Τεχνική 7
Δώστε ορισμούς στις έννοιες
Όταν κάνετε μιά αρνητική σκέψη, μπορείτε να αναρωτηθείτε: "Τι ακριβώς εννοώ με αυτό που σκέφτομαι, τι ορισμό δίνω σε αυτό που με κάνει δυστυχισμένο. Μήπως χρησιμοποιώ ασαφείς και πλασματικούς όρους που δεν έχουν αληθινό νόημα;".
Αυτή η μέθοδος είναι ιδιαίτερα βοηθητική όταν στεναχωρείτε τον εαυτό σας χρησιμοποιώντας διάφορους χαρακτηρισμούς όπως "αποτυχημένος", "ανόητος", "ηλίθιος". Αν εκείνη την στιγμή προσπαθήσετε να περιγράψετε τι ακριβώς εννοείτε με τους όρους αυτούς θα διαπιστώσετε ότι οι ορισμοί σας είτε δεν έχουν νόημα είτε δεν ισχύουν για σας. Αφού δεν μπορεί να υπάρχει ένα τέτοιο είδος όπως "ο ανόητος" ή "ο αποτυχημένος", τότε εσείς δεν μπορείτε να είστε ένας από αυτούς.
Η τεχνική αυτή δουλεύει ως εξής: Ας υποθέσουμε ότι αισθάνεστε άσχημα για κάτι που κάνατε και λέτε στον εαυτό σας "τι ανόητος που είμαι!". Τώρα, ρωτήστε τον εαυτό σας: ποιός είναι ο ορισμός του "ανόητου";
Μπορεί να δώσετε π.χ. τον ορισμό ότι ανόητος είναι εκείνος που κάνει ανόητα πράγματα. Αλλά σύμφωνα με τον ορισμό αυτό όλοι είμαστε "ανόητοι" διότι όλοι έχουμε κάνει μια τουλάχιστον φορά στην ζωή μας κάτι ανόητο. Ο ορισμός αυτός λοιπόν δεν μπορεί να είναι έγκυρος, εκτός αν θεωρήσετε ότι όλοι οι άνθρωποι στον πλανήτη είναι ανόητοι.
Αλλά και έτσι να ήταν, τότε δεν θα έπρεπε να σας πειράζει που είστε ανόητος αφού όλοι είναι ανόητοι και εσείς δεν διαφέρετε καθόλου!
Προσπαθήστε ξανά τώρα: Ας πούμε ότι ανόητος "είναι εκείνος που κάνει ανόητα πράγματα πιό συχνά απ' ότι οι άλλοι άνθρωποι". Τώρα, σκεφτείτε τι ακριβώς σημαίνει αυτό. Πιό συχνά από ποιούς; Πιό συχνά από πόσους άλλους ανθρώπους, 10, 1000, ή 1.000.000; Μπορεί να καταλήξετε στον ορισμό, πιό συχνά από τουλάχιστον τους μισούς ανθρώπους πάνω στην γη. Μα και πάλι όμως θα κατηγορείτε άδικα τους μισούς ανθρώπους της γης σαν ανόητους. Αφήστε δε που κατηγοριοποιείτε τους ανθρώπους σε δυο κατηγορίες, ανόητους και μη ανόητους.
Μπορείτε να φανταστείτε να περπατάτε μέρα μεσημέρι στο Σύνταγμα και να προσπαθείτε να διακρίνετε ποιοί μισοί είναι οι ανόητοι και ποιοί όχι;
Μπορείτε να συνεχίσετε να δοκιμάσετε και άλλους ορισμούς, πάντα όμως θα διαπιστώνετε ότι ο ορισμός σας θα καταλήξει να μην έχει νόημα όπως και οι προηγούμενοι.
Αυτό θα συμβεί πολύ απλά διότι ναι μεν υπάρχει ανόητη συμπεριφορά όχι όμως και ανόητοι άνθρωποι. Ταμπέλες όπως "ανόητος", "ηλίθιος", "αποτυχημένος" είναι απλώς άχρηστες αφαιρέσεις.
Είναι πιό παραγωγικό να επικεντρώνεστε στο τί κάνετε - και στο τι μπορείτε να κάνετε για να αναπτυχθείτε- από το τι είστε. Εάν κάποιες φορές τα πράγματα δεν πηγαίνουν καλά είναι καλύτερο να ρωτάτε τον εαυτό σας τι μπορείτε να κάνετε την επόμενη φορά για να πάνε καλύτερα.
Κείμενο D. Burns - Απόδοση στα Ελληνικά Πέτρος Σκαπινάκης
