Ψυχικά ασθενής είναι κάποιος που δεν μπορεί ή δεν θέλει να αναλάβει έναν καθιερωμένο κοινωνικό ρόλο.
Τόμας Σας
Τόμας Σας
“Ο ψυχασθενής είναι ένας άνθρωπος χωρίς δικαιώματα, που μπορείς να τον κάνεις ό,τι θέλεις”.
Φράνκο Μπαζάλια
Φράνκο Μπαζάλια
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Η ετικέτα του “ψυχασθενή” δίνεται στους
ανθρώπους όχι επειδή κάνουν κάτι (όπως ο κλέφτης επειδή έκλεψε), αλλά
επειδή δεν μπορούν ή δεν θέλουν να παίξουν έναν απ’ τους καθιερωμένους
κοινωνικούς ρόλους.
Ο άνθρωπος που καταπιέζεται κοινωνικά για
να συμμετέχει αναγκαστικά στον Μηχανισμό, στο Παιχνίδι, χρειάζεται να
εκφοβιστεί, ώστε να συνεχίσει.
Ο καλύτερος τρόπος εκφοβισμού είναι ο “τρελός”.
“Αν δεν θες να καταντήσεις σαν κι αυτόν συνέχιζε να μηρυκάζεις τη μιζέρια σου”.
Η ύψιστη μορφή αναρχίας είναι η τρέλα.
Ο τρελός δεν αποδέχεται κανέναν τρόπο
διακυβέρνησης, αφού βιώνει στον κόσμο ως παρέκκλιση. Κι αυτό είναι
εξαιρετικά τρομαχτικό για την κοινωνία, γιατί υποδηλώνει ότι κάθε
άνθρωπος έχει και μπορεί να εμφανίσει την απόλυτη άρνηση.
Σε αντίθεση με την πολιτική εναντίωση, την απεργιακή διεκδίκηση ή το κοινό έγκλημα που συνιστούν πράξη
(και ποινικοποιείται σύμφωνα με την εκάστοτε αντίληψη της κοινωνίας) η
“ψυχική αρρώστια” εκφράζει μια ασυνείδητη άρνηση της πραγματικότητας
μέσω μιας μη-πράξης.
Πράγμα που καθιστά αδύνατη την
ποινικοποίηση της. Έτσι η εξουσία βρίσκεται σε αδιέξοδο και ψάχνει τρόπο
για να ταξινομήσει αυτή την κατηγορία ανθρώπων, των τρελών. Γιατί η
μη-ταξινόμηση δεν είναι αποδεχτή.
Εκεί υπεισέρχεται η ψυχιατρική, ως κατασταλτικός θεσμός.
Ο ψυχίατρος χρησιμοποιεί την ψυχιατρική δικονομία, που στηρίζεται μόνο σε υποθέσεις και αυθαίρετα συμπεράσματα.
Ο ψυχιατρικός κατηγορούμενος απογυμνώνεται απ’ όλες τις εγγυήσεις και τα δικαιώματα που αναγνωρίζονται στον ποινικά διωκόμενο.
Ο “ψυχικά ασθενής” κρίνεται για
τη μη-πράξη του αποκλειστικά απ’ τον ψυχίατρο, που είναι ο κατήγορος, ο
ανακριτής και ο δικαστής.
Η ποινή του είναι ακαθόριστη
χρονικά (μέχρι να θεραπευτεί!) και πέρα απ’ τη στέρηση της ελευθερίας,
συνοδεύεται από βασανιστήρια, όπως τα ηλεκτροσόκ ή ο κατακερματισμός της
προσωπικότητας του με ψυχοφάρμακα ή ψυχοχειρουργική.
Αν κάτι ανάλογο συνέβαινε με κάποιον πολιτικό ή ποινικο κρατούμενο θα μιλούσαμε για κατάφωρη παραβίαση κάθε δικαιώματος.
Όμως συμβαίνει με τους ψυχικά ασθενείς και το θεωρούμε φυσιολογικό, λες και αυτοί οι άνθρωποι δεν είναι πλέον άνθρωποι.
~~{}~~
Υπάρχει ένα μυθολογικό τρίπτυχο (απολύτως
ψευδοεπιστημονικό) που στηρίζει και νομιμοποιεί την ύπαρξη της
ψυχιατρικής και τις μεθόδους της.
- Οι “ψυχικά ασθενείς” πάσχουν και υποφέρουν (όπως υποθέτουν εκείνοι που δεν πάσχουν), γι’ αυτό πρέπει να θεραπευτούν, ακόμα κι αν οι ίδιοι δεν θέλουν.
