Σε λίγες μέρες έρχονται τα Χριστούγεννα. Και εύχομαι από το βάθος της καρδιάς μου, η Θεία Γέννησις του Σωτήρος ημών Ιησού Χριστού, να χαρίσει σε όλους μας την αναγέννηση της ψυχής μας. Να μας πλουτίσει όχι σε υλικά αγαθά, αλλά σε ολοκληρωμένη καθαρότητα ψυχής και σώματος.
Να μας φωτίσει κατά τέτοιον τρόπον, ώστε με πολλή πνευματική επιμέλεια να ενδυθούμε την πανέμορφη θεοΰφαντη στολή της ταπεινοφροσύνης, την χιλιοστολισμένη με όλες τις χάριτες του ουρανού. Αυτή τη στολή φόρεσε ο Θεός Λόγος, και έγινε άνθρωπος στο πρόσωπο του Ιησού Χριστού, εκ Πνεύματος Αγίου και Μαρίας της Παρθένου.
Και μας πρωτοεμφανίζει αυτή τη στολή, όταν γεννήθηκε σε ένα στάβλο, σε ένα αχούρι, περιτριγυρισμένος από πρόβατα και βόδια, και όλος ταπείνωση να τοποθετείται από την Παναγία μητέρα Του στη φάτνη των αλόγων ζώων, για να διδάξει έμπρακτα σε ολόκληρη την ανθρωπότητα για το πόσο σωτήρια είναι αυτή η τρισευλογημένη αρετή της ταπεινώσεως.
Απ’ αυτήν το λοιπόν, την τόση τεταπεινωμένη γέννησή Του εν Βηθλεέμ τη πόλη, αρχίζει ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός, τη θεία Του πρόσκληση για το Μεγάλο Δείπνο της σωτηρίας του ανθρώπου. Του Δείπνου της Βασιλείας των Ουρανών.
Και μας καλεί όλους, και μείς αρνούμεθα. Μας καλεί και μείς προβάλουμε προφάσεις, ανόητες δικαιολογίες, και έτσι χάνουμε μια για πάντα την ευκαιρία για τη σωτηρία της ψυχής μας. Οι δικαιολογίες ασήμαντες. Ο πρώτος γιατί αγόρασε κάποιο κτήμα και πήγε να το δει, ο δεύτερος γιατί είχε αγοράσει πέντε ζεύγη βοδιών και πήγε να τα δοκιμάσει, και ο τρίτος επειδή ήτο νιόπαντρος.
Οι προβαλλόμενες αυτές δικαιολογίες και προφάσεις, που είπε ο Κύριος και τις χώρισε σε τρείς κατηγορίες, ασφαλώς είναι πολύ λίγες μπροστά στις άλλες, τις απειράριθμες, τις οποίες θα μπορούσε να μας αναφέρει.
Χριστιανοί μου, η πρόσκλησις αυτή εξακολουθεί και συνεχίζεται να γίνεται κάθε μέρα, εδώ και δυο χιλιάδες χρόνια. Η πρόσκληση για συμμετοχή στο Μέγα Δείπνο, της Θείας Ευχαριστίας, για τη σωτηρία του ανθρώπου.
Θα ενθυμείστε, ότι κάναμε λόγο για κάποιον πνευματικό γάμο. Αυτό δηλώνει πως όλοι ως Ορθόδοξοι χριστιανοί, είμαστε καλεσμένοι σε μια υπερκόσμια ένωση και συμμετοχή μετά του Νυμφίου Ιησού Χριστού. Νύμφη η ψυχή μας, Νυμφίος ο Χριστός, συνδετικός κρίκος τα τέσσερα σωστικά μυστήρια, Βάπτισμα, Χρίσμα, Θεία Κοινωνία και Ιερά Εξομολόγηση.
Ο Κύριος μας αναφέρει και μια άλλη παραβολή μέσα από την οποίαν βλέπουμε πάλι μια πρόσκληση προς τον άνθρωπον και θα λέγαμε στις ημέρες μας τον χριστιανόν, που τον καλεί ο Βασιλιάς κάποιας χώρας ως επίσημον προσκεκλημένον στους βασιλικούς γάμους του υιού του.
