Όταν οι άλλοι άνθρωποι σας αδικούν και εσείς παίρνετε τις πράξεις τους προσωπικά, το νιώθετε σαν γροθιά στο στομάχι. Ξέρω ότι αυτό μπορεί να ακουστεί λίγο δραματικό, αλλά όταν είστε ευαίσθητοι- ή και υπερευαίσθητοι, όπως πολλοί το προσδιορίζουν- έχετε την τάση να παίρνετε τα περισσότερα πράγματα γύρω σας προσωπικά. Νιώθετε τα πάντα βαθιά μέσα σας, ακόμα κι αν τελικά τίποτα δεν έχει να κάνει με εσάς.
Αν οι άλλοι μιλήσουν για εσάς άσχημα (μπροστά σας ή πίσω από την πλάτη σας), αυτό είναι αρκετό για να καταστρέψει την αίσθηση αυτοεκτίμησή σας. Ορισμένες φορές, οι άνθρωποι δεν χρειάζεται καν να πούνε κάτι· το πιθανότερο είναι να ερμηνεύσετε τις αρνητικές εκφράσεις στο πρόσωπό τους ή τις κινήσεις τους ως απάντηση σε κάτι που κάνατε λάθος και αυτό σας κάνει να μαζευτείτε και τελικά να μην πείτε ή κάνετε κάτι που πιστεύετε ότι μπορεί να χειροτερέψει τα πράγματα.
Και είναι εύκολο για τους άλλους να σας πουν: «Μην το παίρνεις προσωπικά. Δεν έχει να κάνει με εσένα». Και παρά το γεγονός ότι μάλλον αυτή η δήλωση αληθεύει, είναι δύσκολο να το έχετε στο νου σας κάθε φορά που συναντάτε κάποιον κακοδιάθετο ή νευριασμένο άνθρωπο. Για ένα ευαίσθητο άτομο, μπορεί να φαίνεται ότι μόνο ένα ρομπότ θα μπορούσε να μείνει ανεπηρέαστο από τους άλλους. Κι ας το παραδεχτούμε. Η αλήθεια είναι ότι όλοι συνδεόμαστε συναισθηματικά με τον κόσμο γύρω μας- ειδικά τους κοντινούς μας ανθρώπους- οπότε και είναι αδύνατο να μη μας αγγίζει τίποτα.
Ωστόσο, υπάρχουν τρόποι για να διαχειριστούμε καλύτερα την ευαισθησία μας και για να αποφύγουμε να παίρνουμε τα πάντα γύρω μας προσωπικά, κάτι που μπορεί να μας επηρεάζει άσχημα για μέρες ή να καταστρέφει την αυτοεκτίμησή μας.
Πώς να παίρνετε τα πράγματα λιγότερο προσωπικά
1. Αναγνωρίστε εσωτερικά την αξία σας
Αν γνωρίσετε τον εαυτό σας και την αξία σας ως άνθρωπο, δεν θα βιάζεστε τόσο να παίρνετε προσωπικά τις δηλώσεις των άλλων. Αφιερώστε χρόνο για να μάθετε τον εαυτό σας, χωρίς να λαμβάνετε υπόψη το πώς σας προσδιορίζουν οι άλλοι. Καταγράψτε σε μια λίστα πέντε πράγματα για τον εαυτό σας, για τα οποία να είστε ευγνώμονες και θυμηθείτε τα κάθε φορά που βρίσκεστε σε μια τέτοια κατάσταση.
2. Αντιληφθείτε τα ερεθίσματα εκείνα που πυροδοτούν συναισθήματα
Όλοι μας έχουμε ευαίσθητα σημεία από το παρελθόν, που μας επηρεάζουν συναισθηματικά. Και ορισμένες πράξεις που κάνουν οι άλλοι γύρω μας μπορεί να πυροδοτούν την ευαισθησία μας σε συγκεκριμένα πράγματα. Για παράδειγμα, αν ο πατέρας σας ήταν πάντα υπερβολικά επικριτικός και εσείς προσπαθούσατε συνεχώς να είστε τέλειοι για να τον ικανοποιήσετε, κάποιος που σας υποδεικνύει ένα λάθος σας, θα μπορούσε να πυροδοτήσει την ευαισθησία σας αυτή. Όταν αναστατωθείτε με μια τέτοια κατάσταση, ρωτήστε τον εαυτό σας: «Έχω στεναχωρηθεί γι’ αυτή την κατάσταση ή μήπως πρόκειται για ένα συναισθηματικό ερέθισμα από το παρελθόν;».
3. Εξασκήστε την αυθεντικότητα
Αυτό σημαίνει ότι δεν θα χρειάζεστε πια να είστε κάποιος άλλος και ότι θα αποδεχτείτε αυτό που είστε. Αυτά είναι τα βήματα για να είστε αυθεντικά ο εαυτός σας. Εξασκήστε τη, κάνοντας το καλύτερο για εσάς, θέτοντας ως προτεραιότητα τον εαυτό σας και αναγνωρίζοντας τα βήματα εκείνα που θα αναδείξουν την καλύτερή σας εκδοχή.
