Εκτιμώ την ειλικρίνεια πραγματικά. Είναι όντως ο θεμέλιος λίθος της ηθικής.
Όσοι με γνωρίζουν καλά, ξέρουν πόσο απεχθάνομαι το ψέμα και πόσο κακή είμαι σ’ αυτό.
Θέλω στη ζωή μου ανθρώπους που αγαπούν την αλήθεια, προσπαθώ να μάθω στα παιδιά μου να αγαπούν την αλήθεια και να μη φοβούνται να την πουν.
Θεωρώ ότι οι ειλικρινείς άνθρωποι έχουν αξιοπιστία, ακεραιότητα, ευθύτητα.
Υπάρχει όμως και κάποιο όριο στο πόσο ειλικρινά μπορείς να μιλήσεις σε κάποιον άνθρωπο. Υπάρχει όριο στο δικαίωμά σου να είσαι ειλικρινής.
Δεν είναι ειλικρίνεια, για παράδειγμα, να λες αφιλτράριστα τη γνώμη σου σε κάποιον για την εμφάνισή του.
Δεν είναι ειλικρίνεια να κρίνεις τις επιλογές ζωής κάποιου χωρίς καν να έχεις ερωτηθεί και που στην ουσία δεν σε αφορούν κιόλας.
Δεν είναι ειλικρίνεια να κατακρίνεις συμπεριφορές και ενέργειες άλλων και να εκφέρεις την άποψή σου χωρίς οι ίδιοι να στη ζητήσουν, διότι απλά δεν τους ενδιαφέρει.
Δεν είναι ειλικρίνεια η παρόρμησή σου να συμπεριφερθείς αναλόγως της κακής σου διάθεσης σε όποιον έχει την ατυχία να βρεθεί στο δρόμο σου τη συγκεκριμένη μέρα.
Η ειλικρίνεια φίλε μου είναι ιερή, είναι από τις σπουδαιότερες αρετές που έχει ο άνθρωπος. Χρειάζεται κότσια για να μιλάς ειλικρινά και να είσαι απόλυτα αληθινός με τους άλλους. Χρειάζεται κότσια για να παραδέχεσαι τα λάθη σου, να αναγνωρίζεις που έφταιξες και να ζητάς συγνώμη.
Χρειάζεται επίσης τεράστιο θάρρος για να υποστηρίζεις τις επιλογές σου και τις απόψεις σου. Χρειάζεται θάρρος για να λες στους ανθρώπους σου την πραγματική αλήθεια, ακόμα κι όταν αυτή δεν είναι αρεστή. Έχει όμως κάποιο νόημα, έναν σκοπό. Να τον βοηθήσει να απαλλαγεί από κάτι που του κάνει κακό και τον φθείρει ή να τον ωθήσει να εξελιχθεί σε καλύτερο άνθρωπο.
Η ειλικρίνεια που αποσκοπεί σε απλές προσβολές και το μοναδικό πράγμα που επιτυγχάνει είναι να πληγώνει συναισθήματα και να καταρρακώνει εγωισμούς και αυτοπεποιθήσεις, δεν θα έπρεπε να ονομάζεται ειλικρίνεια, αλλά αγένεια.
Κι εσύ φίλε που κρύβεις τις προσβλητικές συμπεριφορές σου με τη μάσκα της ειλικρίνειας, δεν είσαι ειλικρινής, είσαι απλά και ξεκάθαρα αγενής. Ο λόγος που δεν έχεις πολλούς φίλους, δεν είναι επειδή αυτοί δεν αντέχουν την ειλικρίνειά σου. Η αγένειά σου είναι αυτή που δεν αντέχεται και η διάθεσή σου να προσβάλλεις τους πάντες με την πρόφαση ότι είσαι αληθινός.
Το μεγαλύτερο ελάττωμά σου δεν είναι η ειλικρίνεια, όπως συνηθίζεις να λες γιατί οι άνθρωποι δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν την αλήθεια. Η αγένειά σου σε κάνει αντιπαθητικό και ίσως είναι η ώρα να αντιμετωπίσεις κι εσύ την αλήθεια κατάματα.
Ίσως και να αναθεωρήσεις;
Η διαφορά μεταξύ ειλικρίνειας και αγένειας μέσα από χιουμοριστικά σκίτσα
Σημασία δεν έχει τι λες, αλλά πώς το λες
Συχνά οι άνθρωπο γίνονται αγενείς, και όχι απαραίτητα από κακία.
Θέλοντας να είναι ειλικρινείς, εκφράζουν την άποψη τους με κυνικότητα που φτάνει στα όρια της αγένειας.
