Η Νέα Εποχή έχει ιστορική σύνδεση με τη «Θεοσοφία» της Έλενας Μπλαβάτσκι(1875), θρησκείας που δημιουργήθηκε στα τέλη του 19ου αιώνα και είχε βάσεις την ινδουιστική διδασκαλία και τον πνευματισμό. Γι’ αυτό και είναι κοινή αποδοχή των μελετητών της Νέας Εποχής ότι η διδασκαλία της δεν περιέχει καινούργια στοιχεία, αλλά είναι ανάμειξη παλαιότερων διδασκαλιών και πρακτικών, όπως ο Ινδουισμός και περιλαμβάνει ανάμεσα στους τιμώμενους θεούς της πολλούς γκουρού, που κυκλοφορούσαν ή κυκλοφορούν στον κόσμο (Κρισναμούτρι, Ραζνίς, Σάι Μπάμπα,Μαχαρίσι κλπ.).
Τη μεγάλη δημοσιότητά της η Νέα Εποχή τη χρωστάει στη γνωστή Αμερικανίδα ηθοποιό Σίρλεϊ Μακ Λέιν, που είναι και η «θεωρητική» της κίνησης και έχει γράψει αρκετά βιβλία για το θέμα αυτό. Είναι μια από τις πιο διάσημες «ευαγγελίστριες» στην Αμερική. Κερδίζει γύρω στα 4.000.000 δολάρια το χρόνο κηρύττοντας το «ευαγγέλιό» της. Το αντικείμενο των σεμιναρίων της είναι να συστήσει στους ακροατές της ένα πρόσωπο. Σύμφωνα με την Μακ Λέιν, το πρόσωπο αυτό είναι το σπουδαιότερο πρόσωπο πάνω στη γη και σε αγαπά απεριόριστα και χωρίς όρους. Είναι «Το Εγώ σου»! Η κεντρική ιδέα του νέου αυτού «ευαγγελίου» είναι ότι κάθε άνθρωπος είναι θεός του εαυτού του. Η Μακ Λέιν δηλώνει ότι το παλιό Ευαγγέλιο, που διδάσκει την αυταπάρνηση, είναι πια απόλυτα ξεπερασμένο. Ο πραγματικά πνευματικός άνθρωπος πρέπει να έχει αφθονία αγαθών και να είναι κύριος της τύχης του.
Κεντρική διδασκαλία της κίνησης είναι ότι ανατέλλει μια Νέα Εποχή, η εποχή του Υδροχόου, οπότε θα καταργηθούν οι παλιές δομές της κοινωνίας κι οι υπάρχουσες αρχές θα ανανεωθούν. Τα σύνορα θα καταργηθούν, οι τομείς της ζωής θα γίνουν παγκόσμιοι, από πιστωτικές κάρτες μέχρι φόρους. Θα είναι εποχή ευκαιριών, αρμονίας και αλήθειας... Μια παγκόσμια φυσιογνωμία διδασκάλου, ο Μετρέγια θα εμφανιστεί και θα ενσαρκώνει το πρόσωπο που όλες οι θρησκείες περιμένουν. Η παρουσία του θα εγγυάται ότι δε θα γίνει 3ος παγκόσμιος πόλεμος. Βασική αρχή της Νέας Εποχής είναι ότι όλα είναι ένα (μονισμός). Όλα έχουν εσωτερική σχέση κι αλληλεξάρτηση. Ο Θεός, η φύση και η ανθρωπότητα είναι ένα. Η διαφοροποίηση που παρατηρούμε είναι απατηλή και προσωπική άποψή μας, όχι η πραγματικότητα. Άλλη διδασκαλία της λέει ότι όλα είναι Θεός (πανθεϊσμός). Ο Θεός δεν είναι μια προσωπικότητα, αλλά απρόσωπη δύναμη ή ενέργεια ή συνείδηση. Είμαστε λοιπόν όλοι θεοί, λέει άλλη διδασκαλία. Κι επειδή δεν το έχουμε συνειδητοποιήσει, πρέπει να αλλάξουμε τον τρόπο της σκέψης μας. Δυστυχώς, λέει η Νέα Εποχή, μένουμε ικανοποιημένοι με τις ανθρώπινες καθημερινές μας αυταπάτες. Αν αλλάξουμε, θα καταλάβουμε τη θεότητά μας και την ταύτισή μας με όλα τα πράγματα.
