139. Γιατί υπάρχει τόσος πόνος στον κόσμο;
Λέγει ο δίκαιος Ιώβ: "Αλλά άνθρωπος γεννάται κόπω" (Ιώβ 5,7).
Ο Απόστολος Παύλος λέγει ότι όλα τα έργα γίνονται με κόπο και πόνο (Ρωμ.8,21).
Ο πόνος στον κόσμο είναι καρπός της πτώσεως του ανθρώπου από τον παράδεισο (Πράξ. 3,16). Είναι καρπός της αμαρτίας (Ψαλμ.7,14-16). Άλλ' όμως, εάν δεχόμεθα κάθε πόνο με υπομονή και ευχαρίστηση, λαμβάνουμε μεγάλη πνευματική ωφέλεια πολύτιμη για την σωτηρία της ψυχής μας.
Γενικά βλέπουμε ότι, όσο πολλαπλασιάζεται η αμαρτία και η πλάνη στον κόσμο, τόσο αυξάνεται και ο πόνος, δηλαδή η πείνα, η σύγχυση, οι πόλεμοι, οι παντός είδους ασθένειες και ο θάνατος.
Η φροντίδα ημών των χριστιανών είναι να εγκαταλείψουμε την αμαρτία, να συμφιλιωθούμε με τον Θεό, να αποκτήσουμε τον φόβο του Θεού, την ταπείνωση, την υπομονή και τότε όλα τα βάσανα μας θα λιγοστέψουν και θα έλθει μεγάλη ωφέλεια στις ψυχές μας.
140. Ο πόνος είναι αρραβώνας των αιωνίων βασάνων ή το αντίλυτρο των αμαρτιών μας; Ποιος είναι ο σκοπός της υπάρξεως του πόνου;
Ο σκοπός του πόνου για τους χριστιανούς είναι ένας και μοναδικός:
Η συγχώρησης των αμαρτιών εδώ στην γη με κάθε είδους ασθένειες, στενοχώριες και θλίψεις, επίσης ο εξαγνισμός και η σωτηρία της ψυχής μας.
Γι` αυτούς πού δεν θέλουν να διορθωθούν και να μετανοήσουν, ο πόνος είναι ο αρραβώνας των αιωνίων βασάνων. Ενώ αυτοί πού δέχονται τον πόνο με υπομονή και με ευχαριστία στον Θεό και ζουν με μετάνοια, τότε είναι γι' αυτούς ο καλλίτερος δρόμος για την διόρθωση και συγχώρηση των αμαρτιών των, διότι λυτρώνονται από τις αιώνιες θλίψεις της κολάσεως.
Βλέπουμε ότι εδώ στην γη αυτοί πού υποφέρουν περισσότερο, είναι ειρηνικοί με τη συνείδηση τους, ενάρετοι και ισχυροί απέναντι των πειρασμών, πλησιέστερα στον Θεό από τους άλλους και σώζονται ευκολότερα, όπως ο δίκαιος Ιώβ, ο πτωχός Λάζαρος, οι Άγιοι Απόστολοι, οι Μάρτυρες, οι Όσιοι και τόσοι άλλοι. Ενώ αυτοί πού ζουν άνετα, είναι υγιείς, έχουν περιουσία και κάθε απολαυστικό στην γη, είναι συνήθως αδύνατοι στην πίστη, άσπλαχνοι, τυραννικοί, γαστρίμαργοι, εγωιστές, φοβούνται τον θάνατο και πεθαίνουν με βαρείες αμαρτίες, προς αιώνια τιμωρία τους.
Ο πόνος επετράπη άνωθεν για την σωτηρία και την συγχώρηση των αμαρτιών μας και για την πνευματική μας πρόοδο, εάν εμείς τον δεχόμεθα με ευχαρίστηση, ως από το χέρι του Θεού, όπως λέγει ο προφήτης Δαβίδ: "Η ράβδος σου και η βακτηρία σου, αύται με παρεκάλεσαν" (Ψαλμ.22,5).
Όποτε λοιπόν, η ράβδος και η βακτηρία του πόνου τους ευσεβείς και πιστούς χριστιανούς τους στηρίζουν, τους εμπνέουν στα καλά έργα, τους καθαρίζουν από τις αμαρτίες και τους καταξιώνουν μεγαλυτέρων στεφάνων και απολαύων στον ουρανό. Ενώ για τους κακοπροαίρετους, η ράβδος του πόνου είναι τιμωρία επάνω στην τιμωρία και χαλινός στο στόμα, διότι δεν θέλουν να πλησιάσουν τον Κύριο (Ψαλ.31,10).
141. Πώς πρέπει να υπομένουμε την αρρώστια, την αδικία, την κακολογία, την πτώχεια και κάθε είδους στενοχώριες εδώ στη γη;
Πρώτα - πρώτα να έχουμε εμπιστοσύνη ότι ο πόνος, παραχωρήθηκε από τον Θεό Πατέρα μας για την σωτηρία μας και όχι για την αιώνια τιμωρία μας.
Κατόπιν να τον δεχόμεθα με υπομονή και καλοσύνη. Η υπομονή μας να συνοδεύεται από ευλάβεια και εγκράτεια (Β' Πέτρ. 1, 6-7), από χαρά (Κολ. 1,11) και από ελπίδα.
Η υπομονή στους πόνους επαυξάνει σ' εμάς την προσευχή, την διάθεση για εξομολόγηση, για την Θεία Κοινωνία, για την ανάγνωση των ιερών βιβλίων, για ιερούς στοχασμούς γύρω από τα Πάθη του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού και όλων των αγίων Του, τα οποία ήταν ασυγκρίτως βαρύτερα από τα δικά μας και προκαλεί αγαθές σκέψεις για την μακαριά ζωή του παραδείσου.
Διότι άλλη οδός σωτηρίας δεν υπάρχει παρά αυτή του σταυρού, πού συνοδεύεται με πόνους, με υπομονές και θυσίες, όπως μας είπε ο Σωτήρ: "Εν τη υπομονή υμών κτήσασθε τας ψυχάς ημών" (Λουκ. 21,19), και "Ο υπομείνας εις τέλος ούτος σωθήσεται" (Ματθ.24,13).
142. Για ποια αιτία υποφέρουν τα αθώα παιδιά; Ποιες αμαρτίες ξεπληρώνουν;
Στην έξοδο διαβάζουμε: "Εγώ ειμί ο Κύριος ο Θεός σου, Θεός ζηλωτής, αποδιδούς αμαρτίας γονέων επί τέκνα, έως τρίτης κα τετάρτης γενεάς" (Έξοδ. 20,5).
Και πάλι: "Ο Θεός επάγων ανομίας πατέρων επί τέκνα και επί τέκνα τέκνων, επί τρίτην και τετάρτην γενεάν" (Εξοδ. 34,7), (Ψαλμ.36,28).
Ο μεγάλος προφήτης Ιερεμίας λέγει: "Ποιών έλεος εις χιλιάδας και αποδιδούς αμαρτίας πατέρων εις κόλπους τέκνων αυτών μετ' αυτούς, ο Θεός ο μέγας ο ισχυρός" (Ιερεμ. 39,18).
Ο προφήτης Ησαΐας λέγει: "Ετοιμάσαντα τέκνα σου σφαγήναι ταις αμαρτίαις του πατρός αυτών" (Ησαΐου14,21).
Απ' αυτές τις μαρτυρίες λοιπόν της Αγίας Γραφής, μπορούμε να εννοήσουμε καθαρά, για ποια αιτία υποφέρουν τα αθώα παιδιά και ποιών τις αμαρτίες πληρώνουν.
