Κλωνοποίηση

 Ορισμός

Κλωνοποίηση ονομάζεται η προσπάθεια παραγωγής κλώνων, δηλαδή πανομοιότυπων γενετικά αντιγράφων ιστών, οργάνων η και ολόκληρων οργανισμών. Στην Φύση απαντάται στους μονογονικά αναπαραγόμενους μικροοργανισμούς, σε κάποιους μεγαλοοργανισμούς, όπως σαλιγκάρια και γαρίδες (κάποια είδη) και στον άνθρωπο στην περίπτωση των μονοωογενών διδύμων.

Η δημιουργία κλώνου έγκειται στην απομόνωση εμβρυικών βλαστικών κυττάρων, πολυδύναμων και ολοδύναμων. Πολυδύναμων με σκοπό την δημιουργία ιστών η οργάνων και ολοδύναμων με σκοπό την δημιουργία εμβρύου. Τα βλαστικά κύτταρα χαρακτηρίζονται από ανεξάντλητη ικανότητα διαιρέσεων καθώς και από την ικανότητα να δίνουν γένεση σε όλους τους εξειδικευμένους κυτταρικούς τύπους ενός οργανισμού.

Η μέθοδος είναι, είτε η μίμηση της φύσεως, στην περίπτωση των μονοζυγωτικών διδύμων, δηλαδή η διαίρεση του ήδη γονιμοποιημένου ωαρίου σε δύο βλαστομερίδια που περιέχουν ταυτόσημο γονιδίωμα, είτε η δημιουργία εμβρυικού βλαστικού κυττάρου με την μέθοδο της πυρηνικής μεταφοράς ανασυνδυασμένου DNA.
Η απομόνωση εμβρυικού βλαστικού κυττάρου απαιτεί την παρουσία ενός ωαρίου από το οποίο αφαιρείται ο πυρήνας, και συνεπώς και το γενετικό υλικό, ο οποίος αντικαθίσταται από τον πυρήνα του ιστού η του οργάνου που επιθυμούμε να αναπαράγουμε. Το ωάριο παρέχει τα απαιτούμενα για την ανάπτυξη υλικά και ο μεταμοσχευμένος πυρήνας τις γενετικές οδηγίες για την δημιουργία του ιστού, του οργάνου η του εμβρύου.

Η κλωνοποίηση αναμένεται να αλλάξει το προφίλ της Επιστήμης διότι θα επιτρέψει προσεγγίσεις οι οποίες ήταν εντελώς αδύνατες έως σήμερα. Ηδη εταιρείες Χημικές, Αγροτεχνικές, Φαρμακευτικές και Ιατρικές έχουν επενδύσει σ' αυτήν και αναμένεται η ισχύς τους να είναι μελλοντικά αντίστοιχη εκείνης των Εταιρειών Πετρελαιοειδών.

ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ

Στην Αγροτική Οικονομία η συγκεκριμένη τεχνική υπόσχεται την παραγωγή βελτιωμένων ποικιλιών φυτών και ζώων, απαλλαγμένων από τις συνηθισμένες ασθένειες, και την δυνατότητα παραγωγής καλής ποιότητας προιόντων σε μεγάλες ποσότητες και με χαμηλό κοστολόγιο.

Στην Οικολογία υπόσχεται την διατήρηση των φυτών και των ζώων που τελούν υπό εξαφάνιση, και την διατήρηση και προστασία του οικοσυστήματος.

Η μεγάλη πρόκληση βεβαίως αφορά την Ιατρική με την δυνατότητα παραγωγής ιστών και ολοκλήρων οργάνων έτοιμων για μεταμόσχευση και χωρίς τον κίνδυνο της απόρριψης, δεδομένου ότι το μόσχευμα θα έχει το γενετικό προφίλ του ιδίου του λήπτη και δεν θα αναγνωρίζεται σαν "εχθρικό" από το ανοσοποιητικό σύστημα.

Μερικές από τις πλέον τυπικές εφαρμογές μπορούν να είναι η παραγωγή Νευρικών κυττάρων για θεραπεία εκφυλιστικών παθήσεων των Νεύρων και του Εγκεφάλου, Δέρματος για την θεραπεία των εγκαυμάτων, Ηπατικών κυττάρων για τις Ηπατίτιδες, β - κυττάρων του παγκρέατος πού παράγουν ινσουλίνη για τον Σακχαρώδη διαβήτη, Μυοκαρδίου η και ολόκληρης Καρδιάς για τις καρδιοπάθειες, Αμφιβληστροειδούς και Κερατοειδούς για τις Οφθαλμικές παθήσεις.

Το δεύτερο σκέλος των εφαρμογών της κλωνοποίησης στην Ιατρική αφορά την δημιουργία ολοκλήρου εμβρύου με πανομοιότυπα μορφολογικά αλλά και γονιδιακά χαρακτηριστικά με αυτά του δότη, κάτι που στην φύση συμβαίνει, όπως ήδη ανέφερα, στην περίπτωση των μονοζυγωτικών διδύμων.

