Κάθε λέξη έχει τη σημασία που της δίνουμε και σαν κοινωνία δυστυχώς/ευτυχώς στην λέξη «γκόμενος/α» έχουμε δώσει αρνητικό νόημα. Ας δούμε ένα παράδειγμα. Όταν σου ζητάνε να συμπληρώσεις το κενό των παρακάτω προτάσεων: «Χθες ήμουν με τον ......... και κοιτούσαμε τα αστέρια», «έκανα για πρώτη φορά έρωτα με τον ...........», «νομίζω είμαι ερωτευμένη με τον ......... μου» με μία από τις λέξεις «γκόμενος», «φίλος», «αγόρι», «σύντροφος», «κεφτεδάκι», «γουρουνάκι»,κτλ. η λέξη «γκόμενος» φαντάζομαι είναι η τελευταία σου επιλογή. Γιατί άραγε;
Η λέξη «γκόμενος» έχε ταυτιστεί με το εφήμερο και το περιστασιακό και δεν έχει καμία σχέση με τον σεβασμό και την τρυφερότητα. Συνήθως αναφέρεται σε έναν άνθρωπο που δεν του δίνουμε ιδιαίτερη προσοχή, ούτε έχουμε κάποιο συναίσθημα για αυτόν και τον χρησιμοποιούμε μόνο για τις σεξουαλικές μας ορμές.
Τώρα, αν εσύ την μέρα που θα συστήσεις τον φίλο σου για πρώτη φορά στην παρέα σου λες: «Γεια σας παιδιά, από δω ο Γιώργος, ο γκόμενός μου», πάω πάσο. Επιστρέφοντας στο προηγούμενο ερώτημα, το «γκόμενος» δεν το χρησιμοποιούμε σε καμία πρόταση που έχει ρομαντικό περιεχόμενο, γιατί η συγκεκριμένη λέξη δεν περιέχει κάτι ρομαντικό. Αντιστοίχως, δεν υπάρχει λόγος να την χρησιμοποιούμε σε οποιαδήποτε πρόταση, γιατί υποτιμούμε τόσο εμάς όσο και τον άνθρωπο στον οποίο αναφερόμαστε.
«Σιγά μωρέ μια λέξη είναι, γιατί το κάνουμε θέμα»; Κι όμως, δεν είναι έτσι απλά τα πράγματα. Ή μάλλον, είναι έτσι απλά τα πράγματα. Οι χιλιάδες σκέψεις που κάνουμε καθημερινά, αποτελούνται από λέξεις, οι σκέψεις αυτές γίνονται συναισθήματα και τα συναισθήματα συμπεριφορές. Όταν, λοιπόν, χρησιμοποιείς για τον φίλο σου μια λέξη που έχει αρνητική χροιά, αρνητική θα είναι η σκέψη σου για εκείνον, αρνητικό θα είναι το συναίσθημα και αντίστοιχα η συμπεριφορά σου απέναντι του.
Οι ψυχολόγοι λένε πως «ο σημαντικότερος διάλογος που κάνεις στην καθημερινότητα σου είναι αυτός που κάνεις με τον εαυτό σου, για αυτό πρόσεχε τι του λες». Αν όλη μέρα από μέσα σου σκέφτεσαι πόσο αποτυχημένη είσαι, τότε όλο σου το είναι θα εκπέμπει την αποτυχία σου και όντως θα αποτυγχάνεις. Αν όλη μέρα σκέφτεσαι πόσο γαμάτη είσαι, θα εκπέμπεις «γαματοσύνη» και αν όλη μέρα σκέφτεσαι ότι έχει γκόμενο και ότι είσαι η γκόμενα ενός γκόμενου, τότε γκόμενα ήσουν πάντα και γκόμενα θα παραμείνεις.
