Οι «δηλητηριώδεις» γονείς και πώς προβάλλουν τις διαταραχές τους στα παιδιά - Point of view

Εν τάχει

Οι «δηλητηριώδεις» γονείς και πώς προβάλλουν τις διαταραχές τους στα παιδιά




  Οι δηλητηριώδεις γονείς είναι συνήθως άτομα που δεν φαίνονται σε καμία περίπτωση πως είναι τέτοιοι. Κρύβουν καλά την όλη τους υπόσταση δείχνοντας στον έξω κόσμο το πρόσωπο του καλού και φυσιολογικού γονέα. Πολλές φορές ούτε τα ίδια τους τα παιδιά δεν καταλαβαίνουν με τι έχουν να κάνουν, μέχρι το σημείο που πλέον είναι αργά.
Υπάρχουν και γονείς, δυστυχώς, που είναι κακοποιητικοί προς τα παιδιά τους με εμφανή τρόπο (σεξουαλική, σωματική κακοποίηση, άσκηση βίας κτλπ). Σε αυτήν την περίπτωση, μπορεί να μιλάμε για κάτι απεχθές και τερατώδες αλλά πρόκειται για κάτι φανερό που γίνεται αμέσως αντιληπτό από το παιδί ή κάποιο άτομο του κοντινού του κύκλου, με αποτέλεσμα να μπορούν να ληφθούν τα απαραίτητα μέτρα. Στην περίπτωση, όμως, των γονέων που είναι δηλητηριώδεις προς τα παιδιά τους κάτι τέτοιο δεν είναι εφικτό και πολλές φορές μέχρι να το αντιληφθούν τα παιδιά και να το κατανοήσουν, έχει ήδη γίνει ζημιά στο ψυχισμό τους.
Οι δηλητηριώδεις γονείς είναι συχνά επιφανή άτομα με κύρος στην τοπική κοινωνία όπου ζουν. Είναι μέλη επιτροπών, κάνουν φιλανθρωπικές πράξεις και φροντίζουν να δείχνουν πως είναι ενάρετοι και πως σκέφτονται το καλό της κοινότητας. Η συμπεριφορά τους είναι κρυφή και αυτό είναι το χειρότερο. Είναι αυτό που λέμε: «Δεν πήγαινε το μυαλό μας, δεν είχε δώσει κανένα δικαίωμα».
Χαρακτηριστική περίπτωση δηλητηριώδους γονέα είναι η ακόλουθη, την οποία έμαθα και μοιράζομαι μαζί σας. Η μητέρα, λοιπόν, ήταν διαταραγμένη προσωπικότητα η οποία προέβαλε τη δική της διαταραχή στην κόρη της, αρνούμενη ότι στην ουσία αυτό συνέβαινε στην ίδια. Ας θεωρήσουμε ότι την κόρη την έλεγαν Μέγκαν. Η Μέγκαν, λοιπόν, αντιμετωπιζόταν από ολόκληρη την οικογένειά της ως ένα διαταραγμένο άτομο, επειδή αυτό το ρόλο της «έδωσε» από μικρή η μάνα της. Έτσι, μεγάλωνε νιώθοντας αφύσικη και παίρνοντας παράλογες αποφάσεις στη ζωή της, γεγονός που ενίσχυε την εικόνα που λανθασμένα είχε υιοθετήσει η ίδια και η οικογένειά της για τον εαυτό της.
Η μητέρα, έπαιξε το ρόλο της μάνας που τα τραβάει όλα, που σηκώνει το τεράστιο αυτό βάρος στις πλάτες της. Έτρεχε από γιατρό σε γιατρό ψάχνοντας τη λύση. Αυτό, βέβαια, συνέχιζε να εντείνει το πρόβλημα της Μέγκαν κάνοντάς την να νιώθει πιο διαταραγμένη. Μέσα της όμως ήξερε πως η μητέρα της υποκρινόταν και όσες προσπάθειες έκανε ώστε να επικοινωνήσει την αλήθεια της, έπεφταν στο κενό.
Η Μέγκαν, κάποια στιγμή, εγκατέλειψε τις προσπάθειες και μετατράπηκε στο διαταραγμένο τέρας που η μάνα της επέμενε πως είναι. «Θέλω να τη σκοτώσω» έλεγε στους γιατρούς της, με την «πολύπαθη» μάνα να απελπίζεται αφού «έχει δοκιμάσει τα πάντα». Η συμπεριφορά της Μέγκαν άρχισε να ξεφεύγει στο σπίτι και στο σχολείο, μέχρι την εφηβεία της όπου την έκλεισαν σε ψυχιατρείο. Ο πατέρας και τα αδέρφια της δεν ένιωθαν καμία έκπληξη φερόμενοι σαν να το περίμεναν. Παρόλα αυτά η Μέγκαν ένιωσε ανακούφιση όταν μπήκε στο ίδρυμα. Εκεί, υπήρχαν άτομα που την καταλάβαιναν και την άκουγαν... όμως λόγω έλλειψης χώρου στο ψυχιατρείο, επέστρεψε στην οικογένειά της, όπου και χειροτέρεψε.
Τέτοιες περιπτώσεις κρυφής κακοποίησης είναι συχνές και δεν μαθαίνονται ποτέ. Πολλές φορές συμβαίνει τα παιδιά να είναι όμορφα και έξυπνα, γεγονός που «απειλεί» την εύθραυση και διαταραγμένη προσωπικότητα του γονέα, δημιουργώντας μια υποσυνείδητη ζήλια. Δεν είναι σπάνιο φαινόμενο, το ίδιο να έχει συμβεί και στο γονέα στην παιδική του ηλικία ολοκληρώνοντας το φαύλο κύκλο. Αυτά τα παιδιά μεγαλώνουν και καταστρέφονται ως διαταραγμένες προσωπικότητες, απλά εκπληρώνοντας την «προφητεία» που τους φόρτωσαν οι δηλητηριώδεις γονείς τους.
Gerald Schoenewolf, Ph.D – Ψυχαναλυτής

Pages