Τι συμβαίνει στον εγκέφαλο μας
όταν είμαστε εντελώς σιωπηλοί
Η λέξη θόρυβος στα λατινικά σημαίνει «πόνος» ή «δυσφορία».
Ο θόρυβος είναι κάτι που έχουμε συνηθίσει ακόμα και αν γνωρίζουμε καλά την ικανότητα του να προκαλεί πολλές μορφές αγωνίας.
Αν και ζούμε σε μια «κόλαση από ντεσιμπέλ» μπορούμε να βρούμε στιγμές σιωπής για να μειώσουμε τον πόνο μας.
Μπορούμε διαισθητικά να παρατηρήσουμε αυτή τη σιωπή που αντίθετα επανεκκινεί την ικανότητα μας να σκεφτόμαστε σωστά και μας προσφέρει ένα βαθύ αίσθημα γαλήνης.
Η σιωπή επίσης μας επιτρέπει να μάθουμε τις βαθύτερες αλήθειες μας με έναν απροσδόκητο τρόπο.
Στην απόλυτη ησυχία οι σκέψεις που κρύβουμε από τους άλλους έρχονται στην επιφάνεια.
Αλλά τι άλλο μας συμβαίνει όταν κάνουμε ένα διάλειμμα από τους εκκωφαντικούς ήχους της μοντέρνας ζωής;
Εκτός από τα μεταφυσικά οφέλη της σιωπής υπάρχουν σωματικές αλλαγές που συμβαίνουν: ιδιαίτερα στον εγκέφαλο.
Οι επιστήμονες μελετούν τις επιδράσεις της σιωπής στον εγκέφαλο για αρκετές δεκαετίες αλλά λίγες έρευνες είναι ύψιστης σημασίας αν θέλουμε καταλάβουμε πόσο ζωτική είναι η σιωπή για το ανθρώπινο ον.
Η σιωπή αναπτύσσει καινούργια κύτταρα στον εγκέφαλο
Μια μελέτη που εκδόθηκε στο περιοδικό Brain, Structure, and Function παρατήρησε ποντίκια υπό την επίδραση του θορύβου και της σιωπής.
Ο τρόπος δομής της μελέτης ήταν πως η σιωπή θα ήταν ο έλεγχος
(αναγνωρίσιμο ή παρατηρημένο γεγονός που αποσκοπούσε στην ελαχιστοποίηση των επιδράσεων ανεξάρτητα από τις μεταβλητές στην μελέτη).
Ωστόσο, τα ποντίκια που εκτίθονταν καθημερινά σε 2 ώρες απόλυτης σιωπής ανέπτυξαν μια ιδιόμορφη παρενέργεια: άρχισαν να αναπτύσσουν καινούργια κύτταρα στον ιππόκαμπο, στην περιοχή του εγκεφάλου που σχετίζεται με την μάθηση καινούργιων πραγμάτων, με την διατήρηση της μνήμης και με την επεξεργασία των συναισθημάτων.
Αν και τα καινούργια κύτταρα του εγκεφάλου δεν σημαίνουν πάντα καλύτερη υγεία, μια από τις ερευνήτριες, Imke Kirste λέει πως αυτά τα καινούργια κύτταρα ήταν οι πιο λειτουργικοί νευρώνες.
«Είδαμε πως η σιωπή πραγματικά βοήθησε τα καινούργια δημιουργημένα κύτταρα να διαφοροποιηθούν σε νευρώνες και να ενσωματωθούν στο σύστημα.»
Η σιωπή αυξάνει την ευαισθησία και την ενσυναίσθηση
Υπάρχουν πολλές περιοχές του εγκεφάλου που σχετίζονται με την συναισθηματική ευαισθησία και την ενσυναίσθηση.
Συγκεκριμένα, η δεξιά υπερμαγνητική έλικα είναι μια επιτακτική περιοχή του εγκεφάλου για την ανάπτυξη αυτών των χαρακτηριστικών.
Αν αυτή η περιοχή δεν λειτουργεί σωστά σε τακτική βάση- ή όταν πρέπει να κάνουμε γρήγορες αποφάσεις- η ικανότητα μας ως προς την ενσυναίσθηση μειώνεται δραματικά.
Όταν περνάμε χρόνο στη σιωπή, αυτή η περιοχή του εγκεφάλου μας, μαζί με άλλες που υποστηρίζουν την ενσυναίσθηση, ξεκουράζονται, ενεργοποιούνται ξανά και ανεβάζουν τα επίπεδα στις εμπειρίες της ενσυναίσθησης.