143. Πώς αντιμετωπίζει η Εκκλησία τον ανθρώπινο πόνο και ποια είναι τα καθήκοντα του χριστιανού απέναντι αυτών πού υποφέρουν;
Η Εκκλησία ανακουφίζει και θεραπεύει τους πόνους των ανθρώπων με διάφορα είδη προσευχών προς τον Πανάγαθο Θεό.
Η σπουδαιότερη προσευχή για τους ασθενείς είναι το μυστήριο του Αγίου Ευχελαίου και διάφορες ευχές για την απόκτηση της υγείας.
Ο χριστιανός έχει μεγάλο καθήκον απέναντι των δοκιμαζόμενων από θλίψεις συνανθρώπων του να τους βοηθάει το κατά δύναμη, τόσο με υλικά μέσα: ρουχισμό, τρόφιμα, φιλοξενία, περίθαλψη, χρήματα κλπ. όσο και με πνευματικά μέσα όπως: με την προσευχή υπέρ αυτών, την ηθική των ενίσχυση με λόγια πνευματικά, με την συμπόνια, με την παρηγοριά κλπ. όπως μας διδάσκει ο Απόστολος Παύλος λέγοντας: "Χαίρειν μετά χαιρόντων και κλαίειν μετά κλαιόντων" (Ρωμ. 12,15).
144. Τι είναι οι πειρασμοί και γιατί επετράπη στον άνθρωπο να πειράζεται;
Οι πειρασμοί είναι δοκιμασίες πού έρχονται εναντίον του ανθρώπου από τον διάβολο και τους υπηρέτες του, τους κακούς ανθρώπους.
Ο άνθρωπος αφήνεται από τον Θεό να πειράζεται για να δοκιμαστή η πίστης του (Α' Πέτρ. 1,6-7), η αγάπη του προς τον Θεό(Δευτ. 13,3), η υπακοή του (Δευτ. 8,2), εάν είναι προσκολλημένος στα μάταια αγαθά, όπως συνέβη με τον Ιώβ (Ιώβ 1,9-12). Στην πράξη οι πειρασμοί είναι ανάλογοι προς τις ανθρώπινες δυνάμεις της φύσεως του κάθε ανθρώπου.
Στους δυνατότερους στην πίστη παραχωρεί ο Θεός βαρύτερους πειρασμούς, για να προοδεύσουν στην αγιότητα και να αξιωθούν μεγαλυτέρων στεφάνων.
Ενώ στους αδυνάτους στην πίστη και υπομονή, παραχωρεί η Θεία Του πρόνοια ελαφρότερους πειρασμούς για να τους βοηθήσει να νικήσουν και να μη απελπισθούν.
Ιδού Τι λέγει ο Απόστολος Παύλος: "Πειρασμός υμάς ου είληφεν ει μη ανθρώπινος· πιστός δε ο Θεός, ος ουκ εάσει υμάς πειρασθήναι υπέρ ο δύνασθε, αλλά ποιήσει συν τω πειρασμώ και την έκβασιν του δύνασθαι υμάς υπενεγκείν" (Α' Κορ. 10,13).
Το ίδιο πράγμα λέγει και ο προφήτης Δαβίδ: "ότι ουκ αφήσει Κύριος την ράβδο των αμαρτωλών επί τον κλήρο των δικαίων, όπως αν μη εκτείνωσιν οι δίκαιοι εν ανομίες χείρας αυτών" (Ψαλμ. 124,3).
Ο δίκαιος Ιώβ λέγει ότι οι πιστοί φορτώνονται με διαφόρους πειρασμούς, κατά παραχώρηση του Θεού (Ιώβ 7,8). "Όμως ουδέποτε ο Θεός επιτρέπει στους εκλεκτούς Του, πειρασμούς υπεράνω των δυνάμεων των.
145. Ποιοι είναι οι μεγαλύτεροι πειρασμοί τον ανθρώπου, από τους οποίους προέρχονται οι άλλοι;
Οι ρίζες των κακών είναι τρεις:
η επιθυμία του σώματος,
η επιθυμία των οφθαλμών και
η αλαζονεία του βίου, όπως λέγει ο άγιος ευαγγελιστής Ιωάννης (Α' Ιωάν. 2,16).
Η, όπως λέγει ο άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός είναι
η φιληδονία,
η φιλοδοξία και
η φιλαργυρία, από τις οποίες γεννιούνται όλα τα κακά.
Με αυτά τα τρία είδη των πειρασμών δοκίμασε και ο σατανάς να πειράξει τον Κύριο (Ματθ. 4,1-11).
146. Ποιοι είναι οι τρεις εχθροί προς τους οποίους αγωνιζόμαστε και πειραζόμαστε μέχρι θάνατο;
Είναι ο διάβολος, ο κόσμος, δηλαδή οι απολαύσεις του κόσμου και η σάρκα.
Αυτοί οι τρεις εχθροί μας πολεμούν με κάθε είδους πειρασμούς και λίγοι είναι εκείνοι οι χριστιανοί, πού τους νικούν με την Χάρι του Χριστού και είναι οι νικητές και οι μακάριοι αυτού του αιώνος.
Αλλά "εάν μη Κύριος φύλαξη οίκον, εις μάτην ηγρύπνησεν ο φυλάσσων" λέγει το Άγιο Πνεύμα με το στόμα του ψαλμωδού Δαβίδ.
Όταν μας βοηθεί ο Κύριος, "ουδείς ημών πορθείτε την πόλιν" (Αντίφωνο τρίτου ήχου).
147. Ποιοι είναι οι μεγαλύτεροι πειρασμοί με τους οποίους πολεμούν αυτοί οι τρεις εχθροί τις ψυχές μας;
Ο διάβολος, η πηγή παντός κακού, μας πειράζει κατευθείαν με
λογισμούς
απιστίας,
βλασφημίας,
αμφιβολίας,
απελπισίας,
υπερηφάνειας και
κενοδοξίας.
Ενώ πλαγίως μας πειράζει με τα θέλγητρα του κόσμου, με λογισμούς αλαζονείας, κενοδοξίας, οργής και ακολασίας επίσης με τα πάθη της φιλαργυρίας, πλεονεξίας, ζηλοφθονίας, φιλονικίας, τιμωρίας των άλλων, φλυαρίας και αλλά. Με το σώμα ο διάβολος μας πειράζει στα πάθη της γαστριμαργίας, της μέθης, της ασωτίας, της χαυνότητας της θελήσεως μας, της αναισθησίας της καρδίας μας, της φυγοπονίας και άλλων παρομοίων.
148. Από πόσα και ποια μέρη πειράζεται ο χριστιανός;
Κατά την μαρτυρία του αγίου Μελετίου του Ομολογειτού, ο χριστιανός πειράζεται από τον διάβολο από οκτώ μέρη και συγκεκριμένα:
1) Από άνω μας πειράζει όταν με όλες τις δυνάμεις μας αγωνιζόμαστε χωρίς διάκριση για την απόκτηση των αρετών. Δηλαδή, νηστεία μέχρι εξαντλήσεως, σωματικούς κόπους πάνω από τα κανονικά μέτρα αντοχής, αγρυπνία ολονύκτια και άλλα πνευματικά έργα τα οποία οδηγούν στην τελειότητα, όταν βέβαια γίνονται με διάκριση.
2) Από κάτω μας πειράζει ο διάβολος με την ακηδία και οκνηρία για την εκτέλεση των καλών έργων. Έτσι λοιπόν, αδυνατίζει η θέλησης μας, το λογιστικό της ψυχής μας, ο έλεγχος της συνειδήσεως, η γενναιοψυχία και επιμονή στην πνευματική πάλη.
