Έχετε αναρωτηθεί τι ρόλο παίζετε στη ζωή σας; Παίζετε ένα πρωταγωνιστικό ρόλο ή το ρόλο ενός κομπάρσου; Στην πρώτη περίπτωση, αναλαμβάνετε την ευθύνη των σωστών και λανθασμένων επιλογών σας και των πράξεών σας, ενώ στη δεύτερη αφήνετε άλλους να οδηγούν, να αναλαμβάνουν την ευθύνη, δηλαδή “να φταίνε”.
Όταν τα πράγματα πάνε καλά, γενικά οι άνθρωποι είναι πρόθυμοι να αναλάβουν την ευθύνη για αυτό. Ωστόσο, όταν τα πράγματα πάνε προς το χειρότερο, η μετατόπιση ευθυνών είναι μια συνηθισμένη στάση για να βγάλει κανείς το βάρος από πάνω του και να νιώσει καλύτερα.
Όμως αναλαμβάνοντας την ευθύνη για όλες τις πράξεις μας, αναλαμβάνουμε την ευθύνη για τη ζωή μας. Όταν κάποιος ψάχνει να βρει έναν αποδιοπομπαίο τράγο για να αποδώσει ευθύνες των επιλογών του, δεν ωριμάζει.
Γιατί είναι σημαντικό να αναλαμβάνουμε την ευθύνη των πράξεων μας;
Όταν κάποιος αναλαμβάνει την ευθύνη για τις πράξεις του, αυτό σημαίνει ότι αποδέχεται τα ελαττώματα του και δουλεύει για αυτά. Όταν κάποιος ποτέ δεν αναλαμβάνει την ευθύνη και κατηγορεί τους άλλους, δεν έχει καμία πιθανότητα βελτίωσης.
Βραχυπρόθεσμα, όταν κάποιος κάνει ένα λάθος και δεν αντιμετωπίζει τις συνέπειες αυτό μπορεί να τον κάνει να νιώθει καλά. Αλλά μακροπρόθεσμα αυτή η διαδικασία είναι εξουθενωτική. Όταν κατηγορούμε τους άλλους για τα προβλήματά μας αυτό δεν μας κάνει καλό μακροπρόθεσμα.
Ποια είναι τα βήματα για την ανάληψη των ευθυνών μας;
1. Η προσωπική ευθύνη
Η προσωπική ευθύνη περιλαμβάνει τις συμπεριφορές και τις πράξεις ενός ατόμου. Αυτό σημαίνει ότι αποδεχόμαστε τις συνέπειες των πράξεων μας και των επιλογών μας. Για να έχουμε αυτοσεβασμό είναι απαραίτητο να αναλαμβάνουμε την ευθύνη των πράξεων μας.
2. Η έμμεση ευθύνη
Όταν κάποιος αναλαμβάνει τις προσωπικές του ευθύνες, τότε μπορεί να περάσει στο επόμενο επίπεδο. Το επόμενο επίπεδο είναι η έμμεση ευθύνη. Σε αυτό το επίπεδο το άτομο όχι μόνο αναλαμβάνει την ευθύνη για τις πράξεις του αλλά επίσης αναλαμβάνουν την ευθύνη για τις πράξεις των άλλων.
Για παράδειγμα, ας υποθέσουμε ότι κάποιος περπατά στο δρόμο. Ξαφνικά, βλέπει κάποιον άλλο να σκοντάφτει και να πέφτει. Τι θα κάνει; Θα σταματήσει να βοηθήσει; Ή θα αγνοήσει την κατάσταση και θα προχωρήσει;
Ένα άτομο που βοηθά σε μια τέτοια περίπτωση αποδέχεται την έμμεση ευθύνη. Και αυτό είναι κάτι παραπάνω από την απλή βοήθεια προς τους άλλους.
Πότε ένα άτομο δεν αναλαμβάνει την ευθύνη για τις πράξεις του;
Κάθε πράξη οδηγεί σε ένα αποτέλεσμα. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι μπορεί να πρέπει να υποστούμε αρνητικές συνέπειες αν δεν αναλάβουμε την ευθύνη για τις πράξεις μας.
