Στον τεχνολογικό κόσμο των σύγχρονων αεροπορικών ταξιδιών υπάρχει μια παράξενη ειρωνεία που αφορά στο γεγονός ότι η πλειοψηφία των δυστηχημάτων προκαλούνται από ανθρώπινο λάθος. Και μία από τις πιο κοινές μορφές του είναι η κακή επικοινωνία. Αν και τα αεροπλάνα είναι αναμφισβήτητα ένα από τα ασφαλέστερα μέσα μεταφοράς, όταν συμβεί ένα αεροπορικό δυστύχημα οι επιπτώσεις είναι σίγουρα καταστροφικές. Γιατί ακόμη και εάν ένα μόνο άτομο κάνει λάθος στην επικοινωνία, το τίμημα για την ανθρώπινη ζωή είναι μεγάλο. Ας δούμε λοιπόν στη συνέχεια ποιες είναι οι 10 αεροπορικές τραγωδίες που οφείλονται σε απλή ασυνεννοησία:
10. Avianca, Πτήση 52 (1990)
Στις 25 Ιανουαρίου 1990, η πτήση 52 της Avianca μετέφερε 149 επιβάτες από την Μπογκοτά της Κολομβίας στη Νέα Υόρκη. Ωστόσο, λόγω των κακών καιρικών συνθηκών και της συμφόρησης στην εναέρια κυκλοφορία, το Boeing 707 αναγκάστηκε να κάνει κύκλους για σχεδόν μία ώρα, με αποτέλεσμα να «εξαντληθεί» από καύσιμα.
Όταν έφτασε στο αεροδρόμιο Κένεντι, λόγω της ομίχλης και του ανέμου, μόνο ένας διάδρομος ήταν ανοικτός για τα 33 αεροπλάνα που επιχειρούσαν να προσγειωθούν διαδοχικά. Έτσι η κατάσταση πολύ σύντομα έγινε απελπιστική. Δύο είναι τα κρίσιμα σημεία της ασυνεννοησίας που οδήγησε στην καταστροφή που επρόκειτο να ακολουθήσει.
Όταν το αεροσκάφος πέρασε από τους περιφερειακούς στους τοπικούς ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας, οι δεύτεροι δεν ενημερώθηκαν για τα πολύ λίγα καύσιμα του αεροσκάφους, που δεν επαρκούσαν για να φτάσει σε εναλλακτικό αεροδρόμιο. Επιδεινώνοντας το πρόβλημα, το πλήρωμα του αεροπλάνου δεν δηλώνει ρητά ότι πλέον δεν υπήρχε «καύσιμο έκτακτης ανάγκης». Ως αποτέλεσμα, στο αεροπλάνο δόθηκε ένα μοτίβο προσγείωσης για το οποίο, όμως, είχε πολύ λίγα καύσιμα για να το εκτελέσει. Έτσι οι κινητήρες έσβησαν και το Boeing 707 χτύπησε στο χωριό Cove Neck στο Long Island, σκοτώνοντας 65 από τους 149 επιβάτες και οκτώ από τα εννέα μέλη του πληρώματος.
9. Air Florida, Πτήση 90 (1982)
Στις 13 Ιανουαρίου του 1982, η πτήση 90 της Air Florida επρόκειτο να ταξιδέψει από το αεροδρόμιο Washington National Airport στη Βιρτζίνια, με μια ενδιάμεση στάση στην Τάμπα. Λόγω του χιονιού και της παγωνιάς τα συστήματα του αεροσκάφους πάγωσαν και το σύστημα «αντιψύξης» δεν ενεργοποιήθηκε σωστά. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα τα μηχανήματα να μη καταγράφουν σωστά τις μετρήσεις. Έτσι, ενώ το πλήρωμα καμπίνας πίστευε ότι είχαν τεθεί σε αναμονή για την απογείωση, στην πραγματικότητα το αεροσκάφος δεν είχε αρκετή δύναμη για να απογειωθεί. Μόλις το Boeing 737 ξεκίνησε, ο αξιωματικός εδάφους παρατήρησε ότι κάτι δεν πήγαινε καλά με τα όργανα του αεροσκάφους και ότι δεν θα μπορούσε να πάρει ύψος. Ωστόσο, οι προσπάθειές του να επικοινωνήσειμε τον πιλότο απέτυχε, καθώς ο ίδιος πίστευε ότι δεν είχε πρόβλημα. Το αεροπλάνο συνετρίβη στο δρόμο, σκοτώνοντας 78 άτομα, μεταξύ των οποίων τέσσερις οδηγούς.