3) Από αριστερά μας πειράζει ο διάβολος με τα παντός είδους σωματικά πάθη, όπως την μέθη, την γαστριμαργία, την φιλαργυρία, την οργή, το μίσος, την εκδίκηση και κάθε σωματική και ψυχική κακία. Ονομάζονται έτσι, διότι έρχονται κατευθείαν από τον διάβολο και κάθε αγωνιστής αντιλαμβάνεται εύκολα αυτές τις παγίδες , του πονηρού.
4) Από τα δεξιά μας πειράζει με τα ψυχικά πάθη και την υπερβολική ευαισθησία πού είναι δυσκολονόητα και δυσδιάκριτα και δυσθεράπευτα, όπως είναι: η υπερηφάνεια, η αλαζονεία, το εγωιστικό θέλημα, η κενοδοξία, η μνησικακία, η έξαψης, η παρακοή, ο εγωισμός, η αίρεσης, το σχίσμα, η βλασφημία, η υπερβολική εμπιστοσύνη στο έλεος του Θεού, η αμφιβολία, η απιστία, τα όνειρα, τα οράματα, η μαγεία κλπ. Αυτά τα πάθη πού έχουν σαν θεμέλιο την υπερηφάνεια, από την οποία εξέπεσε ο εωσφόρος στον Άδη, δύσκολα γνωρίζονται και θεραπεύονται.
5) Από εμπρός μας πειράζει ο διάβολος για τα μελλοντικά πράγματα, δηλαδή μας προξενεί μέριμνα σε υποθέσεις άλλων και σε σωματικούς κόπους για την επαύριον διότι νομίζουμε ότι ο Θεός δεν φροντίζει σε όλη μας την ζωή. Οι πειραζόμενοι μ' αυτούς τους
λογισμούς ετοιμάζουν περιουσίες για τα γεράματα των, κοπιάζουν μόνο γι' αυτή την ζωή, φοβούνται ότι δεν θα έχουν να φάγουν και να πιουν, αποβάλλουν παιδιά, λέγοντας ότι δεν έχουν με Τι να τα μεγαλώσουν, φιλονικούν για περιουσιακά ζητήματα, είναι πολύ τσιγκούνηδες και φιλάργυροι, δεν κάνουν ελεημοσύνη και είναι εγωιστές.
6) Από πίσω μας πειράζει ο διάβολος με τις ενθυμήσεις των αμαρτιών και παθών, πού μας αιχμαλώτιζαν στην νεότητα μας και μας παρακινεί να τα επαναλάβουμε. Έτσι μας φέρνει στον νου τα πρόσωπα με τα οποία αμαρτήσαμε, τον τόπο όπου αμαρτήσαμε, τις αιτίες των αμαρτιών οι οποίες μας νίκησαν, αυτούς με τους οποίους τσακωθήκαμε, τα λόγια τα οποία ανταλλάξαμε για να αρχίσουμε πάλι να τους μισούμε. Μας υπενθυμίζει τις σαρκικές αμαρτίες τις οποίες κάναμε, τα κορίτσια πού σκανδαλίσαμε, τους μέθυσους και άλλες περασμένες αμαρτίες και μας κεντρίζει την θέληση να πέσουμε στα ίδια αμαρτήματα από τα οποία με δυσκολία λυτρωθήκαμε.
7) Από μέσα μας δηλαδή από την καρδιά, μας πειράζουν οι αόρατοι εχθροί με όλα τα πάθη πού κυριαρχούν στην καρδιά, όπως. Την οργή, την πλάνη, την επιθυμία, την εκδίκηση, την σκληρότητα, τον φθόνο, την υπερηφάνεια και τα παρόμοια, όπως λέγει ο Κύριος:"Τα δε εκπορευόμενα εκ του στόματος εκ της καρδίας εξέρχεται, κακείνα κοινοί τον άνθρωπον. Εκ γαρ της καρδίας εξέρχονται διαλογισμοί πονηροί, φόνοι, μοιχείαι, πορνείαι, κλοπαί, ψευδομαρτυρίαι, βλασφημίαι.." (Ματθ. 15,18-19). Γι' αυτό και ο προφήτης Δαβίδ προσευχόταν λέγοντας: "Καρδίαν καθαράν κτίσον εν εμοί, ο Θεός, και Πνεύμα ευθές έγκαινισον εν τοις εγκάτοις μου" (Ψαλ.50,11).
Από έξω μας πειράζουν και μας νικούν οι δαίμονες με τις πέντε αισθήσεις, οι οποίες είναι τα παράθυρα της ψυχής. Ιδιαίτερα με την όραση, με την ακοή και με την γεύση. Για τους πειρασμούς πού εισέρχονται στην καρδιά από την επίδραση των αισθήσεων, ακούμε να λέγει ο προφήτης Ησαΐας: "Κύριε, εισήλθε ο θάνατος εν ταις θύραις ημών". Για τους οφθαλμούς λέγει ο Σωτήρ: ""Όστις επεθύμησε γυναίκα προς το εμοίχευσε αυτήν, ήδη εμοίχευσε αυτήν εν τη καρδία αυτού" (Ματθ. 5,28).
Ιδού λοιπόν, ότι απ' όλα τα μέρη πετά ο σατανάς σαΐτες εναντίον μας θέλοντας να μας τραυματίσει με αμαρτίες και να μας οδηγήσει στην απώλεια. Εμείς όμως έχουμε καθήκον να εξομολογούμαστε όλους τους λογισμούς στον Πνευματικό μας και να αποφεύγουμε τους πειρασμούς του διαβόλου με την δύναμη της προσευχής, της νηστείας, της ταπεινώσεως, της προφυλάξεως του νου και της αναγνώσεως ιερών βιβλίων. Και εάν παρ' όλα αυτά οι σαΐτες των πειρασμών δεν απομακρύνονται από κοντά μας, τότε αυτό είναι σημείο ότι οι ρίζες των παθών είναι ριζωμένες καλά στον νου και στην καρδιά μας. Είναι ακόμη απόδειξη ότι δεν κάναμε καθαρή εξομολόγηση των λογισμών μας και ξεπήδησαν από μέσα μας οι αμαρτίες. Σ' αυτή την περίπτωση έχουμε ανάγκη από θερμή προσευχή, συνοδευομένη με δάκρυα και νηστεία, εφ' όσον η αμαρτία συνεχίζει να μας κυρίαρχη.
149. Ποιοι είναι οι πλέον δυσδιάκριτοι και δυσκολοθεράπευτοι πειρασμοί;
Είναι οι εσωτερικοί πειρασμοί της ψυχής, δηλαδή:
Λογισμοί βλασφημίας, αμφιβολίας σε θέματα πίστεως, απελπισίας, κατόπιν εγωκεντρικοί πειρασμοί, λογισμοί υψηλοφροσύνης, εμπιστοσύνης στον εαυτό μας και άλλοι.
Ενώ ανάμεσα στους σωματικούς πειρασμούς οι πλέον επίμαχοι και επικίνδυνοι είναι οι λογισμοί της ακολασίας, διότι είναι συνδεδεμένοι με την φύση του σώματος μας.
Επίσης αυτός πού υπερηφανεύεται, εγκαταλείπεται από τον Θεό να πέσει στην πορνεία.
Γι' αυτό οι Άγιοι Πατέρες μας συμβουλεύουν να φεύγομε από οποιαδήποτε αφορμή πορνείας, από κάθε σαρκικό λογισμό για να μη κατάληξη σε πράξη, να προφυλασσόμαστε από οποιοδήποτε πρόσωπο πού μας σκανδαλίζει και μας σπρώχνει στο φοβερό αμάρτημα της ακολασίας.