Όλες αυτές τις διδασκαλίες τις βιώνουμε είτε αυθόρμητα είτε με τη βοήθεια του διαλογισμού, της γιόγκα, των ναρκωτικών παραισθησιογόνων, όπως το LSD (αν και δεν ενθαρρύνεται η χρήση του), της ύπνωσης, του πνευματισμού κλπ.
Σύμφωνα με τη Νέα Εποχή, όλες οι θρησκείες είναι ένα. Όπως πολλοί άλλοι, έτσι και ο Ιησούς Χριστός είναι ένας «αβατάρ», δηλαδή, μια μορφή του Θεού, ένας φωτισμένος κύριος. Η πραγματικότητα ότι ο Χριστός είναι η αποκλειστική τελική αποκάλυψη του Θεού δε θεωρείται σωστή από τη Νέα Εποχή. Ο σταυρός Του δεν έχει σημασία για τη λύτρωση του ανθρώπου, λέει η Νέα Εποχή. Οι οπαδοί της υποβαθμίζουν όλες τις διδασκαλίες του Ευαγγελίου. Η λύτρωση στη Νέα Εποχή έρχεται με την παλιά ινδουιστική μέθοδο της μετενσάρκωσης, Η ψυχή προχωράει ή οπισθοδρομεί ανάλογα με το νόμο του «κάρμα» (καλές ή κακές πράξεις) από τη μια ζωή στην άλλη. Αν και οι ανατολικές θρησκείες τονίζουν την αρνητική όψη της μετενσάρκωσης (αναγέννηση μέσα από κύκλους ανθρώπινης αθλιότητας), η Νέα Εποχή διδάσκει ότι είναι μια ευκαιρία για πνευματική πρόοδο. Τα μεγάλα θέματα του κακού, της κρίσης και της ανταμοιβής για τη δικαιοσύνη, αντιμετωπίζονται από τη σκοπιά της μετενσάρκωσης. Η κόλαση είναι αυτό που θερίζουμε εδώ υπό μορφή κακού «κάρμα» ή τιμωρίας για σφάλματα που διαπράξαμε σε προηγούμενες ζωές.
Η Νέα Εποχή έχει ήδη διεθνή χαρακτήρα και έχει εισβάλλει σε πολλές πλευρές της καθημερινής ζωής. Πολλές διεθνείς οργανώσεις, όπως η οικολογική οργάνωσηGreenpeace και τα κόμματα των Πρασίνων θεωρούνται ελεγχόμενες από τη Νέα Εποχή. Η κίνηση αυτή έχει μια γενική γραμμή και πολλά παρακλάδια. Ένα από αυτά η «Εκκλησία του Λαού» αυτοκτόνησε ομαδικά το 1978 υπό την καθοδήγηση του Jones, στο Jonestown της Γουιάνας (910 νεκροί). Χωρίς να λέμε ότι η κίνηση έχει εγκληματικό χαρακτήρα (τουλάχιστον για τη σωματική υγεία των οπαδών της), βλέπουμε όμως ότι στις ακραίες περιπτώσεις της, όπως και όλες οι αιρέσεις, μπορεί να λάβει τρομακτική μορφή.
Πολύ σωστά έχει λεχθεί ότι η κίνηση έχει συγγένεια με τις παρωχημένες πλέον αντιλήψεις που κυκλοφορούσαν στην Ευρώπη και την Αμερική τη δεκαετία του ’60 και στις αρχές της δεκαετίας του ’70. Πέρα των άλλων, οι ανατολικές θρησκείες είχαν απήχηση στους νέους. Προφανώς οι «οργισμένοι» νέοι της εποχής εκείνης είναι τώρα οι μεσήλικες της κίνησης της Νέας Εποχής που κηρύττουν τα βιώματά τους ανακατεμένα με τωρινές επινοήσεις.
