Θα το’χετε νιώσει πως η κρίση φέρνει στην επιφάνεια τις πιο δύσκολες, απαιτητικές και πληγωμένες πτυχές της ανθρώπινης φύσης. Μύθοι και στερεότυπα ετών καταρρέουν όσο έρχονται στο προσκήνιο καταστάσεις και βιώματα πρωτόγνωρα για πολλούς από μας. Μέσα σ΄όλα αυτά που ζούμε, ξέρετε τι είναι αυτό που μου κάνει την πιο μεγάλη εντύπωση; Το πόσο δύσκολο είναι να αποδεχτούμε και να διαχειριστούμε τη ματαίωση και την αλλαγή. Ξαφνιάζομαι συνεχώς από το πόσο πιο εύκολο είναι να παραπονιέμαι και να αγανακτώ απ΄το να συμπονώ και να υποστηρίζω το φοβισμένο παιδί μέσα μου που – όπως κάθε μικρό παιδί – θέλει πίσω το παιχνίδι που έχασε.
Δεν έχω βρει λύσεις. Ψάχνω όμως. Αρχίζω να κατανοώ τα βιώματα περασμένων γενεών που πόνεσαν από τις ανατροπές της ζωής. Μου κάνει καλό να θυμάμαι, να προσπαθώ να «χωνέψω» και να διηγούμαι στα παιδιά μου τις σοφές κουβέντες του παππού, που – έχοντας διανύσει διά πυρός και σιδήρου σχεδόν έναν αιώνα ζωής – μας γείωνε λέγοντάς μας ξανά και ξανά, με τον τρόπο του, τα εξής:
1. Κανείς δεν σου υποσχέθηκε πως η ζωή είναι εύκολη: Οι προκλήσεις, οι αλλαγές και οι ανατροπές παραμονεύουν σε κάθε βήμα. Τα ροζ βασίλεια και τα «ζήσαν αυτοί καλά κι εμείς καλύτερα» υπάρχουν μόνο στις σελίδες των παραμυθιών και στις εκπομπές του λαϊφστάϊλ.
2. Οι αποτυχίες είναι μέρος της ζωής: Όσο νωρίτερα το δεχτείς τόσο το καλύτερο. Το λάθος είναι ζωτικό τμήμα σε κάθε διαδικασία μάθησης, γι΄αυτό εξασκήσου συνειδητά να μην το φοβάσαι και να μην το δραματοποιείς! Αντιμετώπισε καλύτερα τις αποτυχίες σαν τα σκαλοπάτια που οδηγούν στην επιτυχία.
3. Πάντα θα υπάρχουν άνθρωποι που δεν θα σε συμπαθούν: Αν επιδιώκεις να τους κρατάς όλους ευχαριστημένους, το πιο πιθανό είναι να ισοπεδώσεις τον εαυτό σου και τις αξίες σου. Βάλε σκοπό να ακολουθείς με σεβασμό αυτό που προστάζει η καρδιά σου και μην ασχολείσαι με τη γνώμη των άλλων.
4. Ό,τι έγινε έγινε, το παρελθόν δεν αλλάζει: Δεν μπορείς να γυρίσεις το χρόνο πίσω και να κάνεις μια καινούργια αρχή, μπορείς όμως να δημιουργήσεις ένα καινούργιο τέλος, τροποποιώντας την ερμηνεία και την προσέγγισή σου για ό,τι συνέβη.
5. Πάντα θα υπάρχουν καταστάσεις πέρα από τον έλεγχό σου: Το να δημιουργείς σενάρια και να προσπαθείς να ασκείς έλεγχο σε όλα τα πιθανά ενδεχόμενα είναι όχι μόνο αδύνατον, αλλά και απίστευτα ψυχοφθόρο.Όσο δύσκολο κι αν είναι, πάρε την απόφαση να παραδοθείς με εμπιστοσύνη στη ροή της ζωής και να καλλιεργήσεις την πεποίθηση πως πάντα κάτι καλό θα βγει μέσα από την αβεβαιότητα.
6. Δεν θα παίρνεις πάντα αυτό που θέλεις: Πιθανόν όμως να παίρνεις αυτό που χρειάζεσαι, αν είσαι διατεθειμένος να δεις το αληθινό κέρδος πίσω απ΄ό,τι συμβαίνει. Εντάξει, η ματαίωση πονάει, αλλά το να μένεις προσκολλημένος σε ό,τι έχασες είναι από ένα σημείο και μετά επιλογή.
