Η αλήθεια του βίου και των λόγων του μακαριστού Γέροντα Πορφυρίου
«Βρε, ο Χριστός είναι φίλος μας… Ας ανοίξουμε τα χέρια και άς ριχθούμε στην αγκαλιά του κι όσοι έρχονται και σας λένε ό,τι κι αν έχουν, μην τους σταματάτε, μην τους μαλώνετε, αλλά δώστε τους θάρρος να σας τα πούνε όλα! Και μην τους λέτε εσείς τίποτα... Φτάνει που σας τα είπαν», έλεγε απευθυνόμενος σε μια παρέα παπάδων ο μακαριστός γέροντας Πορφύριος προς το τέλος της επίγειας παρουσίας του, ανακεφαλαιώνοντας έτσι όλη την πορεία και την στάση της ζωής του. Να μην κρίνει, αλλά να θεραπεύει και να θωπεύει. Να μην αποπαίρνει, αλλά να χαροποιεί όπως χαρακτηριστικά έγραψε ο π. Βασίλειος Γοντικάκης ο Ιβηρίτης.
Πως τώρα να εξηγήσουμε με όρους του σήμερα και με το ορθολογιστικά ναρκισσευόμενο και «επαναστατημένο» πνεύμα μας, το ότι ένα παιδί δώδεκα χρόνων μπαίνει στην περιπέτεια του να πάει στα στο Άγιο Όρος και να ζήσει την τρέλλα της αναζήτησης του Θείου. Αυτού του «Θείου» που θα τον προετοιμάσει έτσι για την αφανή του διακονία των τριών και πλέον δεκαετιών (1940-1970) ως εφημέριου και πνευματικού, στον Αγιο Γεράσιμο, το παρεκκλήσι της Πολυκλινικής Αθηνών, στο κέντρο της Αθήνας. Στην «έρημο της Ομονοίας» όπως χαρακτηριστικά κι ο ίδιος ανέφερε! Πώς λοιπόν; Ζώντας κάνοντας «υπακοή» σε δυο καλογήρους και ξεκάμωντας το απόγευμα κατά την εντολή του ενός, όσα καλώς είχε καμωμένα το πρωί κατά την εντολή του άλλου!
Κανείς δε μπορεί να εξηγήσει όσο και ό,τι διαβάσει για μια τέτοια εκπαίδευση, εάν δεν έχει δοκιμάσει να κάνει «σιωπή» σε μια παράλογη κρίση, ή «υπακοή» σε μια παράλογη απόφαση, και να παλέψει με τον «εαυτό» του ο οποίος δεν παύει να του υπενθυμίζει τα δικαιωματά του. Οι Πατέρες της Εκκλησίας συνιστούν στον αθλούμενο τον καλό αγώνα: «Τους έσω λογισμούς πύκτευσον»! Παίξε μπουνιές (πύκτης = πυγμάχος) με τον εαυτό σου και τα δικαιωματά του. Παράλογα πράγματα θα πεί κανένας. Eρωτας, αγάπη : Kαι πως όμως εμείς με τ’ «ανθρώπινα δικαιωματά» μας, να είμαστε η κόλαση για τους άλλους; Μας το εξήγησε ο Σάρτρ γράφοντας: «Η κολασή μου είναι οι άλλοι… γιατί μου θυμίζουν πως δεν μπορώ να τους αγαπήσω» γιατί δεν μπορούμε να πράξουμε την αγάπη, δηλαδή σιωπή, υπομονή, προσευχή και συγχώρεση. Ο γέροντας Πορφύριος ήταν αντιθέτως, ο «Παράδεισος» για όλους όσους και όσες τον πλησίασαν! Γι αυτό θέλουμε να πιστεύουμε πως κάποια στιγμή θάναι και επίσημα ανακηρυγμένος «Άγιος» της Ορθόδοξης Εκκλησίας του εικοστού αλλά και του εικοστού πρώτου αιώνα . Γιατί έζησε «αγαπάωντας» όπως έλεγε!
Το βιβλίο και η Ιερά Μονή Χρυσοπηγής.