Οι οπαδοί της Νέας Εποχής φοράνε άσπρα ρούχα, έχουν κρεμασμένο από το λαιμό τους ένα κρύσταλλο δεμένο με ασήμι, ακούνε θιβετιανή μουσική και τα σύμβολά τους είναι το 666, η σβάστικα και το ουράνιο τόξο. Στην ταινία «Ο τελευταίος πειρασμός» (1988), που τόση αναστάτωση έφερε με τις ανόητες κι ασεβείς σκηνές της, ο ηθοποιός που έπαιζε τον κεντρικό ρόλο, έλεγε μέσα στο έργο ότι όλα είναι μέρος του Θεού και μάλιστα πιάνοντας μια χούφτα χώμα λέει: «και αυτό είναι το σώμα μου», εννοώντας προφανώς ότι όλα είναι Θεός και όλα είναι ένα.
Η Νέα Εποχή πολύ πιθανό να αγγίζει μια συγκεκριμένη κατηγορία ανθρώπων, αλλά δημιουργείται η εντύπωση ότι οι διδασκαλίες της είναι εκτός γενικής νοοτροπίας, τουλάχιστον των Ελλήνων. Χωρίς να αποκλείεται τίποτα, η απήχηση που έχει στην Ελλάδα, μας φαίνεται μικρή. Εννοούμε ότι, για παράδειγμα, οι Χιλιαστές έχουν διδασκαλίες πιο κατανοητές στο μέσο άνθρωπο, γι’ αυτό και με τη βοήθεια της καλής οργάνωσής τους, έχουν καλύτερη απήχηση, σε σύγκριση με τη Νέα Εποχή, στο κοινό που είναι επιρρεπές στις αιρέσεις.
Θα εξετάσουμε τώρα 7 σημεία που δείχνουν ότι τα πιστεύω της Κίνησης της Νέας Εποχής αντιτίθενται στο Λόγο του Θεού:
1. Ποιος είναι ο Θεός;
Ο Θεός της Αγίας Γραφής και συνεπώς και του Χριστιανισμού, είναι ο Ύψιστος, ο Αιώνιος, ο Μοναδικός, ο Αυθύπαρκτος Θεός του ουρανού, που έχει δημιουργήσει τα πάντα, ορατά και αόρατα και δεν έχει καμιά σχέση ή ομοιότητα με τους θεούς της Νέας Εποχής. Ο Θεός της Γραφής είναι ο Ένας Θεός, που δεν πρέπει να ποτέ να συγχέεται με οποιοδήποτε δημιούργημά Του. Ο Θεός αυτός έχει αποκαλυφθεί στον άνθρωπο μέσω του Υιού Του, του Ιησού Χριστού.
Η αντίληψη της Νέας Εποχής για το Θεό είναι ο πανθεϊσμός. Ο ορισμός που θα μπορούσε να δοθεί για την πίστη της Νέας Εποχής είναι: «Θεός είναι τα πάντα και τα πάντα είναι θεός». Σύμφωνα με αυτήν, όλα όσα υπάρχουν είναι θεός. Απλώς υπάρχουν διάφορες βαθμίδες ύπαρξης που αντιστοιχούν σε διάφορες βαθμίδες θεότητας.
«Ο Θεός», λένε, «είναι μια απρόσωπη δύναμη. Ο Θεός είναι ενέργεια κι η ενέργεια είναι θεός». Αυτός είναι ο νέος ορισμός του Θεού κι υποστηρίζεται από τις μελέτες της κβαντομηχανικής.[1]
Πολλοί οπαδοί της Νέας Εποχής αντικαθιστούν το Θεό Πατέρα, έτσι όπως μας Τον αποκαλύπτει η Γραφή, με τη Μητέρα Γη της δημιουργίας. Η Γη είναι πράγματι μια θεά, που το αρχαίο της όνομα είναι Γαία (από την ελληνική μυθολογία). Η έμφαση της ιδέας της Μεγάλης Θεάς τονίζεται ιδιαίτερα από το νέο παρακλάδι της Κίνησης της Νέας Εποχής, που συχνά αποκαλείται «Οικοφεμινισμός». Αυτός βλέπει τους άνδρες σαν τύραννους των γυναικών και τους κατηγορεί ότι τις εξευτελίζουν μέσω της σεξουαλικής βίας και της πορνογραφικής εκμετάλλευσης κι ότι τις εξουσιάζουν μέσω ενός αυστηρού, αυταρχικού «Ουράνιου Θεού».
