Ινουίτ - Οι άνθρωποι των πάγων - Point of view

Εν τάχει

Ινουίτ - Οι άνθρωποι των πάγων



Φωτογραφία George R. King

Ινουίτ είναι το όνομα των Εσκιμώων της Αλάσκας, της Γροιλανδίας και του Καναδά. Στη γλώσσα τους, Ινουίτ (Inuit) σημαίνει «άνθρωποι». Είναι απόγονοι της νομαδικής φυλής των Τουλ (Thule) που εμφανίστηκαν στην Αλάσκα το 1000 μ.Χ. και μετακινήθηκαν στη δυτική Γροιλανδία μετά από τρεις αιώνες (1300 μ.Χ.) και λίγο αργότερα, το 1400 μ.Χ. στην ανατολική. 

Κατάφεραν να επιζήσουν σε δύσκολες κλιματολογικές συνθήκες διαμένοντας σε ιγκλού και κυνηγώντας κυρίως φώκιες και φάλαινες, που τους εξασφάλιζαν τροφή και ένδυση. Μετακινούνταν με έλκηθρα τα οποία έσερναν σκυλιά. Ακόμη και σήμερα ακολουθούν τον ίδιο πατροπαράδοτο τρόπο ζωής χρησιμοποιώντας όμως ενίοτε και τζιπ - όταν αυτό το επιτρέπει το πάχος των πάγων - και κατοικώντας σε χτισμένα σπίτια. 

Φωτογραφία glenbowmuseum
Φωτογραφία Calliopejen

Οι Ινουίτ ζουν στην Αλάσκα, Βόρειο Καναδά και Γροιλανδία κοντά και γύρω από τον Αρκτικό κύκλο. Έχουν προσαρμοστεί τέλεια στις παγωμένες περιοχές που ζουν εδώ και χιλιάδες χρόνια. Στις περιοχές που ζουν τα φυτά είναι λιγοστά. Συλλέγουν και διατηρούν, ανάλογα με την εποχή και την περιοχή, χόρτα, κονδύλους, ρίζες, βλαστούς, μούρα κι ένα είδος φυκιών. 

Φωτογραφία glenbowmuseum

Έτσι οι Ινουίτ είναι αποκλειστικά κυνηγοί και ψαράδες. Κυνηγούν ταράνδους, φώκιες, θαλάσσιους ελέφαντες, πολικές αρκούδες, πουλιά κ.ά. Ψαρεύουν διάφορα ψάρια αλλά και φάλαινες. Ένα είδος φάλαινας είναι εξαιρετικά πολύτιμο για αυτούς διότι το δέρμα της, που είναι μαλακό, τους προσφέρει, όχι μόνο τροφή αλλά και όλη τη βιταμίνη C που χρειάζονται για επιβίωση. Δεν πετάνε τίποτα από ένα ζώο που σκότωσαν. 

Φωτογραφία UW Digital Collections

Οι πιο ξακουστές εφευρέσεις τους είναι τα Ιγκλού και τα έλκηθρα που σέρνουν ομάδες σκύλων. Οι Ινουίτ πιστεύουν πως κάθε τι έχει ψυχή, μια μορφή πνεύματος: άνθρωποι, ζώα, φυτά, οι δυνάμεις της φύσης, η θάλασσα, ο άνεμος κλπ. Πιστεύουν ακόμα πως όλα είναι συνδεδεμένα, όλες οι ψυχές μεταξύ τους. Όλα τα πνεύματα θα μπορούσαν να επηρεαστούν από ένα πάνθεον υπερφυσικών οντοτήτων, οι οποίες εξευμενίζονται με ένα ζώο ή ένα άψυχο αντικείμενο, κατά κάποιον συγκεκριμένο τρόπο.

Φωτογραφία Marku1988

Έχουν Σαμάνους (σοφούς μάγους-γιατρούς) που, όπως πιστεύουν οι Ινουίτ, μπορούν να θεραπεύσουν κάθε σωματικό ή ψυχικό πρόβλημα, να προβλέψουν τον καιρό, να συμβουλέψουν και να καθοδηγήσουν. Η θρησκεία τους συνδέεται με ένα σύστημα τελετουργιών, στενά συνδεδεμένων μα την καθημερινή τους ζωή. Απλές τελετές, αλλά απαραίτητες. Μια συνηθισμένη ρήση των Ινουίτ, λέει:"Ο μεγαλύτερος κίνδυνος για την ύπαρξή μας είναι ότι η διατροφή μας αποτελείται αποκλειστικά από ψυχές".

Με την πεποίθηση ότι κάθε πλάσμα έχει ψυχή, όπως ο άνθρωπος, κάθε κυνήγι που δεν έδειξαν τον απαιτούμενο σεβασμό θα οδηγήσει το απελευθερωμένο πνεύμα να εκδικηθεί. Οι Ινουίτ πιστεύουν ότι πρέπει να ζουν σε αρμονία με τις υπερφυσικές δυνάμεις, προκειμένου να εξασφαλίζουν τα απαραίτητα για τη ζωή τους.

