Το συναίσθημα τού φόβου είναι γνωστό σε όλους τούς ανθρώπους, ωστόσο η ερμηνεία σε καθένα διαφέρει.
Όταν κάποιος αναφέρετε στον φόβο απέναντι σε έναν άνθρωπο, σε ένα αντικείμενο, σε μια κατάσταση ή σε οτιδήποτε μπορεί να προκαλέσει φόβο, ουσιαστικά κοιτάζει κάτι διαφορετικό σε αυτόν.
Στην ίδια εικόνα, στην ίδια απειλή, οι άνθρωποι φοβούνται διαφορετικά πράγματα.
Γιατί μπορεί να συμβαίνει αυτό;
Ας δούμε το αίτιο τού φόβου και ας σκεφτούμε τις ποινές:
• Όταν ένα άτομο φοβάται το σκοτάδι, στη πραγματικότητα δε φοβάται εκείνο, αλλά τις ποινές που θα φέρει, δηλαδή εκείνο ή εκείνα που το σκοτάδι μπορεί να κρύβει και να τού προκαλέσουν οποιουδήποτε είδους βλάβη.
• Όταν ένας άνθρωπος λέει πως φοβάται να κλέψει, εκείνο που φοβάται είναι οι ποινές που επέρχονται όταν τον ανακαλύψουν.
• Όταν ένας άνδρας φοβάται να προσεγγίσει μια γυναίκα, δε φοβάται ουσιαστικά ούτε να τη πλησιάσει, ούτε να της μιλήσει, εκείνο που φοβάται είναι οι ποινές της απόρριψης και τις συνέπειες που θα φέρει.
• Όταν κάποιος φοβάται να αμυνθεί και να δράσει ενάντια στην επιθετική κίνηση ενός ατόμου με εμφανή μυϊκή δύναμη, δε φοβάται το άτομο, αλλά τις ποινές που θα φέρει η αντίδρασή του αν δεν είναι αποτελεσματική ώστε να το νικήσει.
• Όταν κάποιος λέει ότι φοβάται τον θάνατο, στην ουσία φοβάται τις ποινές που θα φέρει ο θάνατος, όλα εκείνα που θα τού στερήσει εκείνος και δε θα μπορέσει να απολαύσει στη ζωή.
Με τα παραπάνω παραδείγματα μπορούμε να αντιληφθούμε ότι όταν κοιτάζουμε τις ποινές που συνοδεύουν τον φόβο, καταλαβαίνουμε γιατί ένα άτομο λέει ότι φοβάται.
Και μπορούμε να τα δούμε και αντίστροφα:
– Εκείνος που μπορεί να ανταπεξέλθει μέσα στο σκοτάδι, δε το φοβάται.
– Εκείνος που ξέρει ότι δε θα τον πιάσουν, δε θα φοβηθεί να κλέψει.
– Εκείνον που δε τον ενοχλεί η απόρριψη από τη γυναίκα, θα προσεγγίσει εκείνη και ίσως και άλλες δέκα το ίδιο βράδυ.
– Εκείνος που μπορεί να αντέξει τα σωματικά τραύματα (ίσως και γιατί δεν αντέχει τα ψυχικά τραύματα (π.χ. να τον αποκαλέσουν δειλό) όταν θα απομακρυνθεί), θα εμπλακεί σε έναν καβγά.
-Διαφορετικά κοιτάζεις έναν εχθρό, που ακόμα και το δεκαπλάσιο μέγεθος σου να έχει, εκείνος είναι όρθιος και με ένταση απέναντί σου, και διαφορετικά κοιτάζεις τον ίδιο εχθρό που βρίσκεται δεμένος και κουρασμένος μπροστά στα πόδια σου.
– Εκείνος που έχει ικανοποιήσει τις επιθυμίες του και τις ανάγκες του, όπως και τις ανάγκες για πρόσωπα που ενδιαφέρεται π.χ. οικογένεια, μπορεί να μηδενίσει τον φόβο για τον θάνατο.
-Σε αυτό το παράδειγμα καταλαβαίνουμε από τις ξεχωριστές επιθυμίες τού καθενός γιατί το ίδιο αντικείμενο προκαλεί στον καθένα διαφορετικό φόβο.
Στον φόβο, όταν κοιτάζουμε τις ποινές του αντί για τον ίδιο, τότε μπορούμε ευκολότερα να ανταπεξέλθουμε σε αυτόν.
Όταν αναρωτιόμαστε γιατί φοβόμαστε το ό,τι φοβόμαστε και πως μπορούμε να νικήσουμε τις ποινές του, αντιλαμβανόμαστε ότι ο φόβος χάνεται.
Με την εξέταση της μείωσης των ποινών και καταφέρνοντας να εμφανίζεται η μείωση ως αποτέλεσμα μέχρι οι ποινές να εκμηδενιστούν, βλέπουμε ότι ο φόβος παύει να υπάρχει.
Το πρόβλημα δεν υπάρχει αν υπάρχει η λύση.
Όταν έχεις αποκωδικοποιήσει τις ποινές τού φόβου σου, όσο και να σε κοιτάζει εκείνος επιθετικά κατάματα, εσύ έχεις το θάρρος της γνώσης να του μειώνει συνεχώς τη δύναμη.
Του Θεόδωρου Αγγελάκογλου,
Συμβούλου Ψυχικής Υγείας
με Εκπαίδευση στη Συμβουλευτική Ψυχολογία
μέσω του διπλώματος
HND (Higher National Diploma)