«Στο ριζοσπαστικό άκρο της Νέας Εποχής υπάρχει η σοβαρή πρόταση της Ντίνας Μέτζκερ ότι ‘οι ιερές πόρνες’ θα πρέπει να επανατοποθετηθούν ως αγωγός για τον αγιασμό. Πέρα από τον εκκλησιασμό, υποστηρίζει ότι, όλες οι γυναίκες γίνονται πόρνες, ‘σαν ένα μέσο εκ νέου αγιασμού του σώματος κι επανάκτησης της χαμένης δύναμης με την έλευση της πατριαρχικής θρησκείας’».[2]
2. Ποιος είναι ο άνθρωπος;
Ο άνθρωπος είναι το τελειότερο δημιούργημα του Θεού και δημιουργήθηκε για να έχει επικοινωνία και συντροφιά με τον Πλάστη του, αλλά ο άνθρωπος δεν είναι θεός. Είναι ένας αμαρτωλός και χρειάζεται λύτρωση, σύμφωνα με την Αγία Γραφή. Διαπράττει την ίδια αμαρτία με το Διάβολο, όταν προσπαθεί να κάνει τον εαυτό του θεό. Ο μόνος τρόπος που ο άνθρωπος μπορεί να συμμετέχει στη θεία φύση, είναι να ζητά και να στηρίζεται στις «υπέρτερες υποσχέσεις» (Εβρ.8:6), που έχουν δοθεί σε όσους πιστεύουν στο Χριστό. Μέσω Αυτού μπορεί ο άνθρωπος να σχετιστεί με το Θεό, αλλά ο άνθρωπος δεν γίνεται ποτέ Θεός.
Αντίθετα, η Νέα Εποχή έχει υιοθετήσει ένα είδος κοσμικού ανθρωπισμού: «Ο άνθρωπος είναι το κριτήριο, το μέτρο όλων των πραγμάτων, γιατί αυτός είναι η ανώτερη αντιπροσώπευση του Θεού».[3]
3. Τι είναι αμαρτία;
Η αμαρτία είναι το μεγάλο πρόβλημα του ανθρώπου. Σαν αμαρτωλός, ο άνθρωπος χρειάζεται σωτηρία. Χωρίς αυτήν είναι καταδικασμένος σε αιώνιο αποχωρισμό από το φως, τη ζωή και την αγάπη του Θεού. Ο σκοπός του ερχομού του Χριστού στον κόσμο ήταν να καταστρέψει τα έργα του διαβόλου. Η λυτρωτική Του θυσία είναι η μόνη ελπίδα για τον άνθρωπο.
Η Νέα Εποχή αρνείται την ύπαρξη της αμαρτίας. Έτσι, δεν βλέπει την ανάγκη ενός Σωτήρα. Λέει ότι ο εχθρός του ανθρώπου δεν είναι η αμαρτία, αλλά η άγνοια. Αυτό συμβαδίζει τέλεια με τη φιλοσοφία που τώρα επικρατεί στη δημόσια εκπαίδευση: «αποσαφήνιση αξιών». Η φιλοσοφία αυτή διδάσκει στα παιδιά να ανακαλύψουν και να αποσαφηνίσουν την αξία τους μόνα τους, παρά να τους την επιβάλλουν κάποιοι άλλοι από έξω (οι γονείς ή η Εκκλησία).
Η φιλοσοφία αυτή υποστηρίζει ότι όλες οι αξίες ποιοτικά είναι οι ίδιες. Κάθε άτομο έχει μέσα του τη σοφία και το δικαίωμα να αποφασίσει τι είναι ηθικό και τι είναι ανήθικο. Γράψε ο ίδιος τις Δέκα Εντολές για τον εαυτό σου. Μην επιτρέψεις σε κάποια άλλη εξουσία, εκτός από το θείο εαυτό σου, να σου πει τι είναι καλό και τι κακό. Αυτός ο τρόπος σκέψης της Νέας Εποχής είναι τώρα ευρέως διαδεδομένος στον κόσμο μας και διακηρύσσεται συνέχεια από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, από τα κέντρα διασκέδασης, από τις επιχειρήσεις και από τις κυβερνήσεις.