Φωτογραφία Claude Niépce

Το περιβάλλον στο οποίο ζούσαν ενέπνευσε μια σειρά από περιπετειώδεις ιστορίες σχετικές με τις φάλαινες και τους θαλάσσιους ίππους. Η μεγάλη αναμονή, κατά τη χειμερινή περίοδο, για την εμφάνιση κοπαδιών καριμπού, καθώς και οι ώρες αναμονής πάνω από μια τρύπα στον πάγο για το κυνήγι μιας φώκιας, γέννησαν ιστορίες με μυστηριώδεις εμφανίσεις φαντασμάτων και άλλων φανταστικών πλασμάτων.

Πηγή φωτογραφίας

Κάποιοι Ινουίτ κοιτούσαν επίμονα το Βόρειο Σέλας και έβλεπαν μέσα στα χρώματά του εικόνες της οικογένειάς τους ή φίλων τους να χορεύουν στην επόμενη ζωή.  Κάποιοι άλλοι πίστευαν ότι τα φώτα του ήταν διαβολικά κι ότι αν σφύριζαν, αυτά θα κατέβαιναν και θα τους έκοβαν το κεφάλι. Οι Ινουίτ λένε αυτή τη ιστορία στα παιδιά ακόμα και σήμερα. Για άλλους ήταν αόρατοι γίγαντες, οι ψυχές των ζώων, οδηγός για το κυνήγι και πνεύμα που βοηθάει τους σοφούς μάγους-γιατρούς.

Ας γνωρίσουμε λίγη από την μυθολογία τους.

Ο Ήλιος και η Σελήνη
Malina είναι η θεά του ήλιου και Anningan ο θεός της σελήνης. Η Malina και ο Anningan ήταν αδέλφια και ζούσαν μαζί. Σ΄έναν φοβερό καυγά που είχαν, η Malina έριξε βρώμικο, μαύρο γράσο στο πρόσωπο του αδελφού της. Από φόβο έτρεξε όσο πιο μακριά μπορούσε, ψηλά στον ουρανό κι έγινε ο ήλιος. Ο Anningan την κυνήγησε κι έγινε η σελήνη. Ο Anningan συχνά ξεχνάει να φάει κι έτσι γίνεται λεπτότερος, καθώς οι μέρες περνούν. Κάθε μήνα, το φεγγάρι εξαφανίζεται για τρεις μέρες, όσο χρόνο χρειάζεται ο Anningan για να φάει. Στη συνέχεια, επιστρέφει για να συνεχίσει να κυνηγάει την αδελφή του. Αυτό το αιώνιο κυνήγι δημιουργεί την εναλλαγή ήλιου και σελήνης στον ουρανό.

Πηγή φωτογραφίας

Η Θάλασσα
Η Sedna είναι το πνεύμα της θάλασσας. Ήταν ένα νεαρό κορίτσι που πεισματικά αρνιόταν να παντρευτεί. Ο πατέρας της την εξανάγκασε να παντρευτεί ένα σκυλί. Εκ των υστέρων όμως, λυπήθηκε κι έπνιξε το σκυλί. Μετά όμως η Sedna δεν μπορούσε να στηρίξει τον εαυτό της και τα παιδιά της, τα οποία έστειλε να ζήσουν με τους γονείς της. Μια μέρα, ένα πουλί που είχε πάρει την μορφή άντρα ζήτησε την Sedna σε γάμο. Εκείνη δέχτηκε και πήγε να ζήσει μαζί του. Σύντομα ανακάλυψε ότι ο άντρας της δεν ήταν άνθρωπος, αλλά ένα θαλασσοπούλι. 

Φωτογραφία glenbowmuseum

Όταν την επισκέφτηκε ο πατέρας της, την έπεισε να φύγει μαζί του με μια βάρκα. Ο άντρας της, που τους κατάλαβε, δημιούργησε με τα φτερά του θύελλα, που απειλούσε να ανατρέψει τη βάρκα. Τρομαγμένος ο πατέρας της προσπάθησε να τη ρίξει στη θάλασσα. Όμως αυτή πιάστηκε από τη βάρκα, μέχρι που ο πατέρας της από το φόβο του, έκοψε τα δάχτυλά της. Λέγεται ότι η Sedna ζει στο βυθό της θάλασσας μαζί με τις φώκιες και άλλα θαλάσσια ζώα, τα οποία δημιουργήθηκαν από τα δάχτυλά της.

Φωτογραφία glenbowmuseum

Πηγή φωτογραφίας

Οι Ινουίτ πιστεύουν επίσης στην Pinga-θεά του κυνηγιού, της γονιμότητας και της ιατρικής, στην Qailertetang-το πνεύμα των καιρικών συνθηκών, ο φύλακας των ζώων και προστάτης των ψαράδων και των κυνηγών, στον Sila-προσωποποίηση του ανέμου κ.ά.

Ο παραδοσιακός τρόπος ζωής των Ινουίτ φάνηκε να κινδυνεύει από την διείσδυση μοντέρνων ιδεών και μοντέρνας τεχνολογίας. Τα τελευταία χρόνια κατάφεραν να αναβιώσουν τον πατροπαράδοτο τρόπο ζωής των προγόνων τους και να τον προσαρμόσουν στον μοντέρνο. 

Φωτογραφία glenbowmuseum

Pages