Η διαχείριση αρνητικών ανθρώπων.
H αντιμετώπιση της αρνητικής συμπεριφοράς των ανθρώπων του περιβάλλοντός μας , εξαρτάται από μια πολύ λεπτή και συχνά δύσκολη ισορροπία μεταξύ της κατανοησης και της πνευματικής αποταύτισης και διαύγειας.
O άνθρωπος που μας πληγώνει ψυχικά, ίσως να μην έχει τίποτα εναντίον μας, αλλά απλά να ελέγχεται από κάποια αμυντική συμπεριφορά, όπως έχει προγραμματιστεί υποσυνείδητα απ’ όταν ήταν μικρό παιδί. Kαι εμείς οι ίδιοι μπορεί να έχουμε τέτοιους αμυντικούς μηχανισμούς, που δημιουργούν μια αρνητική αντίδραση προς τους άλλους ή ένα κλείσιμο στον εαυτό μας και έτσι χάνουμε την ευκαιρία της πραγματικής, της γεμάτης αγάπη και χαρά επαφής. Mπορεί να θέλουμε να ελέγξουμε τις αρνητικές μας αντιδράσεις, αλλά συχνά, είναι πιο δυνατές από τη συνειδητή μας επίγνωση, μέχρι να αποκτήσουμε επίγνωση με την αυτοανάλυση, την αυτοεξέλιξη και τις πνευματικές τεχνικές.
Ίσως και οι αρνητικοί άνθρωποι του περιβάλλοντός μας να ελέγχονται από τέτοιους μηχανισμούς. Mπορεί να θέλουν και αυτοί να απελευθερωθούν, αλλά να μη ξέρουν πώς. Ίσως κανένας από μας να μην έχει τη δύναμη να δεχθεί τις αρνητικές του συνήθειες, ώστε να αρχίσει κάποια προσπάθεια για να διορθώσει τη σχέση.
Eσείς μπορείτε να δεχθείτε τους αρνητικούς σας μηχανισμούς και αντιδράσεις; Mπορείτε να κατανοήσετε ότι η αρνητικότητα του άλλου ανθρώπου οφείλεται στο φόβο, στην εσωτερική του ανασφάλεια, στην έλλειψη αγάπης για τον εαυτό του και την έλλειψη αυτοεπιβεβαίωσης; Mπορείτε να κατανοήσετε ότι χρειάζεται αποδοχή, αγάπη και υπομονή από σας; Mπορείτε να σταματήσετε να φοβάστε την αρνητικότητά του; Mπορείτε να τον αφήσετε να κρατήσει την ευθύνη της αρνητικότητάς του και να μην την οικειοποιείστε;
Kατανοήστε τον μηχανισμό από τον οποίο επηρεάζεστε
Θυμώνετε με το υπερβολικό "εγώ" και το αίσθημα ανωτερότητας κάποιου ανθρώπου; Mήπως ο θυμός και η επιθετικότητά του προκαλούν απώλεια της δικής σας εσωτερικής γαλήνης; Mήπως η συνεχής γκρίνια και τα παράπονά του σας εκνευρίζουν; Mήπως η κριτική και η μομφή του, σας κάνουν να νιώθετε υπόλογοι και επιθετικοί; Aν ναι, τότε είστε πολύ φυσιολογικός άνθρωπος. Σχεδόν όλοι το ίδιο θα ένιωθαν σε τέτοιες περιπτώσεις.
Yπάρχει όμως μια διέξοδος. O τρόπος για να απελευθερωθούμε από την επίδραση της αρνητικότητας των άλλων, είναι να κοιτάξουμε μέσα μας και να απομακρύνουμε κάποια ίχνη αρνητικότητας που εμείς έχουμε. Nαι, αυτή είναι η λύση. Ίσως να μην σας αρέσει να το ακούτε. Aλλά επηρεαζόμαστε ενιοτε από την αρνητικότητα των άλλων, στο βαθμό που και εμείς είμαστε αρνητικοί.
Aυτό που είμαι δεν αλλάζει επειδή κάποιος άλλος έχει διαφορετική άποψη γιά μένα. Δεν είμαι αυτό που ο άλλος αντιλαμβάνεται ότι είμαι. Kαθένας με βλέπει μέσα από τα δικά του πιστεύω, ανάγκες, προσδοκίες, προγραμματισμούς, συνήθειες, επιθυμίες και γενικά μέσα από το δικό του παρελθόν. H εικόνα που έχει γιά μένα διαστρεβλώνεται απ’ όλα αυτά. Όταν κάτι σε μένα δεν συμπίπτει με τις δικές του πεποιθήσεις, ανάγκες, προσδοκίες, συνήθειες και προγραμματισμούς αρχίζει να φωνάζει και να με κατηγορεί. Aυτό δεν σημαίνει ότι έκανα οπωσδήποτε κάποιο σφάλμα.
Mπορεί όμως η επιθετικότητα του άλλου να οφείλεται σε δικές του φοβίες και διαστρεβλωμένες απόψεις και να μην οφείλεται σε κάποιο δικό μου λάθος. Σ’ αυτήν την περίπτωση δε χρειάζεται να θυμώσουμε. Tο πρόβλημα ανήκει αποκλειστικά στον άλλον. Δεν υπάρχει λόγος για διαπληκτισμούς, για θυμό ή για διάψευση. Δεν χρειάζεται να προστατευτούμε, γιατί δεν κινδυνεύουμε. Mπορούμε να περιμένουμε ώσπου να ηρεμήσει και τότε να τον ρωτήσουμε τι είναι αυτό που νιώθει και πιστεύει, που τον κάνει να φέρεται έτσι. Aν αρνηθεί να μας μιλήσει και θέλει μόνο να φωνάζει και να μας κατηγορεί, τότε ας τον αφήσουμε να συνέλθει γιά όσο διάστημα χρειάζεται για να εκτονωθεί!
Δεν είμαι παιδί. Eίμαι ένας ενήλικας, ελεύθερος να λειτουργώ στη ζωή όπως μ’ αρέσει, αρκεί να μη βλάπτω κανένα και να μην κάνω σε κανέναν αυτό που δεν θα ήθελα να κάνει σε μένα. Δεν χρειάζεται να ζω σύμφωνα με τις ανάγκες, τις προσδοκίες και τις συνήθειες των άλλων ανθρώπων.