Δυστυχώς και στην παραβολή αυτή υπάρχει άρνησις, αδιαφορία, και προφάσεις εν αμαρτίαις, και το χειρότερο, κακοποιήσεις μέχρι θανάτων των απεσταλμένων υπηρετών του βασιλέως. Είναι οι κατά καιρούς πολέμιοι και εχθροί της Εκκλησίας, που έφθαναν μέχρι διωγμών, φυλακίσεων, βασανιστηρίων, και φρικτών θανάτων.
Και σήμερα υπάρχουν αυτοί οι πολέμιοι, αλλά με έναν πολύ διαφορετικό τρόπο. Μέσα από την φθορά που μας προσφέρουν, όλα αυτά τα μέσα ενημερώσεως.
Υπάρχει όμως και ένας προσκεκλημένος στους γάμους που προσήλθε, στους βασιλικούς γάμους, χωρίς όμως να έχει το κατάλληλο ένδυμα γάμου. Και όπως θα δούμε αυτό το ένδυμα είναι η ταπείνωσις, μαζί με τις άλλες αρετές, της πίστεως, της αγάπης, της μετανοίας, της ψυχοσωματικής καθαρότητος, του φόβου του Θεού και άλλες.
Αυτή όμως η πρόσκλησις του Ουρανίου Βασιλέως, συνεχίζεται και σήμερα, και μάλιστα είναι επίσημη. Άρα και η προετοιμασία η δική μας πρέπει να είναι ανάλογη, δηλαδή πρέπει να είναι καθαρώς πνευματική.
Το πρώτο επίσημο ένδυμα που πρέπει να ενδυθούμε είναι εκείνο που φόρεσε ο Θεός Λόγος, όταν άδειασε τους Ουρανούς, από τη Θεϊκή του Δόξα και μεγαλοπρέπεια, και έγινε άνθρωπος στο πρόσωπον του Ιησού Χριστού. Και το ένδυμα αυτό είναι η θεοΰφαντη στολή της ταπεινώσεως.
Γι’ αυτό και μας βεβαιώνει η Γραφή ότι εταπείνωσεν εαυτόν. Ποιος; Ο Θεός! Ο Λόγος και Υιός, γενόμενος δια της ταπεινώσεως υπήκοος εις τον Θεόν Πατέρα μέχρι θανάτου, θανάτου δε Σταυρού. Εταπείνωσεν Εαυτόν.
Εταπείνωσεν Εαυτόν. Τη φόρεσε αυτή τη στολή.
Αυτή τη στολή καλούμεθα και μείς ως επίσημοι καλεσμένοι σ’ αυτούς τους Βασιλικούς γάμους της Βασιλείας των Ουρανών, να φορέσουμε, να ενδυθούμε. Για μας που βρισκόμαστε σ’ αυτόν εδώ τον κόσμον και ζούμε, το ράψιμο αυτής της στολής και της προετοιμασίας αρχίζει από την συναίσθηση της αμαρτωλότητος.
Να αισθανθούμε ότι είμεθα αμαρτωλοί, και να το αισθανθούμε μέχρι τα κόκαλά μας και κατόπιν να το ομολογήσομε. Και να το ομολογούμε σε κάθε συνάνθρωπό μας ότι είμεθα αμαρτωλοί, και την αναφορά των αμαρτιών μας θα την κάνομε στον πνευματικό.
Ναι είμαι αμαρτωλός και το ομολογώ. Είμαι εγωιστής και πεισματάρης, είμαι ζηλιάρης και φθονερός, είμαι άπληστος και τσιγκούνης, είμαι λαίμαργος, είμαι αδηφάγος, είμαι κενόδοξος, κατακρίνω τους πάντες και τα πάντα, είμαι ψεύτης και κλέφτης, είμαι θυμώδης, είμαι όργίλος, είμαι γκρινιάρης, διαβολοστέλνω και καταριέμαι, βλασφημώ ακόμη και τα θεία, γογγύζω καθημερινά κατά του Αγίου Θεού, άσε που έχω κάνει και πέντε εκτρώσεις…
Πώς λοιπόν να μην είμαι αμαρτωλός; Πως λοιπόν να μην είμαι αμαρτωλή; Και επιπλέον δεν αγαπώ κανέναν παρά μόνον τον εαυτόν μου. Είμαι, ή δεν είμαι αμαρτωλός ύστερα απ’ αυτά; Είμαι! Και το χειρότερο είναι ότι δεν τηρώ τις εντολές του Θεού, και δεν καλλιεργώ τις αρετές αλλά και τις δωρεές που μου χάρισε ο Πανάγιος Θεός! Άρα είμαι αμαρτωλός!
