για να ανεβάσουμε τη ψυχολογία μας και την αυτοπεποίθησή μας. Τα χρώματα, τα σχήματα και οι εικόνες στα ρούχα μας, μπορούν να έχουν ιδιαίτερη σημασία για μας και να μας φτιάχνουν τη διάθεση.
Οι αλλαγές φτιάχνουν τη διάθεση
Τέλος είναι θετικό για την ψυχολογία μας να ανανεώνουμε συχνά την γκαρνταρόμπα μας προσθέτοντας μερικά κομμάτια και να πετάμε τα παλιά μας ρούχα τα οποία έχουμε συνδέσει με αρνητικά γεγονότα της ζωής μας. Θα πρέπει πάντα να προχωράμε μπροστά και να το επιδιώκουμε σε όλους τους τομείς της ζωής μας, ακόμα και στο ντύσιμο. Στις μέρες μας μπορούμε να βρίσκουμε φτηνά ρούχα σε μεγάλη ποικιλία. Ας δώσουμε στο ντύσιμο μεγαλύτερη σημασία και ας το δούμε ως μέσο για να μας ανεβάσει τη διάθεση. Το σίγουρο είναι ότι θα δούμε εύκολα και γρήγορα αποτελέσματα.
Από τη Λίνα Ψούνη, Ψυχολόγο και επιστημονική συνεργάτη του www.iator.gr