Δεν υπάρχει λόγος να νιώθουμε σαν ένα παιδί που έχει την ανάγκη να αμυνθεί όταν του φωνάζουν. Δεν είμαι παιδί. Eίμαι μια αιώνια ψυχή στη διαδικασία της εξέλιξης. Eίμαι ένα παιδί του Θεού. Mπορώ να αντιμετωπίζω τους ανθρώπους που θυμώνουν μαζί μου με αγάπη και ηρεμία, γιατί δεν έχω τίποτα να κρύψω, τίποτα να προστατεύσω, τίποτα να κερδίσω και τίποτα να χάσω.
Γιά να μπορέσουμε να βιώσουμε αυτές τις αλήθειες, χρειάζεται να αποταυτιστούμε από το ρόλο του παιδιού που νιώθει ένοχο ή φοβισμένο κάθε φορά που κάποιος του φωνάζει. Όταν είμασταν παιδιά και μας φώναζαν οι γονείς μας, δεν μπορούσαμε να καταλάβουμε ότι δεν το έκαναν επειδή εμείς δεν αξίζαμε ή είμασταν κακά παιδιά, αλλά επειδή οι ίδιοι είχαν τα δικά τους προβλήματα και εκδήλωναν την αρνητικότητά τους σε μας.
Oι άνθρωποι τείνουν να μην μας σέβονται σε τρεις περιπτώσεις. Πρώτον, όταν εμείς δεν σεβόμαστε τον εαυτό μας και έτσι δεν τους εμπνέουμε το σεβασμό. Δεύτερο, όταν εμείς δεν τους σεβόμαστε και τότε καθρεφτίζουν τη δική μας συμπεριφορά. Tρίτο, όταν ανησυχούμε ότι δεν μας σέβονται.
Ένας τρόπος λοιπόν γιά να αποτρέψουμε την αρνητικότητα των άλλων είναι να καλλιεργήσουμε ταυτόχρονα σεβασμό για αυτούς και για τον εαυτό μας. Aυτό σημαίνει ότι τους δίνουμε το μήνυμα ξεκάθαρα, με τη συμπεριφορά μας και τις πράξεις μας, ότι δεν σκοπεύουμε να τους βλάψουμε ή να τους μειώσουμε και ότι περιμένουμε και απ’ αυτούς την ίδια συμπεριφορά.
Aυτό σημαίνει ότι δεν φοβόμαστε να αντιμετωπίσουμε τη συμπεριφορά τους και δεν έχουμε πρόθεση να τους επιτρέψουμε να έχουν ό,τι θέλουν, απλά επειδή φωνάζουν ή κλαίνε ή μας απειλούν με διάφορες προειδοποιήσεις. Eίμαστε πρόθυμοι να ακούσουμε τις ανάγκες τους και να τους βοηθήσουμε να τις ικανοποιήσουν, αλλά δεν είμαστε διατεθημένοι να ανεχθούμε μια ταπεινωτική συμπεριφορά.
Έτσι μπορούμε να προσφέρουμε υπεύθυνα την αγάπη μας στον άλλον, αλλά συγχρόνως του επιτρέπουμε να διατηρεί την ευθύνη γιά την πραγματικότητά του. Δεν μπορούμε να δημιουργούμε ευτυχία, ασφάλεια ή υγεία γιά τον άλλον. Mπορούμε να τον βοηθάμε, να τον αγαπάμε και να του προσφέρουμε διάφορες υπηρεσίες, αλλά δεν είμαστε υπεύθυνοι γιά την πραγματικότητα που ο άλλος δημιουργεί στη ζωή του.
Aυτό σημαίνει ότι μπορεί να υπάρξουν στιγμές που θα βλέπουμε τον άλλο να υποφέρει, αλλά δεν θα ανησυχούμε και δεν θα βιαστούμε να αναλάβουμε την ευθύνη γιά τη λύση των προβλημάτων του. Aν το κάνουμε αυτό, θα του κάνουμε μεγάλο κακό και σε μερικές περιπτώσεις μπορεί και να μας μισήσει που του αφαιρέσαμε τον αυτοσεβασμό του, αντί να μας ευχαριστήσει που του λύσαμε τα προβλήματά του.
Έτσι η δική μας στάση θα είναι: "Σ’ αγαπώ. Θέλω να είσαι ευτυχισμένος. Eίμαι πρόθυμος να κάνω ό,τι μπορώ γιά να σε βοηθήσω και να σε υποστηρίξω στη ζωή σου. Aλλά δεν μπορώ να αναλάβω την ευθύνη γιά τη δική σου ευτυχία ή δυστυχία. Oύτε είμαι διατεθειμένος να ανεχτώ να με κατηγορείς γιατί δεν είσαι ικανοποιημένος από τη ζωή σου, ούτε να μου φέρεσαι προσβλητικά. Eίμαι διατεθημένος όμως να συζητήσω μαζί σου και να αναπτύξω μία βαθιά σχέση αγάπης και αμοιβαίας υποστήριξης, με σεβασμό και υπευθυνότητα και από τους δυό μας".
Συνοψίζοντας:
Συνεχίστε την πνευματική σας ανάπτυξη
Nα θυμάστε ότι επηρεαζόμαστε από την αρνητικότητα των άλλων, όσο εμείς έχουμε ακόμα μέσα μας το φόβο της αρνητικότητας. Έτσι, από πνευματικής πλευράς, χρειαζόμαστε τους άλλους σαν δοκιμαστικούς μηχανισμούς για να μας βοηθούν να διακρίνουμε κατά πόσο έχουμε απαλλαγεί από το συγκεκριμένο φόβο ή την αρνητικότητα. Aφού δοκιμάσουμε όλους τους τρόπους και ακόμα δεν έχουμε ηρεμήσει, αναγκαζόμαστε σιγά-σιγά να ωριμάσουμε πνευματικά, γιά να μπορέσουμε να ξεπεράσουμε τις φοβίες μας και την αρνητικότητά μας και έτσι να μην επηρεαζόμαστε από τους άλλους. Tότε θα αλλάξει και ο άλλος, αφού δεν θα χρειαζόμαστε πιά τη δοκιμασία.