4. Κάντε λάθη
Για να γίνουμε οι καλύτεροι εαυτοί μας, χρειάζεται πρώτα να γίνουμε οι χειρότεροι εαυτοί μας. Επιτρέψτε στον εαυτό σας να κάνει λάθη και καταλάβετε ότι είναι απλά μέρος της πορείας σας που θα σας οδηγήσει να γίνετε το άτομο που πάντα ευχόσασταν να γίνετε. Όταν όντως κάνετε ένα παραστράτημα, μην ξεχάσετε να συγχωρείτε τον εαυτό σας. Είναι σημαντικό να παίρνετε την ευθύνη των πράξεων σας, αλλά μην αυτοτιμωρείστε, αν κάποιος σας απορρίψει. Καταλάβετε ότι κανένας δεν μπορεί να είναι τέλειος και θυμηθείτε ότι δεν υπάρχουν λάθη, από τα οποία να μην μπορούμε να μάθουμε κάτι.
5. Θέστε όρια
Θέτοντας τα σωστά, υγιή όρια στις σχέσεις σας θα σας βοηθήσει να παίρνετε λιγότερο προσωπικά τα πράγματα γύρω σας. Και για να θέσετε τέτοια όρια, χρειάζεται ορισμένες φορές να λέτε όχι στη δουλειά, στις σχέσεις σας ή σε δραστηριότητες που απλά δεν θέλετε να κάνετε ή που ξέρετε ότι θα σας πληγώσουν συναισθηματικά. Κάνοντας τα πάντα για να ικανοποιήσετε τους άλλους μπορεί να προκαλέσει αυτή την ευαισθησία, όταν βλέπετε ότι κάτι δεν αρέσει ή εκνευρίζει τον συνομιλητή σας.
6. Απελευθερωθείτε από το παρελθόν
Χρησιμοποιήστε μια επώδυνη εμπειρία από το παρελθόν σας, για να σας βοηθήσει να πορευτείτε στο δρόμο της αυτοβελτίωσης. Χρησιμοποιήστε τη για να σας προσφέρει δύναμη, ενσυναίσθηση και χαρακτήρα. Όλοι έχουμε κάτι από το παρελθόν που μας έχει πληγώσει. Μην το αφήνετε όμως να σας προσδιορίσει. Αντιθέτως, χρησιμοποιήστε το για να ενδυναμωθείτε και για να νιώσετε περήφανοι για το επίτευγμά σας.
7. Να ξέρετε ότι η καλοσύνη δεν δίνει απαραιτήτως πρόσβαση στην αποδοχή
Έχουμε την τάση να περιμένουμε ότι αν είμαστε ευγενικοί και καλοί με όλους, αν προσφέρουμε όλο μας τον εαυτό στους άλλους, τότε εκείνοι θα μας συμπεριφερθούν με τον ίδιο τρόπο. Αλλά η καλοσύνη δεν εξαγοράζει πάντα την αποδοχή τους. Είναι λοιπόν καλύτερο να κάνουμε αυτό που θέλουμε, χωρίς να προσδοκούμε πάντα κάτι ως αντάλλαγμα.
8. Να χρησιμοποιείτε και τη λογική σας
Όταν κάτι σας αναστατώνει ή σας κάνει να νιώσετε άβολα, θα βοηθήσει να ρίξετε μια ματιά στην κατάσταση από μια πιο λογική οπτική. Δικαιολογεί η κατάσταση την αντίδραση που είχατε ή ήσασταν λίγο υπερβολικοί χωρίς να χρειάζεται; Όντως το άλλο άτομο κάνει κάτι λάθος ή απλά εσείς παίρνετε σοβαρά την κατάσταση; Αν κάποιος όντως σας πληγώνει, μπορείτε να του ζητήσετε αυτό που χρειάζεστε ή είναι καλύτερα να τον αγνοήσετε;
Αν δεν αναγνωρίζετε συνειδητά την ανικανοποίητη ανάγκη που πυροδοτεί τις συναισθηματικές σας αντιδράσεις, θα νιώθετε φυλακισμένοι από τα ίδια σας τα συναισθήματα. Από την άλλη πλευρά, αν εξετάσετε με ειλικρινή διάθεση τον εαυτό σας και αντιληφθείτε τις προσδοκίες από τις οποίες έχετε γραπωθεί, τότε θα μπορέσετε να δείτε και τη ζωή υπό πιο αντικειμενικό πρίσμα. Θα νιώσετε πιο απελευθερωμένοι ως προς τις αντιδράσεις σας απέναντι στους άλλους, θα παίρνετε περισσότερο την ευθύνη για εσάς και θα παραμένετε πιο ουδέτεροι συναισθηματικά.
Ορισμένες φορές, τα συναισθήματά μας απαιτούν να είμαστε πιο σκεπτικοί και προσεκτικοί και να χρησιμοποιούμε τη λογική μας πλευρά. Γι’ αυτό είναι κρίσιμης σημασίας η εκ των προτέρων εξερεύνηση των συναισθημάτων μας, της προέλευσής τους, των επιλογών διαχείρισής τους και της αντιμετώπισης μιας κατάστασης. Όταν γνωρίσετε όλο το υπόβαθρο των αντιδράσεών σας, τότε μπορείτε να τις μετατρέψετε σε πιο λογικές αποκρίσεις στο μέλλον.
Ilene S. Cohen, Ph. D. – ψυχοθεραπεύτρια