Ποιες είναι όμως αυτές οι συνέπειες;
- Όταν δεν αναλαμβάνουμε τις ευθύνες μας αυτό έχει αρνητική επίδραση στο μυαλό μας. Όταν γνωρίζουμε τα λάθη μας αλλά κατηγορούμε τους άλλους, αυτό πληγώνει τη συνείδησή μας. Αυτό συμβαίνει επειδή βαθιά μέσα μας γνωρίζουμε τι πρέπει να γίνει.
- Όταν δεν είμαστε υπεύθυνοι για τις πράξεις μας αυτό μας κάνει να νιώθουμε λίγοι. Όσο περνά ο καιρός νιώθουμε ότι δεν έχουμε αξία ή δεν σεβόμαστε τον εαυτό μας.
- Οι περισσότεροι άνθρωποι αναγνωρίζουν τα λάθη τους. Όταν όμως δεν τα αποδεχόμαστε τότε χάνουμε τον αυτοσεβασμό μας.
- Όταν δεν αναλαμβάνουμε τις ευθύνες μας τότε οι άλλοι μας βλέπουν ως ανώριμους ανθρώπους και δεν μας παίρνουν στα σοβαρά.
Πώς μπορώ να αναλάβω την ευθύνη για τις πράξεις μου;
1. Σταματήστε να κατηγορείτε τους άλλους
Η ζωή σας δεν αφορά τους άλλους ανθρώπους. Αφορά εσάς. Όταν συνεχώς κατηγορείτε τους άλλους μπορεί να νιώθετε προσωρινά ικανοποίηση, αλλά αυτή η συμπεριφορά δεν θα σας εξυπηρετεί στο μέλλον.
Όλοι μας γνωρίζουμε ότι η ζωή είναι δύσκολη. Μερικοί άνθρωποι αντιμετωπίζουν περισσότερες δυσκολίες από άλλους. Όμως αυτό δεν μας δίνει το δικαίωμα να κατηγορούμε τους άλλους για τα λάθη μας.
Ίσως να είμαστε θύματα των πράξεων των άλλων. Όμως το να συνεχίζουμε να παίζουμε το ρόλο του θύματος βοηθά στον έλεγχο της ζωής μας;
Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε ότι είναι απαραίτητο να σταματήσουμε να κατηγορούμε τους άλλους.
2. Μην παραπονιέστε
Τα παράπονα είναι μια πολύ αρνητική συμπεριφορά που είναι ανάγκη να αποβάλλουμε από τη ζωή μας. Κανείς δεν κερδίζει τίποτα με τα παράπονα, εκτός από το να διώχνει μακριά τους ανθρώπους.
Φυσικά, τα παράπονα μπορεί να μας κάνουν να νιώθουμε καλά για λίγο. Αλλά δεν οδηγούν πουθενά. Αντί να παραπονιέστε επιλέξτε να κάνετε κάτι για να αλλάξετε μια κατάσταση.
3. Μην δικαιολογείτε τον εαυτό σας
Όταν πάντα δικαιολογούμε τον εαυτό μας, δεν αναλαμβάνουμε ποτέ την ευθύνη για τις πράξεις μας. Με τις δικαιολογίες μετατοπίζουμε αλλού τις ευθύνες.
4. Αγαπήστε τον εαυτό σας
Οι άνθρωποι αναλαμβάνουν την ευθύνη για τις πράξεις τους μόνο όταν αγαπούν τον εαυτό τους. Αυτό σας ακούγεται περίεργο; Όχι, δεν είναι!
Οι άνθρωποι που δεν μπορούν να αποδεχτούν τα λάθη τους είναι αυτοί που έχουν χαμηλή αυτοεκτίμηση. Ένα άτομο που αγαπά τον εαυτό του, αποδέχεται απόλυτα τα ελαττώματα και τις αδυναμίες του. Δεν βασίζεται στην επιβεβαίωση των άλλων για να νιώσει καλά με τον εαυτό του.
Όταν ένα άτομο έχει αυτοπεποίθηση, δεν τρέχει μακριά από τις ευθύνες. Συγχωρεί τον εαυτό του και γνωρίζει ότι μπορεί να διορθώσει τα λάθη του.
