Αποτελούν ένα πραγματικό θαύμα της φύσης. Κάθε χειμώνα πέφτουν από
τον ουρανό αμέτρητοι κρύσταλλοι χιονιού και ούτε ένας δεν μοιάζει
ακριβώς με τον άλλον. Ο καθένας έχει τη δική του εντυπωσιακή, ξεχωριστή
ομορφιά, η οποία δεν αναπαράγεται, φέρνοντας ένα τρανταχτό αποδεικτικό
στοιχείο ότι κάθε μορφή ζωής είναι εντελώς μοναδική. Οι χιονονιφάδες
μεταφέρουν από τον ουρανό αυτή τη φιλοσοφία του σύμπαντος.
Ένας κρύσταλλος χιονιού ξεκινάει τη ζωή του σαν ένας κόκκος σκόνης,
που αιωρείται σε ένα σύννεφο. Όταν υδρατμοί συμπυκνωθούν επάνω στον
κόκκο, τότε προκύπτει ένα σταγονίδιο νερού που παγώνει και γίνεται
κρύσταλλος. Καθένας από αυτούς ζυγίζει περίπου ένα εκατομμυριοστό του
γραμμαρίου και πολλοί μαζί κάνουν μια χιονονιφάδα.
Μια μεγάλη χιονόμπαλα περιέχει δισεκατομμύρια από αυτούς. Το σχήμα
τους αλλάζει συνέχεια, καθώς πέφτουν από τον ουρανό, λόγω των συνεχών
αλλαγών θερμοκρασίας και υγρασίας που συναντούν. Έτσι αποκτούν μια
εξαιρετική ποικιλομορφία.
Οι μικροσκοπικοί εύθραυστοι κρύσταλλοι έχουν συνήθως σχήμα εξαγώνου.
Οι επιστήμονες το αποδίδουν στο γεγονός ότι είναι φτιαγμένοι από μόρια
νερού, που ενώνονται μεταξύ τους φτιάχνοντας ένα εξαγωνικό δαχτυλίδι.
Συνήθως είναι διακοσμημένοι με εκπληκτικά και απολύτως συμμετρικά σχέδια
μοιάζοντας με περίτεχνα κοσμήματα.
Η μεγαλύτερη συλλογή έγχρωμων φωτογραφιών κρυστάλλων ανήκει στον
καθηγητή Φυσικής στο Τεχνολογικό Ινστιτούτο της Καλιφόρνια (Caltech) Kenneth Libbrecht.
Σύμφωνα με τον ίδιο, οι κρύσταλλοι κατατάσσονται σε 16 τύπους, ανάλογα
με το σχήμα τους: Εξαγωνικά πρίσματα, εξάκτινα αστέρια, εξαγωνικές
«πίτες», αστέρια – δενδρίτες (το πιο δημοφιλές είδος, που αναπαριστάται
και στη χριστουγεννιάτικη διακόσμηση), αστέρια που μοιάζουν με φτέρη,
εξαγωνικές κολώνες, λεπτές βελόνες, κουβαρίστρες, διπλές πλάκες,
δωδεκάπλευροι κρύσταλλοι, κρύσταλλοι με πάχνη, ακανόνιστοι κρύσταλλοι
κ.ά.
Ο υπέροχος κόσμος των κρυστάλλων είναι καλά κρυμμένος, αφού δεν
αποκαλύπτεται με γυμνό μάτι (εκτός από κάποια αστέρια – δενδρίτες, που
ξεπερνούν σε διάμετρο τα 5 χιλ.). Όμως όλοι συμφωνούν ότι, όποιος
αντικρίσει τη μοναδική ομορφιά τους, γοητεύεται για πάντα. Ο πρώτος που
ενθουσιάστηκε (το 1611) ήταν ο Κέπλερ, που είδε «Ένα
πρωτοχρονιάτικο δώρο στις εξαγωνικές νιφάδες του χιονιού» (A New Year’s
Gift on the Six-cornered Snowflakes) – όπως τιτλοφόρησε το βιβλίο που
έγραψε.
Επίσης το 1637 ο Καρτέσιος έφτιαξε τα πρώτα σκίτσα
κρυστάλλων χιονιού, που τα αποκάλεσε «Μετέωρα» (Les Meteores). Όμως ο
άνθρωπος που στην κυριολεξία θαμπώθηκε σε τέτοιον βαθμό από την ομορφιά
των κρυστάλλων, ώστε να αφιερώσει ολόκληρη τη ζωή του στη φωτογράφησή
τους, ήταν ο Wilson Bentley, ένας αγρότης από το Βερμόντ των ΗΠΑ.
Σε αυτόν κατακυρώνεται η θαυμαστή αποκάλυψη του παγωμένου
μικρόκοσμου, χάρη στα χιλιάδες εκπληκτικά… πορτρέτα χιονονιφάδων που
τράβηξε από τη δεκαετία του 1880 και μετά χρησιμοποιώντας τεχνικά μέσα
δικής του επινόησης.
Ο Bentley εξήγησε ότι αποτύπωσε αυτές τις εικόνες
όχι για οικονομικό κέρδος αλλά «ως απόδειξη του θαυμάσιου σχεδίου του
Θεού» αποκαλώντας τα άπειρα σχέδια των κρυστάλλων «θαύματα ομορφιάς, που μοιάζουν με παραμυθένια ιερογλυφικά».
Όταν ο ρομαντικός Bentley προσέγγισε το 1904 το γνωστό αμερικανικό
Μουσείο Smithsonian για να παραδώσει το φωτογραφικό έργο του, ο τότε
έφορος το απέρριψε ως αντιεπιστημονικό. Ο αυτοδίδακτος φυσιοδίφης
απάντησε τότε πως είναι ντροπή να μη γίνουν γνωστά στον κόσμο τα θαύματα
που έχει καταγράψει. Έτσι μοίρασε πολλές από τις γυάλινες πλάκες –
πορτρέτα της συλλογής του σε σχολεία και κολλέγια στη συμβολική τιμή των
5 σεντς.
Τη σκυτάλη της έρευνας παρέλαβε το 1932 ο Ιάπωνας φυσικός του πανεπιστημίου του Χοκάιντο Ukichiro Nakaya,
ο οποίος όχι μόνο φωτογράφισε χιλιάδες φορές το χιόνι των γιαπωνέζικων
βουνών, αλλά κατάφερε να φτιάξει όλες τις μορφές κρυστάλλων στο
εργαστήριό του. Η ανακάλυψη ότι ένας κρύσταλλος περιέχει μετεωρολογικές
πληροφορίες ήταν δική του. Γι΄ αυτό και ονόμασε τον κρύσταλλο του
χιονιού «επιστολή από τον ουρανό». Και ο Bentley πάντως υποστήριζε ότι
οι μαγικές νιφάδες ίσως κρύβουν μυστικά που χρειάζονται
αποκρυπτογράφηση.
Bimag
