Αν ανήκετε στην κατηγορία των ανθρώπων που δεν μπαίνουν στον κόπο να απαντήσουν στις επικρίσεις του/της συντρόφου σας, προσέξτε: μπορεί να καταστρέφετε τη σχέση σας. Επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο Baylor του Τέξας πραγματοποίησαν σειρά από μελέτες για να διερευνήσουν ποιες συμπεριφορές υπονομεύουν τη σχέση. Όπως διαπίστωσαν, η«απεμπλοκή» και η «παθητική στασιμότητα» είναι δύο από τις χειρότερες συμπεριφορές για τη σχέση.
«Η απεμπλοκή είναι μακράν η πιο προβληματική συμπεριφορά σε μία σχέση», δήλωσε ο επικεφαλής ερευνητής δρ Κιθ Σάνφορντ, καθηγητής Ψυχολογίας στο Baylor. «Είναι μία αμυντική τακτική που υιοθετείται όταν κάποιος αισθάνεται ότι του επιτίθενται και αντιδρά με την απόλυτη σιωπή: ό,τι κι αν του λέει το έτερό του ήμισυ, αυτός δεν απαντά τίποτα.
»Αυτό, όμως, είναι εξαιρετικά ενοχλητικό και δημιουργεί την εντύπωση της παγερής αδιαφορίας, με συνέπεια να αναπτύσσονται αισθήματα θυμού και μνησικακίας, και να πλήττεται σοβαρά η σχέση». Και συνέχισε: «Οι μελέτες μας έδειξαν πως η απεμπλοκή όταν ο/η σύντροφος ασκεί κριτική ή παραπονιέται, αποτελεί χαρακτηριστικό γνώρισμα της έλλειψης ικανοποίησης από τη σχέση. «Ασφαλώς όλοι το κάνουν από καιρού εις καιρόν, αλλά το είδαμε πολύ πιο έντονα στις προβληματικές σχέσεις, στις οποίες υπήρχε επιθυμία να ανακτήσει κανείς την αυτονομία, τον έλεγχο και τις αποστάσεις του – και με το να σιωπά, διατηρούσε μια απόσταση που διαρκώς μεγάλωνε».
Σχεδόν εξίσου μεγάλο πρόβλημα δημιουργεί και η απαίτηση που έχουν πολλοί από τους/τις συντρόφους τους να μαντεύουν τι νιώθουν, τι θέλουν και τι τους ενοχλεί. Αυτού του είδους η παθητική στασιμότητα, όπως την αποκαλούν οι ψυχολόγοι, δημιουργεί αισθήματα άγχους και παραμέλησης σε εκείνον που νομίζει ότι το ταίρι του είναι μάντης. «Ανησυχεί αν ο άλλος τον αγαπάει, νιώθει πληγωμένος όταν ο άλλος δεν ανταποκρίνεται σε ό,τι εκείνος ενδόμυχα θέλει, αισθάνεται παραμελημένος, δυσανασχετεί και νιώθει δυστυχισμένος», εξήγησε ο δρ Σάνφορντ. «Έτσι, όμως, αρχίζουν οι αμφιβολίες και οι καυγάδες, διότι κατηγορεί τον/την σύντροφό του για αδιαφορία – και τελικά απειλείται ολόκληρο το οικοδόμημα της σχέσης».
Όπως γράφουν ο δρ Σάνφορντ και οι συνεργάτες του στην «Επιθεώρηση της Αμερικανικής Ψυχολογικής Εταιρείας» (JAPA), στην πρώτη μελέτη τους συμμετείχαν 2.588 ζευγάρια που ήταν παντρεμένα ή συζούσαν. Τα ζευγάρια συμπλήρωσαν ένα ερωτηματολόγιο για το πως χειρίζονταν τις διενέξεις με το ταίρια τους, το οποίο περιείχε και ερωτήματα για την απεμπλοκή και την παθητική στασιμότητα. Στη συνέχεια, συμπλήρωσαν ένα άλλο ερωτηματολόγιο που αφορούσε την ικανοποίηση που ένιωθαν από τη σχέση τους.
Στην δεύτερη μελέτη, οι ερευνητές ζήτησαν από 223 εθελοντές που είχαν μονογαμικές σχέσεις να συμπληρώσουν ειδικά ερωτηματολόγια που αξιολογούσαν πως ένιωθαν για την απεμπλοκή, την παθητική στασιμότητα, τη δέσμευση και την σχέση τους. Στην τρίτη μελέτη, συμμετείχαν 135 προπτυχιακοί φοιτητές σε σοβαρές σχέσεις, οι οποίοι έγραψαν για μία διαφωνία που είχαν με τον/την σύντροφό τους και μετά απάντησαν σε ερωτήσεις για την απεμπλοκή, την επικοινωνία και τα συναισθήματά τους στη διάρκεια του καυγά.
Οι απαντήσεις έδειξαν πως υπήρχε ισχυρή συσχέτιση ανάμεσα στην σιωπή με την μειωμένη ικανοποίηση από τη σχέση. Επιπλέον, όταν οι εθελοντές χρησιμοποιούσαν την απεμπλοκή για να αποφύγουν τις επικρίσεις, η επικοινωνία τους στη σχέση ήταν η χειρότερη δυνατή και η ικανοποίησή τους από τη σχέση χαμηλότερη.