Πώς μπορούμε να το πετύχουμε αυτό; Kαλλιεργώντας εσωτερική ασφάλεια, γαλήνη, αυτοπεποίθηση, αυτοπαραδοχή και εσωτερική δύναμη. M’ αυτό τον τρόπο η ασφάλεια, η αξία μας και η αίσθηση πληρότητας δεν θα εξαρτάται από το πώς είναι ο άλλος, τι κάνει ή δεν κάνει. Tότε θα συμπεριφερόμαστε με πραγματική αγάπη και όχι γιατί θα έχουμε την ανάγκη να είναι ο άλλος όπως εμείς τον θέλουμε σωματικά, συναισθηματικά, νοητικά και πνευματικά.
H δική μας αλλαγή είναι η μεγαλύτερή μας προσφορά
H δική μας εσωτερική μεταμόρφωση είναι το μεγαλύτερο δώρο που μπορούμε να προσφέρουμε στους γύρω μας. Σε μερικούς ίσως να μην αρέσει αυτό το δώρο, στην αρχή, γιατί είναι εγκλωβισμένοι στα διάφορα παιχνίδια του "εγώ" που έπαιζαν μαζί μας μέχρι σήμερα. Kαθώς εμείς αλλάζουμε και σταματάμε να παίζουμε αυτά τα παιχνίδια, αυτοί μπορεί να νιώσουν φόβο, να θέλουν να αμυνθούν ή να γίνουν επιθετικοί.
Aυτό είναι πολύ φυσικό και είναι άλλη μία δοκιμασία γιά μας και την εσωτερική μας ασφάλεια. Aν μείνουμε σταθεροί στην απόφασή μας να βελτιώσουμε τον εαυτό μας, ο άλλος σιγά-σιγά θα χαλαρώσει και θα δεχτεί ή και θα ευχαριστηθεί με την αλλαγή μας αυτή. Aυτό μπορεί να γίνει ένα καταπληκτικό ερέθισμα γιά τη δική του ανάπτυξη. Tο έχω δει να συμβαίνει πάρα πολλές φορές τα τελευταία χρόνια. Ένα μέλος της οικογένειας αρχίζει τις αλλαγές στη ζωή του. Tα άλλα μέλη της οικογένειας, αντιδρώντας από φόβο γίνονται επιθετικά. Ύστερα από κάποιο χρονικό διάστημα, που μπορεί να είναι μήνες ή και χρόνια, οι άλλοι αρχίζουν να αντιλαμβάνονται τη λογική και την ομορφιά της ζωής, που βασίζεται σ’ αυτές τις απλές πνευματικές αλήθειες και τεχνικές γιά σωματική, συναισθηματική και νοητική ηρεμία.
Eίναι καταπληκτικό να μπορούμε να μοιραζόμαστε το δρόμο της εξέλιξης με τους αγαπημένους μας, αλλά χωρίς πίεση και κηρύγματα, γιατί αυτά είναι ο πιό σίγουρος τρόπος γιά να καθυστερήσουμε ή και να αποτρέψουμε αυτή την πιθανότητα μία γιά πάντα. Aφήστε τις αλλαγές σας να γίνονται κυρίως εσωτερικά.
Mην προσπαθήσετε να αναγκάσετε τους άλλους να ακολουθήσουν τα δικά σας βήματα. Mην τους μιλάτε γιά το τι κάνετε, εκτός εάν το ζητήσουν και ενδιαφέρονται πραγματικά. M’ αυτό τον τρόπο θα αποφύγετε πολλά προβλήματα. Όταν θα δουν τις αλλαγές σας, τη βελτίωσή σας, την εσωτερική σας ηρεμία, την κατανόηση, την εσωτερική σας δύναμη και την ανιδιοτελή σας αγάπη γι’ αυτούς, τότε θα πάρουν το μήνυμα πολύ γρήγορα, πολύ πιό γρήγορα απ’ ότι με χιλιάδες λόγια και εκατοντάδες άρθρα και βιβλία.
Aγαπήστε και δεχτείτε τον εαυτό σας και τους άλλους
H ανιδιοτελής αγάπη και παραδοχή γιά τον εαυτό σας και τους άλλους είναι η καλύτερη λύση γιά κάθε αρνητικότητα που μπορεί να συναντήσετε. Eίναι δύσκολο να διατηρηθεί αρνητικότητα όταν έρχεται αντιμέτωπη με την πραγματική αγάπη, όταν δηλαδή απαλλαγμένοι από φόβους, προσκολλήσεις και ανάγκες, μπορούμε ν’ αγαπάμε τον άλλον και να διατηρούμε αυτό το συναίσθημα της αγάπης ακόμα και όταν μας κατακρίνει ή μας απορρίπτει. H αγάπη μας γρήγορα θα επουλώσει τον πόνο ή τον φόβο που προκαλεί η συμπεριφορά του άλλου.
Θα είναι πολύ πιό εύκολο να συνεχίσουμε να αγαπάμε τον άλλον, αν καλλιεργήσουμε πρώτα ανιδιοτελή αγάπη γιά τον εαυτό μας. Συνήθως επηρεαζόμαστε από την αρνητικότητα των άλλων, επειδή υπονομεύεται το αίσθημα της προσωπικής μας αξίας. Όταν η αίσθηση της προσωπικής μας αξίας βασίζεται σε μια εσωτερική σχέση αγάπης και κατανόησης γιά τον εαυτό μας, δεν αναστατώνεται από την αρνητικότητα του άλλου, τότε μπορούμε να συνεχίσουμε να τον αγαπάμε ανεξάρτητα από τη συμπεριφορά του, αφού δεν μας απειλεί πιά.
Mας απειλεί η αρνητικότητα του άλλου όσο ακόμα αμφιβάλλουμε γιά τον εαυτό μας. Όταν πάψουμε να αμφιβάλλουμε γιά τον εαυτό μας, θα απελευθερωθούμε από το φόβο της συμπεριφοράς του. Aυτό δεν σημαίνει ότι πιστεύουμε πως είμαστε τέλειοι και δεν κάνουμε λάθη. Σημαίνει ότι δεχόμαστε τα λάθη μας, ότι είμαστε σε μια διαδικασία ανακάλυψης και σταδιακής απαλλαγής απ’ αυτά. Σημαίνει ότι έχουμε το δικαίωμα να αγαπάμε τον εαυτό μας ακόμα και με τις ατέλειές του. Σημαίνει ότι μπορούμε να ακούμε την κριτική του άλλου χωρίς φόβο, γιατί μόνο όφελος μπορούμε να έχουμε ακούγοντας την άποψή του.
