Η εμπειρία της Ορθόδοξης Εκκλησίας μας που προέρχεται από τους αγίους όλων των αιώνων, μας πληροφορεί χωρίς αμφιβολία ότι υπάρχουν «μάγια» και αυτά δεν είναι τίποτε άλλο από την ανόητη και επικίνδυνη συνεργασία των ανθρώπων με δαιμονικά πνεύματα. Η Εκκλησία μας δηλαδή γνωρίζει ότι η μαγεία, ένα φαινόμενο που κυριαρχεί στην εποχή μας, είναι στην ουσία της λατρεία του Σατανά και των δαιμόνων του, λατρεία του διαβόλου, που κάποτε ήταν Αρχάγγελος του Θεού με το όνομα Εωσφόρος και ο οποίος από υπερηφάνεια θέλησε να λατρευτεί ο ίδιος ως θεός, με αποτέλεσμα να εκπέσει της Χάριτος του Θεού και να καταντήσει άγγελος του σκότους. Τα ονόματα που του δίνει η Εκκλησία υποδηλώνουν τα χαρακτηριστικά της σκοτεινής του φύσης. Ονομάζεται «σατανάς» που σημαίνει «καταστροφέας» και «διάβολος» ή «πονηρός» ή «πειρασμός», ονόματα που δηλώνουν ότι προσπαθεί να ξεγελάσει τον άνθρωπο, να τον δελεάσει με απάτες και να τον κερδίσει, προσφέροντάς του προσωρινά οφέλη, προκειμένου τελικά να τον καταστρέψει.
Οι άνθρωποι που ξεγελιούνται και ασχολούνται με διάφορες τελετές μαγείας, σατανιστές, μάγοι, μέντιουμ, αστρολόγοι, χαρτορίχτρες, καφετζούδες ή άλλα δήθεν «χαρισματικά» άτομα, στην πραγματικότητα δεν έχουν κανένα δικό τους υπερφυσικό χάρισμα, αλλά είτε ενσυνείδητα είτε επειδή έχουν παραπλανηθεί, χρησιμοποιούν τις δυνάμεις του σατανά με επικλήσεις για να πετύχουν την ικανοποίηση των επιθυμιών τους και πολλοί το κάνουν κατ’ επάγγελμα. Από την άλλη, όλοι εκείνοι που τους επισκέπτονται, άλλοτε για να κάνουν κακό σε κάποιον και άλλοτε για να λύσουν τα προβλήματά τους, ή για να λύσουν τα μάγια που άλλοι τους έχουν κάνει, βρίσκονται τελικά χωρίς να το θέλουν και οι ίδιοι μπλεγμένοι σε ένα σατανικό παιχνίδι, επικίνδυνο πολλές φορές ακόμα και για τη ζωή τους.
Πρέπει επομένως να διακρίνουμε τη μαγεία από οποιαδήποτε αυθυποβολή ή σχιζοφρένεια ή άλλη ψυχική ασθένεια και να ξεκαθαρίσουμε ότι πρόκειται για συνεργασία με τις δυνάμεις του σατανά, ο οποίος είναι υπαρκτό πρόσωπο και πνεύμα που αντιστρατεύεται τον Θεό. Συνηθισμένοι στόχοι εκείνων που κάνουν μάγια είναι να χωρίσουν κάποιο ζευγάρι ή να το εμποδίσουν να αποκτήσει παιδιά, να αρρωστήσουν κάποιον ή να του διαλύσουν την εργασία, να αναγκάσουν κάποιον να ερωτευτεί ένα πρόσωπο κ.α.
Πρέπει να τονίσουμε επίσης ότι δεν υπάρχει κανένα είδος «καλής» μαγείας. Η διάκριση της σε «λευκή» και «μαύρη» μαγεία ανάλογα με τα κίνητρα και τις πρακτικές, είναι και αυτή παραπλανητική. Οποιαδήποτε ανάμειξη με τις δυνάμεις του σατανά είναι βέβαιο ότι στο τέλος θα έχει καταστροφικό αποτέλεσμα! Είναι χαρακτηριστικό ότι στις τελετές τους οι μάγοι χρησιμοποιούν συμβολισμούς και μεθόδους ακριβώς αντίθετες από την χριστιανική λατρεία, πράγμα που φανερώνει ότι ο σατανάς προσπαθεί συνεχώς να προσβάλει τον Χριστό και να απομακρύνει τον άνθρωπο από Εκείνον που είναι η πηγή της ζωής του και η σωτηρία του.