150. Γιατί έχει ο σατανάς τόση δύναμη να πολεμά τον άνθρωπο και γιατί παραχωρεί ο Θεός να πειράζεται και να εξαπατάται από την αμαρτία το πλάσμα του;
Ο σατανάς δεν έχει την δύναμη και την άδεια να κυριεύει, να ξεγελά ή να εξαναγκάζει την θέληση του ανθρώπου για την αμαρτία. Αυτός μόνο τον πειράζει με κάθε είδους τεχνάσματα, φαντασίες, ενθυμήσεις, με τις αισθήσεις, με τις φυσικές αδυναμίες, με την ηδονή του κόσμου, με τους λογισμούς κ.λ.π.
Ο σατανάς ουδέποτε φανερώνει στον άνθρωπο το πρόσωπο του, δεν αποκαλύπτεται κατευθείαν σαν εχθρός στον άνθρωπο. Αλλά τον πολεμά κρυφά ή φανερά ή με τους κακούς ανθρώπους, χρησιμοποιώντας κάθε είδους τεχνάσματα πονηρά, ώστε να μην αποκαλυφθεί ο ίδιος, διότι ο σκοπός του είναι η πτώσης μας στην αμαρτία και η απώλεια μας.
Αυτός ονομάζεται πειρασμός και πατήρ του ψεύδους διότι με τους πειρασμούς και τις ψεύτικες παγίδες του θέλει να μας οδηγήσει στην αμαρτία. Ο σατανάς ακόμη εξαναγκάζει την θέληση μας, υποδαυλίζει τα πάθη και τις σαρκικές ορέξεις της ψυχής και του σώματος, δημιουργεί αφορμές για την εκτέλεση αμαρτιών, μας στριφογυρίζει πάντοτε τον νου στις πτώσεις μας, αλλά δεν έχει την θέληση και άδεια από τον Θεό να μας πίεση για την διάπραξη της αμαρτίας, διότι τότε δεν θα είχαμε καμιά ενοχή, ούτε τιμωρία και κανείς δεν θα λυτρωνόταν από τις παγίδες του.
Όμως, εάν ο άνθρωπος εξασθενεί κατά την θέληση του και την προσευχή, εάν γλυκαίνεται από τα δελεάσματα του διαβόλου και συγκατατίθεται στην αμαρτία, τότε δεν είναι γι' αυτό ένοχος ο διάβολος, αλλά ο άνθρωπος. Γι' αυτό του δόθηκε φύλαξ άγγελος για να τον βοηθεί, να του χαρίζει την Χάρη του Αγίου Πνεύματος, να τον ενισχύει, να τον οδηγεί στην εκκλησία, στην εξομολόγηση, δηλαδή στην κάθαρση των αμαρτιών του και ο Πνευματικός να τον συμβουλεύει και να τον συγχωρεί. Γι' αυτό του υπόσχεται και μισθό, εάν νικήσει, ή τιμωρία, εάν νικηθεί.
Ο Θεός επιτρέπει στον διάβολο να πειράζει τον άνθρωπο, για να τον κάνη δυνατότερο στην πίστη και ο άνθρωπος να έχει όλη την φροντίδα της σωτηρίας του μόνο στον Θεό, και όχι στις δυνάμεις του. Επίσης ο πιστός άνθρωπος, όταν αγωνίζεται περισσότερο, θα έχει περισσότερο μισθό από τον Θεό.
Ο Θεός αφήνει τον σατανά να πειράζει τον άνθρωπο αλλά δεν επιτρέπει στον διάβολο να τον πειράξει παραπάνω από τις δυνάμεις του (Α' Κορ. 10,13). Μόνο ο υπερήφανος και άπιστος αφήνεται από τον Θεό να πειράζεται από τον διάβολο μέχρις ότου ταπεινωθεί και ζητήσει την βοήθεια του Θεού και των λειτουργών Του.
Στον άνθρωπο όμως του προσφέρεται η δύναμης να νικήσει και απομακρύνει τον διάβολο (Εφ. 6,11 Πέτρου 5,9).
151. Ποια είναι τα σπουδαιότερα όπλα με τα οποία νικούμε τους πειρασμούς τον διαβόλου;
Δύο είναι τα μεγαλύτερα όπλα με τα οποία νικούμε όλες τις διαβολικές παγίδες.
Πρώτα είναι η αγία προσευχή και μετά η ταπείνωσης. Προσευχόμαστε πάντοτε στον Ουράνιο Πατέρα μας, λέγοντας: "Και μη εισενέγκης ημάς εις πειρασμόν, αλλά ρύσαι ημάς από του πονηρού" (Ματθ. 6,13). Δηλαδή ζητάμε από τον Θεό να μη επιτρέψει να πειραχτούμε υπεράνω των δυνάμεων μας και να μας λύτρωση απ' όλες τις παγίδες του πονηρού. Όποτε λοιπόν, σε κάθε πειρασμική περίσταση πρέπει να προσευχώμεθα με επιμονή, με δάκρυα, με νηστεία και με συντετριμμένη καρδιά.
Οι Πατέρες μας συνιστούν να λέγωμεν πάντοτε την ευχή του Ιησού, ιδιαίτερα σε καιρό του πειρασμού, διότι το όνομα του Κυρίου βγαίνει σαν ένα σπαθί από την καρδιά μας και φονεύει τους νοητούς εχθρούς.
Το δεύτερο όπλο κατά των διαβολικών επιθέσεων είναι η ταπείνωσης. Άκουσε Τι λέγει ο Δαβίδ: "Έταπεινώθην και έσωσε με ο Κύριος" (Ψαλμ. 114,6). Όταν είμεθα περικυκλωμένοι από πάθη και πειρασμούς να ταπεινούμαστε από τα βάθη της καρδιάς μας, δηλαδή, να θεωρούμε τους εαυτούς μας τους πιο αμαρτωλούς, λέγοντας ότι για τις αμαρτίες μας και την υπερηφάνεια μας πειραζόμαστε και τότε θα φύγει ο διάβολος από κοντά μας, διότι το ισχυρότερο πυρ, πού κατακαίγει τον διάβολο είναι η ταπείνωσης, η προσευχή, τα δάκρυα και η νηστεία. Άλλα όπλα σε περίοδο πειρασμών είναι: Η καρτερική στους πειρασμούς υπομονή, η συχνή εξομολόγηση των λογισμών, η ανάγνωση των ιερών βιβλίων, η αποφυγή αφορμών για αμαρτίες, η Θεία Κοινωνία, η σιωπή, η αποδέσμευση από τα εγκόσμια έργα και άλλα.
152. Ποιες είναι οι ωφέλειες που αποκομίζουμε στον πόλεμο κατά τον διαβόλου;
Η πρώτη ωφέλεια είναι ότι χωρίς πειρασμούς και χωρίς πάλη με τους δαίμονας δεν μπορούμε να σωθούμε ούτε και ποτέ να στεφανωθούμε.
Γι' αυτό λέγει κάποιος πατήρ της ερήμου: "Επαρον τους πειρασμούς και ουδείς ο σωζόμενος".
Κατόπιν οι πειρασμοί μας διδάσκουν την πείρα του πνευματικού πολέμου, μας σκληραγωγούν στην ζωή, μας βοηθούν να προοδεύσουμε πνευματικά.
Επίσης μας επαυξάνουν την πίστη, μας διδάσκουν και μας εξαναγκάζουν να προσευχώμεθα περισσότερο, να αγρυπνούμε, να πηγαίνουμε συχνότερα στην εκκλησία, να κάνουμε νηστεία, ανάγνωση των Ιερών βιβλίων, συχνή εξομολόγηση και Θεία Κοινωνία. Οι πειρασμοί μας ταπεινώνουν, μας δείχνουν την αδυναμία μας και την ανικανότητα μας, όταν είμεθα μόνοι χωρίς την θεία βοήθεια. Ακόμη ενισχύουν την υπομονή, την προσευχή, τα δάκρυα, την ταπείνωση και την πίστη μας. Ιδού ο σκοπός και οι ωφέλειες των επί της γης πειρασμών του διαβόλου.