Η αγάπη προς τον εαυτό είναι πολύ σημαντική για να καταφέρουμε να αναλάβουμε την ευθύνη της ζωής μας. Αυτό συμβαίνει επειδή ο εαυτός μας έχει αξία και έχουμε την αυτοεκτίμηση και την αυτοπεποίθηση να δημιουργήσουμε τη ζωή μας. Η αγάπη προς τον εαυτό δεν είναι εγωισμός.
Χρειάζεται πολλή δύναμη και κουράγιο να αναλάβουμε την ευθύνη για κάθε αποτέλεσμα, και να έχουμε το κίνητρο να συνεχίζουμε παρά τις αντιξοότητες.
Για να αναλάβουμε την ευθύνη της ζωής μας, είναι ανάγκη να είμαστε πρόθυμοι να πάρουμε ρίσκα και να αποδεχτούμε την πιθανότητα αποτυχίας. Αν αποτύχουμε πρέπει να βρούμε τη δύναμη να σηκωθούμε ξανά. Γενικά, έχουμε την τάση να αποφεύγουμε τα επώδυνα συναισθήματα που προκύπτουν από τα λάθη ή τις αποτυχίες μας, και τελικά καταλήγουμε στην αυτοκριτική, την απομόνωση. Όμως , η αγάπη προς τον εαυτό μας επιτρέπει να αγκαλιάζουμε αυτά τα συναισθήματα.
Το πρώτο βήμα για την αγάπη προς τον εαυτό είναι η ενσυνειδητότητα. Δώστε προσοχή στις σκέψεις σας. Υπάρχει μέσα σε αυτές συμπόνια ή κριτική; Καλό είναι να υπενθυμίζετε στον εαυτό σας ότι όλοι κάνουμε λάθη, και τα λάθη αποτελούν μαθήματα.
5. Αναλάβετε την ευθύνη για τις σχέσεις σας
Οι σχέσεις με τους άλλους αποτελούν ένα σημαντικό κομμάτι της ζωής μας. Η ψυχική μας ευεξία και η ευτυχία εξαρτώνται από την ποιότητα των σχέσεων μας. Δεν μπορούμε να αγνοήσουμε τις σχέσεις όταν μιλάμε για την ευθύνη της ζωής μας. Όταν αναλαμβάνουμε τις ευθύνες μας αυτό σημαίνει ότι αναλαμβάνουμε την ευθύνη και για τις σχέσεις μας.
Ακόμη και οι πιο όμορφες ρομαντικές σχέσεις και οι καλύτερες φιλίες χρειάζονται δουλειά. Δεν μπορεί κάποιος απλά να είναι σε μια σχέση και να περιμένει από τους άλλους να κάνουν τα πάντα για αυτή τη σχέση. Η διατήρηση των ποιοτικών σχέσεων απαιτεί χρόνο και ενέργεια και από τις δύο πλευρές.
6. Διορθώστε τη σχέση σας με το χρόνο
Μια από τις πιο συχνές δικαιολογίες που λένε οι περισσότεροι άνθρωποι για να εξηγήσουν γιατί δεν μπορούν ή δεν έχουν όσα επιθυμούν, είναι επειδή δεν έχουν αρκετό χρόνο. Αυτή όμως είναι μια δικαιολογία που μας κρατά κολλημένους, αμετακίνητους. Δεν κάνουμε προσπάθεια για να πάρουμε προαγωγή, δεν βγαίνουμε ραντεβού για να βρούμε τον κατάλληλο σύντροφο, δεν αφιερώνουμε χρόνο στην οικογένεια και στους φίλους μας.
Για να αναλάβουμε την ευθύνη της ζωής μας, είναι ανάγκη να έχουμε τον έλεγχο όσων κάνουμε με το χρόνο μας. Αν νομίζετε ότι ο χρόνος σας ελέγχει αντί να τον ελέγχετε εσείς, τότε θα ζείτε ως θύμα.