ΚΙΝΔΥΝΟΙ

Μία παλαιά λαική παροιμία λέει "όλα τα νομίσματα έχουν δύο όψεις". Η εφαρμογή της κλωνοποίησης δεν θα είναι εντελως ακίνδυνη.
Η διαδικασία μπορεί να οδηγήσει παράλληλα στην δημιουργία γενετικά τροποποιημένων ιών και μικροβίων, δύσκολα αντιμετωπίσιμων.

Τα γενετικά τροποποιημένα φυτά, τα οποία η Τεχνολογία ήδη έχει επιτύχει να παράγει, τα γνωστά μας υβρίδια, είναι συνήθως στείρα, και συνεπώς η παραγωγή τους μονοπωλείται από τις κατασκευάστριες Εταιρείες.

Τα ζώα με ίδιο ανοσοποιητικό σύστημα θα είναι όλα ευάλωτα στα ίδια βακτήρια με αποτέλεσμα μία επιδημία να λάβει διαστάσεις πανδημίας.

Οι μονοζυγωτικοί δίδυμοι έχουν περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν σύνδρομο Down.

Τα κλωνοποιημένα είδη θα είναι στάσιμα, θα βρίσκονται στο τέλος της εξελικτικής τους πορείας, διότι θα στερούνται της δυνατότητας της βελτίωσής τους με τους μηχανισμούς της προσαρμογής και της φυσικής επιλογής.

ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΙ

Τα ηθικά διλήμματα εστιάζονται κυρίως στην δημιουργία ολοκλήρου εμβρύου, στην δημιουργία δηλαδή ενός ανθρώπου ολόιδιου γονιδιακά με τον δότη, ενός ανθρώπου ολόιδιου με τον γονέα του.

Το Διεθνές Δίκαιο σήμερα απαγορεύει ρητώς την αναπαραγωγική κλωνοποίηση.

Σίγουρα όμως εξυπηρετεί τον ναρκισσισμό του γονέα η δυνατότητα να είναι το παιδί του ολόιδιο με αυτόν, αλλά οφείλει και να σκεφθεί ότι έτσι του στερεί την δυνατότητα να γίνει καλύτερο από τον ίδιο.

Σίγουρα η μητέρα του νεαρού νεκρού παιδιού είναι ιδιαίτερα ευάλωτη στο να δημιουργήσει έναν κλώνο του παιδιού της και να του δώσει μια δεύτερη ευκαιρία, οφείλει όμως να σκεφθεί ότι αυτό δεν θα είναι Ανάσταση Νεκρών και Δεύτερη Ευκαιρία, αλλά η ευκαιρία μιάς άλλης ψυχής να κατοικήσει στο δεδομένο γενετικό υλικό.

Σίγουρα τρέφει την ματαιοδοξία του ανθρώπου η προοπτική μιάς θεραπείας στα όρια του Θαύματος και μιας αναστολής της γήρανσης στα όρια της Αθανασίας, οφείλει όμως να σκεφθεί ότι με αυτόν τον τρόπο σταματά την Εξέλιξή του.

Σίγουρα η δυνατότητα δημιουργίας κλώνων στα χέρια ενός πολεμοχαρούς δικτάτορα θα ήταν ο μεγαλύτερος εφιάλτης για την Ανθρωπότητα.

Και τέλος σίγουρα για την αναπαραγωγή του είδους απαιτείται ένα ωάριο, δηλαδή μία γυναίκα, και το ερώτημα που προκύπτει είναι η αναγκαιότητα ύπαρξης των ανδρών.

ΔΙΑ ΤΑΥΤΑ

Ο Ανθρωπος δεν είναι μόνον το γενετικό του υλικό, αλλά παράλληλα το σύνολο της προσωπικής, της συλλογικής, της κοινωνικής και της φυλετικής μνήμης. Ο Ζάν Πώλ Σάρτρ έχει πει "κάθε άνθρωπος είναι φτιαγμένος από όλους τους ανθρώπους".

Η Επιστήμη, η Τεχνολογία, η Εξουσία και ο Πλούτος μπορούν να χρησιμοποιηθούν για καλό ή για κακό. Το ζητούμενο συνεπώς δεν μπορεί να είναι ΝΑΙ ή ΟΧΙ στην Επιστήμη και την Τεχνολογία, αλλά ο έλεγχος πάνω στις βασικές κατευθύνσεις της Τεχνολογικής προόδου.

Και τα ερωτήματα που προκύπτουν είναι :

Ότι είναι Τεχνικά εφικτό, είναι και Ηθικά αποδεκτό ;

Θα υπάρχει Τεχνικός, αλλά ΚΑΙ Ηθικός έλεγχος ;

Ποιοί θα πραγματοποιούν τους ελέγχους ;

Και ποιος θα ελέγχει τους ελεγκτές ;

! Ο Ζήσης Κατσίκας είναι ιατρός

via