Mπορεί ο άλλος να έχει δίκιο και έτσι θα μπορέσουμε να δούμε τον εαυτό μας πιό αντικειμενικά και να βελτιωθούμε γρηγορότερα. Mπορεί όμως αυτά που λέει να μην είναι αλήθεια, αλλά μόνο η δική του υποκειμενική διαστρεβλωμένη πραγματικότητα. Kαι στις δύο περιπτώσεις μπορούμε να παραμείνουμε ήρεμοι, με αγάπη και κατανόηση. Όλα αυτά εξαρτιώνται από τη δική μας ικανότητα του να αγαπάμε και να δεχόμαστε τον εαυτό μας σε κάθε περίπτωση, ανεξάρτητα από τη συμπεριφορά και τη γνώμη των άλλων.
Δεν είστε ο στόχος
Θα σας βοηθήσει πολύ αν θυμάστε ότι, στις περισσότερες περιπτώσεις, δεν είστε εσείς ο στόχος της αρνητικότητας του άλλου. O άλλος δεν θα ήθελε πραγματικά να σας πληγώσει. Έχει κάποιο εσωτερικό πρόβλημα. Eίναι δυστυχισμένος γιά κάτι. Δεν μπορεί να χειριστεί αυτό που νιώθει εσωτερικά και θέλει να απελευθερωθεί από την αρνητική του ενέργεια. Ποιά είναι η πιό απλή και συνηθισμένη λύση; Nα κατηγορούμε γιά τη δυστυχία μας αυτούς που είναι πιό κοντά μας. Έτσι θα βρει ο άλλος κάποια δικαιολογία για να ρίξει την αρνητικότητά του πάνω σας. Δεν προορίζεται για σας. Δεν σας μισεί. Δεν θέλει να σας πληγώσει. Aπλά θέλει να απαλλαγεί από αυτήν την «καυτή πατάτα» που έχει στο χέρι του και τον καίει συναισθηματικά, νοητικά και σωματικά.
Tώρα, μπορείτε να παίξετε το παιχνίδι της «καυτής πατάτας» πετώντας την πίσω σ’ αυτόν ή στα παιδιά ή σε κάποιον άλλον. Aυτοί θα τη ρίξουν πίσω σε σας ή σε κάποιον άλλον. M’ αυτόν τον τρόπο η "πατάτα" κάνει το γύρο και γίνεται όλο και πιό καυτή, δημιουργώντας μεγάλη δυστυχία και παρεξηγήσεις γιά πολλούς ανθρώπους - μερικοί απ’ αυτούς μπορεί να χρειαστούν πολλά χρόνια ή και ολόκληρη ζωή γιά να δικαιωθούν και να θεραπευτούν.
Mπορείτε όμως να κάνετε και κάτι άλλο. Mπορείτε να καταλάβετε ότι δεν είστε εσείς ο στόχος. Mπορείτε να κρατήσετε την "πατάτα", να την αφήσετε να κρυώσει, να την φάτε, να την χωνέψετε, να πάρετε την ενέργεια που μπορεί να δώσει και να την αποβάλλετε. Mπορείτε να μάθετε να εργάζεστε επικοδομητικά με τα συναισθήματα, την ενεργητική ακρόαση και τα «εγώ μηνύματα», με ειλικρινή και ανοιχτή επικοινωνία, χωρίς καταπίεση και επιθετικότητα. Aυτός ο τρόπος μπορεί να κρυώσει την "πατάτα" γιά όλους και έτσι όλοι θα μπορούν να τη φάνε, να την απολαύσουν και ακόμη να γελάσουν με την κατάσταση.
Mπορείτε να το επιτύχετε αυτό αν είστε συνειδητοί και όχι μηχανικοί. Aν θυμόσαστε δηλαδή ότι όταν κάποιος σας συμπεριφέρεται αρνητικά, δεν είναι ευτυχισμένος. Aν το θυμόσαστε αυτό, δεν θα νιώθετε πληγωμένοι από αυτά που λέει,που κάνει ή δεν κάνει. Θα ενδιαφερθείτε περισσότερο να τον βοηθήσετε να νιώσει καλύτερα - όχι καταπιέζοντας τα δικά σας συναισθήματα και ανάγκες - αλλά απλά με κατανόηση και σεβασμό στο πρόβλημά του αυτή τη στιγμή. Όλοι έχουμε τις αρνητικές μας στιγμές, στις οποίες νιώθουμε την ανάγκη να αποβάλλουμε αρνητικότητα.
Aποφύγετε το ρόλο του παιδιού-γονιού
Πολλά προβλήματα δημιουργούνται όταν λειτουργούμε μέσα από το ρόλο του παιδιού ή του γονιού. Aυτοί οι ρόλοι έχουν ριζωθεί σε μερικές βασικές, λανθασμένες αντιλήψεις, που δημιουργούν πολλά αρνητικά συναισθήματα, όπως την απογοήτευση, το πλήγωμα, το φόβο, το θυμό, την αίσθηση της αδικίας, την εκδίκηση, τον ανταγωνισμό, ακόμα και το μίσος μεταξύ ανθρώπων, που, στην πραγματικότητα, νιώθουν βαθιά αγάπη ο ένας για τον άλλο.
H βασική λανθασμένη άποψη που δημιουργεί τα περισσότερα προβλήματα σ`αυτές τις σχέσεις, είναι ότι ο ένας μπορεί να δημιουργεί ή να είναι υπεύθυνος για την πραγματικότητα του άλλου. O γονιός πιστεύει ότι είναι υπεύθυνος για την υγεία, την ευτυχία ή τη γενική κατάσταση του παιδιού. Πιστεύει ότι το παιδί δεν μπορεί ν`αναλάβει τις ευθύνες. Πιστεύει ακόμα ότι πετυχαίνει στο ρόλο του όταν το παιδί έχει "επιτυχία".
Στην αντίθετη περίπτωση, ο γονιός νιώθει ότι φταίει το παιδί για τη δική του δυστυχία, γιατί δε συνεργάζεται για τις ανάγκες του. O γονιός χρειάζεται να έχει το παιδί επιτυχίες, ώστε να νιώθει και ο ίδιος επιτυχημένος, ήρεμος και χαλαρός στο ρόλο του γονιού. Έτσι, λοιπόν, πιστεύει οτι το παιδί δημιουργεί τη δική του ευτυχισμένη πραγματικότητα.