Ο χρόνος είναι εχθρός. Ωστόσο, αν αλλάξετε τον τρόπο με τον οποίο βλέπετε το χρόνο σας και τον αφιερώνετε σοφά για να επιτύχετε όσα επιθυμείτε, τότε θα αρχίσετε να αναλαμβάνετε την ευθύνη για τις πράξεις σας. Για να καταφέρετε να έχετε μια νέα, θετική σχέση με το χρόνο μπορείτε να σκεφτείτε τα ακόλουθα:
- “Πώς μπορώ να βρω χρόνο;”
- “Δεν έχω ποτέ χρόνο για να κάνω οτιδήποτε.”
- “Που φεύγει τόσος χρόνος;”
- “Είναι ανάγκη να βρω λίγο ελεύθερο χρόνο…”
Ο χρόνος δεν μας εμποδίζει να κάνουμε πράγματα, είναι δική μας ευθύνη να θέσουμε προτεραιότητες και να πάρουμε αποφάσεις για το πως θα ξοδεύουμε το χρόνο μας. Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε το χρόνο σοφά για να επιτύχουμε τους στόχους μας ή μπορούμε να είμαστε αναβλητικοί και να σπαταλάμε χρόνο για να κάνουμε πράγματα που δεν έχουν κανένα όφελος μακροπρόθεσμα.
Για να περιορίσουμε το χρόνο που σπαταλάμε σε περισπασμούς, είναι ανάγκη να σταματήσουμε να σκεφτόμαστε αρνητικά και να αναλάβουμε την ευθύνη για το πως θα περνάμε τις μέρες μας. Όταν αρχίζουμε να βλέπουμε το χρόνο ως σύμμαχο και όχι ως εχθρό, τότε θα κατανοήσουμε την αξία του.
7. Αναλάβετε δράση
Αν υπάρχουν πτυχές της ζωής σας με τις οποίες δεν νιώθετε ευχαριστημένοι, μπορείτε να κάνετε κάτι για να το αλλάξετε αυτό. Η ευχή δεν θα οδηγήσει σε κάποια αλλαγή.
Για παράδειγμα, μπορεί να μην σας αρέσει η δουλειά σας, και όταν σκέφτεστε τι θα κάνετε να αναγνωρίζετε ότι δεν υπάρχουν πολλές πιθανότητες να αλλάξει η δουλειά σας στο μέλλον. Θα μείνετε στη σιγουριά και στα παράπονα; Ή θα προσπαθήσετε να αποκτήσετε περισσότερες δεξιότητες για να βρείτε μια δουλειά που σας γεμίζει;
Όταν αναλαμβάνουμε δράση για να αλλάξουμε τη ζωή μας αυτό μας δίνει δύναμη. Όταν κάποιος κάθεται και περιμένει να αλλάξουν μόνα τους τα πράγματα, σίγουρα θα νιώθει λύπη και θύμα των καταστάσεων. Αλλά όταν αυτή η αδράνεια μετατρέπεται σε βήματα για την βελτίωση της ζωής, τότε υπάρχουν ελπίδες για το μέλλον.
Όταν κάνετε βήματα για μια αλλαγή, μην προσπαθείτε να αλλάξετε τα πάντα μαζί, γιατί έτσι είναι πιθανό να τρομοκρατηθείτε και να παραιτηθείτε από την προσπάθεια. Για αυτό είναι καλύτερο να κάνετε ένα βήμα τη φορά.
Όταν κάνουμε πράγματα για να βελτιώσουμε τη ζωή μας, αναλαμβάνουμε την ευθύνη για τη ζωή μας. Αντί να καθόμαστε και να βλέπουμε το χρόνο να κυλά, αναλαμβάνουμε δράση και έτσι κάνουμε βήματα για να ζήσουμε τη ζωή των ονείρων μας. Όταν θα αρχίσετε να βλέπετε την αλλαγή, θα συνειδητοποιήσετε πόση δύναμη έχετε.
8. Θέστε στόχους
Όταν δουλεύουμε για να επιτύχουμε τους στόχους μας, έχουμε την αίσθηση του σκοπού. Και όταν γνωρίζουμε τι είναι αυτό που θέλουμε από τη ζωή μας, μπορούμε να θέσουμε στόχους που θα σας οδηγήσουν στο επιθυμητό αποτέλεσμα.
