Ο βρετανός συγγραφέας Ίαν Μακ Γιούαν, που αυτήν την περίοδο ζει στο Παρίσι, έστειλε στο Edge το ακόλουθο μέιλ σχετικά με τα τρομοκρατικά χτυπήματα της Παρασκευής και 13 Νοεμβρίου 2015.
Η αίρεση του θανάτου διάλεξε την πόλη της σωστά — το Παρίσι, την κοσμική πρωτεύουσα της υφηλίου, την πιο φιλόξενη και πολύχρωμη και σαγηνευτική μητρόπολη που φτιάχτηκε ποτέ. Και διάλεξε η αίρεση του θανάτου τους στόχους της στην πόλη με δαιμονική, αυτοκαταστροφική ακρίβεια — όλα όσα μισούσαν βρίσκονταν μπροστά στα μάτια τους εκείνη τη βραδιά της Παρασκευής: άνδρες και γυναίκες παρέα χαλαρά, κρασί, ελεύθερη σκέψη, γέλιο ανεκτικότητα, μουσική — άγριες και σατιρικές ροκιές και μπλουζ. Οι οπαδοί της αίρεσης ήρθαν εξοπλισμένοι με έναν πρωτόγονο μηδενισμό και ένα μίσος πέρα από οτιδήποτε μπορούμε να κατανοήσουμε. Πανοπλία τους, η ζώνη αυτοκτονίας, άποψή τους περί ιδανικής κρυψώνας, μια ενάρετη μετέπειτα ζωή, όπου δεν θα μπορεί να πάει η αστυνομία. (Ο παράδεισος των τζιχαντιστών αποδεικνύεται μια από τις χειρότερες επινοήσεις στην ιστορία του ανθρώπου: να σφάζεις και να καις σ’ αυτή τη ζωή, να αναπαύεσαι μες στο κιτς στην άλλη.)
Το Παρίσι, κατάπληκτο και παραζαλισμένο, ξύπνησε σήμερα για να αναλογιστεί τις νέες συνθήκες. Όσοι χτες το βράδυ είχαμε βγει, δεν μπορούμε παρά να αναρωτιόμαστε για τα καπρίτσια της τύχης που άφησε εμάς να ζήσουμε και άλλους να πεθάνουν. Όταν ξεκινούσε το μακελειό, η γυναίκα μου κι εγώ βρισκόμασταν σε ένα αξιοπρεπές παριζιάνικο κατάστημα — μια από τις κοινοτοπίες της σχετικά καλής ζωής, από το 1845 και μετά. Στο γοητευτικό αυτό εστιατόριο στο έκτο διαμέρισμα, οι πελάτες μοιράζονται τα τραπέζια με καλοπροαίρετους αγνώστους, ντόπιους και επισκέπτες σε έναν φιλικό συνωστισμό. Κι εμείς με τα Pouilly Fume και τα filets d’hareng μας, ήμασταν μια χαρά στόχος. Η αίρεση απλώς επέλεξε το δέκατο και το ενδέκατο διαμέρισμα, ούτε δύο χιλιόμετρα πιο πέρα, κι εμείς δεν καταλάβαμε το παραμικρό.
Τώρα όμως ξέρουμε. Ποιες είναι αυτές οι διαφορετικές συνθήκες; Τα μέτρα ασφαλείας θα γίνουν πιο αυστηρά και το Παρίσι λιγότερο σαγηνευτικό. Η αναγκαστική διάσταση ανάμεσα στην ασφάλεια και την ελευθερία θα παραμένει πρόκληση. Οι σφαίρες και οι βόμβες της αίρεσης του θανάτου θα ξανάρθουν, μπορεί εδώ, μπορεί κάπου αλλού, αυτό είναι βέβαιο. Οι πολίτες του Λονδίνου, της Νέας Υόρκης, του Βερολίνου παρακολουθούν στενά, με προσοχή και ανησυχία. Τον Ιανουάριο ήμασταν όλοι μας Charlie Hebdo. Τώρα, είμαστε όλοι Παριζιάνοι, κι αυτό τουλάχιστον σε μια τόσο σκοτεινή εποχή, είναι παράγοντας περηφάνιας.
* * *
—μετάφραση για το dim/art: Μαργαρίτα Ζαχαριάδου—