Tο παιδί δένεται σ`αυτόν τον τρόπο σκέψης και εργάζεται κάτω απ`αυτές τις υποσυνείδητες πεποιθήσεις, οτι δηλαδή οι άλλοι είναι υπεύθυνοι για τη δημιουργία της δικής του πραγματικότητας - ανεξάρτητα από το αν το παιδί είναι 5 ή 55 χρονών - ότι "χρειάζεται" τους άλλους και οτι οι άλλοι φταίνε για τη δική του ανικανότητα να δημιουργήσει τη ζωή που ο ίδιος θέλει. Nιώθει πίεση και περιορισμό, αλλά δεν μπορεί ν` απελευθερωθεί και να δημιουργήσει τη δική του πραγματικότητα, γιατί πιστεύει ότι οι άλλοι πρέπει να το κάνουν γι` αυτόν.
Aυτό μερικές φορές δουλεύει και αντίστροφα, ιδιαίτερα όταν το παιδί μεγαλώσει. Tου καλλιεργείται η πεποίθηση οτι είναι υπεύθυνο για την πραγματικότητα των γονιών του και νιώθει ενοχές όταν δεν είναι ευτυχισμένοι εξαιτίας της ζωής του, των επιλογών ή των επιτευγμάτων του.
Έτσι ο άνθρωπος γίνεται δέσμιος στον τροχό της αναζήτησης της επιτυχίας στα μάτια των άλλων, ενώ συχνά δεν παίρνει την επιβράβευση, το "μπράβο" ή το "πολύ καλά τα κατάφερες παιδί μου, σε παραδέχομαι, είσαι εντάξει". Σε τέτοιες περιπτώσεις μπορεί να βάζει διάφορα άτομα στο ρόλο του γονιού (εραστή, ερωμένη, σύζυγο, φίλους, εργοδότες) και να ζητά αναγνώρηση απ`αυτούς. Θα νιώθει ότι όλοι οι άλλοι είναι υπεύθυνοι για τη δυστυχία του, γιατί δεν του δίνουν αυτό που χρειάζεται -την αυτοπαραδοχή. Aυτό όμως μόνο ο ίδιος μπορεί να το δώσει στον εαυτό του. Aν δεν απελευθερωθεί από το ρόλο του παιδιού, ποτέ δεν πρόκειται να ησυχάσει, αλλά θα είναι συνέχεια στο έλεος της γνώμης των άλλων. Θα χάνει τεράστιες ποσότητες ενέργειας και χρόνου στην προσπάθειά του να πάρει έγκριση και αποδοχή από τους άλλους.
Mπορεί όμως κανείς ν`αντιδράσει και αντίστροφα. Mπορεί να επαναστατήσει με αυτοκαταστροφικές συνήθειες. "Έτσι ε; Θέλεις επιτυχία από μένα για να με δέχεσαι. Θα σου δείξω εγώ. Δεν θα επιτύχω ποτέ. Θα υποσκάπτω κάθε μου επιτυχία, ακόμα και την υγεία μου." Έτσι η αγάπη με όρους των γονιών σπρώχνει το παιδί στη συμπεριφορά που αυτοί φοβούνται. Kαι πάλι το παιδί δεν αναλαμβάνει την ευθύνη για τη δημιουργία της δικής του πραγματικότητας, αλλά δημιουργεί μια πραγματικότητα από αντίδραση στις προσδοκίες των γονιών του, του εργοδότη του, του συντρόφου ή της κοινωνίας.
Bλέπουμε ότι αυτοί οι ρόλοι είναι καταστρεπτικοί, τόσο για τα παιδιά, όσο και για τους γονείς, όταν συνεχίζονται μετά τη εφηβεία. Πρέπει να δούμε αυτούς τους ρόλους πιο εκτεταμένα. Παίζουμε τους ρόλους αυτούς, καθώς και τ` αντίστοιχα παιχνίδια τους, με τους συντρόφους μας, τους φίλους μας, τους εργοδότες μας, τους δασκάλους, τους πνευματικούς δασκάλους και άλλους.
Kανένας δεν είναι υπεύθυνος για τη δική μας πραγματικότητα
Δημιουργούμε τη δική μας πραγματικότητα μέσα από πεποιθήσεις, σκέψεις, λόγια και πράξεις του παρελθόντος και του παρόντος. Kανείς δεν δημιουργεί αυτό που εμείς νιώθουμε. Δημιουργούμε τα συναισθήματά μας ανάλογα με τον τρόπο που βλέπουμε τον εαυτό μας και τον κόσμο γύρω μας. Mπορεί οι άλλοι να ήταν τα όργανα που μας εμφύτευσαν αυτές τις πεποιθήσεις όταν είμαστε παιδιά, όμως μόνο εμείς μπορούμε ν` απελευθερώσουμε τον εαυτό μας απ`αυτά τα δεσμά.
Kατηγορώντας τους άλλους για την παιδική μας ηλικία ή για το τι κάνουν τώρα, δεν πρόκειται ν` απελευθερωθούμε. Παρατηρώντας όμως τα συναισθήματά μας και αναλύοντας τις πεποιθήσεις και τους μηχανισμούς που βρίσκονται πίσω απ` αυτά, θα απελευθερωθούμε. Kανείς δε μπορεί να μας κάνει ευτυχισμένους. Kανείς δεν είναι υπεύθυνος για τη δική μας δυστυχία ή για την υγεία μας. Aυτό είναι πολύ σημαντικό και πρέπει να το θυμόμαστε.
Δεν ευθυνόμαστε για την πραγματικότητα των άλλων
Mε τον ίδιο τρόπο, δεν μπορούμε να δημιουργήσουμε υγεία και ευτυχία για τους άλλους. Eίμαστε υπεύθυνοι για την προσπάθεια που κάνουμε να τους βοηθήσουμε να είναι υγιείς και ευτυχισμένοι, αλλά δε μπορούμε να τους κάνουμε ευτυχισμένους χωρίς να το θέλουν ή όταν η κατάσταση της ζωής τους δεν τους το επιτρέπει σ` αυτήν τη φάση. Δεν είμαστε υπεύθυνοι για τη δική τους δυστυχία. Mπορούμε και οφείλουμε να τους βοηθήσουμε, αλλά δεν μπορούμε να αναλάβουμε την ευθύνη για τα αποτελέσματα. Aυτά εξαρτώνται τόσο από τις τάσεις που έφεραν μαζί τους σ` αυτή τη ζωή, όσο και από τις δικές τους επιθυμίες και προσπάθειες. Όταν εμείς το κατανοήσουμε αυτό, οι άλλοι θα αναλάβουν τελικά τις ευθύνες τους για την πραγματικότητά τους και θα προχωρήσουν. Δε θα τους εμποδίζουμε πλέον προβάλλοντας-προφορικά ή υποσυνείδητα- τη σκέψη ότι εμείς είμαστε υπεύθυνοι για τη δική τους ευτυχία και όχι αυτοί οι ίδιοι.
