Η βασική ανάγκη για εκτίμηση συνήθως μπερδεύεται με την ανάγκη για σεβασμό. Εκτιμώ ένα άτομο σημαίνει ότι παραδέχομαι ότι οι πράξεις του ή ο τρόπος που εκφράζεται έχουν σημασία και χρησιμότητα για μένα.
Από την άλλη πλευρά χρειαζόμαστε το σεβασμό, για να βιώσουμε την ισχύ των αναγκών, των συναισθημάτων, των αξιών και των δικαιωμάτων μας. Η εκτίμηση είναι μια πράξη αξιολόγησης, ενώ ο σεβασμός είναι πράξη επικύρωσης.
Από την άλλη πλευρά χρειαζόμαστε το σεβασμό, για να βιώσουμε την ισχύ των αναγκών, των συναισθημάτων, των αξιών και των δικαιωμάτων μας. Η εκτίμηση είναι μια πράξη αξιολόγησης, ενώ ο σεβασμός είναι πράξη επικύρωσης.
Η εκτίμηση φανερώνει ότι η αξία των πράξεων, προθέσεων, αποτελεσμάτων και αποφάσεών μας -με μια λέξη, η προσωπική μας αξία, χρησιμότητα και σημασία- έχει γίνει αποδεκτή, είναι η ανταπόκριση που λέει στον άντρα ότι η συμπεριφορά του απέδωσε. Αν νιώθει ότι τον εκτιμούν, τότε είναι πολύ πιο πρόθυμος να ψάξει και να καταλάβει γιατί οι πράξεις του έχουν αποτύχει.
Χωρίς εκτίμηση, το άτομο αρχίζει να νιώθει ανίκανο και ακατάλληλο να δώσει βοήθεια. Χωρίς σεβασμό, ένα άτομο νιώθει ότι δεν αξίζει καν να δεχτεί βοήθεια.
Η εκτίμηση επιτρέπει να βιώσουμε τις προθέσεις, τις αποφάσεις και τις πράξεις μας σαν κάτι το σημαντικό. Είναι η απαραίτητη στήριξη που μας εμπνέει να επαναλάβουμε μια πράξη που είχε ένα αποτέλεσμα ή μας κινητοποιεί να αλλάξουμε ό,τι δεν πήγε καλά. Ακόμα κι όταν δεν καταφέρουμε να έχουμε τα επιθυμητά αποτελέσματα, πάντα θα υπάρχει κάτι σ’ αυτό που κάναμε που θα μπορεί να εκτιμηθεί.
Αν δεν πάρουμε αρκετή εκτίμηση χάνουμε την επιθυμία για προσφορά. Όταν ένας άντρας αποτύχει στο στόχο του, αν δεν μπορέσει να νιώσει ότι κάτι στις πράξεις του άξιζε, ίσως εγκαταλείψει την προσπάθεια. Ή, ίσως, έχει μια τελείως αντίθετη αντίδραση και συνεχίσει με πείσμα να ενεργεί με τον ίδιο τρόπο, μέχρι να εκτιμηθεί.
Οι άντρες είναι ιδιαίτερα ευαίσθητοι στην ανάγκη για εκτίμηση. Όταν δεν εκτιμάται ένας άντρας, χάνει το κίνητρό του και γίνεται παθητικός, τεμπέλης, αδύναμος, εξαρτώμενος, ανασφαλής και αναβλητικός.
Όταν μια γυναίκα δεν εκτιμάται, η αντίδρασή της είναι τελείως διαφορετική. Έχει την τάση να δραστηριοποιηθεί περισσότερο προκειμένου να κερδίσει την εκτίμηση. Όταν ο σύντροφός της την αγνοεί, η πρώτη της αντίδραση είναι να προσπαθήσει περισσότερο για να τον ευχαριστήσει. Προσδοκώντας ν’ αντιδράσουν με τον ίδιο τρόπο κι οι άντρες, μπερδεύεται όταν ένας άντρας δεν προσπαθεί περισσότερο για να κερδίσει την εκτίμησή της. Συμπεραίνει κακώς ότι δεν την αγαπάει. Όταν δεν παίρνει όσα έχει ανάγκη από έναν άντρα, μπορεί, συνειδητά ή ασυνείδητα, ν’ αρχίσει να τον μανουβράρει για να τον κάνει να της δώσει περισσότερα, με το να αποσύρει την εκτίμησή της. Όταν η δική του αντίδραση είναι να δίνει λιγότερο, τότε η γυναίκα μπερδεύεται και του κρατάει κακία.
Κάθε φορά που οι γυναίκες κατακρίνουν τη συμπεριφορά του άντρα, δεν φαντάζονται πόσο καταστροφικό είναι για την προσωπική του δύναμη. Η αντίδραση του άντρα, όταν δεν παίρνει την εκτίμηση που χρειάζεται, είναι η αντίστοιχη μ’ αυτή που βιώνει η γυναίκα όταν ο άντρας κρίνει ή ακυρώνει τα συναισθήματα, τις ανάγκες, τις επιθυμίες και τα δικαιώματά της. Έτσι, όταν μια γυναίκα αρχίσει να αναλύει τη συμπεριφορά του -κριτικάροντας τον τρόπο που ενεργεί, διορθώνοντας τον τρόπο σκέψης του, αμφισβητώντας τις αποφάσεις του και μένοντας ανικανοποίητη με οτιδήποτε κι αν κάνει- ο άντρας χάνει τη δύναμή του. Εκδικείται κάνοντας αρνητικές, μειωτικές κρίσεις, δεν την σέβεται και απομακρύνεται από κείνη. Η μαγεία που του έδινε η τρυφερότητα και η εκτίμησή της έχει σβήσει.
Αντίθετα, όταν ένας άντρας εκτιμάται από μια γυναίκα, τίποτα δεν τον κρατάει χαμηλά για πολύ καιρό. Η εκτίμηση είναι από τις βασικές αντρικές ανάγκες. Του δίνει την αίσθηση ότι μπορεί να κάνει πολλά. Ο άντρας μετράει την αξία του από την ικανότητά του να φέρει μια θετική αλλαγή στη ζωή των άλλων. Η εκτίμηση είναι τα καύσιμα που ενεργοποιούν κάθε του πράξη. Ακόμη κι όταν δεν μπορεί να λύσει τα προβλήματα στη δουλειά του, αν, επιστρέφοντας σπίτι, τον περιμένει μια χαριτωμένη και χαρούμενη γυναίκα, ξεχνάει εύκολα το άγχος της δουλειάς του.
Το ισχυρότερο κίνητρο για έναν άντρα είναι η επιθυμία του να ευχαριστήσει μια γυναίκα. Αυτή η θεληματική επιθυμία τού δίνει δύναμη. Στην αρχή, εκδηλώνεται σαν σεξουαλική δραστηριότητα. Αργότερα, όταν κατορθώσει να την συνδυάσει με την επιθυμία ν’ αγαπήσει, να σεβαστεί, να καταλάβει και να φροντίσει μια γυναίκα, γίνεται ακόμη δυνατότερη. Όταν έναν άντρα τον εκτιμούν από σωματική, διανοητική, συναισθηματική και πνευματική άποψη, τότε η δύναμή του φτάνει στα ύψη.
