Ορθόδοξη Εκκλησία
Πρωτοχριστιανισμός και Ορθοδοξία
- «[...] ερήσομαι αυτούς, πόθεν ήκουσιν η τίνα έχουσιν αρχηγέτην πατρίων νόμων. Ουδένα φήσουσιν, οι γε εκείθεν μεν ώρμηνται και αυτοί και τον διδάσκαλόν τε και χοροστάτην ουκ άλλοθεν πόθεν φέρουσιν όμως δ' αφεστήκασιν Ιουδαίων».
- (Ωριγένους, Κατά Κέλσου 5, 33)
- Το κριτήριο της «ορθοδοξίας», πέρα από οτιδήποτε άλλο, ήταν και είναι η δυνατότητα δημιουργίας Εκκλησίας και όχι η ύπαρξη απλά μιας σχολής, ή θρησκευτικής ομάδας, ή φατρίας, ή ακόμη και η δημιουργία ηθικά τέλειων ατόμων. Τα εκκλησιαστικά κριτήρια ήταν πάντα αυτά που πρόδιδαν την αίρεση από τη γέννησή της και δεν ήταν άλλα από τα ανθρώπινα πάθη που κυριαρχούσαν επάνω από τη συλλογικότητα. Η φιλαρχία και η πρόληψη, δηλ. η εκ των προτέρων υπάρχουσα στον ανθρώπινο νου αντίληψη, ήταν αυτή που αποξένωνε από την κοινότητα, έφθειρε τις ανθρώπινες σχέσεις και προξενούσε τους ανυποχώρητους πολέμους για την απόκτηση ιδιοτελών ωφελημάτων. Οι κυριαρχικές τάσεις των «φίλαρχων» παραμέριζαν το «κοινό αγαθό» και προσπαθούσαν να ικανοποιήσουν τις σκοπιμότητές τους, ενώ ταυτόχρονα, η πρόληψη λειτουργούσε ως στασιμότητα και αρνητική κοινωνικότητα, που μεταδιδόταν στους οπαδούς ως πάθος για τη «θρησκευτική αλήθεια» για την οποία άξιζε κανείς θυσιαστεί. Έτσι το θεωρητικό κατασκεύασμα του φίλαρχου ιδρυτή της αίρεσης, πρόδιδε ταυτόχρονα μια στάση ζωής και μια επιθυμία για γνώση και κυριαρχία.
- υπάρχει ένα πρόσωπο ή μια μικρή ομάδα προσώπων που ιδρύει την αίρεση, τα οποία γίνονται αποδεκτά από τους πιστούς της ομάδας ως αυτά που ανίχνευσαν (με τη βοήθεια του θεού πάντα) τα λάθη του παρελθόντος και πλέον υπάρχει μια καλύτερη, μια σωστότερη διδασκαλία. Είναι προφανές πως οι πιστοί των ομάδων αυτών δεν αντιλαμβάνονται ότι συμμετέχουν σε κάτι που αποτελεί τον ορισμό της αιρετικής συμπεριφοράς αφού έχουν ως ιστορική αρχή κάποιο «θεόπνευστο» πρόσωπο που «καλείται» από τον θεό να διορθώσει τα «κακώς κείμενα». Στον ιστορικό χριστιανισμό όμως και σε όλη την παράδοση της θείας οικονομίας που εκείνος ακολούθησε από την Παλαιά Διαθήκη, ποτέ τα άτομα δεν αντικατέστησαν το σύνολο, ποτέ η ατομικότητα δεν αντικατέστησε τη συλλογικότητα. Η έξαρση αυτή της ατομικότητας που αποβαίνει εις βάρος των κοινών αγαθών και της παράδοσης, εξηγείται πάντα με κοινωνικά και γενικά, ιστορικά κριτήρια παθογένειας.
