Συχνά ακούμε ανθρώπους γύρω μας να λένε ότι δεν νιώθουν χαρά, ευχαρίστηση και, κυρίως, ότι δεν ικανοποιούνται ποτέ.
 Albrecht Durer |
Νιώθουν ότι έχουν εκπληρώσει πολλούς από τους στόχους που είχαν θέσει στη ζωή τους, ότι σπούδασαν, παντρεύτηκαν, έκαναν παιδιά, αγόρασαν ένα καλό σπίτι, παρ’ όλα αυτά δεν χαίρονται με όλα όσα έχουν δημιουργήσει, τουλάχιστον όχι έτσι όπως περίμεναν. «Αφού τα έχω όλα», σκέφτονται, «γιατί δεν νιώθω καλά»;
Είναι γεγονός ότι τα πρότυπα που επιβάλλονται όσον αφορά την κοινωνική και ψυχική ικανοποίηση, είναι εξαιρετικά ανούσια και επιφανειακά: της νεότητας, της αναγνωρισιμότητας, του πλουτισμού, της «εικόνας» που είναι πάντοτε αποδεκτή από όλους. Έτσι, το άτομο δεν στρέφεται και δεν κοιτά μέσα του, στην ψυχή του, για να αναζητήσει αυτό που θέλει πραγματικά. Όλα επιβάλλονται από την «εικόνα» και το ρόλο που καλούμαστε να παίξουμε για να είμαστε πάντα μέσα στα πράγματα. Έτσι όμως καταλήγουμε πάντα να κάνουμε αυτό που «πρέπει» και όχι αυτό που «θέλουμε» στη ζωή μας. Απομακρυνόμαστε από τον πραγματικό μας εαυτό και τις αληθινές μας επιθυμίες. Η παγίδα είναι μεγάλη και ακόμη μεγαλύτερη η απογοήτευση που επέρχεται γιατί, βασικά, η «συνταγή» της ευτυχίας δεν μπορεί να είναι ίδια για όλους. Κάποιος μπορεί να είναι ευτυχισμένος κάνοντας μια συγκεκριμένη δουλειά και κάποιος άλλος όχι, κάποιος μπορεί να χαίρεται κάνοντας οικογένεια και άλλος κάνοντας διαρκώς ταξίδια. Τα χρήματα ή η καλή εξωτερική εμφάνιση δεν αποφέρουν επίσης την ίδια ικανοποίηση σε όλους. Όταν όμως επέρχεται η αποξένωση από τον «εαυτό», τα συναισθήματα είναι κοινά: αίσθημα κενού, θλίψης και στενοχώριας επικρατεί, η ικανοποίηση πράγματι δεν γεμίζει το καθημερινό τοπίο της ζωής. Τότε μπορεί να αναρωτηθεί κανείς: «μήπως αυτό που πραγματικά θέλω δεν έχει ακόμη πραγματοποιηθεί»;
Μην θέλοντας να αντιμετωπίσουμε την αλήθεια, αρχίζουμε και ασχολούμαστε πιο πολύ και με τους άλλους. Τι έχουν εκείνοι κι εμείς δεν το έχουμε, για να το κάνουμε και αυτό. Ίσως έτσι νιώσουμε και μεγαλύτερη ικανοποίηση. Ζήλια και αρνητικές σκέψεις επικρατούν, συγκρίσεις και κρυφές ματιές αντιζηλίας προς εκείνους που τα καταφέρνουν καλύτερα. Όμως εδώ δυσκολεύουν περισσότερο τα πράγματα γιατί τότε νιώθουμε ακόμη πιο άσχημα με τον εαυτό μας. Δεν θέλουμε να νιώθουμε επιπλέον κακοί ή ζηλιάρηδες.
Οι άνθρωποι έχουν πράγματι ανάγκη να βρίσκουν νόημα σε αυτό που κάνουν στη ζωή τους για να νιώθουν ικανοποιημένοι. Όσοι ασχολούνται με επαγγέλματα στα οποία νιώθουν ότι προσφέρουν και ότι η δουλειά τους έχει κάποιο νόημα και σκοπό είναι γενικότερα πιο ευχαριστημένοι από τη ζωή τους. Το νόημα αυτό βέβαια γίνεται αντιληπτό από το πώς νιώθουν οι ίδιοι και όχι από τα χαμόγελα αποδοχής των άλλων. Οι ίδιοι νιώθουν ικανοποίηση και πληρότητα μέσα τους. Αυτή είναι η σημαντική διαφορά.
Σημαντική ικανοποίηση αποφέρει και η αίσθηση ότι είμαστε σημαντικοί για κάποιους ανθρώπους γύρω μας, ότι κάποιοι ενδιαφέρονται για το καλό μας. Το ίδιο βέβαια ισχύει και για ευρύτερα κοινωνικά δεδομένα, όταν νιώθουμε ότι επηρεάζουμε και ελέγχουμε πολιτικά και κοινωνικά δρώμενα της εποχής. Αν επικρατεί η αίσθηση ότι τίποτα δεν μπορεί να αλλάξει, επέρχεται θυμός και απόγνωση και η ζωή χάνει το νόημά της.
Η αλλαγή είναι δύσκολη, ιδιαίτερα αν έχουμε μάθει να παρασυρόμαστε από κοινώς αποδεκτές «συνταγές» ικανοποίησης και επιτυχίας. Χρειάζεται εσωτερικός διάλογος και εντατική προσπάθεια. Όσοι ακολουθούν έναν διαφορετικό δρόμο θεωρούνται συνήθως ρομαντικοί και αιθεροβάμονες. Μήπως όμως εκείνοι ζουν καλύτερα; Μήπως απολαμβάνουν μεγαλύτερη ικανοποίηση σε κάθε στιγμή της ζωής; Το δικό τους ταξίδι φαίνεται να είναι πιο ευχάριστο.