«Νεκρώσατε ουν τα μέλη υμών τα επί της γης, πορνείαν, ακαθαρσίαν, πάθος, επιθυμίαν κακή και την πλεονεξία η οποία είναι ειδωλολατρεία, και παρακάτω, αποθέστε, πετάξτε από πάνω σας κάθε οργή, θυμό, κακία, βλασφημία, αισχρολογία εκ του στόματος υμών, και μη ψεύδεσθε εις αλλήλους.
Θα μπορούσαμε βέβαια εκτός απ’ αυτά που μας τα τόνισε ιδιαιτέρως ο Απόστολος Παύλος, θα μπορούσαμε να αναφέρουμε και άλλα πολλά, πολλές δηλαδή ακόμα αδυναμίες, κακίες, πονηρίες και πάθη, αλλά αρκούμεθα όμως σ’ αυτή μας την ομολογία, ΑΝ την πιστεύουμε βέβαια.
Με τη συναίσθηση και την ομολογία των πτώσεών μας, σιγά σιγά καλλιεργείται η μετάνοια και ο φόβος του Θεού. Επίσης καλλιεργείται η ενεργουμένη αγάπη, η ζέουσα πίστις, η βεβαιωμένη ελπίδα, ο ανυπόκριτος λόγος, ο φόβος του Θεού, και η αγία συστολή, - πού είναι σήμερα η συστολή, πού είναι σήμερα η ντροπή, πού είναι σήμερα το κοκκίνισμα του προσώπου; ξεδιαντροφθήκαμε όλοι μας, - καλλιεργείται ακόμα η πνευματική βία και υπομονή, και πολλές άλλες αρετές, με βάση πάντοτε την ταπείνωση.
Ας δούμε τώρα τι μας διδάσκει ο Άγιος Βαρσανούφιος σε κάποιον που καυχήθηκε ότι είναι ταπεινόφρων, μάλιστα και το έλεγε μπροστά σε άλλον. «Παιδί μου», του λέγει, «θα μου επιτρέψεις να σε ελέγξω; Διότι ενώ διαλαλείς ότι κατέχεις την ταπείνωση, εντούτοις με τα καθημερινά σου παράπονα για τους συνανθρώπους σου, την οικογένειά σου, τους γείτονές σου, το επαγγελματικό και το κοινωνικό σου περιβάλλον, τους γείτονές σου, αποδεικνύεις το αντίθετο.
Σε κακολογούν, σε περιφρονούν, και συ επαναστατείς. Σε επαινούν και σε κολακεύουν και συ χαίρεσαι και καμαρώνεις! Άλλοι προοδεύουν και συ ζηλεύεις! Βρε ευλογημένε πώς πιστεύεις ότι έχεις ταπείνωση, με τέτοια καμώματα;
Αυτός παιδί μου», συνεχίζει ο Άγιος Βαρσανούφιος, «που πιστεύει πραγματικά στην αμαρτωλότητά του, αυτός είναι και ο αληθινά ταπεινός, διότι δεν αντιλέγει, δεν οργίζεται, δεν μνησικακεί, δεν κατακρίνει κανέναν, δεν ζηλεύει, δεν προβάλλεται, δεν αντιμάχεται, δεν πεισμώνει, δεν θυμώνει, δεν ψεύδεται, δεν γογγύζει και τέλος δεν κενοδοξεί.