4. Η πραγματικότητα του θανάτου
Ο θάνατος είναι ο τελευταίος εχθρός του ανθρώπου, σύμφωνα με την Αγία Γραφή. Επειδή ο θάνατος είναι παγκόσμια παρών μέσα στο ανθρώπινο γένος. Ο απόστολος Παύλος διακηρύττει ότι: «Η ανταμοιβή της αμαρτίας είναι θάνατος». Ο θάνατος θα διεκδικήσει κάθε άνθρωπο που γεννήθηκε στον κόσμο, εκτός και αν αφαιρεθεί η κατάρα της αμαρτίας μέσω του λυτρωτικού έργου του Χριστού. Όταν πεθάνει ο άνθρωπος είναι αναγκασμένος να λογοδοτήσει για τη ζωή του (Εβρ.9:27). Η Νέα Εποχή αρνείται την πραγματικότητα του θανάτου κι υποστηρίζει τη θεωρία της μετενσάρκωσης.
5. Η αληθινή λατρεία
Η Αγία Γραφή σαφώς μας διδάσκει ότι ο άνθρωπος πρέπει να λατρεύει τον Αληθινό Θεό του ουρανού και μόνον Αυτόν. Κάθε άλλος θεός, που λατρεύει ο άνθρωπος, είναι ψεύτικος.
Η Νέα Εποχή είναι ανοικτή στη λατρεία πολλών θεών (πολυθεϊσμός). Ο άνθρωπος μπορεί να λατρεύει τη Μητέρα Γη, τη θεία ενέργεια, το θείο φως κι αμέτρητα άλλα δημιουργήματα του Θεού. Μιας και «τα πάντα είναι θεός και θεός τα πάντα», ο άνθρωπος μπορεί να λατρεύει τον ήλιο, τη σελήνη, τη γη και τον εαυτό του. Το αποκορύφωμα της πραγματικής πνευματικότητας είναι να συναντήσεις το ανώτερο Εγώ σου και να ανακαλύψεις ότι είσαι θεός.
6. Η πηγή της σωτηρίας
Η σωτηρία παρέχεται από τον Θεό μέσω της πίστης στον Χριστό. Ο άνθρωπος δεν είναι η πηγή της σωτηρίας του. Δε μπορεί να βρει την τελειότητα μέσα στον εαυτό του, γιατί αυτή προέρχεται από το Δημιουργό του. Κάθε ιδέα που μπορεί να έχει ο άνθρωπος, ότι μπορεί να βρει σωτηρία οπουδήποτε αλλού, πέρα από το Θεό, είναι ψευδαίσθηση.
Η χρήση της φαντασίας από τη Νέα Εποχή βασίζεται στο συλλογισμό ότι ο νους του ανθρώπου έχει τις απαντήσεις για όλα τα ανθρώπινα προβλήματα. Η σωτηρία βρίσκεται στο σωστό τρόπο σκέψης του ανθρώπου. Ελευθέρωσε απλά το νου σου, ώστε να μη σκεφτεί για τίποτε και θα παράγει αυτόματα τη Νέα Εποχή. Αυτό είναι μια εκπόρνευση του δώρου της φαντασίας του ανθρώπου.
Το Θεόδοτο δώρο της φαντασίας είναι από τα πιο ισχυρά εργαλεία των Χριστιανών, που διαφέρει τελείως από αυτό της Νέας Εποχής. Ο Χριστιανός επικεντρώνει τη φαντασία του στις υποσχέσεις του Θεού και στη σωτηρία που διακηρύττει η Αγία Γραφή. Δεν αποχωρίζεται ποτέ από το λογικό του, ώστε να μη σκέφτεται για τίποτα. Ελευθερώνει τη δημιουργική του φαντασία για να σκέφτεται τα σχέδια του Θεού γι’ αυτόν, όχι να αποκόψει τον εαυτό του από το Δημιουργό του για να γίνει ο ίδιος θεός.
7. Ο προορισμός του ανθρώπου
Ο προορισμός του ανθρώπου δεν είναι να συγχωνευτεί με το σύμπαν, αλλά να λατρεύει το Θεό ως Δημιουργό και Λυτρωτή του.