Δεν έχω γνωρίσει κανένα άνθρωπο που να σέβεται τον εαυτό του και κατ΄επέκταση τον σύντροφο του, μιας και αυτός προέκταση του εαυτού του είναι, που να τον αποκαλεί γκόμενο/α. Προσωπικά δεν έχω χρησιμοποιήσει ποτέ τη λέξη γκόμενα για κάποια κοπέλα που είχα δίπλα μου, γιατί καμία δεν το άξιζε και πάνω από όλα δεν το άξιζα εγώ.
Από όταν ήμασταν μικρά, οι γονείς μας έλεγαν να μην κάνουμε στους άλλους αυτά που δεν θέλαμε να κάνουμε σε εμάς. Αντιστοίχως, καλό είναι να μην αποκαλούμε τους άλλους γκόμενους και κατ΄επέκταση να τους φερόμαστε ως τέτοιους, γιατί το μόνο που θα πετύχουμε είναι να μας αντιμετωπίζουν τόσο οι άλλοι, όσο και εμείς τους εαυτούς μας ως γκόμενους/ες.
Ετυμολογίες και παρετυμολογίες:
Συνεκδοχικά, και ο άντρας που κάνει τον δύσκολο, τον κομψευόμενο, τον hard to get. Λέμε: «μην το παίζεις γκόμενα».
- Θα υποστήριζα ευχαρίστως την εκδοχή που έχει το Λεξικό Μπαμπινιώτη, ήτοι ότι προέρχεται από το ιταλικό gommeno, από το γαλλικό gommeux, από το gomme (=γόμμα), από μια λατινική λέξη, που με τη σειρά της προέρχεται από το ελληνικό κόμμι (every word has a greek root!), το οποίο όμως προέρχεται από το αιγυπτιακό kmjt. Το κόμμι είναι μια κολλώδης αρωματική ουσία, όπου η γκόμενα είναι η αρωματισμένη, αυτή που προσέχει τις λεπτομέρειες της εμφάνισής της, η ηδυπαθής. (Σημειωτέον ότι είναι αντιδάνειο από τους Ιταλιάνους, που το πήραν πιο πριν από μας). Μου φαίνεται πιο πιθανό να είναι αυτό η ετυμολογία, και οι άλλες πολύ ελκυστικές και γοητευτικές ερμηνείες ή παρετυμολογίες. Πάντως,
- Κατά το Πονηρόσκυλο, που συνήθως τις οσφραίνεται σωστά τις ετυμολογίες, η ετυμολογία είναι από το βενετσιάνικο gomena = σκοινί της άγκυρας, παλαμάρι. Είναι η ίδια λέξη που στα Ελληνικά εξελίχθηκε και σε γούμενα = καραβόσκοινο. Η σχέση με τις γυναίκες είναι ακριβώς ότι σε δένουν γερά και δεν μπορείς να κάνεις βήμα.
- Η ironick δίνει μια επιπλέον καραμελοδραματική διάσταση, παρατηρώντας ότι ο Ανδριώτης λέει ότι gomena ήταν στα ιταλικά η θηλιά που έδενε ο απεγνωσμένος εραστής για να κρεμαστεί.
- Η ναυτική προέλευση φαίνεται και στην ετυμολόγηση του liako50: Η λέξη «γκόμενα» προήλθε από την παραφθορά της αγγλικής φράσης «go with men» (η γυναίκα που πάει με πολλούς άντρες, η ανήθικη, η πόρνη). Η λέξη είναι, λένε, εφεύρημα των ελλήνων ναυτικών (πληρωμάτων εμπορικών πλοίων) που παλιότερα δεν γνώριζαν καλά την αγγλική γλώσσα και παραποιούσαν πολλές αγγλικές λέξεις και φράσεις. Από τα πλέον χαρακτηριστικά παραδείγματα παρετυμολογίας methinks.
- Από κάποιον είχα ακούσει ότι βγαίνει και από το «ηγουμένη»(!), όχι βέβαια μοναστηριού, αλλά καραβιού, δηλαδή από την γοργόνα που είναι στην πλώρη και ηγείται του καραβιού.
Διαλέχτε και πάρτε!