Οι στόχοι (SMART) είναι αυτοί που μας καθοδηγούν να λαμβάνουμε αποφάσεις στην καθημερινότητα και να έχουμε ένα πλάνο για τις επόμενες ημέρες, εβδομάδες ή και μήνες.
Για να μπορέσουμε να καθορίσουμε τον τελικό μας στόχο, είναι ανάγκη να δημιουργήσουμε το δικό μας vision board, ο οποίος είναι ένα εργαλείο για να φανταστούμε το μέλλον μας και έτσι να μπορούμε να μετατρέψουμε αυτό το όραμα σε πραγματικότητα. Δεν έχει σημασία ποιοι είναι οι στόχοι σας, το vision board, τους αναπαριστά με μηνύματα και εικόνες και αποτελεί μια καθημερινή υπενθύμιση για όσα θέλετε να κάνετε , να γίνετε και να επιτύχετε.
9. Αποδεχτείτε τα αρνητικά συναισθήματα
Οι δυσκολίες είναι αναπόφευκτες σε αυτή τη ζωή. Η ζωή δεν είναι πάντα ρόδινη. Έχει καλές και κακές στιγμές. Όμως αυτό που είναι ανάγκη να αποδεχτούμε είναι πως οι δυσκολίες και τα αρνητικά συναισθήματα είναι κομμάτι της ζωής μας. Μόνο έτσι θα μπορέσουμε να προχωρήσουμε.
Η αποδοχή των αρνητικών συναισθημάτων είναι σημάδι ωριμότητας. Μας επιτρέπει να κάνουμε θετικές κινήσεις ώστε να βελτιώσουμε μια άσχημη κατάσταση.
10. Φροντίστε την υγεία σας
Για να αναλάβετε την ευθύνη της ζωής σας δεν σημαίνει απλά να τα πηγαίνετε καλά στην καριέρα ή στις σχέσεις σας. Σημαίνει ότι αναλαμβάνετε την ευθύνη για την ευεξία σας. Η ψυχική και σωματική σας υγεία είναι ανάγκη να αποτελούν προτεραιότητα για να έχετε μια ευτυχισμένη ζωή. Για αυτό είναι καλό να περιορίζετε τα έτοιμα φαγητά, να κάνετε άσκηση και να κοιμάστε καλά.
Γιατί είναι σημαντικό να αναλαμβάνουμε την ευθύνη για τα λάθη μας;
Όλοι μας κάνουμε λάθη. Αυτό δείχνει ότι είμαστε άνθρωποι. Δεν είναι ντροπή να αποδεχόμαστε τις λάθος επιλογές μας. Το θέμα είναι όταν αρνούμαστε τις λάθος επιλογές και γυρίζουμε την πλάτη μας στη βελτίωση.
Όταν αναλαμβάνουμε την ευθύνη για τα λάθη μας έχουμε τα ακόλουθα οφέλη:
- Οι άνθρωποι μας σέβονται.
- Βελτιώνουμε τα επίπεδα του αυτοσεβασμού.
- Έχουμε περισσότερες ευκαιρίες.
- Η ζωή μας αλλάζει προς το καλύτερο.
- Ωριμάζουμε ως άτομα.
- Χτίζουμε την εμπιστοσύνη με τους άλλους.
Η ζωή μας είναι δική μας ευθύνη
Όταν αναλαμβάνουμε την ευθύνη για τις πράξεις μας ενισχύουμε την αντοχή μας. Παραμένουμε ευτυχισμένοι παρά τις συνθήκες και τις καταστάσεις. Επίσης, όταν αναλαμβάνουμε την ευθύνη για τις αρνητικές πτυχές της ζωής μας αυτό είναι το πρώτο βήμα για να τις μετατρέψουμε σε θετικές.
Οι περισσότεροι άνθρωποι αποφεύγουν να αναλάβουν την ευθύνη για τις πράξεις τους επειδή φοβούνται την αποτυχία. Όμως , όταν αποτυγχάνουμε να αναλάβουμε τις ευθύνες μας, θα αποτύχουμε και στην καριέρα, και στις σχέσεις μας και σε οτιδήποτε άλλο.