Το άγνωστο τέλος του Οδυσσέα - Point of view

Εν τάχει

Το άγνωστο τέλος του Οδυσσέα



Όλοι ξέρουμε ή έχουμε ακούσει αρκετά από την ιστορία του πολυμήχανου Οδυσσέα, τις περιπέτειες και τα ταξίδια του. Άγνωστο είναι όμως σε πολλούς, το πραγματικό τέλος του. Οι περισσότεροι θεωρούν ότι αφού σκότωσε τους μνηστήρες και ανακατέλαβε το βασίλειο του, ζήσανε αυτοί καλά κι εμείς καλύτερα. Όμως δεν είναι έτσι. Ας εξερευνήσουμε λοιπόν την Οδύσσεια με μια δεύτερη ανάγνωση:
Διαβάζουμε λοιπόν στο τέλος της Ι Ραψωδίας τα εξής:
Είπα, κ' εκείνος εύχονταν 'ς τον μέγαν Ποσειδώνα, 'ς τον αστροφόρον ουρανόν απλόνοντας τα χέρια• «ω Ποσειδώνα, εισάκου με, γεωφόρε μαυροχήτη• αν είμ' υιός σου αληθινά, πατέρα, μην αφήσης ο Οδυσσηάς ο πορθητής 'ς σπίτι του να φθάση 530 Λαερτιάδης, κάτοικος της πετρωτής Ιθάκης• αλλ' αν το θέλ' η μοίρα του να ιδή τους ποθητούς του, το σπίτι το καλόκτιστο, και την γλυκειά πατρίδα, ας κακοφθάση αργά πολύ και από συντρόφους έρμος, με ξένην πλώρη, και κακά 'ς το σπίτι μέσα ναύρη». 535
και κάπου στην Ψ Ραψωδία, την συνομιλία με την Πηνελόπη:
Εκείνης ο πολύγνωμος απάντησε Οδυσσέας· «Ω τρομερή, πόσο σφοδρά με βιάζεις να τον είπω· κ' ιδού τον φανερόνω εγώ, χωρίς το ουδέν να κρύψω, 265 αλλά ποσώς δεν θα χαρής, καθώς κ' εγώ δεν χαίρω· ότ' εις πολλαίς χώραις θνητών παράγγειλε μου εκείνος να πάρω δρόμο, φέρνοντας ίσιο κουπί μαζή μου, όσο να φθάσω 'ς τους θνητούς 'που θάλασσα δεν ξεύρουν, και οπού δεν τρώγουν φαγητό με άλατ' αρτυμένο. 270 ούτε τα κοκκινόπλωρα καράβι' αυτοί γνωρίζουν, ούτε τα ίσια κουπιά, 'που 'ναι πτερά των πλοίων, κ' ένα σημάδι φανερό μου είπε, οπού δεν κρύβω· 'ς τον δρόμον άμ' απαντηθή μ' εμέν' άλλος οδίτης και ειπή, 'ς τον λαμπρόν ώμον μου πως έχω λιχνιστήρι, 275 'ς την γη να στήσω το κουπί, μου είπε, και, αφού κάμω του Ποσειδώνα βασιληά καλόδεκταις θυσίαις, κριάρι, ταύρον σφάζοντας, και χοίρον αναβάτην, να γύρω 'ς την πατρίδα μου και να δώσ' εκατόμβαις των αθανάτων, 'πώχουσι των ουρανών τους θόλους, 280 με την σειρά του καθενός· και θάνατος θα μ' εύρη έξω απ' τα πέλαγα ελαφρός, και θα με σβύση αγάλι μες τα λαμπρά γεράματα· και ωστόσ' ολόγυρά μου θα 'ναι μακάριος ο λαός· τούτ' όλ', είπε, θα γείνουν».