Για να πιάσουν τα μάγια που κάποιος κάνει εναντίον σου, πρέπει να έχεις δώσει δικαιώματα στον διάβολο, να έχεις δώσει δηλαδή σοβαρή αφορμή με αμαρτωλές πράξεις που απομακρύνουν την Χάρη του Θεού από τον άνθρωπο και μετά να μην έχεις μετανοιώσει γι’ αυτές και να μην έχεις εξομολογηθεί. Εκείνος που θα συναισθανθεί το σφάλμα του και θα εξομολογηθεί με ειλικρίνεια, δεν έχει φόβο από τα μάγια, γιατί όταν έχεις καθαρή καρδιά, η χάρις του Θεού λειτουργεί σαν ασπίδα προστασίας επάνω σου και αδυνατεί ο διάβολος να σε βλάψει.
Επομένως, αν κάποιος ταλαιπωρείται από τη δαιμονική επήρεια της μαγείας, πρέπει πρώτα να ψάξει τον εαυτό του και να βρει σε τι έφταιξε και έπιασαν τα μάγια. Κατόπιν με αληθινή μετάνοια πρέπει να εξομολογηθεί, για να συγχωρεθεί από τον Θεό, ώστε να μπορέσει έπειτα να βοηθηθεί επιπλέον από τις ευχές των εξορκισμών, από τον αγιασμό ή το ευχέλαιο ή οποιαδήποτε άλλη ευχή και μυστηριακή πράξη της Εκκλησίας. Είναι σημαντικό να συνειδητοποιήσει κανείς ότι όλες οι μαγικές τελετές του κόσμου θα πάψουν να έχουν ισχύ επάνω του αν στο σπίτι και στην καρδιά του μπει ο Χριστός. Αυτός είναι και ο μοναδικός τρόπος διαλύσεως της μαγείας: Η εν Χριστώ ζωή, με μετάνοια, εξομολόγηση και Θεία Κοινωνία.
Εδώ θα πρέπει να συμπληρώσουμε ότι η Εκκλησία μας χρησιμοποιεί επιπλέον και τις ευχές των εξορκισμών που συνέγραψαν άγιοι και θεοφόροι Πατέρες, όπως ο Μ. Βασίλειος, ο Αγ. Ιωάννης ο Χρυσόστομος και ο Αγ. Κυπριανός εναντίον της μαγείας και του δαιμονισμού, δηλαδή της κατάληψης ενός ανθρώπου από τους δαίμονες και οι οποίες υπάρχουν στα ευχολόγια των ιερέων.
Πρόκειται επομένως για ειδικές ευχές που συμπληρώνουν την θεραπευτική και μυστηριακή μέθοδο της Εκκλησίας και οι οποίες διαβάζονται από τους ιερείς για την εκδίωξη των πονηρών πνευμάτων σε ανθρώπους που έχει διαπιστωθεί ότι πάσχουν από αυτά. Οι ευχές των εξορκισμών της Εκκλησίας πρέπει να τονίσουμε ότι δεν έχουν καμία σχέση με τα λεγόμενα «ξόρκια» ή τα «γητέματα» της λαϊκής παράδοσης, τα οποία είναι παγίδες του σατανά μέσω των οποίων παραπλανώνται οι άνθρωποι.
Τα «ξόρκια» που χρησιμοποιούν πολλοί πιστεύοντας ότι έτσι εκδιώκουν το κακό, μπορεί να περιέχουν πολλές προσευχές και αναφορές σε αγίους ή στον Χριστό και την Παναγία, στην πραγματικότητα όμως αναμειγνύουν τα ιερά ονόματα και τα σύμβολα με δαιμονικά στοιχεία και ακατανόητες μαγικές επικλήσεις και πρακτικές. Αποτέλεσμα είναι να «μαγαρίζονται» οι χριστιανικές προσευχές και να εξευτελίζονται τα ιερά σύμβολα. Το σατανικό περιεχόμενο που έχουν τα ξόρκια διαπιστώνεται και από τα μαγικά όργανα και αντικείμενα που χρησιμοποιούν (κλωστές, πέτρες, σταγόνες λαδιού, κάρβουνα, πεντάλφες κ.α.). Ακόμα και το φτύσιμο σε κάποιον «για να μην βασκαθεί» είναι δαιμονικής φύσεως πράξη, αφού εκείνος που φτύνει τον συνάνθρωπό του στην ουσία φτύνει άθελά του τον ίδιο τον Θεό, επειδή ο άνθρωπος είναι εικόνα του Θεού. Το φτύσιμο που είναι πράξη εξευτελισμού, θυμίζουμε ότι η Εκκλησία το χρησιμοποιεί μόνο εναντίον του διαβόλου κατά το άγιο Βάπτισμα, όταν ο νονός καλείται να στραφεί προς τη Δύση και να φτύσει τον σατανά.
