…..αυτό το ερώτημα περνούσε ξανά και ξανά από το μυαλό του, ζώντας χρόνια σε μία αέναη δοκιμή και αλλαγή ερωτικών συντρόφων, η οποία αν και φάνταζε ευχάριστη κατά βάθος έκρυβε κάτι πολύ πιο ουσιαστικό….. έκρυβε ένα θεμελιώδες πρόβλημα, τον αφόρητο φόβο της αφοσίωσης και της εξάρτησης και την απόλυτη ανάγκη για αυτοπροστασία και οριοθέτηση του Εγώ του. Χαρακτηριστικά γνωρίσματα μίας σχιζοειδούς προσωπικότητας…
Ποια είναι όμως τα στοιχεία μίας τέτοιας προσωπικότητας; …
Συγκεκριμένα ένας σχιζοειδής άνθρωπος επιθυμεί να είναι όσο το δυνατό περισσότερο ανεξάρτητος και αυτάρκης. Του είναι πολύ σημαντικό να μη χρειάζεται κανένα, να μην υποχρεώνεται σε κανένα. Γι’ αυτόν τον λόγο αποφεύγει τις στενές προσωπικές σχέσεις, μη επιτρέποντας οικειότητα. Φοβάται τις κατ” ιδίαν συναντήσεις και προσπαθεί να εκλογικεύσει τις ανθρώπινες σχέσεις. Ο φόβος του για οικειότητα γίνεται αισθητός κυρίως όταν κάποιος τον πλησιάσει πολύ ή όταν αυτός πλησιάσει κάποιον πολύ. Τα συναισθήματα συμπάθειας, τρυφερότητας και αγάπης που μας φέρνουν τον ένα κοντά στον άλλο, τα βιώνει ως κάτι το πολύ επικίνδυνο. Έτσι εξηγείται το γεγονός ότι σ” αυτές τις περιπτώσεις γίνεται απορριπτικός, ακόμα και εχθρικός, μέχρι που διακόπτει ξαφνικά κάθε επαφή, κλείνεται στον εαυτό του και χάνεται ολότελα από τους άλλους.
Τα προβλήματα επικοινωνίας μ” ένα σχιζοειδές άτομο σχετίζονται κυρίως με τη βασική του σύγκρουση: φοβάμαι τη σχέση (εξάρτηση) ενώ κατά βάθος τη χρειάζομαι. Ελκύει και ελκύεται από άτομα ζεστά, εκφραστικά, και κοινωνικά. Όσο όμως ο ένας προσπαθεί να λύσει κάποιο πρόβλημα πλησιάζοντας το σχιζοειδές άτομο, τόσο αυτό θα απομακρύνεται.
Είναι σαν να λέει: «Πλησίασε γιατί νιώθω μόνος, αλλά μείνε μακριά γιατί φοβάμαι την εισβολή». Παραμένει σε απόσταση ασφαλείας από τον υπόλοιπο κόσμο. Κάνει συνήθως σχέσεις που εύκολα μπορεί να διαλύσει, σχέσεις δηλαδή χωρίς δεσμεύσεις ή καθαρά σεξουαλικές, όπου διαχωρίζει τη σεξουαλικότητα από το συναισθηματισμό. Ο άλλος είναι γι” αυτόν μόνο ένα σεξουαλικό αντικείμενο, που ικανοποιεί τις αισθήσεις του και πέραν αυτού αδιαφορεί. Όπως ξαφνικά εμφανίζεται έτσι ξαφνικά χάνεται. Επίσης εύκολα αλλάζει τους συντρόφους του, αφού μένει συναισθηματικά αμέτοχος και έτσι προστατεύεται από τον κίνδυνο να φανεί η αδεξιότητα και η απειρία του σε συναισθηματικά θέματα, όπως και από τον κίνδυνο να αγαπήσει. Ο φόβος της δέσμευσης φτάνει σε τέτοιο βαθμό που, σε περίπτωση γάμου, μπορεί να οπισθοχωρήσει ακόμα και όταν βρεθεί στο κατώφλι του δημαρχείου ή της εκκλησίας.
Εξαιτίας της δυσκολίας που έχουν τα σχιζοειδή άτομα στη σύναψη κάποιου στενού συναισθηματικού δεσμού αλλά και στην απλή εξερεύνηση ενός συντρόφου, προσπαθούν συχνά να τα βγάλουν πέρα μόνα τους και παίρνοντας για σύντροφο τον ίδιο τους τον εαυτό, καταφεύγουν στον αυνανισμό. Άλλες φορές πάλι στρέφονται σε διάφορα υποκατάστατα, όπως για παράδειγμα το φετιχισμό. Ορισμένες φορές η καταπιεσμένη ανάγκη για αγάπη και αφοσίωση εμφανίζεται με τη μορφή υπερβολικής ζήλιας, μέχρι και ζηλοτυπικού παραληρήματος. Αυτό συμβαίνει, διότι το σχιζοειδές άτομο συναισθάνεται την αδυναμία του να αγαπά και, μια και δε γίνεται αγαπητό εξαιτίας της συμπεριφοράς του, προβλέπει πως δεν μπορεί να κρατήσει κανένα κοντά του. Γι’αυτό «οσμίζεται» παντού αντίζηλους, πιστεύοντας – όχι και τόσο άδικα βέβαια – ότι είναι καλύτεροι εραστές και περισσότερο αξιαγάπητοι από τον ίδιο. Μια ασήμαντη, φυσιολογική συμπεριφορά του συντρόφου μπορεί να του καταλογίσει σαν προμελετημένη, σκόπιμη ή και δαιμονική ακόμα. Η στάση αυτή μπορεί να εξελιχθεί σε παραλήρημα, η σχέση να γίνει ανυπόφορη και τελικά να καταστραφεί.