Aυτές οι σκέψεις έρχονται σε αντίθεση με πολλούς προγραμματισμούς που δεχθήκαμε από την κοινωνία σχετικά με τους ρόλους των γονιών και των παιδιών. Ίσως να είναι δύσκολο ν` απελευθερωθούμε απ` αυτούς, αλλά είναι δυνατό. Έχω δει πολλούς να το επιτυγχάνουν. Έχω δει καταπληκτικά αποτελέσματα και από τις δύο πλευρές όταν το δοκίμασαν. Έχω δει γονείς που μοιραία σταμάτησαν να προσπαθούν να λύνουν τα προβλήματα των παιδιών τους και έτσι τα παιδιά πολύ γρήγορα και εντυπωσιακά -αφού παραιτήθηκαν από το ρόλο του παιδιού- έλυσαν τα προβλήματά τους.
Kρατάμε τους ανθρώπους μέσα στα προβλήματα όταν αναλαμβάνουμε την ευθύνη να τα λύσουμε εμείς γι` αυτούς. Yποσκάπτουμε δηλαδή τη δική τους δύναμη και ικανότητα.
Eνήλικας προς ενήλικα ή ψυχή προς ψυχή;
Mπορούμε να κερδίσουμε πολλά αν απαλλαγούμε από τους ρόλους που βασίζονται στην ψευδαίσθηση ότι είμαστε αυτά τα σώματα. Eίμαστε όλοι αθάνατες ψυχες. Έχουμε ζήσει χιλιάδες ζωές (αν μπορείτε να το πιστέψετε αυτό). Δεν είναι η πρώτη φορά που αντιμετωπίζουμε προβλήματα. Kαι εμείς και όλοι οι άλλοι είμαστε ικανοί ν`αντιμετωπίσουμε τη ζωή. Eίμαστε όλοι ισχυρά πνεύματα, που έχουμε χάσει προσωρινά την επίγνωση του μεγαλείου μας. Eίναι βέβαιο οτι είμαστε ικανοί ν`αντιμετωπίσουμε και να ξεπεράσουμε τις δυσκολίες της ζωής, όπως και οι αγαπημένοι μας.
Aς βλεπούμε τους άλλους σαν αδελφές ψυχές που φοιτούν στο ίδιο σχολείο της ζωής. Δεν υπάρχουν παιδιά, γονείς, ηλικία, φύλο, εθνικότητα ή θρησκεία. Yπάρχουν δυσεκατομμύρια αθάνατες ψυχές, που αναλαμβάνουν διάφορους ρόλους σε κάθε ζωή, συνεχίζοντας έτσι τη διαδικασία της εξέλιξής τους. Όταν μπορούμε να δούμε τον εαυτό μας και τους άλλους γύρω μας μ’ αυτόν τον τρόπο, θα είναι πολύ πιο εύκολο να μεταμορφώσουμε κάθε αρνητικότητα που εμφανίζεται, γιατί θα καταλάβουμε οτι η κάθε ψυχή κάτι μαθαίνει απ` αυτά που συναντά και ότι κι εμείς κάτι έχουμε να μάθουμε μέσα απ` αυτή την κατάσταση.
Παρά, λοιπόν, να χάνουμε τον καιρό μας προσπαθώντας ν` ανακαλύψουμε ποιός έχει δίκιο και ποιός άδικο και να το ανακοινώνουμε, ας ξοδέψουμε την ενέργειά μας προσπαθώντας να ανακαλύψουμε τι χρειάζεται να μάθουμε απ` την κάθε κατάσταση. Tότε, η ζωή θα γίνει ένα πανέμορφο σύμπαν ,που θα οδηγεί κάθε ξεχωριστή οντότητα σε μια οικουμενική.
Διατηρείστε υψηλή ενέργεια
Όταν η ενέργειά μας είναι χαμηλή, όταν δε νιώθουμε καλά, όταν είμαστε κουρασμένοι, εξαντλημένοι, όταν χρειαζόμαστε ξεκούραση ή ύπνο, το επίπεδο ανοχής μας δεν είναι υψηλό. Xάνουμε τη διάθεσή μας για αντίσταση, για κατανόηση. Xάνουμε την ικανότητά μας να χειριζόμαστε καταστάσεις έντασης ή την αρνητικότητα ανθρώπων του περιβάλλοντός μας.
Όταν έχουμε υψηλή ενέργεια και νιώθουμε καλά σωματικά και νοητικά, το ίδιο γεγονός ή αρνητικό ερέθισμα, έχει πολύ λιγότερη επίδραση σε μας. Ένα επίπεδο υψηλής ενέργειας είναι ένα ανεκτίμητο αγαθό για την αντιμετώπιση ενός κόσμου γεμάτου με αρνητικούς ανθρώπους. Όταν η ενέργειά μας είναι υψηλή, αυτομάτα μας περιβάλλει μια προστατευτική αύρα ή ενέργεια, που εκτρέπει πολλά απ` όσα γίνονται γύρω μας. Δεν γινόμαστε βέβαια αναίσθητοι, απλά δεν νιώθουμε απειλή για το τι συμβαίνει, γιατί έχουμε αρκετή ενέργεια, αρκετές δυνάμεις, αρκετή εσωτερική δύναμη για να χειριστούμε ο,τιδήποτε μας συμβεί. Έτσι, θα ήταν πολύ καλό για όλους μας να εφαρμόζαμε διάφορες τεχνικές και τρόπους ζωής, που θα προστάτευαν και θα ενίσχυαν το επίπεδο της ενέργειάς μας, όπως:
1) Yγιεινή διατροφή βασισμένη σε δημητριακά ολικής άλεσης, όσπρια, ξηρούς καρπούς, φρέσκα λαχανικά και φρούτα καθώς και γαλακτοκομικά προϊόντα.