Αλλά θεωρεί όλους τους άλλους καλυτέρους από τον εαυτόν του». Και καταλήγει ο Άγιος, «πρόσεξε παιδί μου, γιατί η αιτία του κάθε κακού δεν είναι ούτε οι άνθρωποι που σε περιβάλλουν, ούτε οι δαίμονες, αλλά μόνον ο κακός σου εαυτός».
Αυτά κατά τον Άγιο Βαρσανούφιο. Και όπως καταλάβατε αυτός ο χριστιανός κάθε άλλο παρά ταπείνωση έχει.
Υπάρχει και μια προσευχή αδελφοί μου, που λέγεται προσευχή του ταπεινού. Ας την διαβάσουμε. Ακούστε την.
Χριστέ μου συ ο ταπεινός τη καρδία,
απάλλαξέ με από την επιθυμία να με εκτιμούν,
από την επιθυμία να είμαι περιζήτητος,
από την επιθυμία να με λυπούνται,
από την επιθυμία να με κολακεύουν,
από την επιθυμία να κυριαρχώ,
δηλαδή, απάλλαξέ με από τον εγωισμό και την υπερηφάνεια.
Χριστέ μου,
απάλλαξέ με από τον φόβον της καταφρονήσεως,
από τον φόβον της υποψίας,
από τον φόβον μην τυχόν με αδικήσουν,
από τον φόβον μη τυχόν με προσβάλλουν,
από τον φόβον του να λησμονηθώ,
από τον φόβον μη τυχόν και με γελοιοποιήσουν,
δηλαδή, απάλλαξέ με από τον εγωισμό και την υπερηφάνεια.
Χριστέ μου,
άλλοι ας αγαπιούνται περισσότερο από μένα,
- άλλοι! ποιος μπορεί να το πει αυτό,
όλοι οι άλλοι να αγαπιούνται
και μένα ας με καταφρονούν.-
Άλλοι ας προοδεύουν,
και άλλοι ας ανέρχονται σε τιμές και αξιώματα,
και γω ας σμικρύνομαι,
ας με παραγκωνίζουν,
ας με πετάν στην άκρη,
ας μη με δίνουν σημασία.
Άλλοι ας χρησιμοποιούνται και γω ας παραγκωνίζομαι,
τους άλλους να επαινούν και μένα ας με ξεχνούν,
τους άλλους ας βραβεύουν
και πάντοτε εμένα να με περιφρονούν,
δηλαδή, Χριστέ μου
απάλλαξέ με από τον εγωισμό και την υπερηφάνεια.
Αμήν.
Αυτή είναι αδελφοί μου η προσευχή ενός πραγματικού, ταπεινού χριστιανού. Τέτοια στολή πρέπει να φορέσουμε και μείς όλοι, για να μας δεχθεί ο ουράνιος Βασιλεύς τους βασιλικούς γάμους της Βασιλείας των Ουρανών, και για να μπορέσουμε εμείς με αυτή τη στολή, να κάνουμε φάτνη την καρδιά μας, μέσα στην οποίαν να ανακληθεί ο νεογέννητος Χριστός τα Χριστούγεννα, είτε με την Θεία Κοινωνία, είτε με την απλωμένη Θεία Χάρη, αν δεν κοινωνήσουμε.
Δύσκολα θα μου πείτε τα πράγματα. Δύσκολα, αδύνατα και ακατόρθωτα θα πουν όμως και μερικοί άλλοι.
Ο Θεός όμως που
«υπερηφάνοις αντιτάσσεται, ταπεινοίς δε δίδωσι χάριν»,
είναι αυτός που μας βεβαιώνει και μας λέγει ότι
«τα αδύνατα παρά ανθρώποις δυνατά παρά τω Θεώ εστί».
Αδελφοί μου, όσοι πιστοί προσέλθετε στο βασιλικό Δείπνο του Σώματος και του Αίματος του Ιησού Χριστού, μετά πάσης συντριβής και ταπεινώσεως, μετανοίας, πίστεως και αγάπης, διότι σε αυτόν τον Θεόν, και Σωτήρα τον Κύριον ημών Ιησούν Χριστόν, ανήκει πάσα δόξα, τιμή και προσκύνησις, τώρα και πάντοτε, και εις τους απεράντους αιώνας των αιώνων,
Αμήν.