Τέσσερα είναι τα βασικά πνευματικά ελαττώματα της Νέας Εποχής. Βασίζονται, δηλαδή, στα τέσσερα ψέματα του Σατανά που είπε στους πρωτόπλαστους: α) Θα γίνετε όμοιοι με τον Θεό, β) Δεν πρόκειται να πεθάνετε, γ) Θα γνωρίζετε τι είναι το καλό και τι το κακό, δ) Θα ανοίξουν τα μάτια σας. Αυτά τα τέσσερα ελαττώματα αποκαλύπτονται στον πανθεϊσμό, στη μετενσάρκωση, στη σχετικοκρατία και στον αποκρυφισμό. «Τι κρύβεται πίσω από τα τέσσερα αυτά πνευματικά ελαττώματα; Είναι η αυτάρκεια του ανθρώπου. Η πίστη ότι η πηγή όλων των αληθειών είναι ο ανθρώπινος νους».[4]
Η αντίθεση αυτής της κίνησης, απέναντι στο Χριστιανισμό, είναι ξεκάθαρη. Ο John Dunphy, στη βραβευμένη πραγματεία του με τίτλο «Μια θρησκεία για μια Νέα Εποχή», εκτοξεύει την πρόκληση: «Η μάχη για το μέλλον της ανθρωπότητας πρέπει να διεξαχθεί και να κερδηθεί στα δημόσια σχολεία από δασκάλους που θα αντιληφθούν σωστά το ρόλο τους ως προσηλυτιστές μιας νέας πίστης: Μια ανθρώπινη θρησκεία που αναγνωρίζει και σέβεται το πνεύμα εκείνο, που οι θεολόγοι αποκαλούν θεία φύση, μέσα σε κάθε ανθρώπινη ύπαρξη. Η σχολική αίθουσα πρέπει να γίνει, και θα γίνει, μια αρένα διαμάχης ανάμεσα στο παλιό και στο καινούργιο - στο αποσυντιθέμενο πτώμα του χριστιανισμού, μαζί με όλα τα κακά και τη μιζέρια που αυτός συνεπιφέρει, και στη νέα πίστη του ανθρωπισμού, περίλαμπρη μέσα στην υπόσχεσή της για έναν κόσμο μέσα στον οποίον τα μη αναγνωρισθέντα ποτέ χριστιανικά ιδεώδη του ‘αγάπα τον πλησίον σου’ τελικά θα πραγματοποιηθεί».[5]
Δεχόμαστε αυτήν την πρόκληση από ένα νόθο ευαγγέλιο. Επειδή εμείς έχουμε το μοναδικό αληθινό μήνυμα για κάθε εποχή: Το Ευαγγέλιο της Βασιλείας του Θεού. Κηρύττουμε τον ερχομό μιας νέας εποχής: τη Βασιλεία του Ιησού Χριστού, του Κυρίου μας. Αυτός είναι ο Βασιλιάς των βασιλιάδων και ο Κύριος των κυρίων. Το νόθο ευαγγέλιο της Νέας Εποχής θα φέρει τελικά μόνο καταστροφή και θάνατο.Ο Ιησούς είπε: «Πάνω σ’ αυτήν την πέτρα θα χτίσω την Εκκλησία μου και οι πύλες του Άδου δε θα μπορέσουν να την κατανικήσουν» (Ματθ.16:18). Ο απόστολος Ιωάννης άκουσε τις ουράνιες στρατιές να ψάλλουν έναν καινούργιο ύμνο: «Άξιος είσαι να πάρεις το βιβλίο και να ανοίξεις τις σφραγίδες του, γιατί σφάχτηκες και με το αίμα σου μας αγόρασες για το Θεό, από κάθε άλλη φυλή και γλώσσα και λαό και έθνος. Και όλους αυτούς τους έκανες βασιλιάδες και ιερείς για το Θεό και θα βασιλέψουν πάνω στη γη!» (Αποκ.5:9-10).
[1] Erwin W. Lutzer and John De Vries, Satan’s ‘Evangelistic’ Strategy for This New Age, Victor, 1989, σελ.60-61.
[2] Russell Chandler, Understanding the New Age, Word, Dallas, Texas, 1988, σελ.120-121.
[3] Bob and Gretchen Passantino, «The New Look of the New Age», Moody Monthly, Απρίλιος 1992, σελ.12-17.
[4] Lutzer and De Vries, op. cit., σελ.20-21.