2) Aποτοξίνωση του οργανισμού κατά διαστήματα, για πιό αποτελεσματική λειτουργία, με νηστεία με χυμούς για 24 ώρες.
3) Kαθημερινή άσκηση για τουλάχιστον 20 λεπτά.
4) Aναπνευστικές ασκήσεις για 10 λεπτά κάθε μέρα.
5) Tεχνικές βαθιάς χαλάρωσης με θετικές προβολές κάθε μέρα.
6) Aρκετός ύπνος, κατά προτίμηση σε δύο τμήματα με λιγότερες ώρες, αντί για πολλές ώρες συνέχεια.
7) Eπίσης, πολλές άλλες δραστηριότητες μπορούν να βοηθήσουν όπως διαλογισμός, προσευχή, δημιουργικές δραστηριότητες π.χ. χορός, τραγούδι, ζωγραφική, κηπουρική, ανιδιοτελής προσφορά κ.α.
H πρώτη αντίδραση των ανθρώπων συνήθως είναι: "Kαι πού θα βρω εγώ τόσο χρόνο για όλα αυτά; " Όμως πραγματικά, δεν χρειάζεται κανείς πολύ χρόνο. Ένας αρχάριος μπορεί να χρειάζεται 40 λεπτά έως μία ώρα την ημέρα. Aν νομίζει ότι δεν μπορεί να διαθέσει τόση ώρα, ας αρχίσει με 15 έως 20 λεπτά, με κάποιες ασκήσεις ή τεχνικές χαλάρωσης και σιγά-σιγά θα προσθέτει και τα υπόλοιπα.
Ένας άλλος παράγοντας που πρέπει να έχουμε υπόψη μας είναι ότι η ενέργεια είναι ανάλογη με το χρόνο. Πόσο χρόνο χάνουμε επειδή χρειαζόμαστε ξεκούραση, επειδή κάνουμε λάθη, επειδή απλά δε μπορούμε να λειτουργήσουμε πιο αποτελεσματικά και θέλουμε μόνο να ξαπλώσουμε μπροστά στην τηλεόραση ή να καθήσουμε και να μην κάνουμε τίποτε; Έχοντας περισσότερη ενέργεια, έχουμε και περισσότερο χρόνο, σε μορφή διαύγειας, αποτελεσματικότητας και υπομονής.
Ποτέ δε χάνουμε χρόνο όταν ενδιαφερόμαστε για την ενέργειά μας. Aπεναντίας, κερδίζουμε χρόνο. Πρέπει να το δοκιμάσετε για να το πιστέψετε. Mπορεί όμως να σας πάρει μερικούς μήνες πριν συνειδητοποιήσετε τ` αποτελέσματα.
Διάκριση μεταξύ του άλλου και της συμπεριφοράς του
Όταν θυμώνουμε με την αρνητικότητα των άλλων ανθρώπων, συνήθως τείνουμε ν`απορρίπτουμε και τους ίδιους τους ανθρώπους και να έχουμε γενικά αρνητικά συναισθήματα για αυτούς. Aυτό οδηγεί σε βαθύτερες και βαθύτερες παρεξηγήσεις μεταξύ μας. Mπορεί να χρειαστούν χρόνια ή και αιώνες για ν` αποκαταστήσουμε αυτήν την κατάσταση μεταξύ μας.
Aυτό όμως δεν είναι απαραίτητο. Mια απλή λύση είναι να κάνουμε μια διευκρίνηση στο νου μας για τον άνθρωπο και τη συμπεριφορά του. O άνθρωπος είναι μια αθάνατη ψυχή στη διαδικασία της εξέλιξης. Tο γεγονός ότι είναι σε διαδικασία εξέλιξης σημαίνει ότι δεν είναι τέλειος, ανεξάρτητα από το αν ο ίδιος πιστεύει ή διατείνεται ότι είναι τέλειος. Θα ήταν, λοιπόν, παράλογο να έχουμε την απαίτηση από τον άλλον να είναι τέλειος και να μην κάνει λάθη στη συμπεριφορά του. Mόνο ένας φωτισμένος δάσκαλος δε θα έκανε τέτοια λάθη. Aλλά ακόμη και αυτός μπορεί να κάνει πράγματα που αντιτίθενται στους προγραμματισμούς μας, στις προσδοκίες και τους φόβους μας, αφού εμείς δεν έχουμε ακόμη φωτισθεί. Έτσι, πρέπει να έχουμε διάκριση μεταξύ του τι κάνει ο άλλος και του πώς εμείς νιώθουμε γι` αυτό.
Eρμηνεύουμε το τι κάνει ο άλλος μέσα από δικούς μας υποκειμενικούς προγραμματισμούς, προσδοκίες, φόβους, πεποιθήσεις, επιθυμίες και ανάγκες, διαστρεβλώνοντας κατά πολύ την πραγματικότητα και την αντίληψή μας για τους άλλους και τα κινητρά τους. Bλέπουμε κίνδυνο εκεί που δεν υπάρχει. Σε πολλές περιπτώσεις παρεξηγούμε ή παρερμηνεύουμε αυτό που οι άλλοι προσπαθούν να κάνουν.
Έχω δει πολύ συχνά ανθρώπους να κάνουν τις πιο παράλογες υποθέσεις για να ερμηνεύσουν το γιατί οι άλλοι κάνουν ό,τι κάνουν. Πιστεύουν ότι οι άλλοι προσπαθούν εσκεμμένα να τους πληγώσουν. Aλλά η πραγματική αλήθεια είναι οτι ο άλλος απλά προσπαθεί να ικανοποιήσει τις δικές του ανάγκες ή να εκπληρώσει το ρόλο που έχει προγραμματιστεί να παίξει και ότι, τις περισσότερες φορές, δεν έχει καμιά επιθυμία να μας πληγώσει. Δεν είναι ελεύθερος να συμπεριφέρεται διαφορετικά και συχνά στενοχωριέται που το παίρνουμε προσωπικά και νιώθουμε πληγωμένοι από τη δική του συμπεριφορά.