Στον Εκκλησιαστικό χώρο η έκδοση δεκάδων βιβλίων με μαρτυρίες ανθρώπων για την γνωριμία τους με «αγίους» ανθεί, γεγονός ίσως παράδοξο σε σχέση με τη λεγόμενη κρίση του υπολοίπου βιβλίου. Είναι όμως που η επαφή μ’ ένα τέτοιο άνθρωπο συγκλονίζει συθέμελα τη συνείδηση, τον έσω άνθρωπο – σε κάνει μετά να θές να μιλήσεις γι αυτό, να το κοινωνήσεις- μιας και ανοίγει μπροστά σου άλλους τρόπους πρόσληψης των πραγμάτων, των καταστάσεων. Πιο συγκεκριμένα, των πράξεων των ανθρώπων σε σχέση με κάτι το οποίο εμείς οι μοντέρνοι ή μεταμοντέρνοι άνθρωποι δεν μπορούμε να διανοηθούμε κάν ότι υπάρχει… «Το σχέδιο του Θεού για τον καθένα από εμάς»!
Τα βιβλία αυτά μοιάζουν με καρπούς δέντρου, ώριμους ή και άγουρους ενίοτε, κατά το μέτρο της κατανόησης της εσωτερικής στάσης, της ψυχής του «Αγίου». Της μετουσίωσης των χυμών του δέντρου σα να λέμε. Η συναντίληψη σύμφωνα με την παράδοση της Εκκλησίας δε γεννιέται ούτε με το διάβασμα, ούτε με θεωρητική κατανόηση, ούτε ακόμα ακόμα με τη ζωή κοντά σ’ ένα τέτοιο «άγιο», μα γεννιέται στην πράξη. Την πράξη την αγαπητική! Αυτή που μας καλεί να «κάνουμε» ένας «άγιος» πηδώντας στο κενό, αυτό του Θεού. «Για νάχει λόγο κι ο Θεός να μας βαστήξει στην αγκαλιά του», όπως έχει πεί ένας σύγχρονος ερημίτης.
Ετσι η αλήθεια των λόγων του καθενός μας στην Ορθόδοξη παράδοση –τη ζωή δηλαδή- είναι πάντοτε ευθέως ανάλογη της έκτασης αυτού του προσωπικού άλματος στο Κενό του Θεού. Μήτε πόντο λιγότερη ή περισσότερη, σε τρόπο τέτοιο που να μας νικήσει πάντοτε, σαν την κρίνουμε, η αγκαλιά του! Και μ’ αυτό τον τρόπο μόνο μπορούν να αξιολογηθούν αυτά τα βιβλία. Όχι ως λογοτεχνικό είδος αλλά ως βιωματική διήγηση.
Οι γερόντισσες της Ιεράς Μονής Χρυσοπηγής- Χανίων είναι φανερό πώς «ωρίμασαν» και «σάρκωσαν» τους θρεπτικούς χυμούς του Γέροντα Πορφύριου, και δίχως ν’ αντιγράφουν μανιέρα, συνεχίζουν το υφάδι των λόγων και του βίου του. Αυτό γίνεται κατανοητό από την γλυκάδα και την χαρά που σου αφήνει η συσσωμάτωση των λόγων του και των σημειωσεών τους στα εξαιρετικά κείμενα του βιβλίου. Ακόμη περισσότερο! Σου μεταδίνουν την ξεχασμένη εκείνη παιδική αίσθηση του παρηγορητικού παραμυθιού που όμως είναι αληθινό πέρα για πέρα. Βεβαιωνοντάς σε μυστικά-καρδιακά για την παρουσία του Φίλου και της παρέας των «αγίων» Του που σ’ αγκαλιάζουν κι άς είσαι μακριά Τους. Ξεμάργωμα!
Βιβλιοπαρουσίαση:
Γέροντος Πορφυρίου Καυσοκαλυβίτου
Βίος και Λόγοι
Εκδ. Ιερά Μονή Χρυσοπηγής
Χανιά – 2006
Πρωτοδημοσιεύτηκε
στην Καθημερινή 14/10/2007
πηγή: Αντίφωνο