153. Πάτερ Κλεόπα, Τι είναι η μαγεία και ποια είναι τα είδη της;
Με την λέξη μαγεία εννοούμε την επίκληση δαιμονικής δυνάμεως προς βοήθεια των ανθρώπων, αντί της βοηθείας του Θεού, με σκοπό την πραγματοποιήσει συγκεκριμένων ανθρωπίνων επιδιώξεων. Η μαγεία εξασκήθηκε τόσο στον εβραϊκό λαό, την περίοδο της Παλαιάς Διαθήκης, όσο και στους χριστιανούς του Νόμου της Χάριτος μέχρι και των ημερών μας. Στην Παλαιά Διαθήκη ζήτησε την βοήθεια του διαβόλου δια της μαγικής τέχνης ο βασιλεύς Σαούλ και ευθύς τιμωρήθηκε από τον Θεό, Μάγοι ήταν ο Βαλαάμ και οι τρεις μάγοι οι οποίοι ασχολιόντουσαν με την αστρολογία.
Κατά την διδασκαλία του αγίου Νικόδημου του Αγιορείτου, η μαγεία διαιρείται σε πολλά είδη και συγκεκριμένα:
Η κυρίως μαγεία δια της οποίας εννοούμε την επίκληση των δαιμόνων για να αποκαλύψουν στους ανθρώπους κρυμμένους θησαυρούς, χαμένα αντικείμενα και άλλα παρόμοια.
Η μαντεία, το δεύτερο είδος μαγείας, με το οποίο μερικοί άνθρωποι ομιλούν για το μέλλον από διάφορα σημεία του χεριού πού εξηγούν, γι' αυτό και ονομάζεται και χειρομαντεία, και από άλλα βέβαια αντικείμενα, όπως χαρτοπαίγνια, καφέδες, σπυριά κλπ.
Νεκρομαντεία, δηλαδή επίκλησης της βοηθείας των δαιμόνων στα μνήματα για να παίδευση αυτούς πού είναι στην ζωή. Οι νεκρομάντης απαιτούν να κληθεί η νεκρή από τον Άδη ψυχή όπως έκαναν οι μάντεις στην εποχή του προφήτου Σαμουήλ (Α' Βασ.28,3), για να μάθουν το μέλλον ή για να εκδικηθούν κάποιον. στις ημέρες μας δρα η νεκρομαντεία συστηματικά στους πιστούς, όπως π.χ. το σβήσιμο των ανθράκων, η απαγγελία συγκεκριμένων λέξεων ανακατωμένων με προσευχές για τους ασθενείς και οι οποίοι ισχυρίζονται ότι είναι μάντεις.
Γητεία, δηλαδή μαντεία η μαγεία με ιερά αντικείμενα, όπως η μαντεία με το ψαλτήριο, πού σήμερα ονομάζεται "άνοιγμα , του ψαλτηρίου", μαντεία με αντικείμενα της εκκλησίας, όπως η περιβολή ιερών αμφίων, κλειδιά εκκλησιών, στάκτη από θυμιατήριο, αντιγραφή μερικών ρυθμικών κτύπων καμπάνας και τειχών της εκκλησίας ή το ανάκρουσμά τους μπροστά σε καντήλια κλπ.
Η γοητεία, δηλαδή ο πόθος μερικών νέων να παντρευτούν με πρόσωπα της αρεσκείας των με την επίκληση της σατανικής βοηθείας. Αυτό στον λαό ονομάζεται "ειμαρμένη, ριζικό".
Η μαντεία με τα εντόσθια των ζώων, πού ονομάζεται και οιωνοσκοπία. Σ' αυτό το είδος μαγείας υπάγονται και τα όνειρα, τα ζώδια, οι καλές και κακές ώρες, η μαντεία σε μέλη του σώματος, πού λέγεται και προμήνυμα (σφύριγμα στα αυτιά, θόρυβος των ματιών, η φαγούρα στις παλάμες κλπ.).
Τα φυλακτά τα οποία έχουν στο χέρι ή στο στήθος από διάφορα πολύχρωμα κομμάτια υφάσματος για να τους φυλάγουν από ασθένειες, από κινδύνους και από ζημιές, αφού πρώτα επικαλεσθούν την δύναμη του διαβόλου.
Οι επικαλούμενοι τους δαίμονες (κλύδωνες), είναι αυτοί πού μαντεύουν για τα μέλλοντα με την βοήθεια των δαιμόνων. Σ' αυτούς περιλαμβάνονται και αυτοί πού ανάβουν φωτιές μπροστά στα σπίτια των και τρέχουν στην φωτιά, οι εγγαστρίμυθοι και οι μαντεύοντες με τα εντόσθια των ζώων. Αυτή η μαγεία είναι πολύ διαδεδομένη στις ημέρες μας.
Αστρολογία, είναι η μαγεία πού έδρασε από τους παλαιότατους χρόνους μέχρι σήμερα. Με την αστρολογία εννοούμε την πρόβλεψη των μελλόντων με την κίνηση των αστέρων, των πλανητών, των ανέμων, των νεφών και των άλλων γενικά φαινομένων. Οι αστρολόγοι ισχυρίζονται ότι κάθε άνθρωπος έχει το δικό του αστέρι, πράγμα το οποίο συναντάμε και στην δική μας λαογραφία.
Ιδού μερικά από τα σημαντικότερα είδη μαγείας, πού υπάρχουν και στις ημέρες μας, τα οποία πρέπει να καταπολεμούμε και να αποφεύγουμε, επειδή γίνονται με διαβολικές ενέργειες και επινοήσεις και πολλούς χριστιανούς οδήγησαν στην απώλεια.
154. Ποιες είναι οι συνέπειες της μαγείας;
Όσοι ασχολούνται με τα μάγια ή τρέχουν στις μαγείες, διαπράττουν μεγάλη αμαρτία ενώπιον του Θεού και εναντίον του Άγίου Πνεύματος, διότι αφήνουν τον Θεό και ζητούν βοήθεια από τον διάβολο. Αρνούνται τις προσευχές της Εκκλησίας και μπαίνουν στα σπίτια των μάγων. Εγκαταλείπουν τους λειτουργούς του Χριστού και πηγαίνουν στους υπηρέτες του σατανά. Δηλαδή, αφήνουν το ζών ύδωρ, τον Ιερέα και την σωτήριο Χάρι της Εκκλησίας και για τα εμπαθή και ανθρώπινα ενδιαφέροντα των ζητούν την συμπαράσταση των μάγων, πού είναι εχθροί του Χριστού. Αρνούνται την αλήθεια και δέχονται το ψευδός, διότι όλα τα μαγικά λόγια και επικλήσεις είναι ψεύδη και δαιμονικές απάτες.
Μια τέτοια μεγάλη αμαρτία δεν συγχωρείται στους ενόχους ούτε στον παρόντα αιώνα ούτε στον μέλλοντα, όπως λέγει ο Χριστός, εάν δεν μετανοήσουν σ' όλη τους την ζωή.