Διαπιστώνουμε λοιπόν από τα παραπάνω ότι, ο Οδυσσέας κατεβαίνει στον Άδη (όπως τον είχε συμβουλέψει η Κίρκη) βρίσκει και ρωτάει τη σκιά του τυφλού μάντη Τειρεσία (ως ο μόνος έμφρονας, ακόμη και στον κάτω κόσμο!) την εξέλιξη και το τέλος της περιπέτειας του. Ο μάντης πράγματι του απαντά στο ερώτημα του αλλά με μια παράδοξη εντολή: ότι οφείλει να εγκαταλείψει για δεύτερη φορά την Ιθάκη, μ' ένα κουπί στο χέρι να αποδημήσει στο εσωτερικό της απέναντι στεριάς, σε κάποια χώρα, που οι κάτοικοί της ιδέα δεν έχουν από θάλασσα, κουπιά κι αλάτι. Σ' αυτή τη νέα περιπλάνησή του θα συναντήσει κάποιον που θα νομίσει πως το κουπί στον ώμο του είναι λιχνιστήρι. Εκεί να σταματήσει, θυσιάζοντας στον Ποσειδώνα ένα κριάρι, έναν κάπρο κι έναν ταύρο. Μόνο έτσι θα εξασφαλίσει τον οριστικό του πια νόστο στην Ιθάκη· όπου τον περιμένουν ήσυχα χρόνια και βαθιά γεράματα· εκεί θα τον βρει ανώδυνος θάνατος, κάπου μακριά ωστόσο από το νερό της θάλασσας.
Πράγματι κατά τη μυθολογία έτσι κι έγινε. Δηλαδή ο Οδυσσέας μετά τα γνωστά "επεισόδια" έφυγε πάλι γρήγορα μ' ένα κουπί στον ώμο, για τη Θεσπρωτία της Ηπείρου. Προχωρώντας στο εσωτερικό της χώρας, συνάντησε κάποιους ανθρώπους που τον ρώτησαν γιατί κουβαλούσε μαζί του το λιχνιστήρι. Τότε κατάλαβε πως αυτός ήταν ο τόπος που έπρεπε να μπήξει το κουπί και να θυσιάσει στον Ποσειδώνα. Στη Θεσπρωτία ο Οδυσσέας παντρεύτηκε τη βασίλισσα Καλλιδίκη. Ύστερα από έναν πόλεμο των Θεσπρωτών με τους Βρύγους, η Καλλιδίκη πέθανε και στο θρόνο ανέβηκε ο Πολυποίτης, ο γιος της, και ο Οδυσσέας ξαναγύρισε την Ιθάκη πιστεύοντας πως θα περάσει ήρεμα γεράματα.
Στο μεταξύ ο Τηλέγονος, γιος του Οδυσσέα από την Κίρκη, αναζητώντας τον πατέρα του αποβιβάστηκε στην Ιθάκη και οι σύντροφοί του κατέστρεψαν το νησί. Ο βασιλιάς βγήκε να τους διώξει και σκοτώθηκε από τον Τηλέγονο, ο οποίος δεν τον γνώριζε. Όταν ο Τηλέγονος κατάλαβε πως είχε σκοτώσει τον πατέρα του, ήταν πια αργά. Πήρε το άψυχο κορμί του, το γιο του, τον Τηλέμαχο, και την Πηνελόπη και κατευθύνθηκε στην Αία. Εκεί η Κίρκη τους έκανε όλους αθάνατους.
Η ιστορία τελειώνει με δύο παράξενους γάμους: η Κίρκη παντρεύεται τον Τηλέμαχο και η Πηνελόπη τον Τηλέγονο.....





Ο πολυμήχανος Οδυσσέας σκοτώθηκε από τον ίδιο του το γιο. Γιατί δεν μπόρεσε να ερμηνεύει σωστά την προφητεία του Τειρεσία;







O πόλεμος της Τροίας είχε τελειώσει, αλλά ο Οδυσσέας δεν έλεγε να γυρίσει στην Ιθάκη. 

Η μητέρα του η Αντίκλεια μαράζωσε και πέθανε.
Ο πατέρας του ο Λαέρτης αποσύρθηκε και δεν ενδιαφερόταν πια για τίποτα. 

Ο γιος τους ο Τηλέμαχος φρόντιζε για την οικογενειακή περιουσία. 


Η Ιθάκη ακέφαλη υπό διάλυση 

Η Πηνελόπη ήταν η μόνη που περίμενε ότι ο άντρας της μια μέρα θα γύριζε, αλλά άρχισαν να εμφανίζονται υποψήφιοι γαμπροί. 

Για να γλυτώσει από την πίεση, η Πηνελόπη υποσχέθηκε ότι θα διάλεγε σύζυγο όταν θα τέλειωνε το σάβανο του Λαέρτη που ύφαινε για να είναι έτοιμο, όταν εκείνος θα πέθαινε. 

Αυτό ώσπου κάποιο βράδυ οι μνηστήρες εισέβαλαν στο δωμάτιο, που ήταν ο αργαλειός και την έπιασαν να ξηλώνει το σάβανο. 

Την ανάγκασαν να το τελειώσει και να διαλέξει έναν ενώ συνέχιζαν να τρώνε και να πίνουν στο παλάτι, δημιουργώντας και ερωτικές σχέσεις με τις δούλες. 

Η κατάσταση ήταν ανεξέλεγκτη.




Ο Οδυσσέας επιστρέφει 

Είναι η περίοδος που επιστρέφει ο Οδυσσέας μετά από 20 χρόνια. 

Εμφανίζεται σαν κουρελής ζητιάνος στο παλάτι. 

Η Πηνελόπη, σε συνεννόηση μαζί του, βάζει σε μια δοκιμασία τους μνηστήρες.

Να τεντώσουν το τόξο του. 

Οι προσπάθειές τους απέτυχαν. 

Ο ζητιάνος απαίτησε να δοκιμάσει κι εκείνος. 

Τα καταφέρνει και οι μνηστήρες τον χλευάζουν. 