8. Singapore Airlines, Πτήση 006 (2000)
Δεν είναι συχνό φαινόμενο ένα αεροσκάφος να συγκρούεται με μια μπουλντόζα, αλλά αυτό είναι ακριβώς ό,τι συνέβη σε αυτό το αεροπλάνο που επρόκειτο να πετάξει από τη Σιγκαπούρη στο Λος Άντζελες μέσω της Ταϊπέι.
Στις 31 Οκτωβρίου 2000, η πτήση 006 της Singapore Airlines βρισκόταν στο σημείο απογείωσης μέσα σε θυελλώδεις ανέμους και κακές καιρικές συνθήκες. Υπήρχε χαμηλή ορατότητα εξαιτίας της δυνατής βροχής που έπεφτε με αποτέλεσμα οι πιλότοι να οδηγούν λάθος το Boeing 747 στο διάδρομο 05R, ο οποίος ήταν κλειστός για επισκευές. Πιο συγκεκριμένα, ο διάδρομος ήταν γεμάτος εκσκαφείς και μπουλντόζες, αλλά ο πιλότος δεν ήταν σε θέση να τους δει λόγω της κακοκαιρίας. Επιπλέον, οι πιλότοι δεν είχαν μπει στον κόπο να διαβάσουν μια έκθεση που τους είχε δοθεί 2 μήνες πριν σχετικά με τις επισκευές, με αποτέλεσμα να αρχίσουν τις διαδικασίες απογείωσης σε λάθος διάδρομο. Το αεροσκάφος συγκρούστηκε με τα οχήματα, σκοτώνοντας 83 από τους 179 επιβάτες, μεταξύ των οποίων και τέσσερα μέλη του πληρώματος.
7. Ατύχημα στο Αεροδρόμιο Linate (2001)
Στις 8 Οκτωβρίου 2001, η κακή επικοινωνία έπαιξε σπουδαίο ρόλο σε μια μεγάλη σύγκρουση στο αεροδρόμιο Linate του Μιλάνου. Ο διάδρομος είχε καλυφθεί από πυκνή ομίχλη, μειώνοντας την ορατότητα σε περίπου 656 πόδια (200 μέτρα), γεγονός που συνέβαλε στην τραγωδία, σε συνδυασμό και με τη μεγάλη ένταση της κυκλοφορίας. Ένα Cessna Citation CJ2 έλαβε εντολή να προχωρήσει για την απογείωσή του σε έναν παράπλευρο διάδρομο, αλλά η κακή χρήση των ραδιοεπικοινωνιών και η έλλειψη της κατάλληλης σήμανσης στους διαδρόμους οδήγησαν το Cessna σε λάθος κατεύθυνση. Διασχίζοντας έτσι τον κεντρικό διάδρομο βρέθηκε στο δρόμο της πτήσης 686 των Scandinavian Airlines, και πιο συγκεκριμένα μπροστά σε ένα αεροσκάφος McDonnell Douglas MD-87. Τα δύο αεροπλάνα συγκρούστηκαν, με το Cessna να τυλίγεται στις φλόγες και το MD-87 να χάνει τον έλεγχο και να πέφτει επάνω σε ένα υπόστεγο αποσκευών. Συνολικά 118 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους.
6. Dan Air, Πτήση 1008 (1980)
Η καταστροφή προκλήθηκε από μία λέξη που δεν ακούστηκε καλά! Η πτήση 1008 της Dan Air αναχώρησε από το Μάντσεστερ της Αγγλίας, το πρωί της 25ης Απριλίου 1980, καθ’ οδόν προς την Τενερίφη, ένα από τα Κανάρια Νησιά. Στις 1:21 μ.μ., το αεροπλάνο έπεσε πάνω στο βουνό του νησιού La Esperanza, σκοτώνοντας και τους 146 επιβαίνοντες.