Με τα ξόρκια και τα λοιπά μαγικά τεχνάσματα μπορεί βεβαίως να υπάρξει μια άμεση φαινομενική υποχώρηση της δαιμονικής επήρειας. Αυτό όμως γίνεται γιατί ο διάβολος προσπαθεί να ξεγελάσει τον άνθρωπο και να κερδίσει την εμπιστοσύνη του στις μαγικές πρακτικές. Στην πραγματικότητα οι δαίμονες αποκτούν μεγαλύτερη εξουσία στους ανθρώπους που καταφεύγουν σε μια «εξορκίστρια» και δείχνουν περισσότερη εμπιστοσύνη στα ξόρκια παρά στη Χάρη του Θεού. Έτσι βλέπουμε ότι τα ξόρκια έχουν μόνο προσωρινό αποτέλεσμα, ενώ το πρόβλημα παραμένει μόνιμο και επιδεινώνεται.
Καταλήγοντας θα πρέπει να εξηγήσουμε ότι ο Θεός μας που θέλει να σωθεί κάθε άνθρωπος, επιτρέπει να βασανίζονται κάποιοι άνθρωποι από την μαγεία και τον δαιμονισμό, προκειμένου να γίνει κατανοητό ότι είναι λανθασμένος ο τρόπος ζωής τους και να στραφούν κοντά Του, στην εν Χριστώ ζωή. Υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που μέσα από αυτά τα προβλήματα γνώρισαν την παρουσία και την χάρη του αληθινού Θεού και έτσι μεταμορφώθηκε ολόκληρη η ζωή τους και έσωσαν την ψυχή τους. Σημαντικό ρόλο σ’ αυτή την αίσια κατάληξη έχει ένας πεπειραμένος πνευματικός πατέρας, που θα καθοδηγήσει σαν καλός θεραπευτής εκείνους που έχουν προσβληθεί από δαιμονικά αίτια, όπως ακριβώς για κάθε πάθηση του σώματος υπάρχει ειδικός γιατρός που θα ορίσει την κατάλληλη θεραπεία και όποιος υποφέρει ψάχνει να βρει τον καλύτερο για την περίπτωσή του.
ς
Ένα κείμενο της ιστοσελίδας «Μυριόβιβλος» επίσημη σελίδα της Εκκλησίας της Ελλάδας, όλο το κείμενο είναι στη διάθεσή σας. Εμείς δεν προσθέσαμε ούτε τελεία.
Απολαύστε υπεύθυνα.
—
Εκβάλει δαιμόνια και καθυβρίζεται από αυτά
Από νωρίς, από τότε που οι δαίμονες τον χτυπούσαν και τον άφηναν αναίσθητο, άρχισε να του παρέχεται κι ένα άλλο χάρισμα. Να εκβάλλει δαιμόνια από ανθρώπους. Παλιά η μεθοδεία του Σατανά. Ταλαιπωρεί αφάνταστα και μεταβάλλει τον άνθρωπο σε απαίσιο τυφλό του όργανο. Ιδιαίτερα στη δεκαετία του 1980 φέρνανε συχνά δαιμονισμένους στη Μονή, για να τους διαβάσει εξορκισμούς ο π. Ιάκωβος και να τους σταυρώσει με την κάρα του οσίου Δαβίδ.