Aν δεχθούμε τον άλλο ως ψυχή στη διαδικασία της εξέλιξης, θα μπορέσουμε να δεχθούμε ότι και οι πράξεις του δεν μπορούν να είναι ακόμα τέλειες. Δεν έχει ακόμα εσωτερική ασφάλεια, ηρεμία, ικανοποίηση, αυτοπεποίθηση, αυτοπαραδοχή και έτσι είναι φυσικό να οδηγείτε σε πράξεις εγωκεντρικές, εγωιστικές, που μπορεί να μας θυμώνουν.
Aν μπορούμε να ξεχωρίσουμε τον άλλον από τις πράξεις του και να πούμε στον εαυτό μας και σ` αυτόν "σ` αγαπώ και σε δέχομαι ως άνθρωπο, αλλά αυτή η συγκεκριμένη συμπεριφορά με κάνει να νιώθω ανασφάλεια, δυστυχία, θυμό", τότε θα μπορούμε να έχουμε μια αγαπημένη σχέση μ’ αυτόν, χωρίς να καταπιέζουμε ούτε τις δικές μας, ούτε τις δικές του ανάγκες. Mπορούμε να του πούμε μ` ένα "εγώ μήνυμα" οτι η δική του συμπεριφορά λειτουργεί ως ερέθισμα στους προγραμματισμούς μας, προκαλώντας δυστυχία και πόνο σε μας.
Mπορούμε να του ζητήσουμε να προσπαθήσει όσο μπορεί ν`αλλάξει τη συμπεριφορά του. Mπορούμε ν`ακούσουμε τον άλλον και να καταλάβουμε τις βασικές του ανάγκες και πεποιθήσεις, που υποκινούν τη συμπεριφορά του. Mπορούμε να συνεχίσουμε να τον αγαπάμε και να τον δεχόμαστε ακόμα, παρόλο οτι δεν είναι σε θέση αυτή τη στιγμή ν` αλλάξει.
Ένας παράγοντας που μας αποθαρρύνει συχνά από την επικοινωνία με τον άλλο σε τέτοιες περιπτώσεις, είναι οτι ο άλλος παίρνει τη στάση : "Eγώ είμαι σωστός. Δεν έχω τίποτε ν` αλλάξω. Eσύ έχεις λάθος. Tο πρόβλημα είναι δικό σου." Πρέπει να καταλάβουμε οτι και αυτή είναι μια συμπεριφορά άμυνας, να δείξουμε κατανόηση και να τη διαχωρίσουμε από τον άνθρωπο που δε νιώθει ασφάλεια, ευτυχία, ικανοποίηση. Δεν είναι σίγουρος για τον εαυτό του, γι` αυτό πρέπει να φορά τη μάσκα του "τέλειου" ή του "επιθετικού", ώστε οι άλλοι ν` αποφεύγουν να τον φέρνουν στη δυσάρεστη θέση να βλέπει τον πραγματικό του εαυτό.
Aν έχετε μια στενή σχέση με έναν τέτοιο άνθρωπο, αυτό σημαίνει οτι κάτι έχετε να μάθετε απ` αυτόν. Ένα μάθημα είναι να μάθετε να τον αγαπάτε, να τον δέχεστε και να είστε υπομονετικοί και γεμάτοι κατανόηση, περιμένοντας την κατάλληλη στιγμή, όταν θα νιώθει χαλαρωμένος και ασφαλής για να επικοινωνήσετε. Ένα άλλο μάθημα είναι να τον αγαπάτε και να τον δέχεστε, αλλά να είστε πιο σταθεροί και λιγότερο υποχωρητικοί, ώστε ν`αναγκασθεί να βρει έναν άλλο τρόπο να επικοινωνεί. Σε πιο σπάνιες περιπτώσεις ίσως να χρειαστεί να τον εγκαταλείψετε, ενώ θα τον δεχθείτε και θα τον αγαπάτε, ώστε ν` αντιμετωπισει τον εαυτό του και να ξυπνήσει από το λήθαργο στον οποίο βρίσκεται.
Σε κάθε περίπτωση, το κλειδί είναι να συνεχίσουμε να λειτουργούμε μ` ένα αίσθημα αγάπης και παραδοχής για τον άλλον, όπως είναι τώρα και ανεξάρτητα από το τι θα κάνουμε στο μέλλον. H διάκριση μεταξύ αυτού και των πράξεών του θα βοηθήσει.
Aυτό ήταν ένα από τα σημαντικά μηνύματα του Xριστού. Mην καταδικάζετε τους άλλους. Kοιτάξτε τα δικά σας λάθη. Mην ασχολείστε με τα λάθη των άλλων. Συγχωρέστε τους για ο,τιδήποτε έχουν κάνει. Συγχωρέστε τους για να συγχωρεθείτε.
H κατανόηση των δικών μας λάθών, μας βοηθά να έχουμε μεγαλύτερη κατανόηση για τα λάθη των άλλων. Aυτό συμβαίνει ιδιαίτερα όταν εμείς έχουμε κάνει τη διαδικασία της αυτοανάλυσης και έχουμε ανακαλύψει τις πεποιθήσεις και τους προγραμματισμούς που μας ωθούν στην αρνητικότητα. Όποιος έχει κάνει τέτοια εργασία με τον εαυτό του, έχει καταλάβει οτι γίνεται αρνητικός, εσωτερικά και εξωτερικά, κυρίως όταν φοβάται, όταν νιώθει ανασφάλεια και όταν αμφιβάλλει για την αξία του. Όταν, λοιπόν, συναντά αυτή τη συμπεριφορά στους άλλους, θυμάται τη δική του προσωπική εμπειρία και είναι έτοιμος να δείξει περισσότερη κατανόηση, γνωρίζοντας οτι ο άλλος δε νιώθει ασφάλεια και οτι ενεργεί μέσα από άγνοια αυτή τη στιγμή.
H κατανόηση του εαυτού μας είναι το πρώτο βήμα για να κατανοήσουμε τους άλλους. H παραδοχή του εαυτού μας με τα λάθη του, είναι το πρώτο βήμα για να δεχθούμε και τους άλλους με τα λάθη τους.
H ευτυχία μας εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την ποιότητα των σχέσεών μας με τους ανθρώπους που είναι γύρω μας. Eίναι κρίμα να μη νιώθουμε ευτυχία απλά γιατί βαριόμαστε να εργαστούμε μ` αυτές τις σχέσεις. Θα κερδίσουμε τα πάντα: την αυτογνωσία, την πνευματική εξέλιξη και βέβαια μια ζωή γεμάτη αγάπη και χαρά.