Ειλικρίνεια στα όρια της αγένειας
Η ειλικρίνεια είναι ένα βασικό και απαραίτητο χαρακτηριστικό στις διαπροσωπικές σχέσεις και στις αλληλεπιδράσεις με τους άλλους.
Πολλές φορές ακούμε ανθρώπους να λένε: «είμαι ειλικρινής, για αυτό δεν έχω ανθρώπους γύρω μου». «Μου αρέσει να είμαι ειλικρινής, τα λέω πάντα έξω από τα δόντια, και όποιος αντέχει».
Πώς καθορίζουμε όμως την ειλικρίνεια και ποια είναι τα όρια της ειλικρίνειας; Από ποιο σημείο και πέρα ξεφεύγουμε πλέον από το πλαίσιο της ειλικρίνειας και φτάνουμε στην αγένεια;
Είναι σημαντικό να κάνουμε έναν διαχωρισμό ανάμεσα στην ειλικρίνεια και στην αγένεια, ή στην έλλειψη σεβασμού ή στην προσβλητική συμπεριφορά. Το να σχολιάσω κάτι χωρίς να μου το ζητήσει ο άλλος, το να πω τη γνώμη μου χωρίς να ερωτηθώ, το να εκφράσω την άποψή μου, χωρίς να με αφορά… τότε αυτό δεν είναι ειλικρίνεια. Η ειλικρίνεια δεν μου δίνει το δικαίωμα να προσβάλλω τον άλλο, να μειώσω ή να υποτιμήσω τον άλλο.
Ειλικρίνεια σημαίνει αξιοπιστία, ακεραιότητα, εγκυρότητα, αλήθεια, ευθύτητα… Ειλικρίνεια σημαίνει γνησιότητα και αυθεντικότητα. Όμως, θα πρέπει να επιλέγουμε τι λέμε, πως το λέμε και αν υπάρχει λόγος να το πούμε. Ένα προσβλητικό σχόλιο δεν προσφέρει τίποτα, δεν είναι ειλικρινής κίνηση και δεν θα πρέπει να μας κάνει περήφανους. Το να σχολιάζουμε αρνητικά τους ανθρώπους γύρω μας ή το να λέμε απερίσκεπτα ότι μας έρχεται στο μυαλό δεν είναι ειλικρίνεια, είναι μάλλον μια παρορμητικότητα που εμποδίζει τις διαπροσωπικές μας σχέσεις και αλληλεπιδράσεις.
Είναι σημαντικό να είμαστε ειλικρινείς, αλλά είναι πιο σημαντικό να είμαστε ευγενικοί και διακριτικοί με τους ανθρώπους γύρω μας. Δεν είναι και πολύ βοηθητικό να κρίνουμε τους άλλους για να τους βελτιώσουμε, μπορούμε να τους βοηθήσουμε μέσα από τη συμπαράσταση και τη στήριξη.
Είμαι ειλικρινής απέναντί σου σημαίνει πρώτα από όλα ότι σε σέβομαι, σε υπολογίζω, δεν σε κοροϊδεύω, αλλά και δεν σε πληγώνω. Είμαι ειλικρινής σημαίνει ότι σου δείχνω κατανόηση και αφού μάθω πως λειτουργείς, πως σκέφτεσαι και πως συμπεριφέρεσαι, σου λέω αυτά που θέλω ξέροντας όμως τι μπορείς να αντέξεις και τι μπορείς να ακούσεις…
Είμαι ειλικρινής χωρίς να φτάνω στα όρια της αγένειας ή της προσβολής, χωρίς να φτάνω στα όρια της κακίας, χωρίς να υποτιμώ την προσωπικότητα και την ύπαρξή σου… χρειάζεται προσπάθεια να το καταφέρουμε και καλό είναι συχνά να μπαίνουμε στη θέση του άλλου, σκεπτόμενοι «πώς νιώθει ο άλλος με αυτό που λέμε; πώς μπορεί να το λαμβάνει και τι σκέψεις του προκαλεί;». Δεν είναι εύκολο να το κάνουμε αυτό διαρκώς, ωστόσο, είναι σημαντικό να το κάνουμε όταν δεν θέλουμε να προσβάλλουμε ή να πληγώσουμε τον άλλο, όταν δεν επιθυμούμε να επιδράσουμε αρνητικά στον άλλο.
«Λέω αυτό που σκέφτομαι με ειλικρίνεια, χωρίς να σε προσβάλλω και αποσιωπώ όσα ξέρω πως το μόνο που μπορούν να καταφέρουν είναι να σε πληγώσουν, να σε προσβάλλουν ή να σε μειώσουν…»
Παπαδοπούλου Ελένη, Ψυχολόγος- Κοινωνιολόγος, MSc.