Εναντίον αυτών των μάγων ξεσπούν κάθε είδους κακίες και κίνδυνοι. Πρώτα - πρώτα τους ελέγχει ή συνείδησης των, διότι άφησαν τον Θεό και ακολούθησαν τον διάβολο. Κατόπιν κανονίζονται να απέχουν από την Θεία Κοινωνία επί πολλά έτη, από 7 έως 15 και ακόμη μέχρι 20. Αυτοί πού τρέχουν στους μάγους, αποβάλλουν από την ψυχή τους την Χάρι του Χριστού και βάζουν στο σπίτι της καρδίας των το πνεύμα του σατανά. Αρνούνται τον Χριστό και ενώνονται με τον διάβολο. Όλοι αυτοί δεν πρέπει να ονομάζονται χριστιανοί, αλλά αποστάται. Τιμωρούνται από τον Θεό με ασθένειες και μάλιστα ανίατες, με οικογενειακά προβλήματα, με ζημιές και διενέξεις, με πτώχεια και φοβερό θάνατο. Και εάν δεν εξομολογηθούν με δάκρυα, δεν θα σωθούν. Ενώ από την Εκκλησία αποβάλλονται τελείως, δηλαδή χωρίζονται από τον Χριστό και παραδίνονται με την θέληση των στα χέρια του νοητού εχθρού. Εάν πεθάνουν στην αμαρτία των αυτή, δεν κηδεύονται από ορθόδοξο Ιερέα, αλλά όπως οι ειδωλολάτρες και οι αρνητές της πίστεως, προς αιώνια τιμωρία των στα βάσανα της κολάσεως. Αυτές λοιπόν είναι οι φοβερές συνέπειες της μαγείας.
155. Τι επιτίμιο επιβάλλεται από τους Αγίους Πατέρας στους μάγους και όσους τρέχουν σ' αυτούς;
Ο αυστηρότερος από όλους τους Πατέρας είναι ο Μέγας Βασίλειος. Ιδού Τι λέγει στον 72ο κανόνα του:
"Αυτός πού παραδίδει τον εαυτό του στους μάγους ή σε ομοίους με αυτούς, κανονίζεται με τον κανόνα των φονέων". Αυτός θέτει τους μάγους στο ύψος ενοχής της ανθρωποκτονίας και των αρνητών του Χριστού, δηλ. τους απαγορεύει από την Θεία Κοινωνία από 10 έως 20 χρόνια. Στον 65ο κανόνα, ο ίδιος Άγιος λέγει τα έξης: "Αυτός πού ασχολείται με μάγια θα επιτιμάτε με τον κανόνα του φονέως, δηλ. 20 χρόνια, το οποίον θα εφαρμόζεται, όπως φαίνεται, μόνο για ένα αμάρτημα". Ενώ ο 61ος κανών της 6ης Οικουμ. Συνόδου απαγορεύει από την Θεία Κοινωνία για έξι χρόνια αυτούς πού πηγαίνουν στους μάντεις, στα χαρτοπαίγνια και σ' άλλα παρόμοια, για να μάθουν τα μέλλοντα. Και "εάν επιμένουν σ' αυτά και δεν προφυλάγονται από τις τέχνες της απώλειας και ειδωλολατρίας, αποφασίζουμε να απέχουν τελείως από την Εκκλησία, όπως και οι Ιεροί Κανόνες διδάσκουν...".
Ο άγιος Ιωάννης ο Νηστευτής, συντομεύει τον κανόνα κατά των μάγων και των ακολούθων των, μόνο σε τρία χρόνια αποχής από την Θεία Κοινωνία, εάν εξομολογηθούν την αμαρτία των, εάν την εγκαταλείψουν οριστικά και εάν νηστεύουν καθημερινά μέχρι της τρίτης απογευματινής και κάνουν κάθε ήμερα 250 μετάνοιες.
Αλλά και η Αγία Γραφή μας δείχνει πόσο σκληρά τιμωρεί ο Θεός τους καταφεύγοντας στους μάγους, διότι λέγει τα εξής: "Φαρμακούς ου περιποιήσετε" δηλ. μη τους αφήσετε να ζήσουν ("Εξοδ. 22,18). Και άλλου πάλι λέγει: Και ανήρ ή γυνή, ος αν γένηται αυτών εγγαστρίμυθος ή επαοιδός, θανάτω θανατούσθωσαν αμφότεροι" (Λευϊτ. 20,27). Και πάλι: "Και ψυχή, η εάν επακολούθηση έγγαστριμύθοις η έπαοιδοίς, ώστε έκπορνεύσαι οπίσω αυτών, επιστήσω το πρόσωπον μου επί την ψυχήν εκείνη και απολώ αυτήν εκ του λάου αυτής" (Λευϊτ. 20,6).
Βλέπουμε ακόμη ότι τον βασιλέα Μανασσή τιμώρησε ο Θεός με πικρή δουλεία στην Βαβυλώνα, διότι "διήγαγε τα τέκνα αυτού εν πυρί εν Γεβενεννόμ και εκληδονίζετο και οιωνίζετο και εφαρμακεύετο και εποίησεν εγγαστρίμυθους και επαοιδούς· και πλήθυνε του ποιήσαι το πονηρό εναντίον Κυρίου του παροργίσαι αυτόν" (Β' Παραλ. 33,6). Επίσης τον βασιλέα Σαούλ τιμώρησε ο Θεός με το να χάση την βασιλεία του και με επώδυνο θάνατο, διότι εγκατέλειψε τον Θεό και κάλεσε μάγισσες γυναίκες, για να του προλέγουν τα μέλλοντα (Α' Βασ. 28,7). Και ο βασιλεύς Οχοζίας παρόργισε πολύ τον Θεό, διότι απέστειλε ανθρώπους του να ρωτήσουν τον μάγο στην πόλη Ακάρωνα.
156. Μπορεί πράγματι να βοηθήσει ο διάβολος τους ανθρώπους με την μαγεία από ότι θα μπορούσε να τους βοηθήσει η δύναμης και η Χάρις του Θεού;
Ας είναι σ' όλους γνωστό ότι οι δαίμονες δεν έχουν καμία δύναμη να θεραπεύσουν κάποιον, να αποκαλύψουν κακά έργα ή τους κακοποιούς.
Αυτοί δεν μπορούν να επιτελέσουν πραγματικά θαύματα, αλλά μόνο κατά φαντασία εξαπατούν τους ολιγόπιστους και απίστους.
Αυτό μας το φανερώνει ο θειος πατήρ Ιωάννης ο Χρυσόστομος, λέγοντας: "Δεν βλέπεις ότι οι δαίμονες δεν μπόρεσαν να θεραπεύσουν ούτε ακόμη και αυτούς τους μάγους και υπηρέτες των από τα έλκη και τις καυτερές φυσαλίδες, πού τους προξένησε ο Μωυσής στην Αίγυπτο και συ νομίζεις ότι έχουν να σε θεραπεύσουν; (Εξοδ. 9,11). Και εάν οι δαίμονες δεν λυπήθηκαν την ψυχή σου πώς θα λυπηθούν το σώμα σου; Εάν πασχίζουν να σε απομακρύνουν από την Βασιλεία του Θεού, πώς θα σε λυτρώσουν από την ασθένεια σου; Αυτά είναι μόνο λόγια και παραμύθια.
Συνεπώς, μην εξαπατάσαι χριστιανέ, διότι κανένας λύκος δεν μπορεί να γίνει πρόβατο, ούτε ο διάβολος να γίνει ποτέ γιατρός.
Διότι ευκολότερο είναι ή φωτιά να παγώσει το χιόνι παρά ο διάβολος να σε θεραπεύσει αληθινά" (Ομιλία περί διανομής του σίτου).
Λοιπόν, όταν εμείς αρρωστήσουμε ή έχουμε στενοχώριες, ή είμεθα από άλλους αδικημένοι, ή έχουμε πάθει ζημιές ή παιδιά ανύπαντρα, ή άλλες οικογενειακές δυσκολίες να μην τρέχουμε για βοήθεια στον διάβολο και τους υπηρέτες του, οι οποίοι είναι μάγοι και μάντεις, αλλά στην Εκκλησία και τους Ιερείς, στην προσευχή, στην νηστεία και γρήγορα θα βοηθήσει ο Φιλάγαθος Πατέρας μας, ο Οποίος μας έπλασε και έχει φροντίδα για εμάς.