Στις 13 του Σεπτέμβρη, το 1987, δαιμόνιο ενόχλησε το Γιώργο Λ., ένα παληκάρι 22 ετών. Κάθε μέρα και η κατάστασή του χειροτέρευε. Τον Οκτώβρη η μητέρα του και ο αδερφός του φέρανε το Γιώργο στη Μονή. Παρακάλεσαν τον π. Ιάκωβο να προσευχηθεί και να διαβάσει εξορκισμούς. Μπροστά στο ναό το δαιμόνιο αντέδρασε φοβερά. Έβριζε κι αισχρολογούσε, χειρονομούσε και απειλούσε. Μέσα στο ναό συνέχισε πιο έντονα την αντίδραση. Άνοιξε τη λειψανοθήκη ο π. Ιάκωβος, κατέβασε την κάρα του οσίου και άρχισε να διαβάζει εξορκισμούς. Τότε, από τη μητέρα, που κι αυτή μπήκε στο ναό, ακούστηκε μια κραυγή:
–Θεέ μου, τι βλέπουν τα μάτια μου, ας γίνει καλά το παιδί μου! Τελειώνοντας οι εξορκισμοί, ο Γιώργος ελευθερώθηκε από το δαιμόνιο και ηρέμησε. Η μητέρα του, μόλις βγήκε από το ναό, εξήγησε σε μοναχό πως είδε τον π. Ιάκωβο όταν εκείνη έβγαζε τη φωνή. Τον είδε είπε, όσο διάβαζε τους εξορκισμούς, υψωμένον περίπου μισό μέτρο πάνω από τη γη και να πατάει σ’ ένα μαύρο νάνο με κέρατα και ουρά (στο δαιμόνιο).
Στη Μονή έφερναν δαιμονισμένους, έφερναν και ψυχοπαθείς, με διαφόρων βαθμών και τύπων σχιζοφρένειες. Τις περισσότερες φορές είναι πολύ, μα πάρα πολύ, δύσκολο να διακρίνει κανείς πότε ο δυστυχής άνθρωπος πάσχει από σχιζοφρένεια και πότε κατέχεται από δαιμόνιο. Ο π. Ιάκωβος είχε το χάρισμα να διακρίνει και ανάλογα με την περίπτωση, έλεγε:
–Αυτός (ο ψυχοπαθής) πρέπει να πάει στο γιατρό.
–Αυτός, παιδί μου, έχει δαιμόνιο (άρα χρειαζόταν εξορκισμούς).
Πολλοί παρακολουθούσανε τους εξορκισμούς αυτούς και κάποιοι καταγράψανε διαλόγους μεταξύ του π. Ιακώβου και των δαιμόνων. Οι δαίμονες μιλούσανε με το στόμα των δαιμονισμένων, που βρίζανε άσχημα και συχνά, ως δαίμονες, δείχνανε γνώση πραγμάτων, που δεν τα γνωρίζουν οι άνθρωποι. Η δαιμονισμένη Παναγιώτα χτυπιόταν και δεν ήθελε να πάει στον π. Ιάκωβο, τον οποίο έλεγε ότι θα τον τυφλώσει τη νύχτα, να μην μπορεί να διαβάζει. Το πρωί ο γέροντας τη ρώτησε το όνομά της και αυτή απάντησε: Οσμάν. Άλλη μία δαιμονισμένη απάντησε ότι τη λένε Βελιάρ. Τότε ο γέροντας:
–Εσύ, Βελιάρ, και ο πατέρας σου είστε ψεύτες. Βεελζεβούλ ο πατέρας σου.
Εκείνη βεβαίωσε:
Εκείνη βεβαίωσε:
–Ναι, έτσι λέγεται και μου δίνει ξύλο για να κάνω κακό, δεν αντέχω άλλο.
–Τώρα –επιτάσσει ο γέροντας– θέλω να φύγεις από την Παναγιώτα.
–Να φύγω –προλαβαίνει η Παναγιώτα– να φύγω, παλιόγερε κοκαλιάρη.
–Να πας στα όρη –συνεχίζει ο γέροντας.
Και η Παναγιώτα με παράπονο κι επιμονή:
–Να μην πάω στα όρη, να πάω σε άνθρωπο…
–Να μην πάω στα όρη, να πάω σε άνθρωπο…
Ο γέροντας βάζει την κάρα του Οσίου στο κεφάλι της.
–Μου σπας τα κέρατα… Σε πολεμάω εξήντα πέντε χρόνια. Δεν μπορώ να σε ρίξω σε κάποια αμαρτία, να σε πάω στην κόλαση. Να εύχεσθε σ’αυτόν το Γέρο (=τον όσιο Δαβίδ), αλλιώς θα σας είχα λιώσει…
–Μου σπας τα κέρατα… Σε πολεμάω εξήντα πέντε χρόνια. Δεν μπορώ να σε ρίξω σε κάποια αμαρτία, να σε πάω στην κόλαση. Να εύχεσθε σ’αυτόν το Γέρο (=τον όσιο Δαβίδ), αλλιώς θα σας είχα λιώσει…
Έπειτα το δαιμόνιο άλλαξε τακτική και φώναζε στο γέροντα:
–Είσαι άγιος… Έχετε άγιο εδώ και δεν το καταλάβατε.