- Οι πάσχοντες είναι ψυχολογικά κατώτεροι απ’ τους μη-πάσχοντες (γι’ αυτό έχουν δικαίωμα να τους κάνουν ό,τι θέλουν).
- Οι πάσχοντες είναι επικίνδυνοι για τον εαυτό τους και τους άλλους.
Η επικινδυνότητα των “ψυχασθενών” είναι ένας επιμελώς κατασκευασμένος μύθος, καθώς “το
ποσοστό των εγκλημάτων των ψυχιατρικά διαγνωσμένων “ψυχοπαθών” είναι
εντυπωσιακά μικρότερο από εκείνο των εγκλημάτων που διαπράττονται από
τους “υγιείς”. (Διεθνής Επιθεώρηση Κοινωνικών Επιστημών, Unesco, 1973).
Η κατασκευή του “επικίνδυνου ψυχασθενή”
δεν συμβαίνει μόνο επειδή ένας “σχιζοφρενής δολοφόνος με πριόνι”
αποτελεί καλύτερο υλικό για τις ταινίες και τις ειδήσεις.
Το ατομικό έγκλημα είναι μια
σταγόνα στον ωκεανό των μαζικών εγκλημάτων, πόλεμος, γενοκτονίες,
εκκαθαρίσεις, οικονομικές “παρεμβάσεις”.
Παρά τα εκατομμύρια θύματα αυτών, ο “ψυχασθενής” παρουσιάζεται ως επικίνδυνος κι όχι ο πρόεδρος των ΗΠΑ ούτε η πρόεδρος του ΔΝΤ.
Ο “τρελός” παρουσιάζεται ως επικίνδυνος για να δικαιολογηθεί ο εγκλεισμός του και… για να τρομάξουν οι αστοί.
~~{}~~
Οι άνθρωποι καταπιέζονται με δύο
θεμελιώδεις τρόπους: σωματικά (με τη φυλακή, τα ψυχιατρεία κλπ) και
συμβολικά (με τα επαγγέλματα, τους κοινωνικούς ρόλους, τις κοινωνικές
απαγορεύσεις).
Ο “ψυχικά άρρωστος” αρνείται να
ταξινομηθεί και ενσαρκώνει την αρνητική εικόνα του συμβιβασμένου και
καλά προσαρμοσμένου ανθρώπου.
Έτσι παρουσιάζεται ως απειλή για το οικοδόμημα του πολιτισμού, που στηρίζεται στην “αναμφισβήτητη λογικότητα” του.
Ο “τρελός” είναι επικίνδυνος για
τον Μηχανισμό, είναι αντιεξουσιαστής, αφού απορρίπτει ολόκληρο τον τρόπο
σκέψης και λειτουργίας του Μηχανισμού.
~~{}~~
Έτσι ο ψυχιατρικός κατηγορούμενος:
- Δεν δικάζεται σύμφωνα με τη διαδικασία και τις εγγυήσεις που προβλέπονται απ’ τον νόμο για όλες τις άλλες κατηγορίες διωκομένων.
- Δεν μπορεί να υπερασπιστεί τον εαυτό του έχοντας την υποστήριξη δικηγόρου, καλώντας για εξέταση μάρτυρες υπεράσπισης και ελέγχοντας την αξιοπιστία των κατήγορων.
- Δεν μπορεί να εφεσιβάλει την απόφαση του οργάνου απ’ το οποίο κρίνεται.
- Είναι εσαεί υποκείμενο (αντικείμενο μάλλον) της έκτισης μιας ποινής με ακαθόριστη φύση και απροσδιόριστη διάρκεια, στην οποία συμπεριλαμβάνεται και η ανεξέλεγκτη δυνατότητα της διώκουσας αρχής (του ψυχιάτρου) να επενεργεί πάνω στο κορμί και στο μυαλό του (αυθαίρεται, κατά βούληση και για όσο καιρό θέλει) με χημικές, ηλεκτρικές ή χειρουργικές μεθόδους.
Ο “ψυχασθενής” είναι ένας άνθρωπος χωρίς δικαιώματα που μπορείς να τον κάνεις ό,τι θέλεις.
Και ο Ψυχίατρος, υπηρέτης μιας εξουσίας
που του δίνεται άνωθεν και λειτουργός μιας ψευδοεπιστήμης, γίνεται ένα
είδος Ιατροδικαστή, ένας Ιεροεξεταστής.