157. Πείτε μας εκτενέστερα, για την μαγεία που γίνεται με την χρήση ιερών βιβλίων ή όπως λέγεται "άνοιγμα του ψαλτηρίου", το οποίο συνηθίζεται σήμερα στους πιστούς μας;
Η μαγεία πού γίνεται με έργα και λόγια από Ιερά βιβλία, είναι το τέταρτο είδος μαγείας και λέγεται "Γητεία".
Αυτοί οι μάγοι αναμειγνύουν τις μαγείες τους με προσευχές, με ψαλμούς και άλλα ιερά λόγια, τα οποία απευθύνονται στην Θεοτόκο, στους αγίους για να μπορέσουν ευκολότερα να εξαπατήσουν τους αδυνάτους στην πίστη.
Αυτό το είδος μαγείας συνηθίζεται ιδιαίτερα στις ασύδοτες γυναίκες, στις γριές και στις τσιγγάνες για να αποπλανούν τους ανόητους.
Ιδού Τι λέγει γι' αυτά ο άγιος Ιωάννης δ Χρυσόστομος: "Εσύ λέγεις ότι η γριά αυτή είναι χριστιανή και εκείνος ο άνθρωπος είναι χριστιανός και Όταν γητεύουν και δίδουν φυλακτά, δεν λέγουν ούτε γράφουν άλλο όνομα, παρά το όνομα του Χριστού, της Θεοτόκου και των αγίων, και λοιπόν Τι κακό κάνουν αυτοί; Σ' αυτά σου αποκρίνομαι ότι γι' αυτό μάλιστα πρέπει να μισής εκείνη την κακόγρια και εκείνον τον κακογητευτή, διότι μεταχειρίζονται με ύβρη και ατιμία το όνομα του Θεού. Και ενώ είναι χριστιανοί, ζουν σαν ειδωλολάτρες.
Και οι δαίμονες αν και λέγουν το όνομα του Θεού, Όμως πάλι δαίμονες είναι.
Μερικοί θέλουν να διορθώσουν ότι χριστιανή είναι η τάδε γυναίκα πού κάνει αυτά και τίποτε άλλο δεν λέγει, παρά μόνο το όνομα του Θεού.
Λοιπόν, εγώ γι' αυτό την μισώ περισσότερο και την αποστρέφομαι διότι καταχράται το όνομα του Θεού με το να το υβρίζει. Ενώ λέγει αυτή ότι είναι χριστιανή, η πράξη της φανερώνει ότι εργάζεται τα των ειδωλολατρών" (Χρηστοήθεια Αγίου Νικόδημου, Λόγος Θ' σελ. 209).
Οι γητευτές με την χρήση του ψαλτηρίου και των άλλων ιερών βιβλίων κανονίζονται μέχρι 7 χρόνια, διότι το ψαλτήριο είναι ιερό βιβλίο με πολλές προφητείες και εμπνευσμένο από το Άγιο Πνεύμα, κατάλληλο μέσο προσευχής και όχι για μαγείες και απόκτηση χρημάτων, πού βλάπτουν την ψυχή.
158. Γιατί οι χριστιανοί παρασύρονται στις μαγείες;
Διότι εξέλειπε απ' αυτούς η πίστης και ο φόβος του Θεού· διότι σήμερα δεν προσεύχονται σχεδόν καθόλου, ώστε να εκπληρωθούν τα αιτήματα των με την προσευχή και να μη τρέχουν στις μαγείες. Δεν διαβάζουν σήμερα την Αγία Γραφή για να δουν Τι τιμωρίες περιμένουν τους ασχολούμενους μ' αυτά.
Δεν πηγαίνουν τακτικά στην εκκλησία, δεν εξομολογούνται ούτε ακόμη στις τέσσερες μεγάλες νηστείες, δεν ζητούν στις ανάγκες των την συμβουλή και την ευχή του Ιερέως.
Επί πλέον τρέχουν πολλοί στις μαγείες διότι ξέχασαν τις υποσχέσεις πού έδωσαν στον Χριστό, στο μυστήριο του Βαπτίσματος, όταν είπαν: "Αποτάσσομαι τω σατανά και πάσι τοις έργοις αυτού και πάση τη πομπή αυτού...". Άλλοι πηγαίνουν στους μάγους επειδή δεν εκπληρώθηκαν τα αιτήματα των στην Εκκλησία του Χριστού, ή διότι λησμόνησαν τον θάνατο και την ημέρα της μελλούσης Κρίσεως του Χριστού.
Γι' αυτό οι Άγιοι Πατέρες μας συμβουλεύουν να τρέχουμε μόνο στον Θεό, μόνο στην Εκκλησία και τους Ιερείς και όχι στον διάβολο και τους υπηρέτες του.
Ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος μας συμβουλεύει, λέγοντας: "Σας παρακαλώ να είσθε καθαροί απ' αυτές τις απάτες... και όταν θελήσουν να πατήσουν το κατώφλι του σπιτιού σου (μάγοι) να λέγεις πρώτα - πρώτα αυτό τον λόγο: "Σε αρνούμαι σατανά, με όλη την τιμή και την συνοδεία σου και ενώνομαι με Σένα, Χριστέ!". Χωρίς αυτή την απόφαση ποτέ σου να μη εξέλθεις από το σπίτι σου.
Αυτή η πίστης σου να σου γίνει βακτηρία, αυτή να γίνει όπλο, αυτή φρουρός και προστάτης και συγχρόνως να κάνης το σημείο του σταυρού στο μέτωπο σου.
Διότι, εάν μ' αυτό τον τρόπο θα οπλιστείς από παντού, όχι μόνο άνθρωπος αλλά ούτε και διάβολος ακόμη δεν θα σε πλησίαση ούτε θα μπορέσει να σε βλάψει σε τίποτε" (Ένθα' ανωτέρω).
159. Πώς μπορούν οι χριστιανοί να λυτρωθούν από τους μάγους και κάθε είδους μαγείες πού προέρχονται από τον διάβολο;
Αυτός πού πιστεύει ακράδαντα στον Θεό, προσεύχεται ακατάπαυστα και πηγαίνει τακτικά στην Εκκλησία δεν θα ζητήσει ποτέ την βοήθεια του διαβόλου και των οργάνων του, οι οποίοι εχθρεύονται τον Θεό.
Συνεπώς, όσοι έχουν πίστη ισχυρή στον Θεό να ζητούν πάντοτε την βοήθεια Του.
Ενώ οι ολιγόπιστοι, πού κάποτε ζήτησαν την βοήθεια των μάγων, εάν θέλουν να σωθούν, πρώτα να εξομολογηθούν αυτή την αμαρτία των και να δεχθούν το ανάλογο επιτίμιο.
Κατόπιν να μην επικαλούνται πλέον τον σατανά σε βοήθεια σ' οποιαδήποτε ανάγκη και αν ευρίσκονται, αλλά μόνο στον Θεό.
Να προσεύχονται όσο το δυνατόν συχνότερα με δάκρυα από καρδίας και έτσι με την υπομονή και την πίστη των θα λυτρωθούν από τα μαγικά έργα.
160. Για ποια αιτία αρρωσταίνουν μερικοί άνθρωποι ή και παιδιά ακόμη από επιληψία;
Οι επιληπτικοί, σεληνιασμένοι ή δαιμονισμένοι βασανίζονται από τον διάβολο χωρίς την θέληση των, κατά παραχώρηση του Θεού για τις αμαρτίες των γονέων τους, εάν είναι παιδιά ή διότι αυτοί οι ίδιοι έκαναν αμαρτίες φοβερές ενώπιον του Κυρίου (Α' 5,2-5 και Β' Θεσ. 3,6).
Ο διάβολος τους ταλαιπωρεί μόνο στο σώμα, διότι στην ψυχή τους δεν έχει καμία εξουσία, εφ' όσον και αύτη (ψυχή)δεν κυριαρχείται από πάθη, διότι χειρότερη από τον δαιμονισμό είναι η δουλεία της ψυχής στα πάθη.