Τα άτομα αυτά υστερούν στην ικανότητα να νιώθουν τον άλλο, με αποτέλεσμα, πρακτικά, να μην υπάρχει κάτι που θα μπορούσε να τα αναχαιτίσει. Έτσι η επιθετικότητά τους χρησιμεύει μόνο στην ανακούφιση των εντάσεων, εκφράζεται ανεξέλεγκτα και είναι απαλλαγμένη από ενοχές. Επιπλέον, λόγω του ότι οι σχιζοειδείς άνθρωποι μένουν αμέτοχοι στις ανθρώπινες σχέσεις, δε φαντάζονται τις επιπτώσεις που μπορούν να έχουν η δράση τους και η επιθετικότητά τους προς τους άλλους, σαν να πρόκειται για όντα εντελώς άσχετα μ’αυτούς. Γι’αυτό είναι συχνά απότομοι, καυστικοί και τραχείς, δίχως βέβαια να το γνωρίζουν.
Η αρχαϊκή, μη ενταγμένη στο σύνολο της προσωπικότητας και «απομονωμένη» επιθετικότητα μπορεί να τους οδηγήσει μέχρι το έγκλημα και την εξαφάνιση του άλλου, όταν αισθανθούν πίεση από αυτόν, με την ίδια ευκολία, με την οποία θα εξαφάνιζαν ένα ενοχλητικό έντομο. Η σκληρότητα, ο σαδισμός, η ψυχρότητα, ο κυνισμός και η απότομη αλλαγή της συμπεριφοράς από τρυφερότητα σε εχθρότητα είναι οι πιο συχνές μορφές εκδήλωσης της επιθετικότητας.
Τα σχιζοειδή άτομα μπορούν να αντιλαμβάνονται και τις πιο ανεπαίσθητες αλλαγές, οι οποίες θα έμεναν απαρατήρητες από άλλους. Για τον προσανατολισμό τους διαθέτουν κυρίως τους μηχανισμούς των αισθητήριων οργάνων, γι’αυτό και τους έχουν σε τέτοιο βαθμότελειοποιημένους.
Είναι καλό να αναφέρουμε ακόμα ότι η ένταση των σχιζοειδών στοιχείων μπορεί να διαφέρει πολύ. Αν προσπαθήσουμε να κατατάξουμε τις σχιζοειδείς προσωπικότητες, ξεκινώντας από το σχεδόν υγιή άνθρωπο και φτάνοντας στο βαριά διαταραγμένο, έχουμε την εξής περίπου σειρά: ελαφρά συνεσταλμένος – υπερευαίσθητος – μοναχικός – ιδιόρρυθμος – παράξενος – αλλόκοτος – περιθωριακός – παρανοϊκός – ψυχωτικός.
Όσον αφορά στη σχέση τους με τη θρησκεία είναι συνήθως σκεπτικιστές. Ο σχιζοειδής αμφισβητεί την ηθική, την αρετή και τις υπαγορεύσεις που θα τον υπερφόρτωναν και θα του δημιουργούσαν ενοχές. Γενικά όμως έχει λιγότερες ενοχές από τους άλλους.
Το επάγγελμά του εύκολα μεταβάλλεται σε ασχολία, διότι τελικά του είναι αδιάφορο πως να βγάζει τα προς το ζειν. Ζει τη δική του ζωή εκτός χώρου δουλειάς. Σ’αυτόν τον τύπο ανθρώπου βρίσκουμε τα περισσότερα χόμπι και ερασιτεχνίες.
Σχιζοειδή άτομα με κύρος μπορούν να προκαλέσουν μεγάλες αλλαγές, να είναι πρωτοπόροι. Αυτοί που βιώνουν έντονα την αμφισβήτηση της ανθρώπινης ύπαρξης αντιλαμβάνονται πολλά πράγματα και αισθάνονται στη μοναξιά τους οριακές καταστάσεις, που άλλοι ούτε καν τις υποψιάζονται.
Τα γηρατειά τούς κάνουν ακόμα πιο μοναχικούς και περίεργους. Μερικοί όμως καταφέρνουν και γίνονται σοφοί. Γενικά μπορούμε να πούμε ότι οι σχιζοειδείς άνθρωποι, καθώς είναι ανεξάρτητοι και συνηθισμένοι στη μοναξιά, μπορούν ευκολότερα να αντιμετωπίσουν τα γηρατειά.
«Καμιά φορά, ο καλύτερος τρόπος για να βρεις ποιος είσαι, είναι να πας σε ένα μέρος όπου δεν μπορείς να είσαι τίποτε άλλο.»