–Είσαι άγιος… Έχετε άγιο εδώ και δεν το καταλάβατε.
Ο γέροντας αποστόμωνε αμέσως:
–Τα λες να με παρασύρεις, αμ’ δε σ’ακούω… γη και σποδός είμαι… εγώ είμαι ταπεινός…
–Τα λες να με παρασύρεις, αμ’ δε σ’ακούω… γη και σποδός είμαι… εγώ είμαι ταπεινός…
Το δαιμόνιο ήξερε καλά, ομολογούσε και αντιδρούσε:
–Αυτή η ταπείνωση, ρε κερατά, με καίει… φύγε ρε…
–Αυτή η ταπείνωση, ρε κερατά, με καίει… φύγε ρε…
Την ίδια εποχή, πήγανε οι γονείς στην Μονή την κόρη τους, που δεν έμπαινε στο ναό. Βγήκε ο γέροντας με την κάρα του Οσίου, οπότε η δαιμονισμένη ξέσπασε:
–Σκάσε, να μη σ’ακούω παλιόγερε. Να ψοφήσεις (και χτυπιότανε φοβερά η κοπέλα). Είμαι κοσμοκράτωρ (φώναζε με το στόμα της ο δαίμονας). Κρατώ την Αθήνα στα χέρια μου… Εκείνο που ήθελα το’κανα, τους παπάδες τους κούρεψα…
Πολεμάω χρόνια το μοναστήρι× σας φυλάει ο μεγάλος εδώ μέσα. Δεν μπορώ να σε παγιδέψω. Να τα πόδια σου! Σαπίσανε τα πόδια σου (= πράγματι σάπιες ήτανε οι φλέβες των ποδιών του γέροντα και το αίμα δεν κυκλοφορούσε). Ν’απελπιστείς, πες ότι είσαι άγιος να σε κολάσω.
Επεμβαίνει ο γέροντας:
–Δεν είμαι άγιος, αλλά ο Κύριος είπε: «άγιοι γίνεσθε». Ότι μπορώ κάνω, είμαι άνθρωπος χοϊκός.
–Δεν είμαι άγιος, αλλά ο Κύριος είπε: «άγιοι γίνεσθε». Ότι μπορώ κάνω, είμαι άνθρωπος χοϊκός.
Με νέα αγανάκτηση η δαιμονισμένη:
–Τι να σου κάνω, τραγόπαπα, έχεις ταπείνωση κι έχεις μέσα σου το Χριστό× αλλιώς θα σε είχα διαλύσει. Τόσες αρρώστιες (= σου έβαλα) κι εσύ επιμένεις…
–Τι να σου κάνω, τραγόπαπα, έχεις ταπείνωση κι έχεις μέσα σου το Χριστό× αλλιώς θα σε είχα διαλύσει. Τόσες αρρώστιες (= σου έβαλα) κι εσύ επιμένεις…
Άλλος δαιμονισμένος πληροφόρησε με καύχηση:
–Οχτώ χιλιάδες μάγους έχω στην υποταγή μου.
–Οχτώ χιλιάδες μάγους έχω στην υποταγή μου.
Τον ρώτησε ο γέροντας πως μπαίνει σε ανθρώπους και απάντησε ότι μπαίνει σ’ αυτούς που «δεν έχουν πίστη. Μπαίνω έτσι, σαν καπνός».
Κάποτε διάβασε τους εξορκισμούς για δαιμονισμένη, που την πήγε στο γέροντα ο αστυνόμος σύζυγός της .Φάνηκε να ηρεμεί, και ο γέροντας έτεινε το χέρι του να τη χαιρετήσει. Τότε αυτή με θυμό:
–Πιάνουν οι δαίμονες το χέρι του παπά που λειτουργεί;
Δυο παληκάρια φέρανε από τη Βέροια τη δαιμονισμένη μητέρα τους. Συνέβη να είναι στη Μονή και ο μητροπολίτης Σάμου. Τη μια στιγμή φερόταν ήρεμα κι έλεγε περιπαιχτικά:
–Κοκαλιάρη Ιάκωβε… Πάτερ Ιάκωβε, είσαι άγιος. Ο κόσμος σε τιμάει για άγιο.
Με υψωμένη φωνή έλεγε και ξανάλεγε ο γέροντας:
–Χοϊκός, αμαρτωλός άνθρωπος, είμαι.