Ο αιχμάλωτος στα πάθη άνθρωπος είναι δούλος των παθών του τόσο με το σώμα όσο και με την ψυχή, και μάλιστα με τη θέληση του, επειδή η αμαρτία είναι καρπός των επιθυμιών του (Ιακ. 1,15).
Όποιος κάνει αμαρτία είναι δούλος της αμαρτίας στην ψυχή και το σώμα, διότι υποτάχθηκε ψυχικά και σωματικά στον διάβολο (Ίωάν.8,34 Ρωμ.3,9 Α' Θεσ. 4,5).
161. Τι είναι τα όνειρα και τα οράματα; Ποια είναι η διαφορά μεταξύ των και ποια είναι τα είδη των;
Θα σας απαντήσω με τα λόγια του αγίου Ιωάννου της Κλίμακος, ο οποίος λέγει: "Το όνειρο είναι απάτη του νου σε περίοδο αναπαύσεως του σώματος.
Ενώ η φαντασία (απατηλή οπτασία) είναι απάτη των οφθαλμών, όταν το λογικό αναπαύεται.
Η φαντασία προέρχεται από τον νου, όταν το σώμα αγρυπνεί. Είναι μία παρουσίασης ανύπαρκτων και ανυπόστατων πραγμάτων" (Λόγος 3ος). Ιδού Τι είναι τα όνειρα και τα οράματα.
Αυτά είναι δύο ειδών: "Όνειρα και οράματα, από τα οποία αλλά είναι καλά και αλλά κακά.
Η διάκρισης μεταξύ των είναι η έξης:
Τα καλά όνειρα και δράματα είναι από τον Θεό, με αυτά αποκαλύπτει το θέλημα Του μόνο στους αγίους και σ' αυτούς πού κάνουν με τελειότητα τις εντολές Του, όπως ήταν ο δίκαιος Ιωσήφ, στον οποίο φανερώθηκε ο αρχάγγελος Γαβριήλ στο Όνειρο του και τον διέταξε να φύγει με το Βρέφος Ιησού και την Παρθένο Μαρία, την Μητέρα Του στην Αίγυπτο. Τα καλά όνειρα προέρχονται από αγγέλους και μας παρουσιάζουν καταστάσεις περί θανάτου και κολάσεων. Ενώ, Όταν ξυπνήσουμε μας προτρέπουν στην προσευχή και την μετάνοια.
Αντιθέτως, τα κακά όνειρα και οράματα είναι του διαβόλου, ο οποίος μετασχηματίζεται σε άγγελο φωτός ή σε άγιο και μας εξαπατούν στον ύπνο να πιστεύουμε ότι είμεθα καλοί και άξιοι παραδείσου, ενώ, Όταν ξυπνήσουμε, μας προκαλούν αυτές οι ενθυμήσεις υπερηφάνεια και ψεύτικη χαρά.
162. Είναι αμαρτία να πιστεύουν οι χριστιανοί στα όνειρα και τα οράματα;
Λέγει ο άγιος Ιωάννης της Κλίμακας ότι αυτός πού πιστεύει στα όνειρα ομοιάζει μ' αυτόν πού τρέχει για να πιάσει την σκιά του. Επίσης λέγει, ότι οι δαίμονες της κενοδοξίας γίνονται προφητικοί στα όνειρα.
Αυτοί σαν πονηροί πού είναι φαντάζονται τα μέλλοντα και μας τα γνωστοποιούν εκ των προτέρων. Και όταν εκπληρωθούν τα όνειρα μας, θαυμάζουμε και καυχώμεθα ότι αποκτήσαμε το χάρισμα της προοράσεως. Αυτοί πού ακούουν σ' αυτά τους δαίμονες αποδεικνύονται συχνά ψευδοπροφήτες. Και παρακάτω λέγει: "οι δαίμονες δεν γνωρίζουν τα μέλλοντα με το να ειπούν μια είδηση εκ των προτέρων.
Διότι και οι γιατροί μπορούν να μας μιλήσουν για το θάνατο μας εγκαίρως". Κατόπιν τελειώνει, λέγοντας: "Όταν αρχίσουμε να πιστεύουμε στα όνειρα των δαιμόνων αυτοί οι ίδιοι μας εμπαίζουν ακόμη και όταν είμεθα ξύπνιοι.
Αυτός πού πιστεύει στα όνειρα και τις νυκτερινές φαντασίες είναι τελείως ανόητος.
Ενώ αυτός πού δεν πιστεύει σ' αυτά είναι φιλόσοφος"
Οπότε λοιπόν, είναι αμαρτία να πιστεύουμε στα όνειρα και οράματα, με τα οποία μας εξαπατούν πολύ εύκολα οι δαίμονες και μας ρίχνουν στην φοβερή αμαρτία της υπερηφάνειας και κενοδοξίας, Όταν ο άνθρωπος δώσει πολλή εμπιστοσύνη στον εαυτό του και όχι στον λόγο του Θεού.
Με αυτό το πονηρό τέχνασμα οι δαίμονες ξεγέλασαν πολλούς χριστιανούς και μοναχούς, τους οποίους κατόπιν οδήγησαν στον γκρεμό της απώλειας.
Ενώ, Όταν κάποιος έχει παρ' όλα αυτά αμφιβολία σ' αυτά πού βλέπει, να εξομολογείται στον Πνευματικό του και να ζητά την συμβουλή του, διότι δια μέσου του Πνευματικού ομιλεί ο Θεός.
163. Από ποιες αιτίες εξαπατώνται οι άνθρωποι με τα ψεύτικα όνειρα και οράματα;
Από επτά αιτίες πλανώνται οι χριστιανοί απ' αυτά πού βλέπουν και συγκεκριμένα:
Από υπερηφάνεια,
από κενοδοξία, η οποία είναι η πρώτη θυγατέρα της υπερηφάνειας,
από επιπολαιότητα και ανοησία των χριστιανών,
από τον αδιάκριτο ζήλο μερικών, οι οποίοι προσεύχονται και νηστεύουν περισσότερο για να ιδούν οπτασίες, για τις οποίες λέγει ο άγιος Ισαάκ ο Σύρος: "ότι από μεγάλη ασθένεια ασθενεί αυτός πού έχει τον ζήλο "ου κατ' επίγνωση".
Πέμπτη αιτία από την οποία εξαπατώνται με τα όνειρα και οράματα είναι η παρακοή στους Πνευματικούς των και το πείσμα μερικών πιστών, προπαντός από υπερηφάνεια, λόγω της οποίας αιχμαλωτίζονται από τον διάβολο.
Έκτη αιτία είναι η κρυφή και ανεξομολόγητη ζωή των και τελευταία είναι η άγνοια της πνευματικής καταστάσεως του εαυτού των και η έλλειψης αναγνώσεως των Αγίων Γραφών και των Αγίων Πατέρων.
Για όλα αυτά λέγει τα έξης ο σοφός Σειράχ: "Μαντείαι και οιωνισμοί και ενύπνια μάταια εισί και ως ωδινούσης φαντάζεται καρδία...πολλούς γαρ πλάνησε τα ενύπνια και εξέπεσον έλπίζοντες επ' αυτοίς" (Σοφ. Σειράχ 34,5-7).
Αυτός πού πιστεύει με ευκολία στα όνειρα και οράματα, χωρίς πολλή εξέταση και συμβουλές από ενάρετους Πνευματικούς, κανονίζεται κατά τον ίδιο τρόπο, με αυτούς πού πηγαίνουν στους μάγους και γητευτάς, δηλαδή να εμποδίζεται από την Θεία Κοινωνία επί επτά χρόνια.