- Μέσα στη ενότητα αυτή δεν μπορούν να υπάρξουν δογματικές απόψεις που στηριζόμενες σε επιλεγμένα τμήματα της Αγίας Γραφής και όχι στο σύνολό της, παραθεωρούν τις θεοφάνειες και τη θεολογία για την Αγία Τριάδα, με πρόσχημα την πολεμική ενάντια στην Πολυθεΐα ή τη στήριξη του Μονοθεϊσμού. Τις θέσεις επάνω στα ζητήματα αυτά, ουδέποτε είχε πρόβλημα να διατυπώσει η Εκκλησία, ξεπερνώντας με επιτυχία είτε την προσκόλληση στον Ιουδαϊσμό είτε στην ελληνική φιλοσοφία, διατηρώντας πάντα την ιστορική συνέχεια. Διαμόρφωσε νέες προτάσεις και όρους, παραπέμποντας πάντα στις αρχέγονες ιστορικές ρίζες, με κριτήρια που έδιναν πρωταρχική θέση στους δύο σημαντικούς παράγοντες: στη θεολογική θεωρία αλλά και στην πράξη.
- Οι συλλογές Λογίων του Ιησού, που μαρτυρούνται από την ονομαζόμενη Πηγή των Λογίων (Q).
- Οι συλλογές Θαυμάτων του Ιησού, που μαρτυρούνται από την ονομαζόμενη Πηγή των Σημείων του Δ' ευαγγελίου και τις συλλογές των θαυμάτων του κατά Μάρκον.
- Οι Αποκαλύψεις, που μαρτυρούνται πρώτιστα από τη λεγόμενη «Μικρή Αποκάλυψη» που βρίσκουμε στο 13ο κεφ. του Κατά Μάρκον και από τον Ποιμένα του Ερμά.
- Τα Ευαγγέλια, το αποκλειστικό αυτό προϊόν του χριστιανικού κόσμου.
Δογματική διδασκαλία της Ορθόδοξης Εκκλησίας
Τα Δόγματα της Αγίας Καθολικής και Αποστολικής (Ορθοδόξου) Εκκλησίας
Ο Τριαδικός Θεός και η σχέση του με την Εκκλησία
Ορθόδοξη Εσχατολογία και Σωτηριολογία
- ο Ιησούς Χριστός είναι παρών βασιλεύοντας από τον ουρανό, καθισμένος «εκ δεξιών» του Πατρός
- ότι ο Χριστός είναι και θα παραμείνει με την χριστιανική Εκκλησία μέχρι τη συντέλεια του κόσμου, όπως υποσχέθηκε κατά την Ανάληψη,
- ότι η (συμβολική) χιλιετία έχει αρχίσει με την Πεντηκοστή, όπως φαίνεται από την επιστολή του αποστόλου Πέτρου, στην οποία χρησιμοποιείται η προφητεία του Ιωήλ για τον ερχομό της βασιλείας, για να καταδειχθεί τι συνέβαινε,
- και ότι γι' αυτό, η χριστιανική Εκκλησία και η διάδοση του ευαγγελίου είναι η βασιλεία του Χριστού.
«Παραδέχτηκα προηγουμένως ότι εγώ και πολλοί άλλοι είμαστε αυτής της γνώμης, και (πιστεύω) ότι κάτι τέτοιο θα λάβει χώρα, όπως βέβαια γνωρίζεις. Αλλά από την άλλη, σου κοινοποίησα ότι πολλοί που ανήκουν στην αγνή κι ευσεβή πίστη, και είναι αληθινοί Χριστιανοί, σκέφτονται αλλιώς».[1]
Χριστιανικές αιρέσεις
Πηγές της Ορθόδοξης χριστανικής πίστης: Αγία Γραφή και Ιερά Παράδοση
Τα Μυστήρια της Ορθόδοξης Εκκλησίας
Πηγές:
- Δογματική του Σεβ. Ι Ζηζιούλα Σημειώσεις από τις παραδόσεις τού καθηγητού Ι. Δ. Ζηζιούλα (σημερινού Μητροπολίτου Περγάμου) στο Τμήμα Ποιμαντικής τής Θεολογικής Σχολής τού Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης κατά το ακαδημαϊκό έτος 1984 – 85.
- ΔΟΓΜΑΤΙΚΗ ΚΑΙ ΣΥΜΒΟΛΙΚΗ ΘΕΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΚΑΘΟΛΙΚΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ Εργο του πανεπ. καθηγητή π. Ιωάννη Ρωμανίδη