7. Η συλλογή πληροφοριών δεν είναι αληθινή γνώση: Στην εποχή μας ζούμε σ΄ έναν ωκεανό πληροφοριών που εναλλάσσονται καταιγιστικά. Η επένδυση στη Γνώσηείναι η αληθινή Αξία, όχι η επιφανειακή παράθεση φημών, απόψεων και πληροφοριών αμφιβόλου προέλευσης και αξιοπιστίας. Μην υπηρετείς την παραπληροφόρηση και τη διόγκωση του φόβου αλλά μείνε σταθερός σε ό,τι αξίζει και είναι αληθινό.
8. Ό,τι σπείρεις θα θερίσεις: Δεν γίνεται η ζωή σου να ανθίσει ενώ εσύ γκρινιάζεις, παραπονιέσαι, διαβάλλεις, φυγοπονείς και πετάς το μπαλάκι των ευθυνών στους άλλους. Διάγραψε αυτές τις συμπεριφορές και στη θέση τους βάλε τη γνώση, τη σκληρή δουλειά, τη δημιουργικότητα, το μεράκι, την ακεραιότητα, την υπευθυνότητα, την ενσυναίσθηση. Σκέψου πως τα παιδιά σου θα χτίσουν τη ζωή τους σύμφωνα με τις αξίες και το «μοντέλο» που εσύ εκπροσωπείς και σήκωσε τα μανίκια, γιατί σίγουρα θέλεις – αν μη τι άλλο – να τα δεις μαχητές της ζωής και όχι μεμψίμοιρα πλάσματα που παραπονιούνται γιατί ο κόσμος δεν γυρίζει γύρω από τις ανάγκες τους.
9. Μάθε να τιμάς την πνευματική σου ευεξία: Όσο κι αν δυσκολεύει η ζωή, συνειδητά να αφιερώνεις χρόνο και χώρο για να νιώσεις την άσβεστη φλόγα που πάντα σιγοκαίει μέσα σου, και σε οδηγεί απαλά σε ό,τι θρέφει τη δική σου ψυχή. Κάνε μέρος της καθημερινής σου ρουτίνας τη συνήθεια να συνδέεσαι με τη γνήσια φωνή σου με τρόπους που σου ταιριάζουν: ένα θεαματικό ηλιοβασίλεμα, μια επίσκεψη σ΄έναν ιερό χώρο, μια εμπειρία σύνδεσης με ένα αγαπημένο πρόσωπο, ένα μισάωρο περισυλλογής δίπλα στη θάλασσα επιστρέφοντας από τη δουλειά…Θυμήσου πως η πρόθεση κάνει τη διαφορά, δεν χρειάζονται ούτε χρήματα ούτε πολύς χρόνος.
10. Αναγνώρισε τις ευλογίες σου: Τακτικά να στρέφεις συνειδητά την προσοχή σου σ΄ όλα αυτά που έχεις γύρω σου και σου προκαλούν όμορφα συναισθήματα. Όταν βομβαρδίζεσαι από αρνητισμό και φόβο, ξεχνάς ή υποτιμάς τις πηγές χαράς και υποστήριξης που ήδη υπάρχουν στη ζωή σου. Μείνε για λίγο στη σιωπή και βίωσε την ευγνωμοσύνη για τα πολύτιμα μικρά και μεγάλα δώρα σου. Δεν υπάρχει ισχυρότερο φάρμακο για την απελπισία.
11. Πάρ’το απόφαση, ο μόνος άνθρωπος που μπορεί να σε κάνει ευτυχισμένο είσαι εσύ ο ίδιος: Όλα ξεκινούν από τη σχέση που έχεις με τον εαυτό σου. Αν εσύ ο ίδιος τον υποτιμάς και τον λοιδωρείς, ό,τι κι αν σου προσφέρουν οι άνθρωποι γύρω σου δεν θα μπορέσει ποτέ να καλύψει το κενό αγάπης και αποδοχής που λαχταράς.
12. Ποτέ δε θα νιώθεις 100% «έτοιμος» για να διεκδικήσεις ό,τι επιθυμείς: Όταν η ευκαιρία που ποθείς βρεθεί μπροστά σου, μην περιμένεις να νιώσεις άνετα για να προχωρήσεις. Εξ ορισμού τα όνειρά μας κατοικοεδρεύουν έξω από τη ζώνη της άνεσής μας, όποια κι αν είναι η αφετηρία μας!
*Νικηφόρος Βρεττάκος