Η σιωπή καταπολεμά την αϋπνία
Μια μελέτη, που εκδόθηκε στο JAMA, μέτρησε τις επιδράσεις της σιωπής στον ύπνο.
Αν και χρησιμοποιήθηκε για να εξετάσει τον διαλογισμό στο μυαλό, η ουσία του διαλογισμού είναι η παρατήρηση των σκέψεων σιωπηλά.
Όσοι περνούν απλώς 20 λεπτά στο να εξασκούν την «σιωπή» είχαν αύξηση στον υγιή ύπνο και δεν υπέφεραν πλέον από αϋπνίες.
Ο εγκέφαλος αξιολογεί και εσωτερικοποιεί πληροφορίες
«Πετάς αγκάθια,
στη σιωπή μου γίνονται λουλούδια».
–Βούδας
Ακόμα μια σημαντική έρευνα ανακάλυψε πως ο εγκέφαλος επεξεργάζεται τις πληροφορίες πολύ διαφορετικά όταν είναι σιωπηλός.
Όταν ο εγκέφαλος ξεκουράζεται, δηλαδή όταν δεν εκτίθεται σε νέα ερεθίσματα μέσω του ήχου, μπορεί να πάρει τις εσωτερικές πληροφορίες ( τα πράγματα που έχει μάθει) και να τις ενσωματώσει άψογα στις εξωτερικές.
Με άλλα λόγια, αντί να αντιδράσουμε σε εξωτερικά ερεθίσματα, συμπεριλαμβανομένου τα πράγματα που κανονικά θα μας έκαναν να συμπεριφερθούμε λιγότερο συνειδητά, μπορούμε γρήγορα να καθορίσουμε πώς να ενσωματώσουμε τις εμπειρίες με ανθρώπους, καταστάσεις κ.α.
Αν και δεν μπορούμε να επιβάλλουμε ένα ήσυχο περιβάλλον στο μυαλό μας και πάντα να ηρεμούμε τις προσωπικές μας σκέψεις, φαίνεται πως ένα ήσυχο εξωτερικό περιβάλλον επηρεάζει το γνωστό «κενό» της σκέψης μας το οποίο οι Ταοϊστές, οι Βουδιστές και άλλοι έχουν υπαινιχθεί.
Αυτό το κενό είναι ένα κλάσμα του δευτερολέπτου το οποίο μας επιτρέπει να επιλέξουμε την αντίδραση μας στον κόσμο αντί να ενεργήσουμε σύμφωνα με τις παλιές συνήθειες μας.
Όπως είπε και ο Νίτσε κάποτε
«Η σιωπή είναι χειρότερη, όλες οι αλήθειες που μένουν στην σιωπή γίνονται δηλητηριώδεις.»
Τι καλύτερο από το να βλέπουμε τον κόσμο όπως πραγματικά είναι και όχι όπως τον φανταζόμαστε λανθασμένα με μια καθημερινή δόση σιωπής;
Η σιωπή απελευθερώνει την ένταση από το σώμα και τον εγκέφαλο
Ακόμα και 2 λεπτά σιωπής μπορούν να απελευθερώσουν την αυξημένη ένταση του εγκεφάλου και του σώματος.
Πολλές μελέτες που μέτρησαν τις αλλαγές στους παλμούς της καρδιάς, στην αναπνοή, στα επίπεδα διοξειδίου του άνθρακα, στην ροή της εγκεφαλικής αρτηρίας και σε άλλες σωματικές αλλαγές, ανακάλυψαν πως μόνο λίγες στιγμές σιωπής αλλάζουν τον τρόπο με τον οποίο το σώμα μας αντιδρά στον κόσμο.
Προκαταρτικές μελέτες ακόμα έδειξαν πως η σιωπή μας βοηθά να ξεπεράσουμε τα παιδικά τραύματα, τη μετατραυματική αγχώδη διαταραχή και άλλες σοβαρές καταστάσεις της καρδιάς και του μυαλού.
Η αμυγδαλή του εγκεφάλου- που σχετίζεται με την διαμόρφωση της μνήμης και των συναισθημάτων- ενεργοποιείται μόλις ακούμε τον «θόρυβο» που οδηγεί στην απελευθέρωση των ορμονών του άγχους.
Αντιστρόφως, η σιωπή ενεργοποιεί την απελευθέρωση οξυτοκίνης, γάμα-αμινοβουτυρικού οξέος και σεροτονίνης- όλες τις ορμόνες που μειώνουν το άγχος.
Κλείνοντας…
Η σιωπή είναι σημαντικότερη από όσο νομίζαμε για τον εγκέφαλο μας.
Όλη η βαθιά εσωτερική μας πρόοδος επεξεργάζεται από αυτή.