Δεν το γνωρίζουν ακόμη αλλά γι αυτούς έχει αρχίσει η αντίστροφη μέτρηση. 

Οι μνηστήρες ένας προς ένας πέφτουν νεκροί. 

Ο Οδυσσέας έχει κερδίσει ξανά το θρόνο του. 

Καιρός να κερδίσει και τη γυναίκα του. 

Η Πηνελόπη είναι δύσπιστη αν αυτός είναι σίγουρα ο άντρας της. 

Έτσι τον βάζει σε μια δοκιμασία. 

Καλεί τις δούλες και τους ζητά, να φέρουν το κρεβάτι της για να κοιμηθεί ο ξένος. 

Ο Οδυσσέας ήξερε ότι αυτό ήταν κόλπο γιατί το κρεβάτι ήταν ριζωμένο στο έδαφος και δεν μπορούσε να μετακινηθεί κι αυτό ήταν κάτι που το ήξερε μόνο εκείνος και η Πηνελόπη. 

Η Οδύσσεια συνεχίζεται 

Κάποια μέρα ο Βασιλιάς είδε ένα όνειρο. 

Βρισκόταν στο κρεβάτι του και είδε ένα όμορφο αλλά φοβερό ζώο σε μορφή θεού. 

Θέλησε να το αγκαλιάσει αλλά εκείνο με ανθρώπινη φωνή του είπε ότι έχουν συγγένεια και ότι είναι γραμμένο από εκείνο να αφανιστεί. 

Τότε ένα βέλος βγήκε απ τη θάλασσα και καρφώθηκε πάνω του. 

Λίγο αργότερα εκείνος πέθανε. 

Ο Οδυσσέας ζήτησε να του ερμηνεύσουν το όνειρο. 

Οι ερμηνευτές ζήτησαν να βγει έξω ο Τηλέμαχος για να μην ακούσει. 

Τότε του είπαν ότι είναι γραφτό να πεθάνει απ” τον ίδιο του το γιο. 

Έτσι έστειλε τον Τηλέμαχο στα χωριά της Κεφαλληνίας για να είναι μακριά. 

Ο καιρός πέρασε. 

Είδε όμως ξανά το ίδιο όνειρο. 

Αυτό που ο Οδυσσέας δεν ήξερε ήταν πως είχε ακόμα ένα γιο απ την Κίρκη, τον Τηλέγονο, δηλαδή αυτόν που γεννήθηκε μακριά. 

(Ο Ησίοδος κάνει αναφορά για 4 παιδιά του Οδυσσέα με την Κίρκη).




Ο άγνωστος γιος, γίνεται φονιάς του πατέρα του 

Όταν ο Τηλέγονος μεγάλωσε, η Κίρκη του είπε ποιος ήταν ο πατέρας του και του έδωσε ένα κεντρί θαλάσσιου τρυγονιού που το είχε βάλει στο ακόντιο, που της είχε δώσει ο Οδυσσέας. 

Έτσι του είπε ότι θα τον αναγνώρισε ο πατέρας του. 

Ο Τηλέγονος με στόχο να βρει τον πατέρα του φτάνει στην Ιθάκη και αρχίζει να λεηλατεί το νησί νομίζοντας πως είναι η Κέρκυρα. 

Έγινε φασαρία, οι σύντροφοί του αναστάτωσαν το νησί και τα νέα έφτασαν στον Οδυσσέα, που βγήκε να αντιμετωπίσει τους επιδρομείς. 

Έριξε το ακόντιό του προς τον Τηλέγονο αλλά αστόχησε κι αυτό καρφώθηκε σε μια φλαμουριά. 

Ο Τηλέγονος στόχευσε τον Οδυσσέα και τον πέτυχε με το ακόντιο που είχε βουτήξει σε δηλητήριο από σαλάχι. 

Οι προφητείες επαληθεύτηκαν 

Ο Οδυσσέας λίγο πριν πεθάνει είδε το ακόντιο του και αντιλήφθηκε πως ήταν γιος του. 

Ο Τηλέγονος όταν κατάλαβε τι είχε γίνει δεν μπορούσε να αντέξει τον πόνο του. Τότε όλοι θυμήθηκαν την προφητεία του Τειρεσία, που έλεγε ότι ο Οδυσσέας θα πέθαινε «εξ αλός». 

Όντως το καρφωμένο θαλάσσιο τριγώνι στο ακόντιο, επαλήθευσε το χρησμό. 

Ο Οδυσσέας πέθανε «εξ αλός», δηλαδή από τη θάλασσα. Σύμφωνα με το μύθο. ο Τηλέγονος παίρνει μαζί του το σώμα του Οδυσσέα, την Πηνελόπη και τον Τηλέμαχο στην Αία. 

Εκεί η μάγισσα Κίρκη τους κάνει αθάνατους και παντρεύεται εκείνη τον Τηλέμαχο και η Πηνελόπη τον Τηλέγονο....





 πηγή


via

Pages