Η αιτία της καταστροφής ήταν μια παρερμηνεία από το πλήρωμα της πτήσης του Boeing 727. Το αεροπλάνο έλαβε εντολή από τον πύργο ελέγχου να κάνει μια στροφή πάνω από το αεροδρόμιο Los Rodeos, όμως ο πιλότος αντί για τη λέξη «εισερχόμενα αεροσκάφη» κατάλαβε «εξερχόμενα αεροσκάφη» με αποτέλεσμα να πάει προς την αντίθετη κατεύθυνση. Και λόγω της έλλειψης ραντάρ εδάφους στο αεροδρόμιο, οι ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας δεν ήταν σε θέση να ενημερώσουν το πλήρωμα της πτήσης ότι το αεροπλάνο ήταν εκτός πορείας. Τα βαριά σύννεφα δυσκόλευαν την ορατότητα των πιλότων οι οποίοι δεν μπόρεσαν να δουν τη διαφαινόμενη απειλή του βουνού. Αν και το πλήρωμα προσπάθησε να πάρει ύψος δεν τα κατάφερε και το αεροσκάφος έπεσε στην πλαγιά του βουνού.
5. PSA, Πτήση 182 (1978)
Στις 25 Σεπτεμβρίου 1978, η πτήση 182 της Pacific Southwest Airlines έκανε ένα ταξίδι ρουτίνας από το Σακραμέντο στο Σαν Ντιέγκο. Στη γύρω περιοχή, ένας εκπαιδευτής έκανε μάθημα σε έναν μαθητή του μέσα σε ένα ιδιωτικό αεροσκάφος Cessna. Σε κάποιο σημείο, το Cessna έκανε μια μη εξουσιοδοτημένη αλλαγή πορείας με αποτέλεσμα να βρεθεί στον ίδιο χώρο με το Boeing 727. Αρχικά, οι δύο πιλότοι κατάφεραν να μείνουν μακριά, αλλά η επικοινωνία μεταξύ των πληρωμάτων και του ελέγχου εναέριας κυκλοφορίας δεν απέδωσε. Το Cessna χτύπησε στο κάτω μέρος της δεξιάς πτέρυγας του αεροσκάφους της πτήσης 182 και διαλύθηκε, ενώ το Boeing 727 με διαλυμμένο πτερύγιο κατέρρευσε. Και τα δύο αεροσκάφη έπεσαν κατακόρυφα σε μια γειτονιά στο Σαν Ντιέγκο, οηγώντας στο θάνατο τους 135 επιβάτες της πτήσης 182, επτά άτομα στο έδαφος αλλά και τους δύο πιλότους του Cessna.
4. American Airlines, Πτήση 965 (1995)
Στις 20 Δεκ 1995, η πτήση 965 της American Airlines πετούσε από το Μαϊάμι στο Cali της Κολομβίας, μεταφέροντας 163 επιβάτες και το πλήρωμα. Κατά την προσέγγιση στο αεροδρόμιο του Cali, το πλήρωμα διαγράφει κατά λάθος τα σημεία κατεύθυνσης που θα τους επέτρεπαν να προσεγγίσουν το αεροδρόμιο, ενώ ο ελεγκτής εναέριας κυκλοφορίας δεν γνωρίζει Αγγλικά για να τους βοηθήσει να αλλάξουν τη λάθος πορεία που ακολουθούσαν. Η πτήση 965 χτύπησε στην άκρη ενός βουνού, με αποτέλεσμα 159 άνθρωποι να χάσουν τη ζωή τους, με μόλις 4 επιζώντες μεταξύ των οποίων και ένας σκύλος.
