Πολύ συχνά οι γονείς ζητούν βοήθεια για θέματα που σχετίζονται με
κάποιες δυσκολίες, τις οποίες αντιμετωπίζουν τα παιδιά τους κατά τη
σχολική φοίτηση. Αρκετοί από αυτούς νομίζουν ότι τα παιδιά τους είναι
τεμπέλικα ή αδιάφορα και τα αποκαλούν με ευκολία «κακούς μαθητές», ενώ
στην πραγματικότητα αυτά παρουσιάζουν μαθησιακές δυσκολίες στην
ανάγνωση, την αριθμητική ή τη γραφή.
Eίναι ευνόητο ότι κάθε παιδί έχει το δικό του ρυθμό
και τις δικές του επιδόσεις. Mερικά παιδιά, όμως, ενώ διαθέτουν
φυσιολογική νοητική ικανότητα και δεν αντιμετωπίζουν κάποιο οργανικό
πρόβλημα, παρουσιάζουν μια ανεξήγητη κατά τους γονείς τους δυσκολία σε
επιμέρους τομείς της σχολικής τους φοίτησης, για παράδειγμα, στην
ευχέρεια της ανάγνωσης, την ορθογραφία, τη γραπτή έκφραση, στις
μαθηματικές πράξεις.
Αυτά τα παιδιά παρουσιάζουν μαθησιακές δυσκολίες. Είναι ένας
γενικευμένος όρος που περιγράφει μια ομάδα δυσκολιών, που μειώνουν την
ικανότητα ενός παιδιού να μάθει. Οι ορισμοί που έχουν κατά καιρούς δοθεί
είναι διαφορετικοί μεταξύ τους.
Ποιες είναι οι μαθησιακές δυσκολίες
Σύμφωνα με το ICD-10 6 (διαγνωστικό εγχειρίδιο του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας):
- Ειδική διαταραχή της ανάγνωσης (δυσλεξία)
- Ειδική διαταραχή της ορθογραφίας
- Ειδική διαταραχή στις μαθηματικές ικανότητες
- Μεικτή διαταραχή σχολικών ικανοτήτων
Χαρακτηριστικά των παιδιών με μαθησιακές δυσκολίες
- Aνώριμη συμπεριφορά.
- Eίναι παρορμητικά και υπερκινητικά.
- Έχουν περιορισμένη συγκέντρωση και προσοχή, με αποτέλεσμα να μην καταλαβαίνουν το μάθημα που διαβάζουν
- να το ξεχνούν εύκολα.
- Παρανοούν προφορικές οδηγίες.
- Έχουν δυσκολία στην οργάνωση.
- Δυσκολεύονται να αρχίσουν και να ολοκληρώσουν μια εργασία.
- Διστάζουν όταν μιλούν και έχουν αδυναμία στην προφορική έκφραση.
- Παρουσιάζουν κακό συντονισμό κινήσεων, ενώ ο ρυθμός εκτέλεσης μιας εργασίας είναι αργός.
- H διάθεσή τους παρουσιάζει απότομες εναλλαγές,
θυμώνουν, απογοητεύονται και παραιτούνται εύκολα, ενώ δεν είναι σπάνιες
οι εκρήξεις θυμού.
- Στην ανάγνωση μπερδεύουν, παραλείπουν,
αντικαθιστούν, προσθέτουν ή αντιστρέφουν γράμματα ή συλλαβές, διαβάζουν
αργά ή συλλαβιστά, χωρίς ροή και δεν καταλαβαίνουν επαρκώς το κείμενο. Η
διαταραχή στην ανάγνωση είναι και η πιο συνηθισμένη δυσκολία και
συναντάται στο 70-80% των παιδιών με διαταραχές στη μάθηση.
- Στο γραπτό λόγο τα παιδιά αντιστρέφουν ή
παραλείπουν γράμματα ή ολόκληρη λέξη, χρησιμοποιούν κάποια γράμματα με
λανθασμένη σειρά, έχουν δυσκολία στη διατύπωση
των σκέψεών τους γραπτά, κάνουν συχνές επαναλήψεις
λέξεων, αντικαταστάσεις ή αντιμεταθέσεις ή προσθήκες φθόγγων ή συλλαβών.
Δείχνουν ότι αγνοούν βασικούς κανόνες
γραμματικής, δυσκολεύονται να αντιγράψουν κυρίως από
τον πίνακα, κολλάνε τα γράμματα, ξεκινούν την πρόταση με μικρά γράμματα ή
ανακατεύουν μικρά και κεφαλαία κ.ά.
- Στα μαθηματικά δυσκολεύονται στην αντίληψη βασικών
κανόνων, αλλά και στο συνδυασμό αριθμού με σύμβολο –π.χ., πρόσθεση,
αφαίρεση–, στην ποσότητα, στις έννοιες χρόνου, στην οργάνωση των
αριθμών. Αυτή η δυσκολία αφορά το 1% έως 6% των μαθητών.
Αλεξάνδρα Καππάτου Παιδοψυχολόγος