–Χοϊκός, αμαρτωλός άνθρωπος, είμαι.
Μετά από λίγο γινόταν επιθετική και με τα νύχια τραυμάτιζε στο πρόσωπο πολλούς. Το ίδιο προσπάθησε και για το γέροντα, που τη σταμάτησε με την κάρα του Οσίου.
Άλλος δαιμονισμένος, αντιδρώντας και τρέμοντας στις προσευχές του γέροντα, φώναζε:
–Σκάσε Ιάκωβε, σκάσε κοκαλιάρη… σαν καπνός εισέρχομαι στον άνθρωπο και σαν καπνός εξέρχομαι… φοβάμαι, τρέμω το Σταυρό… άμα τον κάνουν φεύγω… φεύγει η χάρη του Θεού και μπαίνουμε μεις (= οι δαίμονες).
–Σκάσε Ιάκωβε, σκάσε κοκαλιάρη… σαν καπνός εισέρχομαι στον άνθρωπο και σαν καπνός εξέρχομαι… φοβάμαι, τρέμω το Σταυρό… άμα τον κάνουν φεύγω… φεύγει η χάρη του Θεού και μπαίνουμε μεις (= οι δαίμονες).
Σε όλες ανεξαιρέτως τις περιπτώσεις δαιμονισμένων ο γέροντας διάβαζε τους εξορκισμούς, έχοντας την κάρα του Οσίου. Έτσι προστάτευε και τον εαυτό του ενώπιον των ανθρώπων. Δε θα μπορούσανε να ειπούν ότι τους δαίμονες εκβάλλει ο ίδιος ο γέροντας, εφόσον πρόβαλλε πάντα τον Όσιο Δαβίδ ως ενεργούντα.
Δραματική, για όλους τους παρόντες, γινόταν η κατάσταση, όταν οι δαιμονισμένοι παίρνανε άλλες μορφές. Τρομαγμένοι και απελπισμένοι από τις προσευχές του π. Ιακώβου, παίρνανε ξαφνικά τη μορφή άγριου μαύρου σκύλου, φοβερού λύκου ή σαρκοβόρου πτηνού. Άλλοτε πάλι γαυγίζαν ή βρυχώνταν σαν θηρία και σκορπούσανε παντού τρόμο.
Όσοι δαιμονισμένοι απελευθερώνονταν από το Σατανά, επισκέπτονταν συχνά τη Μονή για ευχαριστίες και προσκύνημα. Μόνο που οι ευχαριστίες δεν είναι τόσο απλό πράγμα. Παραξενεύτηκαν οι μοναχοί μία μέρα, που ο γέροντας δεν πήρε χρήματα για το ταγαράκι του από τη μητέρα ενός παιδιού, το οποίο ελευθέρωσε από δαιμόνιο. Το δαιμόνιο είχε πάει στα χρήματα, το διέκρινε ο γέροντας:
–Εγώ έβγαλα το δαιμόνιο από το παιδί σου κι εσύ πας να τα βάλεις σ’εμένα!
Το χάρισμα τούτο, να ελευθερώνει τον άνθρωπο από τους δαίμονες είναι πολυσήμαντος θρίαμβος.
Αποτελεί την τρανή απόδειξη ότι η κυριαρχία του Σατανά στον κόσμο, τον άνθρωπο και τη φύση, είναι προσωρινή και μπορεί να καταργηθεί. Κι εφόσον με το θαύμα του Οσίου καταργείται ενδεικτικά –στην περίπτωση εκδίωξης δαιμόνων από ανθρώπους– σημαίνει ότι ο Όσιος βιώνει τη βασιλεία αυτής στον κόσμο. Άρα η βασιλεία του Θεού και υπάρχει και μπορεί να πραγματώνεται καθημερινά, έστω και μερικά.
Στυλ. Γ. Παπαδόπουλος Ομότ. Καθ. Παν. Αθηνών
Ο Μακαριστός Ιάκωβος Τσαλίκης
Από το ομώνυμο βιβλίο, εκδόσεις «Τροχαλία»
http://www.myriobiblos.gr/texts/greek/monasticism/tsalikis8.htm
Ο Μακαριστός Ιάκωβος Τσαλίκης
Από το ομώνυμο βιβλίο, εκδόσεις «Τροχαλία»
http://www.myriobiblos.gr/texts/greek/monasticism/tsalikis8.htm