3. Garuda Indonesia, Πτήση 152 (1997)
Στις 26 Σεπτεμβρίου 1997, η πτήση 152 της Garuda Indonesia Airlines ταξίδευε από την Τζακάρτα προς την πόλη Μεντάν. Κάνοντας την τελική προσέγγιση, ο πιλότος ζήτησε βοήθεια από το αεροδρόμιο του Μεντάν εξαιτίας της κακής ορατότητας που είχε λόγω των δασικών πυρκαγιών στην περιοχή. Οι πυρκαγιές είχαν προκαλέσει καθυστερήσεις και τρία αεροπλάνα ήδη περίμεναν για να προσγειωθούν, με τα δύο από αυτά να έχουν τον ίδιο αριθμό πτήσης! Αυτή η σύγχυση με τους αριθμούς αλλά και μια λάθος οδηγία του ελεγκτή εδάφους να στρίψει το αεροπλάνο δεξιά αντί για αριστερά ήταν αρκετά για να καταδικάσουν την πτήση 152. Το Airbus A300 συνετρίβη σε ορεινό έδαφος, σκοτώνοντας και τους 234 επιβάτες.
2. Charkhi Dadri, Σύγκρουση στον αέρα (1996)
Το περιστατικό συνέβη στις 12 Νοεμβρίου του 1996 και είναι η χειρότερη σύγκρουση αεροσκαφών στον αέρα στην ιστορία της αεροπορίας. Η πτήση 1907 των Kazakhstan Airlines Flight 1907 συγκρούστηκε με την πτήση 763 των Saudi Arabian Airlines σε υψόμετρο σχεδόν 14.000 ποδιών (4.300 μέτρα), σκοτώνοντας όλους τους επιβάτες και των δύο αεροπλάνων. Η αιτία της καταστροφής ανάγεται στις δυσκολίες επικοινωνίας του πληρώματος του αεροσκάφους του Καζακστάν με τους ελεγκτές της εναέριας κυκλοφορίας, καθώς κανείς δεν γνώριζε Αγγλικά. Η πτήση 1907 κατέβηκε αρκετά χαμηλά, ενώ παράλληλα «πάλευε» με τις αναταράξεις. Ο χειριστής ασυρμάτου στο έδαφος, παρατήρησε αυτή την απότομη κάθοδο και είπε στο πλήρωμα γυρίσει το αεροσκάφος, τοποθετώντας το κατά λάθος στη διαδρομή της πτήσης 763 των Saudi Arabian Airlines.
1. Σύγκρουση στο Αεροδρόμιο της Τενερίφης (1977)
Το χειρότερο αεροπορικό δυστύχημα όλων των εποχών έλαβε χώρα στο αεροδρόμιο Los Rodeos της Τενερίφης (γνωστό σήμερα ως Tenerife North Airport) στα Κανάρια Νησιά. Δύο Boeing 747 (Pan Am Πτήση 1736 και KLM Royal Dutch Airline Πτήση 4805) συγκρούστηκαν στην ομίχλη, σκοτώνοντας 583 ανθρώπους και αφήνοντας μόνο 61 επιζώντες.
Δυστυχώς, οι αιτίες της καταστροφής συνοψίζονται σε πιθανή ανυπομονησία και σε ένα πολύ βασικό λάθος συνεννόησης. Στις 27 Μαρτίου 1977, το αεροδρόμιο της Τενερίφης καλύφθηκε από πυκνή ομίχλη, ενώ υπήρχε μεγάλη κυκλοφορία εξαιτίας της «εκτροπής» των αεροσκαφών από το αεροδρόμιο Gran Caneria, όπου είχε εκραγεί μια βόμβα.
Αυτό σημαίνει ότι η ενημέρωση από το κέντρο ελέγχου της εναέριας κυκλοφορίας ήταν πιο μπερδεμένη από ό,τι συνήθως. Ο πιλότος της KLM αν δεν απογειωνόταν σύντομα θα έπρεπε να μείνει κατά τη διάρκεια της νύχτας στην Τενερίφη, πράγμα που δεν ήθελε καθόλου, με αποτέλεσμα να βιαστεί λίγο παραπάνω. Μόλις έλαβε την ανακοίνωση «είστε έτοιμος» από τον πύργο ελέγχου άρχισε να επιταχύνει στο διάδρομο. Εν τω μεταξύ, η πτήση της Pan Am προσπαθεί να βρει το διάδρομο προς απογείωση μέσα στην πυκνή ομίχλη και βρίσκεται κατά λάθος στην πορεία της KLM. Η σύγκρουση είναι τρομακτική και τα δύο αεροπλάνα τυλίγονται στις φλόγες με τις γνωστές καταστροφικές συνέπειες.
ΠΗΓΗ
